Bible Society Rawngbawlna
- Rev. Remlalfaka
Hmeichhe tleirawl kum sawmpanga mi lek, Bible neih duh avanga ke lawng ngata
kilometre 42 zet kala, harsatna tam tak paltlangtu Mary Jones chanchin chuan mite
thinlung a khawih hle a. A pawisa khawl hmanga Bible lei tura Bala khua a pan atanga
a kum lina, kum 1804-ah chuan British and Foreign Bible Society chu London-ah din
a lo ni ta a ni. Chuta tang chuan ram hrang hrangah Bible Society a ding ta zel a. Kum
1946 khan ram hrang hrang 13-a Bible Society-te chuan United Bible Societies (UBS)
hi an lo din ta a ni.
UNITED BIBLE SOCIETIES (UBS)
United Bible Societies chu khawvel pum huapa Bible Society 148-te inthlunkhawmna
pawl a ni a. Kohhran pawl leh thurin awn bik nei lo niin, Bible lehlin, chhut chhuah
leh sem darh hna thawktu pawl lian ber a ni. Tunah hian ram hrang hrang 239-ah
rawngbawl hna a thawk mek a ni.1
Bible Society of India pawh a telna, UBS-in thil tum leh dinchhan pawimawh tak tak a
neihte chu hetiang hian a khaikhawm theih awm e:2
✓ Mi tinin anmahni tawnga Bible an neih theihna tura beih leh
Kohhran mal thurin leh hrilhfiahna tel lova fimkhur taka a tawng
bul rintlak ber atanga Bible lehlin.
✓ Mamawhtuten an lei theih tur tawka Bible man bithliah leh a
hmangtu turte ngainat zawng tak leh an tana remchang ber tura
Bible chhutchhuah leh buatsaih.
✓ Pathian thu a zau thei ang ber leh a hlawk thei ang bera sem darh
✓ A taka Bible nun chhuahpui leh mite mamawhna zawna Pathian
thu pek chhuah.
BIBLE SOCIETY OF INDIA (BSI)
India ramah pawh British and Foreign Bible Society (BFBS) hnuaiah Auxiliary hrang
hrang a lo piang a. February 21, 1811-a din, Calcutta Auxiliary chu a hmasa ber niin,
hei hi India rama Bible Society din tannaa ngaih a ni. 3 BFBS hnuaia awm thin India
ram Bible Society-te chu kum 1944 khan indangin, kum 1965 atang khan Bible
Society of India tih hming hi a lo pu ta a ni.
Tunah hian India ramah BSI Auxiliary 16, Translation Centre 1 leh Associate
Auxiliary 1 kan awm mek a ni.
BSI, AIZAWL AUXILIARY
Kum 1957 khan Kohhran hma laknain Assam Auxiliary hnuaiah BSI, Aijal Branch leh
Lunglei Branch din a ni a. June 1, 1978-ah Aizawl Associate Auxiliary hawn niin,
February 25, 1983-ah Auxiliary puitlinga siam a ni. Aizawl Auxiliary hian Mizoram
State leh Tripura State pumpui bakah Barak Valley-a District pathum Hailakandi,
Karimganj leh Cachar District-te a huam a, hemi huam chhungah hian mihring
1
maktaduai 10 chuang kan awm a ni. Aizawl Auxiliary-ah hian Branch 55 kan awm
a, Kohhran hrang hrang 30 zet kan thawk ho mek a ni.
Aizawl Auxiliary-ah hian a pumpui khaikhawmtu Auxiliary Committee hnuaiah
Committee peng hrang hrang s awm (10) a awm a. Chungte chu:
• Auxiliary Advisory Chamber
• Church, Public Relations & Resource Mobilization Committee
• Marketing Committee
• Finance Committee
• Mary Jones Women’s Fellowship Committee
• Auxiliary Youth Committee
• Translations Advisory Cell
• Aizawl Report Editorial Board
• Media Committee
• Bible House Fundraising Committee
Heng Committee peng hrang hrangte hian Bible Society rawngbawlna leh thil tumte
tihlawhtling turin thahnemngai takin an thawk a ni.
BIBLE SOCIETY RAWNGBAWL HNA HRANG HRANGTE
Bible Society rawngbawlna hi a zauvin a lian tham ta hle a. Khawvel pum huap kan thlir tel
rualin Bible Society of India rawngbawlna tlangpui kan thlur bing deuh dawn a ni.
1. Lehlin hna (Translation)
Mi tinin anmahni tawng theuhva Bible an chhiar theihna tura Bible lehlin hi Bible
Society hna pawimawh tak a ni a. Hemi kawngah hian Bible Society chu a fimkhur hle
a, Kohhran mal thurin emaw, tu emaw hrilhfiahna bikin emaw a pawlh dal loh, a
tawng bula an ziah dan ang taka Bible lehlin hi a tum a ni. A hmangtu turten an
hriatthiam theih dan tur bera Bible lehlin hi a ngai pawimawh em em bawk. Bible
lehlin hnaa kan dinhmun tlangpui chu hetiang a ni:
Khawvel pumah: UBS-in a chhinchhiah danin January 1, 2024-a B ible lehli n
dinhmun chu hetiang hi a ni:4
Bible bu pum lehlin tawh - 743 (mihring tld 5.96)
Thuthlung Thar - 1682 (mihring mtd 824)
Portions (Bu mal thlan) - 1261 (mihring mtd 447)
Project kal lai mek - 442
Khawvelah hian tawng 7,396 awmin, Bible la nei reng reng lo hi țawng 3710 an la
awm nia chhut a ni a; chung tawng hmangtute chu mi vaibelchhe 18.8 zet an ni. Tuna
UBS-in hmathlir a neih mek chu, kum 2018 atanga chhiara kum 20 lo awm leh tur
(2038) chhunga tawng 1200-a Bible lehlin hman a ni a, chu chuan mihring maktaduai
600 zet a tuam thei dawn a, a senso pawh US dollar maktaduai 500 zet ni tura chhut
a ni.5
India ramah: BSI-in India rama lehlin hna a thawh tawh dan chu hetiang a ni –6
2
Bible bu pum lehlin tawh - 85
Thuthlung Thar - 88
Project kal mêk - 107 (Braille Bible 7 telin)
Hêng bakah hian a hnuaia mite hi tih chhuah tawh a ni bawk:
Study Bible - 12
Diglot Bible (tawng chi hnih dah kawp - 7
Inter-confessional Bible - 8
Children Bible (naupang pual) - 35
Audio Bible - 70
Braille Bible (Mitdel pual) - 22
Sign Language - 1
DBL (khawl/computer hmanga Bible chhiar theihna) - 142
India ramah hian țawng chi hrang 1652 awma ngaih a ni a. Țawng pakhat aia tam
chhiar thiam mi eng emaw zât an awm avângin țawng 300 tala Bible hi lehlin theih a
nih chuan India ram pumpui hi tuam chhuah theih beisei a ni.
BSI Bible Translation Roadmap (BTR) 2036
Kum 2036 hian Bible Society of India chuan kum 225 a tling dawn a, he hun a lo
thlen huna India ram tawng chi hrang hrang 225-a Bible lehlin hman tumin
ruahmanna siam mek a ni. Bible awmsa en that leh ennawn hna bakah mahni tawnga
Bible la nei ngai lote ngai pawimawh lehzual tura theih tawp chhuah tum a ni a. Kum
12 chhungin Bible la nei ngai lo tawng 21-a Bible lehlin tum a ni. He hnâ hi hautak
hlein lang mah se, Pathian awmpuina leh Kohhranhote țan hona azârah kan hlen
chhuah theih ngei kan beisei tlat a ni.
Aizawl Auxiliary: Kan Auxiliary huam chhungah hian tawng hrang 42 zet a awm a.
Bible lehlin tawh dan chu hetiang a ni:7
Bible - 22
Thuthlung Thar - 6
Bu mal (portion ) - 1
Engmah la nei lo - 14
Project kal mek - 8 (enthat, etc project dang 9 a awm bawk)
Kum 2017 atanga bul kan lo tan tawh, ‘Mizo Revised Version (Diglot with ESV)’ tih
chu tunah hian lehlin hna kalpui mek a ni a. ‘Lehlin Thar’ kan tih mai, Common
Language (CL) pawh en that hna thawh mek a ni bawk.
2. Siam chhuah hna (Production)
Bible Society hnathawh pawimawh tak chu Bible leh Pathian thu ziak chi hrang hrang
buatsaih leh chhut chhuah hi a ni. Hemi tihlawhtling tur hian hmanraw chi hrang hrang
ngaihtuah reng a ni a; Bible chhutu tur thlan te, Bible ruangam leh hmelhmang tur chi
hrang hrang duan te, mamawh ang zela order siam te leh Bible chhutsa thawn chhuah
hnate hi a mawh phurtu tura ruatten an thawk reng a ni.
3
Bible Society hian tawng chi hrang hrangin Bible chi hrang 3500 chuang a tichhuak
tawh a. Mitdelte chhiar theih tur (Braille) Bible te, naupang, hmeichhia leh thalai pual
Bible te leh dinhmun harsaa dingte pual Bible te thlengin a tichhuak mek a ni.
Heng bakah hian tunlai thiamna (digital media) hmang tangkaiin Bible chi hrang
hrang tihchhuah a ni bawk a, ngaihthlak theih chi leh en theih chi Bible tih chhuah
mek zel a ni. BSI hian mit leh beng tha lo te, chhiar thiam lote leh natna khirhkhan
bik tuartuten awlsam zawka Bible an ‘chhiar’ ve theihna tur hmanraw chi hrang
hrang siam chhuah hna a thawk zel bawk.
BSI hian Kohhran mamawh pangngai Bible siam chhuah bakah Bible la nei ve lote
tana Bible chhut te, ring lo mite tana Pathian thu ziak chi hrang hrang siam chhuahte
hi a ngai pawimawh hle a, heti lamah hian tan a la mek reng a ni.
Bible man: Miten an phak tawka Bible an lei theih tura a tlawm thei ang bera siam
chhuah hi Bible Society thil tum pawimawh tak a ni a. Thahnem ngai taka thawhlawm
kan thawh thinte hi hetiang atante hian hman tangkai thin a ni. Bible man tlawm ber chi,
‘Missionary Edition’ kan tih hi a siam chhuahna senso tlangpui lo thlir ila:
Chhut man (Printing cost) : Rs. 250/- vel
Paper (28 gsm) man : Rs. 128/- vel
Total : Rs. 378/- vel
Hetah hian a kawm man leh a phurh velna senso a la tel lo va, a lo zuar chhawngtute
hnena discount kan pek hi chhut tel a la ni lo bawk. Chuti chung chuan he Bible hi
Rs. 300/-a lei theihin a awm mek a ni. A duh leh lei theite tan Bible tha leh man to
chi eng emaw zat lei theih tura tih chhuah reng a ni bawk.
3. Sem darh hna (Distribution)
Bible Society hnapui pawimawh dang leh chu Kohhran leh pawl hrang hrang te,
missionary-te leh Pathian thu theh darh hna thawktute mamawh Bible leh Pathian thu
ziak sem chhuah leh man man zawka hralh chhuah hi a ni a. Aizawl Auxiliary atang
pawh hian Bible leh tract eng emaw zat chu Kohhran mission field hrang hrangah kum
tin a thlawna thawn chhuah reng a ni a. Bible mamawh, a leina tur nei si lote hnenah
a thlawn emaw, an phak tawka man hniamin emaw Bible sem chhuah reng a ni
bawk.
✓ 2023-2024 chhung hian kan Auxiliary chhungah Pathian thu ziak
chi hrang hrang 5,61,248 kan sem chhuak thei a. Hei hi ni khata
Bible 364.98, Thuthlung Thar copy 108.19, leh Selections copy
978.59 zel sem chhuah ang a ni.8
✓ Kum 2023-2024 chhung khan Project Bible (a thlawna sem chi)
tawng hrang hrangin copy 1802 leh Project NT with Psalms 1046
kan sem chhuak a ni. 9
Heng Bible leh Pathian thu ziak chi hrang hrang, a thlawna kan pek chhuah thin hi
ram chhunga sem bakah mission field-a kan missionary-ten tangkai takin rawng bawl
4
nan an hmang thin a. Hetianga copy tam tak a thlawna sem hi Auxiliary intodelh lo
tan chuan tih theih rual a ni lo va. Kan Auxiliary hian thawhlawm tam tak thawha,
beisei zat kan khum nasat thin avangin heng thilte hi kan ti thei a, a ropui hle a ni.
Synod Moderator hlui leh mission field-a hun rei tak hotua lo tang tawh, Rev.
Lalengkiman, “Kohhranin ram thim vei turin min dah a, Bible Society-in silai mu – a
then mu pui, a then mu septe min supply thung a ni,” a lo tih hi a takin kan
kalpui zel a ni.10
4. Sum thawh chhuah leh thawhlawm lam
Bible Society rawng bawlna atana kan sum hnar ber chu Kohhran leh mi mal
thahnemngaite thawhlawm tling khawm hi a ni a. Branch hrang hrang atanga kan
beisei (target) thawhlawm lo lutte hi a hlawm lian ber a ni. Thawhlawm thawh kawnga
Kohhran mite chawh harh leh BSI rawngbawlna hrilhfiah kawngah hian Auxiliary
hnuaia committee peng hrang hrang te, Auxiliary Resource Person (ARP) te, Branch
hrang hranga campaigner te, tualchhung Kohhrana collector-te leh Bible theh darhna
kawnga mi thahnemngai eng emaw zatten theih tawp an chhuah reng a. BESY Choir,
Branch/Area Zaipawlte leh mi mal zaithiamte pawh an tangkai tak zet bawk.
Kohhranhote nena kan thawh hona tha tak leh mi inpete thahnemngaihna azarah
kum 2023-24 chhunga thawhlawm pangngai kan hmuh zat chu Rs. 4,90,91,717/- niin,
Bible Inpui sakna atana kan hmuh zat chu Rs. 1,23,60,738/- zet a ni. A vaia kan
thawhlawm belhkhawm hi Rs. 6,14,52,455/- zet a tling a, heti zata tam hi kum khatah
kan la thawk chhuak ngai lo. Thawhlawmah hian kum sawmthum pahnih zet chhung
chu India ramah a sang ber kan ni ta a.11 A ropuiin a lawmawm takzet a ni. Chutih
rualin Bible lehlin lama nasa zawka tan lak tum mek a nih avang leh Bible inpui sa lai
kan nih bawk avangin theih tawp chhuaha tan lak zel a tul hle a ni.
Auxiliary-in thawhlawm, Bible hralhna leh thil dang atanga sum a hmuhte reng reng hi
uluk taka vawn thin niin, budget pawmsa huang chhungah fimkhur taka hman thin a
ni. Sum hmuhna leh hmanna te hi thuang hniha endik (audit) thin a ni a. Chartered
Accountant-in kum tin statutory audit an neih bakah Internal Auditors (Central
Office)-ten uluk takin an audit bawk thin a ni. Hei bakah hian thla tin Monthly
Report thawn thin niin Budgetary Control leh Financial Analysis hmangin kan sum
dinhmun kan report leh thin. Hetiang hian Central Office-ah pawh sum hmuh leh
hman dan engkim en dik (audit) vek thin a ni a, sum chet vel dan (balance sheet) pawh
Executive Committee-ah pharh thin a ni. Bible Society rawngbawlna atana mi
thahnemngaiten kum khat chhung atana an pek kan dawnte hi Branch/Area/Local-
ten a bo a bang awm lova chhun luh vek tur a ni, tih hi kan kal mek dan a ni bawk.
Thawhlawm lam han sawi hian Bible Society hi ‘thawhlawm khawn pawl’ ang deuh
maia hmuh a awl thei awm e, mahse a ni lo. Bible Society hnapui ber chu
mamawhtute hnena Pathian thu pek leh theh darh hi a ni a. He Chanchin Tha hril
hna pawimawh taka tel ve tur leh chumi atana sum mamawhte thawh tur hian
Kohhran mite a sawmin a ngen mai thin zawk a ni. Kan Auxiliary danglamna ropui
tak chu Bible theh darh hnaa mipui nawlpui kan che sung sung mai hi a ni a. Thawhlawm lama
India rama pakhatna kan ni reng mai pawh hi hei vang hi a ni ngei ang.
5
5. Pathian thu leh mihring nun thlunzawm (Scripture Engagement) leh
miten Bible an chhawr tangkai theih dan tur ngaihtuah (Advocacy)
Mi tinin anmahni tawnga Bible an neih theihna tura beih hi Bible Society thil tum
bulpui a ni a. Chutih rualin Bible-in mihring nun leh khawsaknaa awmzia a neih
theihna tura tan lak hi Bible Society chuan a dah pawimawh hle. Pathian thu nena
inpawmchilh tak takna nei thei lo tura min daltu chi hrang hrang – retheihna,
bawrhsawmna leh harsatna chi hrang hrang a awm thin. Chung harsatna hrang
hrangte chu lak kiana, mite nuna Pathian thutak seng luh hi Bible Society hian a
ngai pawimawh em em a. Chumi tihhlawhtlin nan chuan retheihna leh harsatna dang
tuartute tanpui te, HIV/AIDS leh natna dang tuartute ngaihsak leh chhiatrupna
avanga buaina tawkte a theih ang anga tanpui te hi Bible Society chuan a thawk thin
bawk a ni. He hna hi mihring nun pumpui huap zova, a taka Bible nun chhuahpuina,
ti zawng pawhin a sawi theih awm e.
Mi tinin anmahni tawng leh hnam ze mila Pathian thu an dawnsawn leh Bible an neih
hi Bible Society chuan a ngaipawimawh hle a. Ram leh tawng a hran ang zela Bible-in
hlutna thar a neih zel dan tur pawh a ngaihtuah thin. Chumi atan chuan Bible leh
themthiamna (art), zirna, media te inchawmtawn theihna lai ngun taka zirin a hmang
tangkai thin bawk a ni.
BIBLE SOCIETY LEH KOHHRAN
Kan rama Bible Society lo ding hi mi thahnemngai tute emaw hmalakna mai a ni lo
va, BSI hi Kohhran rorelna hmanga din, Kohhranin a hrin chhuah a ni. 12 A din
tirh te atanga buaipuitu leh a din dan tur reltu chu Kohhran hruaitute an ni a.
Kum 1957-a Aizawl leh Lungleia BSI Branch lo piang pawh kha khatih laia
Kohhran lian pahnih - Presbyterian Kohhran leh Baptist Kohhran-te rorelna
(Committee) sang ve ve hmanga din a ni. 13 Bible Society thawhlawm pawh Kohhran
thawhlawm ke pakhat angin hun eng emaw chen chu kalpui a lo ni nghe nghe a
ni.14 Bible Society hi kan hmelhriat tirh atangin Kohhran leh Corps-ten kan ta neih
nghal thlap a; Kohhran chhungah, Kohhran hriatpui leh kaihhruainain, Kohhran
malsawmna leh duhsakna rinchhan tlatin rawng a bawl zel a, eng lai mahin Bible
Society hi Kohhranin a mi hrang chei ngai lo.
Bible Society chu Kohhran pawna awm a ni lo va, Kohhran chhul chhuak, Kohhran
rawngbawlna huang chhunga mi a ni. Kohhran hrula pawl pakhat ve mai emaw
Kohhran tiat emawa ngaih tur a ni lo va; Kohhran ta, Kohhran thlazar hnuaia awm,
‘Kohhran chhiahhlawh’ a nih anga Kohhrante mamawh Bible petu a ni. Kohhran
leh Bible Society chu inmamawh tawn ve ve kan ni a. Kohhran mite tel lovin Bible
Society a kal thei lo va, chutiang bawkin Bible Society-in a buatsaih Bible chu
Kohhranin innghah nan a hmang bawk a ni. Bible lehlin, chhut leh sem darh hna
hi Kohhranten mahni bil theuha thawk lovin Bible Society kutah an dah a, chu
mawhphurhna chu pek a nih chhung chuan Kohhran pawhin a hlamchhiah a rem bik
lo a ni. Rev. C. Rosiama chuan heti hian a sawi, “Kohhran chu Bible Society inpui a ni
a; Bible Society chu Kohhran mi rinawmten Kohhran rawngbawlna hrula Kohhran
tana thahnem an ngaihna hmun a ni. Bible Society-a thahnem ngai Kohhran apiang
hi Kohhran chak leh thang duang an ni zel bawkin a lang,” tiin.15 Hei hi a dik
hlein a lang.
6
COLLECTOR-TE NIHNA LEH MAWHPHURNA:
Kan thu tawp nan BSI, Aizawl Auxiliary-in a buatsaih ‘Collectors’ Guide’-in Collector-
te nihna leh mawhphurhna a sawite hi lo tarlang ila:16
1) Dinhmun hriatchian: Collector-hian a nihna leh a mawhphurhna a hriat chian a
pawimawh hle mai.
2) Khawngaih rawngbawl hna: Pathian rawngbawl hna hi a rawngbawltu phu reng
vanga thawh a ni lo va, khawngaih rawngbawlna hna thawk tura Lalpan a kohte tan
a ni, tih hi Collector-in a pawm thlap a ngai a ni.
3) Mahnia bul tan: Collector chu amah a inman hmasak a ngai. Mahni leh
chhungkuaa tan lak hmasak a hlawk hle.
4) Inpekna: Hlawk taka Pathian rawng bawl tur chuan mahni inpekna a tulin a
pawimawh. Theih tawp chhuaha thawk tura koh kan ni.
5) Kawng hawngtu: Collector hna thawka feh chhuah hian mite sum neih va hnuk
chhuaka va tihek tura inngaihna rilru pua inthlahrun a awl duh hle. Va tihek tur ni
lovin rawngbawlna kawng tha hawnsaktu tur kan ni zawk a, inthlahrung tur kan ni
hauh lo tih hriat a tha.
6) Bial fan thin: Collector-in a bial in tin/chhungkaw tin tlawh chhuah fo hi a
tangkai hle a. Chuvangin, Collector hian taima taka bial a vil ngun a tulin a pawimawh
em em a ni.
7) Pawlho aiawhtu: Collector-te hi kan thawhhona Pawl - Bible Society aiawha ding an
nih avangin Bible Society rawngbawlna kawng hrang hrang leh a hnathawhte hre
chiang tura Bible Society programme hrang hrang, heng - Bible Society Collectors’
Seminar te, Bible Society hnuaia Branch/Area Meet, leh adt. ah te tel zel a tha.
8) Thahnemngaihna/taihmakna: Lalpa hna hi dawngdah tak leh zawmthaw taka
thawh chi a ni lo. Lalpan tihpun tura talent min pekte a let tam taka tipunga, theih
tawp chhuaha tan la thin tur kan ni.
9) Collector’s Receipt bu: Collector taima, thahnemngai leh hlawhtling tena an
sawi uar em em thin chu eng lai pawha Collector’s receipt bu kawl reng mai hi a ni.
TLANGKAWMNA
Kohhran hrang hrang indaidanna bang thiata, lung rual taka kan thawh hona huang,
Bible Society Pathianin min pe hi a lawmawm hle a. Thurin hrang hrang vuantute kan
ni chunga Bible-in min phuar khawm leh min ti pumkhat tlat mai te hi a hluin a ropui
tak zet a ni. Hei hi Bible Society-in a chhut chhuah Bible pakhat intawm tlang kan nih vang a
ni a, Bible lehlin, siam chhuah leh sem darhna atana thahnem ngai taka kan thawh ho
tlat vang a ni. Chuvangin, he thawh hona leh inlungrualna hlu tak hi vawng tlat
chungin Bible Society rawngbawlna hi i chhawm nung zel ang u.
Endnotes
1
“UBS Membership Statistics,” https://ubscommunity.org/statistics/ (July 11, 2024).
2 https://unitedbiblesocieties.org/who/ (July 11, 2024).
7
3 Chiranjivi J. Nirmal & G.D.V. Prasad, Imaging the Word: A Twenty-First Century Perspective.
The Bible Society of India 1811-2011. Revised Edition (Bangalore: The Bible Society of India,
2011), 12.
4 “Bible Translation Landscape – January 1, 2024,” https://ubscommunity.org/statistics/ (July
11, 2024).
5 “The Bible Translation Roadmap: Building a legacy for future generations,”
https://ubscommunity.org/tag-translation-roadmap/ (July 11, 2024). Tawng 1200-a Bible
letling tura hmachhawp hlen tur hian tawng 160-a lehlin zawh tawh a ni a, lehlin mek tawng
442 niin, la hmabak hi tawng 598 lai a la ni.
6
BSI Bimonthly E-Newsletter July 2024 1st Edition. https://www.bsind.org/bsi-e-newsletter-july-1st-
2024/.
7
Bible Society of India, Aizawl Auxiliary, BSI, Aizawl Auxiliary Chhunga Bible Lehlin Dinhmun,
April, 2024.
8 The Bible Society of India, Aizawl Auxiliary, Annual Report, 2024.
9
The Bible Society of India, Aizawl Auxiliary, Annual Report, 2024
10Quoted in Upa C. Thangnghilhlova, “Bible Society leh Kohhran/Corps Inlaichinna.”
Unpublished Seminar Paper, n.d.
11 Auxiliary puitling kan nih kum, 1983 atang khan kum riat chhung (1993, 2005-2011) tih
loh chu thawhlawm thawh hnem ber kan la ni char char a ni.
12 Bible Society of India, Aizawl Auxiliary dinna kawnga Kohhrante a bul tumtu an nih dan
leh Kohhran rorelnain a lo rel dan chipchiar chu hengahte hian hmuh theih a ni: Rev. C.
Rosiama, “Bible Society leh Kohhran,” Rahbi: BSI, Aizawl Auxiliary Ruby Jubilee Souvenir 1978-
2018, edited by Rozama Chawngthu (Aizawl: The Bible Society of India, Aizawl Auxiliary,
2000); Rev. Vanlalbela, “Bible Society leh Kohhran/Corps Inlaichinna leh Thawhhona.”
Unpublished Seminar Paper, n.d.
13
Synod Standing Committee Thurel No. 3 of 19.07.1957 (Aizawl Branch Office bearers
hmasa berte chu – President: Rev. Liangkhaia, Secretary: Tirhkoh Muka, Treasurer: Rev.
J.M. Lloyd te an ni) & Baptist Presbytery Executive Committee Thurel No. 5 of
07.06.1957 (Lunglei Branch hruaitu atan hian President Rev. H.W. Carter, Secretary cum
Treasurer: Rev. C.L. Hminga te ruat an ni).
14
Rev. Lalbiaktluanga, “Bible Society Rawngbawlna Thenkhat,” in Zathiang: Bible Society of
India Bicentenary Souvenir, edited by Prof. Laltluangliana Khiangte (Aizawl: BSI Bicentenary
Organizing Committee, 2011), 29. Synod Bua Pastor Bial leh Tualchhûng Kohhran tin
thawhlawm kimchang târlan tan tirh 1947 atanga 1973 (kum 27) chhûng khan thawhlawm ke
hrang pariat zingah Bible Society Head hi a tel ve ziah a ni.
15
Rev. C. Rosiama, “Bible Society leh Kohhran,” Rahbi: BSI, Aizawl Auxiliary Ruby Jubilee
Souvenir 1978-2018, edited by Rozama Chawngthu (Aizawl: The Bible Society of India, Aizawl
Auxiliary, 2000).
16
, Collectors’ Guide, 2022-2023 (Aizawl: BSI, Aizawl Auxiliary), 2022.
01.11.2024
8