Futbolu, onu çevreleyen toplumsal ve siyasal ilişkilerden bağımsız bir şekilde düşünmek olanaksız... more Futbolu, onu çevreleyen toplumsal ve siyasal ilişkilerden bağımsız bir şekilde düşünmek olanaksızdır. Günümüzde küresel bir etkinlik türü olarak milyarlarca insanının yaşamını doğrudan etkileyen bu oyun, yüzyılı aşkın bir süredir hâkim siyasal ideolojilerin bir aracı olarak işlev görmesinin yanı sıra, ulusal bağımsızlık, ırkçılıkla mücadele gibi birçok toplumsal direnişin de sembolü olagelmiştir. Yeri gelmiş Brezilya'da siyahlara yönelik ırkçılığa karşı mücadelenin tetikleyicisi, yeri gelmiş Mısır'ın bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan ulusal direnişin güdüleyicisi olmuştur. Franko faşizmine doğrudan direnemeyenler, FC Barcelona'nın ya da Athletic Bilbao'nun galibiyetleriyle demokrasi umutlarını korumuş, Güney Afrika'nın apartheid rejiminde ayrımcılığa uğrayanlar, bir nebze olsun yaşama gücünü futbolda bulmuşlardır. Fakat 1990'lardan bu yana, başta Avrupa kıtasında, ardından farklı suretlerde ve yapılarda olmakla birlikte dünyanın birçok ülkesinde, neo-liberal politikaların futbol alanına yayılmasıyla, futbolun toplumsal mücadeleler tarihindeki anlamı da değişmeye başlamıştır. Kolonyal düzene, milliyetçiliğe, ırkçılığa, "futbolla birlikte" direnmek kültürü bir adım öteye taşınarak bunlara, "modern futbol"a, ya da "endüstriyel futbol"a karşı direnmek kültürü de eklenmiştir. Günümüzde, futbolun herhangi bir bileşenini ya da unsurunu toplumsal mücadeleler ile ilişkilendirmek istediğimizde, özellikle son 30 yıldır yaşadığı büyük çaplı dönüşüm neticesinde ortaya çıkan bu yeni durumu göz önünde bulundurmak zorundayız. Bu dönüşümü anlamaya kafa yoran akademi, finans ve spor çevreleri, çoğunlukla futbolun kapitalist bir "iş" haline geldiğini ileri sürmektedir. Futbol piyasasında dönen paralar, büyük çaplı sponsorluk anlaşmaları, kulüplerin birer şirket gibi yönetilmesi, giderek artan sermaye girişi gibi gelişmeler ise genellikle bu iddiayı desteklemek için sunulan kanıtlardır. Nitekim bilet satışları, medya ve pazarlama bağlantılarıyla birlikte küresel spor piyasasının günümüzdeki değeri 500 milyar doları aşkın iken bu paranın yaklaşık yarısı da futbol endüstrisinde dönmektedir.
Sanayileşmeden günümüze, nüfus artışı ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin temel tartış... more Sanayileşmeden günümüze, nüfus artışı ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin temel tartışma konularından birisidir. Klasik iktisatta, nüfus yoğunluğu, iş bölümü, üretkenlik, reel ücretler ve yoksulluk kavramları ile ele alınan nüfus-büyüme ilişkisi, yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren teknolojik gelişme, çevre kirliliği, sürdürülebilirlik, sosyal sermaye ve uluslararası göç olgularını ve gelişmiş-gelişmekte olan ülkeler arasındaki farklılıkları bünyesine alan bir aşamaya evrilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Adam Smith, Thomas Malthus, Ester Boserup, Michael Kremer, Dennis Meadows, Julian Simon, Nicholas Eberstadt ve Geoffrey Garret'in konu ile ilgili temel eserlerini ilk elden inceleyerek nüfus-büyüme ilişkisinin tarihsel gelişimini izlemektir. Tartışmaların bir tarafı, nüfus artışının ekonomik büyüme için gerekli bir koşul olduğunu ileri sürerken, diğer tarafı ekonomik büyüme için bir kısıt oluşturduğu yönündedir. Bir yandan eğitim seviyesi ve üretkenliği yüksek çalışma çağında nüfusun gerekliliğine vurgu yapılırken diğer yandan doğal kaynaklar ve gıda talebi üzerindeki baskının sürdürülebilirliği için ar-ge yatırımlarının ve teknolojik yeniliklerin önemine dikkat çekilmekte; nüfus-ekonomik büyüme ilişkisi açısından yakın gelecekte, olumlu ve olumsuz yanlarıyla birlikte, uluslararası göçün daha fazla önem kazanacağının altı çizilmektedir.
Sanayileşmeden günümüze, nüfus ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin ana gündemlerinden ... more Sanayileşmeden günümüze, nüfus ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin ana gündemlerinden bir olmuştur. Nüfusun demografik gelişimi, kıtlık, yoksulluk, refah seviyesi kavramları ile başlayan tartışma, yirminci yüzyılda teknolojik gelişme, verimlilik, çevre kirliliği kavramları ve gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki farklılıklar üzerinden yürütülmüştür. Bu çalışma, iktisat teorisindeki bu süreci, Adam Smith, Thomas Malthus, Ester Boserup, Michael Kremer, Dennis Meadows v.d., Julian Simon, Nicholas Eberstadt ve Geoffrey Garret’in konu ile ilgili temel eserlerini inceleyerek ortaya koymaktadır.
ÖZET1990'lı yıllarda istikrarın bir türlü yakalanamadığı Türkiye'de ekonomik koşulların g... more ÖZET1990'lı yıllarda istikrarın bir türlü yakalanamadığı Türkiye'de ekonomik koşulların gitgide kötüleşmesi ve Şubat 2001'de yaşanan kriz ister istemez dikkatleri 32 sayılı kararla gerçekleştirilen sermaye hesabı serbestliğine çekmektedir. Zira bu andan itibaren ekonomi sıcak paraya bağımlı bir hale dönüşmüştür. Dış borçların artması, ödemeler dengesinin iyice kötüleşmesi gibi önemli olumsuz etkileri olan bu fon hareketlerinin diğer gelişmekte olan ülkeler için de aynı etkileri yarattığı ve nihayetinde finansal krizlere neden olduğu görülmüştür. Çalışmada sözünü ettiğimiz kısa vadeli spekülatif fonların serbestçe dolaşımını sağlayan sermaye hesabı liberalleşmesini de içeren finansal liberalleşme politikaları ve aşamaları ele alınmış, sıcak paranın hangi koşullarda bir ülkeyi tercih ettiği araştırılmıştır. Ayrıca uluslararası sermaye akımlarının özellikle 1990'lı yıllarda gelişmekte olan ülkelere yönelmesinin ardındaki nedenler ve bu ülkelerde yarattığı olumsuz etkile...
Bu çalışmada, göçmen ulusötesileşmesinin göçmen hanehalkına olan etkileri ve yerel kalkınma ile a... more Bu çalışmada, göçmen ulusötesileşmesinin göçmen hanehalkına olan etkileri ve yerel kalkınma ile arasındaki ilişki ele alınmıştır. Bu amaçla Görele İlçesi’nden Almanya’ya göç eden göçmenlerin geride kalan aile üyeleri ve yöreleriyle kurdukları ilişkiler esas alınarak alan çalışmasına gidilmiştir. Bunu yaparken tarihsel-yapısalcı göç modeli ile ulus-ötesi göç modeli bir arada kullanılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın tasarımı ve bölümlemeleri de bu esasa göre planlanmıştır. Buna göre çalışma, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde göç olgusunun küreselleşme bağlamına oturtulma çabasında öne çıkarılan temel kavramlara ve tartışmalara yer verilmiştir. Ayrıca kuramda yer alan göç modelleri gözden geçirilmiştir. İkinci bölümde ise göç-kalkınma ilişkisine hem tarihsel hem de analitik bir bakış açısı sunulmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Türkiye’nin genel bir göç serüveni anlatılmıştır. Dördüncü bölümde ise Görele’den dışa göç olgusu mümkün olduğunca tüm unsurlarıyla masaya...
This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring ... more This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring in Turkey's higher education system and related research processes. The nature of academic labour is examined firstly as a unique form of labour that produces all kinds of skilled labour power employed in capitalist production processes, and secondly in relation to the role of academic labour in surplus value production in the context of Turkey's experience of private sector foundation universities during the past 20 years and the recent transformations witnessed in public sector universities. Universities, which used to educate and provide staff for the higher social layers of society, have become places where the labour-capital conflict manifests itself more transparently than ever before.
Çocukluğum 1980'li yılların ekonomik ve siyasal olarak pek çok kurum, ilişki ve aygıtlarının yer... more Çocukluğum 1980'li yılların ekonomik ve siyasal olarak pek çok kurum, ilişki ve aygıtlarının yerlerinden sökülüp yerlerine başkalarının ekildiği bir tuhaf zamanlar Türkiye'sinin İstanbul ilinde, tarla/çiftlik, dükkân ve fabrika gibi çalışma mekânlarının henüz bir arada bulunabildiği Eyüp-Kemerburgaz dolaylarında geçti. Bir başka deyişle kent merkezi ile mahal-le ve köylerin dönüşmekte olan yaşam pratiklerinin son kerte izlerini takip etmek mümkündü bir şekilde. Öyle ki, çocuk yaşımda en sevdiğim şeylerden biri, köy yerindeki geçimlik üretim yapan tarlamızdan biraz uzaktaki bir fabrikanın bahçesinde öğle paydosunu voleybol, yakar top vb. oyunlar oynayarak geçiren işçilerin eğlencelerini dışarıdan izlemeye gitmekti. Büyülü bir dünya gibi gelirdi bana o fabrikanın bahçesi. Çok geçmedi, fabrikanın yerini yeni lüks konutların inşaatları aldı. Tıpkı bizim de tarlamızın yerine havuzlu villaların dikildiği gibi. O zamanlar ne-reden bilebilirdim değişmekte olan şeyin sadece mekânlardan ibaret olmadığını. Geçenlerde bir arkadaşım, bir işyerinde farklı katmanlardan çalışanların hep birlikte bir işye-ri etkinliği olarak paintball oynamaya gittikleri-ni söylemişti. Ve de bu gibi etkinliklerin pek sık yapıldığından, hatta bunun pek çok işyeri için de yaygın bir uygulama olduğundan dem vurmuştu. İşte bu hikâyeyi duyduğumda o fabrikanın bahçesini anımsamıştım birden ve dilimden şu tümce dökülmüştü: Devir değişti.
Futbol endüstrisinin doğasını, ülke ve dünya ekonomisi ile iç içe geçen ilişkisini, ticarileşme y... more Futbol endüstrisinin doğasını, ülke ve dünya ekonomisi ile iç içe geçen ilişkisini, ticarileşme yönünde yaşadığı köklü ve yapısal değişimleri, bu gelişmelerle birlikte açığa çıkan çatışmalı toplumsal meseleleri konu eden eleştirel yaklaşımlar ve araştırmalar akademik yazında ağırlığını hissettirmeye başlamıştır. Özellikle son on yılda akademik dünyada futbol endüstrisinde yaşanan gelişmeleri eleştirel bir gözle yeniden değerlendirme eğilimi göze çarpmaktadır. Taraftar grupları, ulusal ve uluslararası taraftar dernekleri yoluyla futbol endüstrisine karşı yükselen tepkiler, yine futbol taraftarlarının, yaşadıkları toplumun siyasal ortamında toplumsal muhalefetin bir parçası olma eğilimi ve son olarak Dünya Kupası'nın oynanacağı Brezilya'da turnuvayı protesto etmek için binlerce protestocunun sokaklarda olması, bu gerekliliği ayrıca ortaya koymaktadır. Aslında 1990'lardan bu yana futbolun içinde bulunduğu değişimi toplumsal, kültürel, iktisadi yönleriyle anlamak adına halihazırda geniş bir literatür oluşmuş durumdadır. Bu çalışmaların bir bölümü futbol endüstrisindeki gelişmelerin taraftar kimliği üzerindeki dönüştürücü etkisine 1 , bir bölümü ise endüstrinin Neo-liberal iktisat politikalarıyla olan ilişkisi 2 üzerine yoğunlaşmaktadır. Özellikle Avrupa futbolu eksenli bu literatür, kavramsal tartışmalarla ve saha araştırmalarıyla da giderek zenginleşmektedir. Futbolda daha önce benzeri görülmemiş bu gelişmeler, yapılan araştırmaların büyük çoğunluğunda 'metalaşma' (commodification) kavramıyla nitelendirilmektedir. Futbolda metalaşma kavramı, büyük ölçüde ticarileşme
G öçmenlere ilişkin haberler televizyonlarda, gazetelerde giderek daha fazla miktarda yer almaya ... more G öçmenlere ilişkin haberler televizyonlarda, gazetelerde giderek daha fazla miktarda yer almaya başladı. Okudukça, dinledikçe insanın içini acıtan bu haberler genellikle göçmenlerin karşı karşıya kaldıkları ölüm, açlık, sefalet gibi olayları içeriyor. Onların nasıl tacize uğradıklarını, insan kaçakçılarının ellerine nasıl düştüklerini ya da devletin, polisin şiddetine nasıl maruz kaldıklarını, işverenler tarafından nasıl sömürüldüklerini anlatıyor.
H aziran 2012'ten bu yana Brezilya sokakları hükümet karşıtı gösterilere tanıklık etmektedir. Top... more H aziran 2012'ten bu yana Brezilya sokakları hükümet karşıtı gösterilere tanıklık etmektedir. Toplumun farklı katmanlarından milyonlarca eylemcinin yer aldığı bu gösteriler, 6 Haziran günü Sao Paulo ve Rio de Janeiro'da toplu taşıma ücretlerinin artışını protesto amacıyla başlamış ve kısa zamanda kamu hizmetlerinin yetersizliğinden, işçilerin çalışma koşullarına, yoksulluktan, yolsuzluğa dair sorunlarla ülke geneline yayılmıştır.
Bu çalışmanın temel amacı küresel ekonomik krizin gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerindeki etk... more Bu çalışmanın temel amacı küresel ekonomik krizin gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerindeki etkilerini, göçmen işçi gelirleri bakımından karşılaştırmalı olarak incelemektir. Ayrıca bu bağlamda Türkiye'nin durumunu da tespit etmektir. Göçmen işçi gelirleri ve kalkınma ilişkisi hakkında oldukça geniş bir literatür bulunmaktadır. Göçmenlerin geride kalan ailelerine gönderdiği bu gelirlerin yoksullukla mücadelede önemli bir araç olduğu bilinmektedir. Ayrıca, küresel kriz öncesindeki son dönemde hızla artan göçmen işçi gelirlerinin küresel düzeyde önemli bir finans kaynağı haline geldiği genel kabul görmektedir. Ancak 2008 yılında ortaya çıkan küresel resesyonla birlikte göçmen işçi gelirlerinde de azalma görülmüştür. Bu gelişmenin nedenleri, gelişmekte olan ülkeler için ortaya çıkaracağı sonuçlar, göçmenler ve aileleri üzerinde yaratacağı etkiler önem kazanmış ve dolayısıyla araştırılması gereken önemli konular haline gelmiştir.
In this study , *the central question concerns the explanation (or justification) of the contribu... more In this study , *the central question concerns the explanation (or justification) of the contributions of the remittances to the well-being of origin / home families in general, and particularly those of relatively poorer families in rural Turkey*.
apitalizmin incelenmesi hem kapitalist üretim tarznun soyut-formel bir nesne olarak sorgularunası... more apitalizmin incelenmesi hem kapitalist üretim tarznun soyut-formel bir nesne olarak sorgularunasım ve hem de kapitalizmin değişik aman ve mekaruarda büründüğü farklı tarihsel biçimlerin araşh rılmasını gerektirmiştir. Bu ikilikten hareketle, Marksist teoride genellikle kapitalist üretim tarznun-belirtik 'hareket yasalan' ile birlikte kapitalizmin 'soyut' teorisi gibi-ve kapitalist gelişmenin özgül tarihsel dönemlerinin tekelci kapitalizm, savaş sonrası kapitalizmi, neoliberal kapitalizm örnekle rinde olduğu gibi-ve belirli bir mekanla sınırlanmış örneklerin-Doğu Asya kapitalizmi, Alman kapitalizmi ya da New York City'deki kapitalizm gibi incelenmesi arasında bir aynm koyulmuştur. 'Çağdaş kapitalizm' kavramı Marksist tarhşmalarda kapitalizmin evrimine ve tarihsel safhalanna deği nirken genel bir terim olarak kullanılmışhr. Bununla birlikte, çağdaş kapitalizm terimi bir kavramsal temelle sınır landınlmış değildir. Bu kavram genellikle, Marksizm içerisindeki kapita lizmi 'dönemselleştirme' konusuna ilişkin çok net sırurlara hapsolmuş bir kuramsal tarhşmaya dalanmış bir kavramdır. Dönemselleştirme, genel hat lanyla, 'üretim güçleri ve ilişkilerindeki gelişmenin bir [üretim] tarzı daru lindeki toplumsal ilişkiler biçimine olan etkileri olarak tanımlanabilir ... Böy le bir dönemselleştirme, kendisini, arhk değere el koyma ve onu kontrol et me yöntemlerinde gösterecektir. Ü retimin toplumsaliaşması ilerledikçe bu yöntemler de artan bir şekilde toplumsallaşmış biçimler alacakhr' (Fine ve Harris, 1979, s. 109). Bu nedenle çağdaş kapitalizm kavramına çoğu kez ka
Futbolu, onu çevreleyen toplumsal ve siyasal ilişkilerden bağımsız bir şekilde düşünmek olanaksız... more Futbolu, onu çevreleyen toplumsal ve siyasal ilişkilerden bağımsız bir şekilde düşünmek olanaksızdır. Günümüzde küresel bir etkinlik türü olarak milyarlarca insanının yaşamını doğrudan etkileyen bu oyun, yüzyılı aşkın bir süredir hâkim siyasal ideolojilerin bir aracı olarak işlev görmesinin yanı sıra, ulusal bağımsızlık, ırkçılıkla mücadele gibi birçok toplumsal direnişin de sembolü olagelmiştir. Yeri gelmiş Brezilya'da siyahlara yönelik ırkçılığa karşı mücadelenin tetikleyicisi, yeri gelmiş Mısır'ın bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan ulusal direnişin güdüleyicisi olmuştur. Franko faşizmine doğrudan direnemeyenler, FC Barcelona'nın ya da Athletic Bilbao'nun galibiyetleriyle demokrasi umutlarını korumuş, Güney Afrika'nın apartheid rejiminde ayrımcılığa uğrayanlar, bir nebze olsun yaşama gücünü futbolda bulmuşlardır. Fakat 1990'lardan bu yana, başta Avrupa kıtasında, ardından farklı suretlerde ve yapılarda olmakla birlikte dünyanın birçok ülkesinde, neo-liberal politikaların futbol alanına yayılmasıyla, futbolun toplumsal mücadeleler tarihindeki anlamı da değişmeye başlamıştır. Kolonyal düzene, milliyetçiliğe, ırkçılığa, "futbolla birlikte" direnmek kültürü bir adım öteye taşınarak bunlara, "modern futbol"a, ya da "endüstriyel futbol"a karşı direnmek kültürü de eklenmiştir. Günümüzde, futbolun herhangi bir bileşenini ya da unsurunu toplumsal mücadeleler ile ilişkilendirmek istediğimizde, özellikle son 30 yıldır yaşadığı büyük çaplı dönüşüm neticesinde ortaya çıkan bu yeni durumu göz önünde bulundurmak zorundayız. Bu dönüşümü anlamaya kafa yoran akademi, finans ve spor çevreleri, çoğunlukla futbolun kapitalist bir "iş" haline geldiğini ileri sürmektedir. Futbol piyasasında dönen paralar, büyük çaplı sponsorluk anlaşmaları, kulüplerin birer şirket gibi yönetilmesi, giderek artan sermaye girişi gibi gelişmeler ise genellikle bu iddiayı desteklemek için sunulan kanıtlardır. Nitekim bilet satışları, medya ve pazarlama bağlantılarıyla birlikte küresel spor piyasasının günümüzdeki değeri 500 milyar doları aşkın iken bu paranın yaklaşık yarısı da futbol endüstrisinde dönmektedir.
Sanayileşmeden günümüze, nüfus artışı ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin temel tartış... more Sanayileşmeden günümüze, nüfus artışı ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin temel tartışma konularından birisidir. Klasik iktisatta, nüfus yoğunluğu, iş bölümü, üretkenlik, reel ücretler ve yoksulluk kavramları ile ele alınan nüfus-büyüme ilişkisi, yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren teknolojik gelişme, çevre kirliliği, sürdürülebilirlik, sosyal sermaye ve uluslararası göç olgularını ve gelişmiş-gelişmekte olan ülkeler arasındaki farklılıkları bünyesine alan bir aşamaya evrilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Adam Smith, Thomas Malthus, Ester Boserup, Michael Kremer, Dennis Meadows, Julian Simon, Nicholas Eberstadt ve Geoffrey Garret'in konu ile ilgili temel eserlerini ilk elden inceleyerek nüfus-büyüme ilişkisinin tarihsel gelişimini izlemektir. Tartışmaların bir tarafı, nüfus artışının ekonomik büyüme için gerekli bir koşul olduğunu ileri sürerken, diğer tarafı ekonomik büyüme için bir kısıt oluşturduğu yönündedir. Bir yandan eğitim seviyesi ve üretkenliği yüksek çalışma çağında nüfusun gerekliliğine vurgu yapılırken diğer yandan doğal kaynaklar ve gıda talebi üzerindeki baskının sürdürülebilirliği için ar-ge yatırımlarının ve teknolojik yeniliklerin önemine dikkat çekilmekte; nüfus-ekonomik büyüme ilişkisi açısından yakın gelecekte, olumlu ve olumsuz yanlarıyla birlikte, uluslararası göçün daha fazla önem kazanacağının altı çizilmektedir.
Sanayileşmeden günümüze, nüfus ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin ana gündemlerinden ... more Sanayileşmeden günümüze, nüfus ve ekonomik büyüme ilişkisi iktisat teorisinin ana gündemlerinden bir olmuştur. Nüfusun demografik gelişimi, kıtlık, yoksulluk, refah seviyesi kavramları ile başlayan tartışma, yirminci yüzyılda teknolojik gelişme, verimlilik, çevre kirliliği kavramları ve gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki farklılıklar üzerinden yürütülmüştür. Bu çalışma, iktisat teorisindeki bu süreci, Adam Smith, Thomas Malthus, Ester Boserup, Michael Kremer, Dennis Meadows v.d., Julian Simon, Nicholas Eberstadt ve Geoffrey Garret’in konu ile ilgili temel eserlerini inceleyerek ortaya koymaktadır.
ÖZET1990'lı yıllarda istikrarın bir türlü yakalanamadığı Türkiye'de ekonomik koşulların g... more ÖZET1990'lı yıllarda istikrarın bir türlü yakalanamadığı Türkiye'de ekonomik koşulların gitgide kötüleşmesi ve Şubat 2001'de yaşanan kriz ister istemez dikkatleri 32 sayılı kararla gerçekleştirilen sermaye hesabı serbestliğine çekmektedir. Zira bu andan itibaren ekonomi sıcak paraya bağımlı bir hale dönüşmüştür. Dış borçların artması, ödemeler dengesinin iyice kötüleşmesi gibi önemli olumsuz etkileri olan bu fon hareketlerinin diğer gelişmekte olan ülkeler için de aynı etkileri yarattığı ve nihayetinde finansal krizlere neden olduğu görülmüştür. Çalışmada sözünü ettiğimiz kısa vadeli spekülatif fonların serbestçe dolaşımını sağlayan sermaye hesabı liberalleşmesini de içeren finansal liberalleşme politikaları ve aşamaları ele alınmış, sıcak paranın hangi koşullarda bir ülkeyi tercih ettiği araştırılmıştır. Ayrıca uluslararası sermaye akımlarının özellikle 1990'lı yıllarda gelişmekte olan ülkelere yönelmesinin ardındaki nedenler ve bu ülkelerde yarattığı olumsuz etkile...
Bu çalışmada, göçmen ulusötesileşmesinin göçmen hanehalkına olan etkileri ve yerel kalkınma ile a... more Bu çalışmada, göçmen ulusötesileşmesinin göçmen hanehalkına olan etkileri ve yerel kalkınma ile arasındaki ilişki ele alınmıştır. Bu amaçla Görele İlçesi’nden Almanya’ya göç eden göçmenlerin geride kalan aile üyeleri ve yöreleriyle kurdukları ilişkiler esas alınarak alan çalışmasına gidilmiştir. Bunu yaparken tarihsel-yapısalcı göç modeli ile ulus-ötesi göç modeli bir arada kullanılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın tasarımı ve bölümlemeleri de bu esasa göre planlanmıştır. Buna göre çalışma, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde göç olgusunun küreselleşme bağlamına oturtulma çabasında öne çıkarılan temel kavramlara ve tartışmalara yer verilmiştir. Ayrıca kuramda yer alan göç modelleri gözden geçirilmiştir. İkinci bölümde ise göç-kalkınma ilişkisine hem tarihsel hem de analitik bir bakış açısı sunulmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Türkiye’nin genel bir göç serüveni anlatılmıştır. Dördüncü bölümde ise Görele’den dışa göç olgusu mümkün olduğunca tüm unsurlarıyla masaya...
This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring ... more This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring in Turkey's higher education system and related research processes. The nature of academic labour is examined firstly as a unique form of labour that produces all kinds of skilled labour power employed in capitalist production processes, and secondly in relation to the role of academic labour in surplus value production in the context of Turkey's experience of private sector foundation universities during the past 20 years and the recent transformations witnessed in public sector universities. Universities, which used to educate and provide staff for the higher social layers of society, have become places where the labour-capital conflict manifests itself more transparently than ever before.
Çocukluğum 1980'li yılların ekonomik ve siyasal olarak pek çok kurum, ilişki ve aygıtlarının yer... more Çocukluğum 1980'li yılların ekonomik ve siyasal olarak pek çok kurum, ilişki ve aygıtlarının yerlerinden sökülüp yerlerine başkalarının ekildiği bir tuhaf zamanlar Türkiye'sinin İstanbul ilinde, tarla/çiftlik, dükkân ve fabrika gibi çalışma mekânlarının henüz bir arada bulunabildiği Eyüp-Kemerburgaz dolaylarında geçti. Bir başka deyişle kent merkezi ile mahal-le ve köylerin dönüşmekte olan yaşam pratiklerinin son kerte izlerini takip etmek mümkündü bir şekilde. Öyle ki, çocuk yaşımda en sevdiğim şeylerden biri, köy yerindeki geçimlik üretim yapan tarlamızdan biraz uzaktaki bir fabrikanın bahçesinde öğle paydosunu voleybol, yakar top vb. oyunlar oynayarak geçiren işçilerin eğlencelerini dışarıdan izlemeye gitmekti. Büyülü bir dünya gibi gelirdi bana o fabrikanın bahçesi. Çok geçmedi, fabrikanın yerini yeni lüks konutların inşaatları aldı. Tıpkı bizim de tarlamızın yerine havuzlu villaların dikildiği gibi. O zamanlar ne-reden bilebilirdim değişmekte olan şeyin sadece mekânlardan ibaret olmadığını. Geçenlerde bir arkadaşım, bir işyerinde farklı katmanlardan çalışanların hep birlikte bir işye-ri etkinliği olarak paintball oynamaya gittikleri-ni söylemişti. Ve de bu gibi etkinliklerin pek sık yapıldığından, hatta bunun pek çok işyeri için de yaygın bir uygulama olduğundan dem vurmuştu. İşte bu hikâyeyi duyduğumda o fabrikanın bahçesini anımsamıştım birden ve dilimden şu tümce dökülmüştü: Devir değişti.
Futbol endüstrisinin doğasını, ülke ve dünya ekonomisi ile iç içe geçen ilişkisini, ticarileşme y... more Futbol endüstrisinin doğasını, ülke ve dünya ekonomisi ile iç içe geçen ilişkisini, ticarileşme yönünde yaşadığı köklü ve yapısal değişimleri, bu gelişmelerle birlikte açığa çıkan çatışmalı toplumsal meseleleri konu eden eleştirel yaklaşımlar ve araştırmalar akademik yazında ağırlığını hissettirmeye başlamıştır. Özellikle son on yılda akademik dünyada futbol endüstrisinde yaşanan gelişmeleri eleştirel bir gözle yeniden değerlendirme eğilimi göze çarpmaktadır. Taraftar grupları, ulusal ve uluslararası taraftar dernekleri yoluyla futbol endüstrisine karşı yükselen tepkiler, yine futbol taraftarlarının, yaşadıkları toplumun siyasal ortamında toplumsal muhalefetin bir parçası olma eğilimi ve son olarak Dünya Kupası'nın oynanacağı Brezilya'da turnuvayı protesto etmek için binlerce protestocunun sokaklarda olması, bu gerekliliği ayrıca ortaya koymaktadır. Aslında 1990'lardan bu yana futbolun içinde bulunduğu değişimi toplumsal, kültürel, iktisadi yönleriyle anlamak adına halihazırda geniş bir literatür oluşmuş durumdadır. Bu çalışmaların bir bölümü futbol endüstrisindeki gelişmelerin taraftar kimliği üzerindeki dönüştürücü etkisine 1 , bir bölümü ise endüstrinin Neo-liberal iktisat politikalarıyla olan ilişkisi 2 üzerine yoğunlaşmaktadır. Özellikle Avrupa futbolu eksenli bu literatür, kavramsal tartışmalarla ve saha araştırmalarıyla da giderek zenginleşmektedir. Futbolda daha önce benzeri görülmemiş bu gelişmeler, yapılan araştırmaların büyük çoğunluğunda 'metalaşma' (commodification) kavramıyla nitelendirilmektedir. Futbolda metalaşma kavramı, büyük ölçüde ticarileşme
G öçmenlere ilişkin haberler televizyonlarda, gazetelerde giderek daha fazla miktarda yer almaya ... more G öçmenlere ilişkin haberler televizyonlarda, gazetelerde giderek daha fazla miktarda yer almaya başladı. Okudukça, dinledikçe insanın içini acıtan bu haberler genellikle göçmenlerin karşı karşıya kaldıkları ölüm, açlık, sefalet gibi olayları içeriyor. Onların nasıl tacize uğradıklarını, insan kaçakçılarının ellerine nasıl düştüklerini ya da devletin, polisin şiddetine nasıl maruz kaldıklarını, işverenler tarafından nasıl sömürüldüklerini anlatıyor.
H aziran 2012'ten bu yana Brezilya sokakları hükümet karşıtı gösterilere tanıklık etmektedir. Top... more H aziran 2012'ten bu yana Brezilya sokakları hükümet karşıtı gösterilere tanıklık etmektedir. Toplumun farklı katmanlarından milyonlarca eylemcinin yer aldığı bu gösteriler, 6 Haziran günü Sao Paulo ve Rio de Janeiro'da toplu taşıma ücretlerinin artışını protesto amacıyla başlamış ve kısa zamanda kamu hizmetlerinin yetersizliğinden, işçilerin çalışma koşullarına, yoksulluktan, yolsuzluğa dair sorunlarla ülke geneline yayılmıştır.
Bu çalışmanın temel amacı küresel ekonomik krizin gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerindeki etk... more Bu çalışmanın temel amacı küresel ekonomik krizin gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerindeki etkilerini, göçmen işçi gelirleri bakımından karşılaştırmalı olarak incelemektir. Ayrıca bu bağlamda Türkiye'nin durumunu da tespit etmektir. Göçmen işçi gelirleri ve kalkınma ilişkisi hakkında oldukça geniş bir literatür bulunmaktadır. Göçmenlerin geride kalan ailelerine gönderdiği bu gelirlerin yoksullukla mücadelede önemli bir araç olduğu bilinmektedir. Ayrıca, küresel kriz öncesindeki son dönemde hızla artan göçmen işçi gelirlerinin küresel düzeyde önemli bir finans kaynağı haline geldiği genel kabul görmektedir. Ancak 2008 yılında ortaya çıkan küresel resesyonla birlikte göçmen işçi gelirlerinde de azalma görülmüştür. Bu gelişmenin nedenleri, gelişmekte olan ülkeler için ortaya çıkaracağı sonuçlar, göçmenler ve aileleri üzerinde yaratacağı etkiler önem kazanmış ve dolayısıyla araştırılması gereken önemli konular haline gelmiştir.
In this study , *the central question concerns the explanation (or justification) of the contribu... more In this study , *the central question concerns the explanation (or justification) of the contributions of the remittances to the well-being of origin / home families in general, and particularly those of relatively poorer families in rural Turkey*.
apitalizmin incelenmesi hem kapitalist üretim tarznun soyut-formel bir nesne olarak sorgularunası... more apitalizmin incelenmesi hem kapitalist üretim tarznun soyut-formel bir nesne olarak sorgularunasım ve hem de kapitalizmin değişik aman ve mekaruarda büründüğü farklı tarihsel biçimlerin araşh rılmasını gerektirmiştir. Bu ikilikten hareketle, Marksist teoride genellikle kapitalist üretim tarznun-belirtik 'hareket yasalan' ile birlikte kapitalizmin 'soyut' teorisi gibi-ve kapitalist gelişmenin özgül tarihsel dönemlerinin tekelci kapitalizm, savaş sonrası kapitalizmi, neoliberal kapitalizm örnekle rinde olduğu gibi-ve belirli bir mekanla sınırlanmış örneklerin-Doğu Asya kapitalizmi, Alman kapitalizmi ya da New York City'deki kapitalizm gibi incelenmesi arasında bir aynm koyulmuştur. 'Çağdaş kapitalizm' kavramı Marksist tarhşmalarda kapitalizmin evrimine ve tarihsel safhalanna deği nirken genel bir terim olarak kullanılmışhr. Bununla birlikte, çağdaş kapitalizm terimi bir kavramsal temelle sınır landınlmış değildir. Bu kavram genellikle, Marksizm içerisindeki kapita lizmi 'dönemselleştirme' konusuna ilişkin çok net sırurlara hapsolmuş bir kuramsal tarhşmaya dalanmış bir kavramdır. Dönemselleştirme, genel hat lanyla, 'üretim güçleri ve ilişkilerindeki gelişmenin bir [üretim] tarzı daru lindeki toplumsal ilişkiler biçimine olan etkileri olarak tanımlanabilir ... Böy le bir dönemselleştirme, kendisini, arhk değere el koyma ve onu kontrol et me yöntemlerinde gösterecektir. Ü retimin toplumsaliaşması ilerledikçe bu yöntemler de artan bir şekilde toplumsallaşmış biçimler alacakhr' (Fine ve Harris, 1979, s. 109). Bu nedenle çağdaş kapitalizm kavramına çoğu kez ka
abstract This paper reveals the changes in the structure of macroeconomics textbooks in time and ... more abstract This paper reveals the changes in the structure of macroeconomics textbooks in time and question the extent of compliance of macroeconomics textbooks with Keynes' General Theory. 30 macroeconomics textbooks written in Turkish and translated into Turkish have been scanned in the light of questions developed by authors in accordance with this purpose. The examinations show that macroeconomic textbooks exclude the economic approaches and models including Keynes' General Theory that Neoclassical economics does not involve. özet Bu çalışma, makro iktisat ders kitaplarının yapısında zaman içerisinde meydana gelen değişim-leri ortaya koymakta ve Keynes'in Genel Teori'si ile ne ölçüde uyum içerisinde olduklarını sor-gulamaktadır. Bu amaçlarla hazırlanan sorular ışığında Türkçe yazılmış ve Türkçe'ye çevrilmiş 30 adet makro iktisat ders kitabı taranmıştır. Yapılan incelemeler, makro iktisat ders kitaplarının, Keynes'in Genel Teori'si de dâhil olmak üzere Neo-klasik iktisat anlayışının kapsamadığı iktisat yaklaşımlarını ve modellerini dışladığını göstermektedir.
This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring ... more This article explains the effects of commodification on the quality of academic labour occurring in Turkey's higher education system and related research processes. The nature of academic labour is examined firstly as a unique form of labour that produces all kinds of skilled labour power employed in capitalist production processes, and secondly in relation to the role of academic labour in surplus value production in the context of Turkey's experience of private sector foundation universities during the past 20 years and the recent transformations witnessed in public sector universities. Universities, which used to educate and provide staff for the higher social layers of society, have become places where the labour-capital conflict manifests itself more transparently than ever before. Critique: Journal of Socialist Theory, Volume 43, Issue 3-4, 2015
Uploads
Papers by İdris Akkuzu
articles by İdris Akkuzu
Critique: Journal of Socialist Theory, Volume 43, Issue 3-4, 2015