Mekteb-i Harbiye

Özet
Osmanlı Devleti’nin on yedinci yüzyıldan itibaren savaş alanlarında eski ihtişamını kaybetmesi devlet adamlarını ordu üzerinde düşünmeye sevk etmiştir. Askeri kurumların ihyası için 1600’lerden itibaren dönem dönem bazı yenilikler yapılmıştır. Yapılan ıslahatların en önemlilerinden biri askeri eğitim alanında yeni okulların açılmasıdır. 18. Yüzyıldan itibaren yeni okulları açılmaya başlanmış, ancak bazıları kısa ömürlü olmuştur. Batı tarzı eğitim vermek amacıyla kurulan ve ayakta kalan ilk mekteplerden biri Harbiye’dir. Mekteb-i Harbiye batı tarzı eğitimin uygulandığı ilk okullardan biri olduğu gibi, aynı zamanda yeni tarz eğitimin taşıyıcısı da olmuştur. Daha seküler tarzda bir eğitim programına sahip olan bu yeni okul yapısı, eğitim kadrosu ve eğitim programı itibari ile mevcut diğer okullardan farklıdır. Aynı zamanda buradan yetişen öğrenciler de zihinsel olarak klasik eğitim kurumlarında yetişen öğrencilerden farklı yapıya sahiptir. Bu açıdan Mekteb-i Harbiye yetiştirmiş olduğu yeni subay sınıfı ile yeni bir zihinsel dünyayı temsil etmiştir. Batılı eğitmenlerin tedrisatından geçen, batıya eğitimlerini tamamlamak için giden harbiye öğrencileri geçmişteki Osmanlı ordularında görev yapmaya başlayınca, gelenekçi düşüncenin temsilcisi olan alaylı subaylar ile çatışma içerisine girdiler. Osmanlı ordusundaki mektepli-alaylı çekişmesi sadece iki subay sınıfı arasındaki bir çekişme olmayıp, aynı zamanda mevcut düzen ile modernleşmeyi savunanların kavgası niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler
Mekteb-i Harbiye, Subay, Modernleşme, Zihinsel Dönmüşüm, Mektepli, Alaylı.

Abstract
Loss of former glory of the Ottoman Empire on the battlefields since the seventeenth century had led statesmen to think about the army. For the revive of the military institutions some innovations had been made periodically since 1600s. One of the most important reforms is the opening of new schools in the field of military education. New schools had started to open, but some of them were short-lived. Ottoman Military College is one of the first school that established and preserved to provide western style education. As Ottoman Military College is one of the first school that implemented western style education, at the same time it is the bearer of new style education. This new school structure, which has a more secular educational program, is different from other schools in terms of teaching staff and training program. At the same time, the student who are studying at these institutions mentally have a different structure than the students who are studying at classical educational institutions. In this respect, Ottoman Military College represents a new mental world with a new class of officers. When Ottoman Military College students who are studied with western educators, and students who go to west to complete their education began to serve in the Ottoman Armies, they clash with regimental officers who are representatives of traditionalist thinking. the conflict between modernist-traditionalist officers were not only a conflict between two class of officers but also a quarrel between current order and advocate of modernization.

Keywords
Ottoman Military School, Officer, Modernization, Mental Revolution, Modernist, Traditionalist