Socjologia Wizualna

"We współczesnym kapitalizmie jednym z obszarów akumulacji jest ludzka uwaga. Media tradycyjne, internetowe i społecznościowe rywalizują w dużej mierze nie tyle o wpływ na ludzkie poglądy (jak w tradycyjnej mieszczańskiej sferze publicznej), ile o samą uwagę właśnie, o zaangażowanie. Konstrukcja przekazu oparta jest na próbach rozpraszania uwagi i ponownego skupiania jej na określonych treściach. W ten sposób aparat psychiczny wykonuje pewną pracę – przetwarzania, łączenia informacji, kojarzenia, odpowiadania na bodźce – będącą źródłem zysku dla platform medialnych."

Artykuł jest krytyczną analizą form zaangażowania we współczesne platformy medialne. Koncentruje się na fenomenie obserwowania innych i na powiązanych z tym fenomenem miłosnych i nienawistnych afektach. Jednym z wykorzystanych narzędzi jest metafora "statystów" zaczerpnięta z filmu Mullholland Drive (2001) Davida Lyncha.

http://pismowidok.org/index.php/one/article/view/601/1182

obraz/ciało 3 obraz/ciało Obraz/ciało to zbiór tekstów prezentujących wybrane zagadnienia z obszaru trwającej od kilku dekad dyskusji o obrazie. Autorzy problematyzują kluczowe dotyczące medium pytania między innymi z perspektyw: koncepcji pola, intertekstualności, psychologii percepcji i psychoanalizy. Wspólnym mianownikiem wszystkich tekstów jest także cielesność, ustanawiająca alternatywny sposób czytania, niekiedy w poprzek ich zasadniczej treści. Ciału dedykowane jest jednak przede wszystkim wizualne uzupełnienie książki, w postaci filmu Tomasza Kozaka Flash of the new Flesh 1. Publikacja stanowi podsumowanie zainicjowanego w 2009 roku w Krakowie projektu dyscypliny/sztuki (Fundacja SPLOT, Bunkier Sztuki, Małopolski Instytut Kultury), którego celem było stworzenie przestrzeni debaty, a nierzadko również sporu, na polu filozofii i teorii sztuki. Wydawcy: Redakcja naukowa: Paweł Brożyński, Małgorzata Jędrzejczyk

Dlaczego na kartach współczesnych opracowań z zakresu historii fotografii tak mało czytamy na temat kobiet-fotografek? Jak wygląda pozycja kobiet w świecie współczesnego polskiego fotoreportażu? Czy potrafimy przywołać przykłady fotograficznych interwencji, które dokonały destabilizacji patriarchalnego uniwersalizmu i obnażały wizualne klisze związane z wizerunkami kobiet w kulturze? O wielu zagadnieniach związanych z tematem "fotografia a kobiety" na łamach redagowanego przeze mnie merytorycznie (gościnnie) czasopisma "gazeta-fotograficzna.org"

Jak działają na nas rozwiane, długie włosy?
Analiza wybranych okładek magazynów dla kobiet w świetle badań kulturowych i neuroestetyki.

Kody obrazowe powstają w praktyce społecznego komunikowania. Powstają, utrwalają się i tak samo szybko ewoluują, jak i z czasem zanikają. Tworzące się w ten sposób akty komunikacji wizualnej wyrastają zarówno na fundamentach kulturowych czy społecznych (rozwój technologii też nie jest tu bez znaczenia), jak i mają swoje źródło w instynktownych reakcjach naszego mózgu na zewnętrzne bodźce wizualne.
Tematem artykułu jest m.in. analiza: wyglądu, postawy czy atrybutów modelek umieszczonych na okładkach kobiecych magazynów, w kontekście wyżej wymienionych aspektów powstawania i funkcji kodów obrazowych. Dodatkowa poruszana kwestia to analiza relacji między tekstem (nagłówkami) a obrazem na wybranych okładkach. Obszarami odniesień będą m.in. zasady opracowane dla renesansowych malarzy (np. traktaty o malarstwie Leona Battisty Albertiego czy Leonarda da Vinci), jak i współczesne neuroestetyczne badania nad percepcją i emocjami, odnoszone w obu wypadkach do wybranych kontekstów kulturowych zakreślających funkcje i znaczenie (uświadomione
i nieuświadomione) danego kodu wizualnego.

Słowa kluczowe: komunikacja wizualna, kody obrazowe, historia sztuki, neuroestetyka, badania kulturowe, bodźce wizualne, emocje estetyczne, oddziaływanie komunikatu wizualnego, perswazja.

Autor artykułu analizuje fenomen wielkoformatowych murali patriotycznych, coraz częściej obecnych w przestrzeni publicznej: na ścianach instytucji, domów i osiedli, w miejscach powszechnie znanych i odwiedzanych oraz mających tylko lokalne
znaczenie. Murale pełnią funkcję propagandowe już od czasów antycznych, w dzisiejszej Polsce tego rodzaju twórczość przeżywa swój „złoty okres”.

Artykuł stanowi pokłosie badań skoncentrowanych na uchwyceniu znaczenia emocji dla formowania, charakteru i dynamiki współczesnych ruchów społecznych na przykładzie polskiego ruchu obrony praw ojców oraz ruchu Amazonek. Tekst oparty został głównie na wynikach badań własnych, przeprowadzonych z użyciem metod badań jakościowych z przedstawicielkami i aktywistami powyższych ruchów w latach 2009-2012. Analiza materiału badawczego poprzedzona jest szkicem na temat statusu emocji w (polskich) badaniach społecznych oraz przeglądem stanu wiedzy dotyczącego prezentowanych fenomenów społecznych w Polsce.

This paper discusses the forms of visual violence. Visual violence is a category similar to symbolic violence, although more transparent, rarely recognized and less known. The structure and construction of media messages (TV programs, ads on billboards etc.), sometimes results in pictures hardly acceptable to human senses, and it could be understood as violence of viewers’ perceptual habits. Another form is named in the paper “transparent violence”, and is connected with unintended results of presentation pathological interpersonal relations as appropriate ones in media, especially in soap operas. And, finally, the power of some non-alternative media discourses results in exclusion from media spaces some social groups, such as the poor and women.

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie, jakie w okresie dzieciństwa, a następnie dorastania, mają interakcje z (zazwyczaj drobnymi) przedmiotami lub interakcje z innymi ludźmi zapośredniczone poprzez przedmioty. Snując refleksje na ten temat autor odnosi się do zbioru osobistych, o wręcz intymnym znaczeniu, pamiątek. Zachowane w „kapsule czasu” – ukrytym na dnie szafy słoiku – artefakty pobudzają wspomnienia, a jednocześnie stanowią dobry pretekst do bardziej ogólnych twierdzeń. Twierdzeń, które m.in. mają swoje odniesienia w pracach psychoanalityków i socjologów związanych z nurtem symbolicznego interakcjonizmu.

The purpose of the present article is to show the rudimentary assumptions and the main search directions in the fi eld of sociology of art. The author also emphasizes the question of the parallels linking the sociological reflection on art with the problems centered the around the concept of visual literacy.
The text is first of all concerned with the person of the artist and characteristic mythology of creativity; it contains both references to P. Bourdieu’s already classic writings and to more recent conceptions formulated by V. Zolberg and H. Becker. Another section considers the subject of the work of art as a culture text and the “center of new social
relationships”. In this case the author has used S. Ossowski’s pioneering studies. Selected case studies from Polish and English-language literature aptly illustrate the second constituent of the title: The Work of Art as A Social Mirror. The last section of the article deals with the social reception of J. Duda-Gracz’s metaphoric painting. The author
has largely based her considerations on A. Matuchniak-Krasuska’s writings: she refers to the results of the latter’s studies and formulations associated with the “mirror model” and the “floodlight model”. She also cites the statements by her students, which distinctly differ from the previous interpretations of the same pictures. During her discussion the author concludes that the knowledge of visual signs and codes is just as essential as the knowledge of words and grammar of verbal language
because visual grammar constitutes a substantial part of the world of culture. That is why proper esthetic education should be conducted at all stages of school learning.

Konserwacja zabytków budowlanych to proces, który obok badań, inwentaryzacji i za zadanie jego udostępnienie, odpowiednią prezentację i interpretację. Wartości obiektu, dzięki którym został on zakwalifikowany jako zabytek można pokazać różnie. Zazwyczaj jest to publikacja monograficzna, lub werbalne objaśnienie profesjonalnego przewodnika. Często informacji o budynku możemy zaczerpnąć z tablic, umieszczanych przed wejściem, lub w holu wejściowym. Informacje o zabytku zawierają przede wszystkim historię jego powstania i przemian, opisują funkcje jakie spełniał, wyszczególniają zabytkowe detale czy specyficzny rodzaj konstrukcji użyty do jego powstania, oraz niekiedy podają historie osób z budynkiem związanych. Czasami możemy znaleźć również dzieje konserwacji obiektu, a więc opis tych wszystkich żmudnych prac i użytych technik, które w odbiorze przeciętnego zwiedzającego są prawie niewidoczne. Opisy takie są jednak zazwyczaj bardzo skrótowe, gdyż nasze społeczeństwo coraz mniej lubi czytać, preferując odbiór multimedialny.

This article is devoted to the relation between privacy and behaviour in public places. It has already been more than half a century since Erving Goffman published his notes on the social organization of gatherings. Today, the context for meetings in public places is round-the-clock monitoring—exposing oneself online, giving other persons access to one’s privacy through internet applications, and being under the eye of the camera 24 hours a day. This context means that the delicate balance between—to use Goffman’s terminology—the stage and the wings has been disturbed. On the basis of field material (visual diaries kept by over a dozen persons in the Poznań area), the author concludes that people spontaneously create privacy shields. He presents ten grassroots protective strategies to show that people in contemporary cities spontaneously balance what is private with what is public.

Internet increasingly serves not only to communication between it's users. The emergence of Web 2.0 platforms which are peculiar to publication of various content (including images, movies, music, links to interesting sites) allowed to release of activity and commitment of millions of people worldwide. Study contains sociological analysis of already existing visual materials dealing with old age, which were made by users of the deviantART.com. It's one of the longest established online community bringing together artists from around the world. Article draws attention to the multiplicity of contemporary forms of presentation of old age and difficulties and methodological guidelines related to the study of resources from new media.
**
Sieć internet coraz częściej służy nie tylko komunikacji między jej użytkownikami. Pojawienie się serwisów Web 2.0 stanowiących swoiste platformy do publikacji najrozmaitszych treści (m.in. zdjęć, filmów, nagrań muzycznych, linków do ciekawych stron) pozwoliło na uwolnienie pokładów aktywności i zaangażowania milionów ludzi na świecie. Praca traktuje o próbie socjologicznej analizy wizualnych materiałów zastanych traktujących o starości, które zostały udostępnione publicznie przez osoby korzystające z witryny deviantART.com. Jest to jedna z najdłużej funkcjonujących społeczności internetowych zrzeszających artystów z całego świata. Artykuł zwraca uwagę na wielość współczesnych form prezentacji starości oraz trudności i wskazówki metodologiczne związane z badaniem zasobów nowych mediów.

Autorka w niniejszym tekście przedstawiła nowe podejścia do materiału wizualnego, opartego na tradycji językoznawczej – analizie dyskursu (discourse analysis – dalej DA). Chciała pokazać możliwości zastosowania tego interdyscyplinarnego ujęcia obrazowości. Analizowanym nośnikiem informacji był plakat, a materiałem badawczym amerykański plakat rekrutacyjny z okresu II wojny światowej. Przedstawiła propozycję dyskursywnej analizy zebranego materiału, ze szczególnym uwzględnieniem roli barw w tym przekazie.

W artykule omówiono cztery główne strategie badawcze używane w socjologii wizualnej z użyciem fotografii: (1) fotografowanie jako podstawowe działanie badacza plus analiza materiałów wywołanych; (2) fotografie jako materiały zastane, przedstawiające określone obiekty o znaczeniu społecznym; (3) fotografie jako materiały zastane powiązane z materiałami wywołanymi, to jest z narracjami i komentarzami dokonanymi przez respondentów odnośnie pokazywanych im zdjęć; (4) użycie fotografii jako dowodu podpierającego wnioski, lub jako ilustracji dla wniosków uzyskanych z badań, w których głównymi danymi empirycznymi są teksty werbalne lub liczby. W odniesieniu do tych strategii przeanalizowano możliwości wykorzystania obrazu fotograficznego w jakościowej strategii badawczo – analitycznej zwanej metodologią teorii ugruntowanej.

The aim of this article is to analyze the phenomenon of the eroticizing of seaside vacations in the visual discourse represented by ‘amusing’ postcards showing naked
bodies. The author refers to theoretical findings concerning the eye of the tourist and the discourse of corporeality, but goes beyond the simplified and fairly commonplace idea of men’s disciplining gaze at women as sexual objects. Analysis of the visual discourse shows that what postcards make into an object of sexualization is rather the vacation as a cultural practice and vacation sites rather than any category of tourists. Even though the postcards studied could be viewed in categories of comicality or exaggeration, in the author’s opinion they represent a real imagining of ideal seaside recreation.

Współczesność charakteryzuje zmiana polegająca na wszechobecności obrazu, który już dawno przestał być aktorem drugiego planu. Nie można zrozumieć ponowoczesnego świata, jeśli nie uwzględni się istotnej roli, jaką odgrywają w komunikacji, zdominowanej niegdyś przez słowo, elementy ikoniczne. Zdezaktualizowało się przekonanie, iż jedynie verbum wpływa na kształt rzeczywistości, bowiem to właśnie obraz najmocniej oddziałuje na nasze myślenie, służy pobudzaniu emocji i budowaniu pamięci. W cywilizacji pośpiechu prym wiodą komunikaty, które łączą różne przestrzenie semiotyczne, składają się z elementów wizualnych i werbalnych." […] (fragm.)

Wstęp Zajmując decyzyjne miejsca w firmach, menedżerowie i przedsiębiorcy są siłą rzeczy postrzegani jako nosiciele określonych wartości i stylu działania organizacji, którym służą. Z drugiej strony to zazwyczaj silnie podkreślający swoją indywidualność i sprawcze zdolności aktorzy świata biznesu. Godzenie tych, nie zawsze przystających, ról i motywów działania nie jest rzeczą prostą. Niemniej w sposób mniej lub bardziej świadomy aktorzy starają się tworzyć względnie spójny obraz własnej osoby. W kontekście przestrzennym instru-mentami służącymi sprawnej autoprezentacji są między innymi aranżacje biur, posiadanie i eksponowanie symboli statusu, właściwy dla zajmowanej pozycji dress code, a także różnego rodzaju wizualne komunikaty dostępne wewnętrz-nym i zewnętrznym interesariuszom organizacji. By ów przekaz był klarowny i wiarygodny, coraz częściej w sukurs przychodzą profesjonalni specjaliści od zarządzania wizerunkiem. Tym bardziej, że w dzisiejszym reżimie skopicznym

Nowadays we observe numerous changes in the field of employment. Possibility of flexible working hours, alternative job as being aligned to particular project, remote working and technology development results in a completely new perception of working time and space. More and more people adapt public spaces (third places) and private spaces (residences) to mobile professional activity, manifesting their freedom and ability to connect their responsibilities with leisure time. Interpretation of visual representations of mobile offices revealed by social media was the mode to find symptoms of consumption related to social status, people' relationship with objects and ways of arranging space to transform it into offices. Analysis of photographs revealed outdating category of non-place by Marc Ague. Work is closely related to mobile devices (laptops, tablets, phones) what enhances adapting to it also spaces that in the past were considered as non-individual (public transport, airports, train stations, waiting rooms). Also the function of third places (cafes, pubs, restaurants) is changing nowadays what effects in new forms of arranging space dedicated to individual work.

Łuczak, M. J. (2006). Obraz(a) przeciw bezruchowi... O graficznych śladach aktywizmu w przestrzeni publicznej. W: M. Nowak, M. Nowosielski (red.), Czy społeczny bezruch? O społeczeństwie obywatelskim i aktywności we współczesnej Polsce (ss. 175-189). Poznań: Wydawnictwo IZ.   

Tematem tego krótkiego szkicu jest próba odpowiedzi na pytanie, jaką funkcję pełnia w tzw. przestrzeni publicznej różnego typu formy graficzne, które mamy możność obserwować na ulicach współczesnych miast.

„Liberature” is counted among modern literary forms among such phenomena as hypertext, liternet, text or hypertext collage and various visual texts. While the term and notion of liberature was proclaimed by Zenon Fajfer as recently as in 1999 it is however an ahistorical genre and it encompasses works created before the liberary idea was formed. This article aims to expose and illuminate verbal and visual material, which together compose a “total work”. It draws attention to the features of this phenomenon, the characteristics of liberary works and the role of the recipient in creating the meaning of its works.