Medya

Medya kuruluşlarının kamuoyu araştırma sonuçlarını (seçim anketi sonuçlarını) sunarken uluslararası tanınırlığı olan AAPOR, ESOMAR, WAPOR gibi kamuoyu araştırma derneklerinin etik ilkeler çerçevesinde belirledikleri standartlara uyarak sunmaları gerekmektedir. Bu çalışmanın amacını medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim olmayan dönemlerde kamuoyu araştırma sonuçlarını sunarken uluslararası kuruluşların etik ilkeler çerçevesinde belirledikleri
standartlara uyup uymadıklarının incelenmesi ve bu konuda medyanın görev ve sorumluluklarını daha iyi bir şekilde yerine getirmesi için neler yapılabileceğini tartışmak oluşturmaktadır. Bu kapsamda AAPOR, ESOMAR/WAPOR tarafından belirlenen etik ilkeler birleştirilerek bir tablo oluşturulmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ulusal-basılı en yüksek tirajlı 5 gazete (spor gazeteleri ve yabancı dilde yayınlananlar hariç) ve internette en çok ziyaret edilen 5 haber kuruluşunun web sitesi belirlenmiş ve toplam 8 gazete-internet haber sitesi (bazıları aynı olduğundan) çalışmaya dâhil edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinde sunulan
kamuoyu araştırmalarında yer alan haberler içerik analizi yöntemi ile analiz
edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinin arama çubuklarında "kamuoyu
araştırması", "anket", "son seçim anketi" ve "seçim anketi" anahtar kelimeleri kullanılarak kamuoyu araştırmalarına ilişkin haberlere ulaşılmıştır. Çalışma, 01 Eylül 2019 ile 30 Nisan 2021 tarihleri arasında yayınlanan seçim anketlerini kapsamaktadır. En yüksek tiraja sahip gazeteler ve en çok ziyaret edilen haber siteleri baz alınarak 5 haber sitesi üzerine yapılan çalışma sonucunda genel olarak medya kuruluşlarının kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim anketlerini yayınlarken haberde verilmesi gereken bilgilere yeteri oranda yer
vermediği ve dolayısıyla etik ilkelere uymadıkları görülmüştür. Elde edilen bu sonuç medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) kamuoyu
araştırmalarını (seçim anketlerini) haberleştirirken haberin içinde yer verilmesi gereken bilgilere daha fazla yer vermesi gerektiğini göstermektedir. Bu hem medyanın görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi hem de toplumun kamuoyu araştırmalarıyla (seçim anketi sonuçlarıyla) ilgili doğru bilgi alması ve dolayısıyla demokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için önemlidir.

Media organizations are required to present the results of public opinion polls (results of election polls) in
accordance with the standards set by internationally recognized public opinion poll organizations such as
AAPOR, ESOMAR, and WAPOR within the framework of ethical principles. The purpose of this study is to
examine whether media organizations (newspapers-internet news sites) comply with the standards set by
internationally recognized organizations within the framework of ethical principles while presenting the results of
election polls in non-election periods, and to discuss what can be done to better fulfill the duties and
responsibilities of the media in this regard. In this context, a table was created by combining the ethical principles
determined by AAPOR, ESOMAR / WAPOR. In line with the purpose of the study, 5 national-printed
newspapers with the highest circulation (excluding sports newspapers and those published in foreign languages)
and 5 most visited news organization websites on the internet were determined, and a total of 8 newspapersinternet news websites (Because of some of them are same) were included in the study. News on election polls
presented newspapers-internet news websites were analyzed using content analysis method. The news on election
polls are reached by using the keywords "public opinion poll", "survey", "last election survey" and "election poll"
in the search bars of the newspapers-internet news websites. The study covers the election polls published
between September 01, 2019 and April 30, 2021. As a result of the study conducted on 5 news sites based on the
newspapers with the highest circulation and the most visited news sites, it has been seen that the media
organizations (newspapers-internet news websites) in general do not include the information that should be given
therefore, they do not comply with ethical principles in the news while publishing the election surveys. This
result shows that media organizations (newspapers-internet news sites) should include more information that
should be included in the news while reporting public opinion surveys (election surveys). This is important both
for the media to fulfill its duties and responsibilities, and for the society to receive accurate information about
public opinion polls (results of election polls), and therefore for the healthy functioning of democracy.

Keywords: Media, public opinion polls/survey, election polls, ethical standards, online media

İçinde bulunduğumuz çağda dijitalleşmenin olumlu ve olumsuz yönleri ile hayatı tümüyle kuşatmış olması hemen herkesin tecrübe ettiği bir gerçektir. Bu gerçek, dijitalleşme konusunu birçok alan açısından olduğu gibi din, özelde de din eğitimi ve din hizmetleri alanında da ele almayı gerekli kılmaktadır. Bu düşünceden hareketle bu çalışmada dijital çağda din hizmetlerinin dijital platformlara taşınması fikrinin ve bu konuda neler yapılabileceği sorusunun farklı bir ülke örneği üzerinden incelenmesi amaçlanmıştır. Çeşitli ülkeler arasında Almanya, din hizmetlerinde dijitalleşme konusunda incelenmeye değer bir örnek olarak görünmektedir. Nitekim Almanya’nın, dijitalleşme alanındaki gelişmeleri, bununla ilişkili toplumsal değişimleri ve dijitalleşmenin günümüz insan hayatında teşkil ettiği yeri yakından takip ettiği ve hizmetlerinin önemli bir kısmını dijital platformlara taşımış olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada konu, Almanya Protestan Kilisesi örneklemi üzerinden incelenmiştir. Nitel araştırma yönteminin benimsendiği çalışmada doküman incelemesi yolu tercih edilmiştir. Kilise’nin resmi internet sayfasındaki ve sayfada referans verdiği bağlantı adreslerindeki içerikler doküman olarak alınmış ve elde edilen veriler betimsel yolla analiz edilmiştir. Çalışmada Almanya Protestan Kilisesi’nin dijital din hizmetlerinde yeni medyanın birçok aracını kullanmakta olduğu tespit edilmiş olup bunlar; web siteleri, sosyal medya platformları, dijital iletişim platformları, YouTube kanalları, akıllı telefon uygulamaları, podcastler, sesli kitaplar ve sanal gezi şeklinde sekiz başlıkta tasnif edilmiştir. Kilise’nin bu platformlarda 12 çeşit din hizmeti sunduğu tespit edilmiş olup bunlar da yoğunluklarına göre şu kategorilerde sunulmuştur: Dua hizmetleri (11), İncil okumaları/İncilden kesitler (8), dini/sosyal/kültürel/aktüel içerikler (7), kültür, sanat ve müzik (7), sohbet/söyleşi (7), manevi danışmanlık/rehberlik (4), ibadetlere/ayinlere katılım (3), vaazlar (3), inanç temalı yazılı dini iletiler (1), online kilise kütüphanesi (1), sanal gezi (1), papazlara erişmek/dini-manevi sorular yöneltmek (1). Kilisenin yürüttüğü dijital din hizmetlerinde özellikle genç kuşağı yeni bir dil ile, kullandıkları araçlar ve sosyalleştikleri dijital alanlarla kazanma çabası; sıkça yer verilen dua hizmetleri ile kendi dünyasında yalnızlık ve bunalım yaşayan insanları psikolojik ve manevi açıdan destekleme çabası;  insanların dinden, kutsal metinden güç almasının ve maneviyatının yükseltilmesinin sağlanması en dikkat çekici yönleridir. Kilisenin geleneksel din hizmetlerinin yanı sıra kültür, sanat ve müzik, sohbet/söyleşi, sosyal/kültürel/aktüel içerikler kategorilerindeki hizmetleri ile toplumun birçok kesimine geniş bir konu çeşitliliği ile hitap ettiği görülmüştür. Bu tür program formatlarında çoğunlukla günlük hayattan seçilen konular üzerinden bir çeşit örtük müfredatla dine de temas edilmesi, dinin esasında hayatın tümünü kuşattığını göstermesi bakımından dikkat çekici bir başka boyuttur. Çalışmanın sonunda konu, ülkemiz açısından Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hizmetlerine dönük olarak değerlendirilerek birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Tüm dünyada uygulanan COVID-19 izolasyon tedbirleri kapsamında evde geçirilen süre arttıkça medya ve teknoloji kullanımı giderek artmıştır. Eğitim, sağlık, siyaset, kültür, sanat, alışveriş ve çalışma hayatı gibi pek çok konuda toplumsal dinamizm ve iletişim pratikleri derinden etkilenmiştir. Bireysel ve toplumsal yaşama ilişkin bu etkileri ve değişimi anlayabilmek için pek çok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalarda hangi konuların incelendiğinin ve genel özelliklerinin neler olduğunun belirlenmesi fikri, iletişim literatürüne ilişkin mevcut durumu ortaya koymak üzere bu araştırmaya dayanak oluşturmuştur. Bu çalışmada, tüm dünyayı derinden etkileyen COVID-19 hakkındaki medya ve iletişim çalışmalarının profilini keşfetmek amaçlanmıştır. Araştırmada, pandeminin yaklaşık ilk bir yılında Dergipark’ta yayımlanan 157 makale bibliyometrik veriler ve atıf analizi ile incelenmiştir. Makalelerin %83,4’ü Türkçe yazılmıştır. Makaleler 95 farklı dergide yayımlanmış ve 236 araştırmacı makalelerde yazar olarak yer almıştır. Yazarların 67’si doktor öğretim üyesi, 33’ü araştırma görevlisi, 29’u doçent, 24'ü öğrenci, 23’ü öğretim görevlisi ve 19’u profesördür. Makalelerde 94 farklı üniversite adreslenmiştir. Ele alınan konuların başında sağlık iletişimi, pazarlama iletişimi, bilişim/yeni medya ve gazetecilik konuları gelmektedir. Araştırmaların %64,3’ünde nitel metodoloji kullanılmıştır. İncelenen makalelerde 5.703 kaynağa atıf yapılmıştır. Bunların %55,3’ü yabancı, %44,7’si Türkçe kaynaklardır. En çok atıf yapılan kaynak türlerinin başında %44,5 ile bilimsel dergiler yer almaktadır. Dergilere yapılan 2.536 atıf, 1.210 farklı dergiye dağılmaktadır. Selçuk İletişim, Computers in Human Behavior ve Journal of Business Research en çok atıf yapılan ilk üç dergidir. Elde edilen sonuçlar, bir taraftan araştırmacıların COVID-19 özelinde iletişimin hangi alt konularına odaklandıklarını ortaya koyarken diğer taraftan da iletişim literatürünün genel yapısına ve en etkili dergilerine ilişkin bir perspektif sunmaktadır.

Radyo ve televizyon kuruluşları özgür olmalı, ancak bu özgürlüklerini kötüye kullanmamaları için katı olmayan bir hukukî denetime tâbi olmalıdır. Bu durum, özellikle liberal öğretinin bir uzantısı olan 'Toplumsal Sorumluluk Teorisi'nin bir ilkesidir. Çalışma kapsamında betimleyici araştırma tekniği uygulanarak, kuruluşundan günümüze Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) üzerindeki hukukî denetim yapısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde, TRT'de hukukî denetim türlerinden 'idarî denetim'e başvurulduğu görülmüştür. Merkezî yayın denetimi, kurum içi hiyerarşik denetim şeklinde 1966 yılında başlamıştır. 1983 yılında 2954 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesiyle, kurum içi hiyerarşik denetime yeni bir katman eklenmiş ve TRT'ye ilk kez bir dış idarî denetleyici kurum tayin edilmiştir. Ancak bu kurumun yetkilerinin sınırlı olması nedeniyle, bu dönemde de TRT yayınlarının denetiminde önceki döneme nazaran büyük bir kırılma yaşanmamıştır. Asıl ciddi kırılma, özel yayıncılığın başlaması ile 1994 yılında RTÜK'ün kurulması sonrasında gerçekleşmiştir. TRT, kendi kurum içi hiyerarşik denetimine ek olarak, bağımsız bir idarî otorite konumunda bulunan RTÜK denetimine tâbi tutulmuştur. 2002 yılında bu uygulamadan vazgeçilmiş olsa da, 2011 yılında TRT yayınları yeniden RTÜK tarafından denetlenmeye başlamıştır. Bu durumun yol açtığı en önemli sorun; 1994 yılından itibaren özel yayıncılar ile TRT'ye farklı yaptırımlar uygulanması ve yayıncılık alanının farklı aktörleri arasında eşitsizliğin ortaya çıkmasıdır.

Küreselleşme ve medya-ekonomi politiği bağlamında reklamveren unsurunun rolünün incelendiği bu çalışmada, küresel ve yerel markaların reklamlarında kültürün nasıl aktarıldığı üzerine odaklanılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı medya ekonomi politiği çerçevesinde, medyanın ticari olarak yürürlüğünde rol oynayan reklamların (2018 yılında Türk televizyonlarında en uzun süre reklamveren markalar ve reklamları), reklamverenler boyutuna odaklanarak; medyada satın alınan süre bakımından küresel ve yerel markalar ayrımında nasıl değişkenlik gösterdiğini ortaya koymaktır. Aynı zamanda küresel ve yerel markaların yayınladıkları reklamlarda kültürün nasıl yansıtıldığını tespit etmek çalışmanın diğer önemli bir amacını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda içerik analizi yöntemiyle Medya Takip Merkezinin 2018 yılında yayınladığı raporların aylık olarak analizi gerçekleştirilerek, hangi markaların en uzun süre medyada yer aldıkları tespit edilmiş ve bu marklar arasından ilk dört sırada yer alan markanın (2 küresel-Vodafone ve Algida, 2 yerel-Turkcell ve Türk Telekom) reklamları (Vodafone: Altın Kulüp Ben Yaptım, Algida: Maraş Usulü Çifte Dövülmüş Dondurma, Türk Telekom: Birlikte Çok Güzeliz ve Turkcell: İşte Destek İşte Turkcell) amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenerek, Hofstede'in kültürel farklılıkları yansıtan dört öğesi esas alınarak (semboller, kahramanlar, ritüeller, değerler), göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında, 2018 yılında en uzun süre medyada yer alan ilk dört markanın; Türk Telekom, Algida, Turkcell ve Vodafone olduğu tespit edilmiştir. Bu markaların reklamları analiz edildiğinde ise en çok vurgulanan kültürel göstergelerin; birliktelik, paylaşım, milliyetçilik, samimiyet, kolektiflik ve aile kavramları olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kültür, Reklam, Küreselleşme, Ekonomi-Politik, Glokalizm.

İçinde yaşadığımız çağ, bireylerin kişisel özellikleri ve yetenekleri ile değil de sahip oldukları genetik özellikleri ile sınıflandırıldığı ve yaşama dâhil edildiği bir dönemdir. Bu dönemde sağlık ve bilişim temelli teknolojik ilerlemeler insan bedenini daha fazla restore ve modifiye etme iddiasını her geçen gün arttırmaktadır. Genetik bilimi, moleküler biyoloji, yapay zekâ ve bilişimdeki teknolojik gelişmeler, insanlara sahip oldukları bedensel dezavantajlardan kurtulma vaadi vermektedir. Ancak bu vaat, bazı bilim insanları ve düşünürler tarafından insanın özü ve kimliği için büyük bir tehlike olarak değerlendirilmektedir. Genetik biliminin ilerlemesiyle, insanlar sahip oldukları kalıtımsal özellikleri konusunda sınava tabii tutularak, doğum öncesi veya sonrası bir takım testlere alınmaktadır. İnsana özgü mahrem bilgiler enformasyon haline getirilmekte ve beden bilim için araçsallaştırılmaktadır. Büyük veri çağında insanlar birer veri olarak kodlanmaktadır. Bilim, insanları kalıtsal özelliklerine göre yaşam alanlarına dâhil etme ya da etmeme üzerinden genetik bir ayrımcılığa doğru gitmektedir. David Le Breton, Bedene
Veda adlı eseri üzerinden yaşanılması muhtemel ayrımcılık olgusunu, genetik ve insan bedeni üzerinden sorgulamaktadır. Bu çalışmada Bedene Veda adlı eser bu yönüyle bir analize tabii tutulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Araçsallaştırma, Bedene Veda, Büyük Veri, Genetik Ayrımcılık, David Le Breton

Bireylerarası iletişim çerçevesinde kişiler farklı yönelimler doğrultusunda birtakım ilişkiler geliştirmektedir. Bireyleri iletişim kurmaya yönelten ve sonucunda doyum elde etmelerini sağlayan ilişkileri incelemeye yönelik gerçekleştirilen bu çalışmanın temel amacı, yerel medya çalışanlarının bireylerarası iletişim motivasyonları ve iletişim doyumu arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Literatür taraması ışığında, motivasyon ve iletişim doyumu ilişkisinde alanda gerçekleştirilen çalışmaların daha çok örgütsel düzeyde yürütüldüğü gözlenmiş, bireylerarası iletişim özelinde temellendirilen çalışmanın işaret edilen noktada alana katkı sağlaması hedeflenmiştir. Bu düşünsel izlekte çalışmada; bireylerarası iletişim, iletişim becerileri, motivasyon ve iletişim doyum boyutlarının teorik temellerine odaklanılmış ve yerel medya ölçeğinde Konya ve Denizli illeri örnekleminde yüz yüze anket tekniği kullanılarak 300 katılımcı ile saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Alan araştırması bulgularına göre, bireylerarası iletişim motivasyonları ile iletişim doyumu arasındaki ilişkiyi inceleyen analizlerde anlamlı bir ilişki tespit edilmiş; etkileme faktörlü, rahatlama/kapsam faktörlü ve mutluluk faktörlü iletişim doyum arayışına yönelen kişilerin iletişim doyumu elde ettikleri saptanmıştır. Motivasyon ve doyum ilişkisinde cinsiyete göre anlamlı bir farklılık olmamasına rağmen kurum tecrübeleri noktasında erkeklerin kadınlara oranla daha uzun süre yerel medyada ve aynı kurumda çalıştıkları sonucuna ulaşılmıştır.

ÖZ: Anlatı, insanoğlunun yaşantı, hayal ve kurmaca boyutuyla coğrafyalar arasında aktarımda bulunduğu hikâyelerin ortak adıdır. Hikâyenin çekirdeği çoğu zaman yaşanmış veya yaşanması muhtemel bir olaya bağlanmaktadır. Bu bağlamda bazı anlatılar, doğduğu kökenden aldığı güçle evrensel bir karakter kazanmaktadır. Bu çalışmada Leylâ ve Mecnun efsanesinin geçmişi ile bugünü; mesnevî, halk hikâyesi, roman, tiyatro, kapsamında yazılı kültür verileri ile radyo, televizyon, sinema ve internet üzerinden dijital ortamdaki durumu incelenmektedir. Arap kaynaklı bir efsane olan Leyla ve Mecnun, Türk kültür ikliminde kendisine özgü ve özgün bir kültürel mirasa dönüşmüştür. Leylâ ve Mecnun'un kökeni, Divan edebiyatındaki yükselişi ve modern edebiyata olan yansımaları yanında perdeye ve ekrana aktarımı da çözümlenmeye ihtiyaç duyulan konular arasındadır. Leylâ ve Mecnun, sadece Divan edebiyatındaki çalışmalarla sınırlı kalmamıştır; başta romanlara, sonra şiir kitaplarına ve karikatürlere konu olmuştur. Bu aşk trajedisi popüler edebiyata, tiyatroya, sinema ve internet bağlamına da önemli bir birikim olarak aktarılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada Leylâ ve Mecnun hikâyesi hakkında sözlü, yazılı, işitsel, görsel ve dijital içeriklerden hareketle analitik çözümlemeler yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sözlü kültür, yazılı kültür, dijital kültür, hikâye, Leyla ve Mecnun.

ABSTRACT: The narrative is the common name of the stories that humanity transfers between the dimensions of life, imagination and fiction, and geographies. The core of the story is often connected to an event that has happened or is likely to happen. In this context, some narratives gain a universal character with the power they derive from the origin of their birth. In this study, the past and present of the legend of Leylâ and Mecnun; the mathnawi, folk story, novel, theater, culture data written in the context and the status of digital media over radio, television, cinema and internet are examined. Leyla and Mecnun, an Arab-origin legend, have turned into a unique cultural heritage in the Turkish cultural climate. The origins of Leylâ and Mecnun, the rise in Divan literature and its reflections on modern literature, as well as its transfer to curtain and screen are among the issues that need to be resolved. Leylâ and Mecnun were not only limited to studies in Divan literature; It was primarily the subject of novels, poetry books and caricatures. This love tragedy has been cited as an important accumulation in popular literature, theater, cinema and the Internet. Therefore, in this study, analytical examinations were made about the story of Leylâ and Mecnun based on verbal, written, audio, visual and digital contents.

Toplumsal sorumluluk teorisine göre, yayıncılar özgür olmakla birlikle bu özgürlüklerini kamu yararına uygun bir biçimde kullanmalıdır. Teoriye göre, izleyici denetimi ve özdenetimin yanı sıra, yayıncı kuruluşların aşırıya kaçmayan bir hukukî denetime tabi olmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'de radyo ve televizyon yayıncılığını düzenleyip denetlemek için çıkarılan 6112 Sayılı Kanun'un kurduğu sistemin uygulamadaki işlerliğini ölçmek amacıyla RTÜK'ün 2020 yılı içerisinde aldığı tüm kararlar incelenmiş; Kanun'un 8. maddesinde öngörülen yayın hizmeti ilkelerinin ihlâlleri ve bu ihlâller için uygulanan yaptırım verileri analiz edilmiştir. Çalışmada betimleyici araştırma yöntemi uygulanmıştır. Kanunda öngörülen yaptırımlar oldukça katı olmasına rağmen yayın hizmeti ilkelerinin televizyon kuruluşları tarafından 1876 kez ihlâl edildiği, bu ihlâllerinin medya hizmet sağlayıcılarının yalnızca %16'sı tarafından gerçekleştirildiği ve bazı kuruluşların bir yıl içerisinde 140'ın üzerinde ihlâl gerçekleştirdiği tespit edilmiştir. Yaptırıma uğrayan programların yaklaşık %77'si ticarî iletişim yayınlarıdır. Kanun'un bazı hizmet sağlayıcı kuruluşlar için caydırıcı olmaması ciddi bir problem teşkil etmektedir. Bu problemi çözmenin en etkili yolu, ifade özgürlüğünün toplumun tüm kesimleri tarafından benimsenmesi ve izleyici denetimi ile özdenetimin etkin hale getirilebilmesidir.

ÖZET
Medya, çağımızda bilgi ve algının insanlar nezdinde değer kazanması için oldukça etkili araçlar bütünüdür. Bilinir ki medya aynı zamanda devletin ideolojik aygıtı olarak da görev yapmaktadır. Bu görev, temelde ideolojik okumalarla gerçek bilgiyi saklayarak istenilen yönde algı yanıltması olabilmektedir. 15 Temmuz darbe girişimi Mısır ve dünyanın başka ülkelerindeki medyada farklı şekillerle yer aldığı gözlenmiştir. Mısır Ortadoğu'da oldukça etkili ve diğer Arap ülkelerini etkileyebilen bir güce sahiptir. Ancak son yıllarda meşru hükümetin darbeyle devrilmesi ve Türkiye'nin askeri cuntaya karşı tavrı, Mısır hükümetinin Türkiye aleyhine siyasi tavırlar almasına neden olmuşa benzemektedir. Mısır Türkiye'nin bu tavrından sonra her platformda Türkiye aleyhine hareket eder görünmektedir. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası BM'de alınmak istenen kınanma kararını da bloke ederek bu tavrını göstermiştir. Mısır hükümetinin bu tavrının medyaya yansımıştır. İşte bu çalışmada, 15 Temmuz darbe girişiminin Mısır medyasında yer alışının içerik analizi yapılmaya çalışılacaktır. Çalışma yöntemi nitel bir desen olmakla birlikte, çalışmada Mısır'ın siyasal ve kültürel farklılıkları dikkate alınarak kişi ve kurumlar seçilmiştir. Çalışmada ülkenin önemli gazete yazarları ve aktör siyasi yapılarının açıklamalarının içerik analizleri yapılarak Mısır medyasının 15 Temmuz darbe girişimine karşı verdikleri refleksler anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmada resmi ve yarı resmi gazetelerin darbe olmuş gibi haber yaptıkları daha sonra da " tiyatro " vb. söylemlerle Türk halkının demokrasiye sahip çıkarak darbeyi püskürtmelerini küçümsedikleri görülmektedir. Bunun yanında liberal ve İslami değerleri öne alan yazarların darbeye karşı Türk halkını destekledikleri bunu da demokratik değerler veya İslami kardeşlik düşüncesiyle yaptıkları anlaşılmaktadır. Bunun yanında Selefi parti örneğinde görüleceği üzere çekingen tavırla darbe karşıtı söyleme sahip tutumlar sergilendiği izlenimi de dikkat çekicidir.

Anahtar Kelimeler: 15 Temmuz Darbe Girişimi, Mısır Medyası, Ortadoğu, İdeolojik Aygıtı, İçerik Analizi

15 JULY COUP ATTEMPT IN EGYPTIAN PRESS: "THE COUP WAS SUCCESSFUL ONLY IN EGYPTIAN PRESS"
ABSTRACT
The media is one of the most effective tools to gain knowledge and value in people in our day. It is known that the media also function as the state ideological apparatus. This task can mislead the perception in the  desired  direction  by  hiding  the  true  knowledge  basically  through ideological readings. The July 15 coup attempt took different forms in the media in Egypt and other countries of the world. Egypt is very influential in the Middle East and has the power to influence other Arab countries.
However, in recent years, the legitimate government has been overthrown by  the  coup,  and  Turkey's  attitude  towards  the  military  culprit  has caused the Egyptian government to take political stances against Turkey.
Egypt seems to act against Turkey on every platform after this attitude of Turkey. It showed this attitude by blocking the condemnation decision which is wanted to be taken in the UN after the coup attempt of 15 July. This attitude of the Egyptian government appears to be reflected in the media. In this work, the content analysis of the occupation of the 15 July coup attempt in the Egyptian media will be examined. Along with being a qualitative pattern of working method,  people and institutions
were chosen in consideration of the political and cultural differences of Egypt. In the study, the content analysis of the statements of the major newspaper writers and actor political structures of the country was tried to understand the reflexes of the Egyptian media against the July 15 coup attempt. In the study, official and semi-official newspapers reported that the coup was reported as successful. After the failure of coup attempt, it was  seen  that  they  developed  "theater"  discourse.  Especially  in  the writings, it is seen that the struggle of the Turkish people taken lightly that  they  should  not  allow  the  coup  by  protecting  democracy.  It  is understood that authors who favor liberal and Islamic values support the Turkish people in the face of the coup attempt and that they are doing it with democratic values or Islamic brotherhood. There are also writings and explanations with a timid attitude, as shown in the example of the Salafi party.

Keywords: 15 July Coup Attempt, Egyptian Press, Middle East, Ideological Device, Content Analysis

Toplumsal bir varlık olan insan, çevresinde meydana gelen olaylara karşı duyarsız kalamamakta, farklı yol ve yöntemler kullanarak kendi ilgi alanı doğrultusunda bilgi edinme yoluna gitmektedir. Günümüz insanının küresel, ulusal, bölgesel ve yerel çapta meydana gelen olay ve gelişmelere ilişkin bilgi edinmek üzere yararlandığı yegane araç olarak medya karşımıza çıkmaktadır. Medyanın bu bilgilendirme işlevi onu çok ayrı bir boyuta taşıyarak sahip olduğu önemini bir kat daha artırmakta ve farklı açılardan sorgulanmasını gerekli kılmaktadır. Söz konusu gereklilikten hareketle kaleme alınan çalışmada, genel ve siyasal gündeme ilişkin bilgi edinmede medya kullanım alışkanlıkları Selçuk Üniversitesi öğrencileri üzerinde sorgulanmakta ve karşılaştırmalı  ilişkisel taramalarda bulunulmaktadır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, genel ve siyasal gündeme ilişkin bilgi edinmede en fazla internetten yararlanılırken, en fazla gazeteye güvenildiği ve gazeteden etkilenildiği, kullanım, güvenme ve etkilenme anlamında en düşük seviyede olan medyanın ise, dergi ve radyo olduğu, katılımcıların genel özellikleriyle de karşılaştırmalı olarak ortaya konulmaktadır.

Öz
Yaşamın her anında ve her alanında mitlerin yaygın kullanımı söz konusudur. Mitler, medya sektörü ve reklamcılık gibi iletişimsel alanların yanı sıra, kendi özünü oluşturan astroloji tarafından da kullanılmaktadır. Astrologlar, gökyüzü hareketlerini hesaplayarak bireylerin gelecekte karşılaşacakları olaylar hakkında kehanette bulunmayı ve onlara rehber olmayı yarı-dinsel tonlarla vaaz ederler. Böylesi bir özellik astrolojinin, siyaset tarafından medya yoluyla kullanılmasını sağlamaktadır.
Bu çalışma, medyanın astroloji yoluyla okuyucuyu eylemsizlik ya da eylemliliğe nasıl yönlendirdiğini ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Bu noktada, astrologların hangi manipülatif stratejilerle kimler adına hegemonya oluşturmaya çalıştıkları önemlidir. Amaç doğrultusunda, siyasal iktidara yakın olan Sabah, Bugün, Habertürk ile muhalif çizgideki Sözcü, Cumhuriyet, Hürriyet/Posta gazetelerinin 2014-2015 yıllarındaki siyasal içerikli astrolojik haber, röportaj, yorum niteliği taşıyan metinleri belirlenmiştir. Bu medya metinlerine, astrolojinin yoğun olarak kullandığı mitlerin manipülatif özelliklerinde dolayı, söylemsel manipülasyon çözümlemesi uygulanmıştır. Bulgular, gazetelerin okuyucuları kendi ideolojileri çerçevesinde eylemsizliğe ya da eylemliliğe yönlendirmeyi hedeflediklerini göstermektedir. Ayrıca, kitleler üzerinde iktidara yönelik bir tutum oluştururlarken, aynı zamanda kendi aralarında örtük bir mücadele içinde oldukları anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Medya, Astroloji, Mitoloji, Mit, Manipülasyon, Hegemonya, Kimlik.

The Power Struggle under the Stars: The Construction of Hegemony and Identity

Abstract
Myths in every field and in every moment of life are widely in use. Myths, such as the media and advertising industry as well as a communicative space, its essence are used by astrology. Astrologers, by calculating the sky movements, preach individuals to foretell about the events they may encounter in the future and to be their guide in quasi-religious tones. Its such a feature, allows it to be used by politics through the media.
This study aims to reveal how media drives the reader to action or inaction by astrology. At this point, with which kind of manipulative strategies and for whom astrologers try to establish hegemony is important. For this purpose, the astrological news, interviews, comments containing political content were determined from the Sabah, Bugün, Habertürk which is closer to political power, and Sözcü, Cumhuriyet, Hürriyet/Posta which is opposition newspapers’ in the years 2014-2015. Because of the manipulative characteristics of the myths which are used by astrology widely, discursive manipulation analysis has been applied to these media texts. The findings show that newspapers aim at directing the readers to action or inaction within the framework of their own ideology. In addition, while creating an attitude towards power over the masses, at the same time it’s understood that they are in an implicit struggle among themselves.

Keywords: Media, Astrology, Mythology, Myth, Manipulation, Hegemony, Identity.

İnsanın fizikî ve sosyal çevresiyle kurduğu ilişkiler bütünü kültür yapılarını oluşturur. Bu yapılar toplumların kültürel belleğini teşkil eder. Yaşanılan mekânlar, kültürel bellek biçimlerinin kodlama alanıdır. Mekân, toplumun bellek deposu olarak kültürel sürekliliğin sağlanmasına katkıda bulunur. Topluluğun üyeleri tarafından aynı mekânda bulunmak, ortak deneyimin ve belleğin paylaşılmasını sağlar. Bu ortamlarda kuşaklar arası bir kültürel iletişim söz konusudur. Aynı mekânda bulunmanın belirlediği ortak davranış kalıpları, topluluğun değer ve tutumlarının oluşmasında önemli bir etkendir. Makalede Barak Türkmenlerine ait köy odaları kültürel bellek mekânı olarak incelenmiştir. Makalenin amacı, kültürel bellek mekânı olarak Barak odasının, topluluğun tarihî ve edebî kimliğini korumada oynadığı rolü ortaya koymaktır. Bu çerçevede öncelikle literatür taraması yapılmış, veriler doküman analizi tekniğiyle toplanmış ve tespit edilen verilerin doğrulanmasında kaynak kişilerle görüşmeler yapılmıştır. Yapılan incelemede Barak Türkmenlerinin göç ve iskân süreçlerinde oluşan sözlü kültür ve sözlü tarih belleğinin oda ekseninde korunup kuşaklar arasında aktarıldığı tespit edilmiştir. Barak odalarının yöre kültüründe meclis, misafirhane, eğlence mekânı, yas evi gibi birden çok işleve sahip olması, bu kültürel paylaşıma ortam hazırlamıştır.

ÖZ Hem dünyada hem de Türkiye'de yazılı basının temsilcileri dijital iletişim teknolojilerine uyum sağlamanın yollarını aramaktadır. Tarihi bağlamda toplumları ve ilişki biçimlerinin seyrini belirlemiş olan gazeteler, bu sefer okuyucu kitlelerin sosyal ağlara geçişi ile etkilenen konumunda bulunarak okuyucularını takip etmek durumunda kalmışlardır. Günümüzde gazeteler de birer birey gibi sosyal medya ağlarında görünürlüğünü arttırma çabasındadır. Buna bağlı olarak gazetelerin YouTube gibi video temelli bir ortamda yayına başlamaları ise mesleki olarak kâğıttan videoya geçiş olarak da değerlendirilmiştir. Çünkü yazılı basının video temelli bir sosyal medya platformu olan YouTube'da yayıncılık faaliyetlerinde bulunması gazeteciliğin dijital dönüşümüne ilişkin önemli bir aşama olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada matbu olarak da yayına devam eden gazetelerin YouTube kanallarının habercilik pratik ve deneyimleri incelenmiştir. YouTube'da gazetelerin hangi haber konularının izleyici kitlesi (aboneler) tarafından talep edilip onaylandığını (en fazla görüntülendiği) anlamak ve tartışmak bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Diğer yandan gazetelerin dijital dönüşümü ve sosyal ağlardaki akışa dahil olmasının altında yatan nedenler sorgulanmış ve tartışılmıştır. Bu bağlamda nitel araştırma yöntemlerinden durum deseni çerçevesinde ele alınan gazetelerden elde edilen veriler içerik analizine dayalı betimsel analiz tekniği ile irdelenmiştir. Yapılan analizde bireyleri eğlendirecek, insanların ilginç bulduğu veya ideoloji, çatışma ve duygu yoğunluklu video haberlerin daha fazla görüntüleme sayısına ulaştığı anlaşılmıştır. Diğer yandan çoğu ana akım gazetelerin artık YouTube kanalı oluşturduğu ve bu kanallarını birer televizyon gibi kullanmaya çalıştıkları ortaya çıkmıştır. ABSTRACT Newspapers, which have determined the societies and the course of their relationship in the historical context, had to follow their readers this time as they were affected by the transition of the masses to the social networks. Today, newspapers, like individuals, try to increase their visibility in social media networks. On the other hand, publishing activities started on YouTube, a video-based social media platform of print media, which can also be a transition from paper to video. In this study reasons for the digital transformation of newspapers and their inclusion in the flow in social networks have been questioned and discussed. The purpose of this research is to understand and discuss which news topics of newspapers are requested and approved by the audience (subscribers) on YouTube. In this context, the data obtained from the newspapers, which are handled within the framework of the case study, which is one of the qualitative research methods, were analyzed with the descriptive analysis technique based on content analysis. In the analysis, it was understood that entertaining, interesting or ideology, conflict Submit Date

ÖZET Bu çalışmada, medya destekli güncel biyoloji konularının öğretimi ile ilgili öğretmen adaylarının görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ise Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalında Biyoloji Özel Konular dersine devem eden 53 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışma grubuna Biyoloji Özel Konular dersi kapsamında 10 hafta boyunca medya destekli güncel biyoloji konuları işlenmiştir. Dersin sonunda öğretmen adaylarına 7 adet açık uçlu sorulardan oluşan bir form dağıtılmış ve öğretmen adaylarının vermiş oldukları yanıtlar içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda; öğretmen adaylarının bilgiye erişimde kullandıkları kanalların instagram, twitter, Google arama motoru, facebook, youtube, bilimsel dergiler, haber programları, kitaplar, ansiklopediler, belgeseller ve gazeteler şeklinde sıralamışlardır. Ayrıca bu iletişim kanallarından edindikleri güncel bilgileri günlük yaşamlarıyla daha fazla ilişkilendirebildiklerini ifade etmişlerdir. Güncel bilgilerin derste kullanılması, derslerin eğlenceli geçmesi, derse olan ilginin artması, hızlı öğrenmenin gerçekleşmesi, bilgilerin akılda kalıcılığının artması, ders başarılarının artması, öğrencilerin bilinç düzeyinin artması gibi pek çok faydasından bahsedilirken; güncel bilgilere erişimde doğru kaynaktan doğru bilgiye ulaşımın zor olması, bu bilgilerin sınıfta kullanılması zaman kaybına ve konunun dağılmasına yol açması, öğrencilerin sıkılması, öğrencilerde önyargının oluşması ve öğrencileri hazıra alıştırması gibi olumsuz yönlerine de değinilmiştir. ABSTRACT In this study, the views of prospective teachers about teaching biology subjects supported by media were tried to be determined. For this purpose, case study design, one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group of the research consists of 53 prospective teachers who continue to Biology Special Topics in Science Teaching Department. Within the scope of Biology Special Topics course, current biology topics supported by media were covered for 10 weeks. At the end of the course, a form consisting of 7 open-ended questions was distributed to the prospective teachers and their responses were analyzed with the content analysis technique. As a result of data analysis; they used instagram, twitter, Google search engine, facebook, youtube, scientific journals, news programs, books, encyclopedias, documentaries and newspapers. They also stated that they could relate the current information obtained from these communication channels to their daily lives more. The use of up-to-date information in the course, fun of the lessons, increased interest in the course, the realization of rapid learning, increased knowledge retention, increased course success, increased awareness of students such as many benefits; It is also mentioned that the access to the right information from the right source is difficult in accessing the current information, the use of this information in the classroom leads to loss of time and dissemination of the subject, boredom of the students, the formation of prejudice in the students and the accustomed to the students' readiness.

Haber, tarih serüveninde yeni bir yolculuğa çıkmıştır. Günümüz medya ve iletişim sistemleri derin bir yapısal dönüşüm geçirmektedir. Bu yapısal dönüşüm alıcı kitle için mesaj haline getirilen saf bilginin ve haber kavramının da dönüşmesine ön ayak olmaktadır. Bu gelişim karşısında Google algoritmaları (ve diğer arama motorları algoritmaları), gazeteci ve haberci biçimlerini ve işlevlerini de yapı söküme uğratmaktadır. Bu çalışmada haberin dönüştürülmesi, paylaşılması ve özgürleştirilmesi gibi kavramsal ve felsefi bakış açıları ile gazetecilikte yaşanan yapısal dönüşüm değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bilginin özgürce paylaşılması ve dağılımı konusunda internetin ne şekilde aktif bir rol üstlendiği değerlendirilmiştir. Yeni nesil gazeteci anlayışının küresel savaş ve demokrasi krizi içerisinde bilgiyi ve onun kontrolünü tekelinde tutan İmparatorluk'a (küresel sistemler) karşı alternatif bir ağ yaratabileceği açıklanmaya çalışılmıştır. Ancak yeni nesil gazeteciler haberleri optimize ederken habercilik etik kurallarını da ihlal etmek durumunda kalabilmektedir. Bu nedenle habercilikte SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) kriterleri tartışma konusu olmaktadır. Yine de yeni nesil gazeteciler, internetin editöryel ve yazılımsal olanaklarını kullanarak saf bilginin özgürleşmesini ve küresel dolaşıma girmesini sağlamak için, SEO kriterlerinden yararlanabilmektedir. Bu bakış açısıyla arama motorlarının güncel etkileri sonucu habercilikte yaşanan yapısal dönüşümü irdelemek için, tüm haber web siteleri olarak değerlendirilen evren içerisinden amaçsal örneklem olarak belirlenen 12 haber web sitesinin SEO sorumluları ile derinlikli yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında nitel araştırma yöntemiyle betimsel bir analiz yapılarak sonuca varılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dijital Medya, Haber, Yapısal Dönüşüm, Yeni Nesil
Gazetecilik, SEO Kriterleri.

Öz Propagandanın kullanımı yüzyıllar öncesine uzansa da bilimsel olarak inceleme konusu yapılması yeni bir gelişmedir. Özellikle Birinci Dünya Savaşı yıllarında siyasi liderler tarafından yoğun bir şekilde kullanılan propaganda tekniklerinden dolayı kavram, 20. yüzyılda siyasal bilimlerin ve sosyolojinin inceleme konusu olmuştur. Bugün siyasi partilerin yanı sıra çeşitli kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, farklı amaçlarla bir araya gelen sosyal gruplar, mesajlarını hedef kitlelere iletmek, üye sayılarını artırmak, toplumda görünürlük kazanarak varlıklarını sürdürmek gibi amaçlarla propaganda tekniklerini kullanmaktadırlar. Kamusal alanda dernek, vakıf, şirket gibi kurumsal kimlikler aracılığıyla görünürlük elde eden dini gruplar bunun bir istisnası değildir. Bu çalışmada ülkemizde ilk olarak basım-yayın çalışmaları ile kitle medyasında varlık gösteren, daha sonra değişen toplumsal şartlarla çeşitli iletişim araçlarını kullanıp şirketleşme yoluna giden dört dini grubun iletişim ve propaganda faaliyetleri göstergebilimsel açıdan analiz edilecektir.

Medya ve şiddet konusu medya teorilerinde ve çalışmalarında geniş yer tutan önemli bir konu olmasından dolayı şiddetin, birçok yönüyle ilgili farklı zamanlarda çalışmalar yapılmaktadır. Medyada şiddetin görünürlüğü ilk gazete ile başlayarak daha sonradan televizyon üzerinde çalışmaların yoğun olarak yapıldığı söylenebilir. Televizyon bugün kolay ulaşılabilen ve yaygın kullanılan önemli bir görsel ve işitsel kitle iletişim aracıdır. Televizyon ekranlarında her geçen gün etkisini daha da artıran şiddet ögelerini dizilerde, kadın programlarında, yarışma programlarında, talk-show programlarında, çizgi filmlerde ve hatta ana haber bültenlerinde de şiddet içeren çok sayıda unsur toplumun her kesmine sunulmaktadır. Bu noktada televizyon özelinde suç ve şiddete dikkat çekmeye yönelik yayıncılık anlayışının sonucunda gerçek yaşamda gasp, darp, cinayet, intihar, işkence gibi çeşitli şiddet olaylarının artması, medyanın öğretmesi ve duyarsızlaştırması, dış dünyanın korkulacak bir yer olarak algı yaratması, şiddetin problem çözme olarak benimsenmesi gibi televizyonun bir takım toplum üzerindeki etkisi olduğunu söylenebilir. Bunun yanı sıra son yıllarda medyada şiddet haberlerine oldukça fazla yer verilmesi nedeniyle, bu konuda tartışmalarda sürekli gündemde kalmakta; aynı zamanda bu konular üzerinde yapılan araştırmalarda artmaktadır. Bu çalışmada ana Haber bültenlerinde sunulan şiddet örüntülerinin etkisini incelemek amacıyla Türkiye’deki ulusal 6 kanalda (Atv, Show Tv, Star Tv, Kanal D, Fox, Kanal 7) şiddet olayları mesaj sistem çözümlemesi ile analiz edilerek somut sonuçlar ortaya koymak amaçlanmaktadır.

Yeni  iletişim  teknolojilerinin  gelişmesi  doğrultusunda  geleneksel  medyanın  etkisi  ve  rolü  her ne kadar tartışmalı gözükmekteyse de televizyon; ticari iletişim gelirleri, kamuoyu oluşturma becerisi ve kitlelere ulaşabilme gücü sayesinde günümüz Türkiye’sinde en gözde kitle iletişim aracı olarak öne çıkmaktadır.  Bu  sebeple  televizyon  kuruluşlarının  yapısı  ve  sahipliği,  televizyonlarda  üretilen  içerik, televizyonlarda üretilen içeriğin kitleler tarafından kabulü ve beğenilmesi hem özel sektör kuruluşları hem sivil toplum kuruluşları hem de devlet tarafından yakından takip edilmektedir. Televizyondaki içeriğin seyredilme durumunu bir veri halinde sunabilen en temel araç reyting sistemidir.  Reyting  sistemi,  televizyon  kanallarında  zaman  ve  program  temelli  olarak  ölçümleme yapan  ve  hangi  televizyon  kanalını  hangi  sosyo-ekonomik  statüdeki  kişinin  seyrettiğini  belirlemeye yarayan sistemin adıdır. Bu yolla özel sektör kuruluşları hedef kitlelerine ulaşma adına ticari iletişim planlaması yapmakta ve harcamalar bu sistemdeki izlenme oranlarına göre gerçekleştirilmektedir. Bir anlamda pazar fiyatını belirleyen unsur reyting ölçümleridir. Ayrıca  reyting  ölçümleri;  izleyicinin  ilgisini  çeken  televizyon  programlarının  türü,  içeriği  ve hitap  ettiği  kitle  konusunda  içtimai,  sosyolojik,  ekonomik  değerlendirme  yapabilmeye  imkân tanımaktadır.  Bu  bağlamda  televizyon  kanallarındaki  programlar  ve  bazı yapım  türleri  son  yıllarda kamuoyunda  sıklıkla  tartışılmakta  ve  gündemi  meşgul  etmektedir.  Televizyon  dizileri,  kuşak programları, izdivaç yapımları alan özelinde ön plana çıkan program türleridir denilebilir. Tüm  bu  çerçevede  2015  yılında  TİAK  A.Ş.  tarafından  tam  zamanlı  ölçümü  yapılan  televiyon kanalları  reyting  listesi incelenmiş,  bu  listeden  yararlanılarak  toplam  oranlarda  ilk  yirmi  beş’e  (25) giren programlar türlerine göre sınıflandırılmıştır. Sonuçta elde edilen anlamlı veriler yorumlanarak 2015  yılı  popüler  program  türleri  tespit  edilmiştir.  Yapılan  sınıflandırma,  Radyo  ve  Televizyon  ÜstKurulu’nun  ‘‘Yayınlarda  Program  Türleri  Kod,  Taknım  ve  Sınıflandırmaları’’  adlı  kitapçığında belirlenen program türlerinin sınıflandırılması paralelinde gerçekleştirilmiştir.

ÖZET
Çalışmanın amacı, National Geographic Türkiye dergisinde çevre sorunlarının inşa edilişini analiz etmektir. National Geographic Dergisi yüz yılı aşkın zamandır buzulların erimesi, ormanların kesilmesi ile goril ve benzeri türlerin soyunun tükenme tehlikesi gibi önemli çevre sorunlarını 41 dilde 60 milyon kişiye ulaştırmaktadır. Bu çalışmada, 2001-2016 yılları arasında dergide yayınlanmış 7 çevre makalesi nitel içerik analizi tekniği ile incelenmiştir. John Hannigan’ın geliştirdiği çevre haberlerinin sunumundaki altı farklı yaklaşım ve etkili olmak için gereken beş özellik nitel analiz sürecindeki toplam 11 kategoriyi oluşturmaktadır. Makalelerde gorillerin öldürülmesinin bir cinayet vakası olarak sunumu ve Turkana Gölü’nde şifa arayan yerli ile büyücünün hikâyesi gibi dramatik öğelerin yanı sıra Aral Gölü’nün kurutulması ve yerel halkın mültecileşmesi gibi felaket temaları da sıklıkla kullanılmaktadır. Egzotik hayvan yetiştirme, vadide yapılaşma ve ulusal parkları iklim değişikliğinden koruma gibi konularda farklı tarafların çatışan görüşleri sunulmaktadır. Sonuç olarak derginin bilim, felaket ve çatışma temalarını içeren etkili anlatım tarzı dramatik öğeler, bilimsel ve kurumsal referanslar ile çözüme yönelik uygulamaları içermektedir.

ABSTRACT
This study aims to analyse the construction of environmental problems of National Geographic Turkey magazine. National Geographic magazine presents important environmental problems like melting glaciers, deforestation, and the extinction of species like gorilla to 60 millions of people in 41 languages for more than a century. In this study, 7 environmental articles published between 2001 and 2016 are examined through qualitative content analysis. The categories of qualitative content analysis are the six approaches of narration and five key factors of effective environmental media content developed by John Hannigan. Findings show the dramatic elements like the narration of gorilla killings as a murder case and the story of native and sorcerer beside the catastrophic themes like drying of Aral Lake and turning the local population into refugees. Conflicting views of different sides are presented in issues like raising exotic animals, settlements in valleys and protection national parks from the effects of climate change. In conclusion, the efficient narration style of magazine consisting of science, disaster and conflict themes includes dramatic elements, scientific and institutional references and implementations for solutions.

Öz
Son yıllarda küresel ekonomide güçlü bir aktör haline
gelen Çin; gücünü “yumuşak güç” kaynaklarıyla desteklemek
için yoğun bir çaba harcamaktadır. Yumuşak
güç stratejisinin “dışa açılmaya” dönüşmesiyle birlikte,
medya yeniden yapılandırılmış, yeni strateji ekseninde
kullanılmaya başlanmıştır. Çin, imajını yeniden inşa
etmek amacıyla Türkiye’de de medyayı kullanmaktadır.
Çin yönetimi, Türkiye’de televizyon, radyo, dergi
gibi geleneksel medyanın yanında yeni medyayı da etkili
bir biçimde hayata geçirmiştir. Makalenin temel
varsayımı, Çin’in yumuşak güç stratejisi tam olarak
anlaşılmadan Türkiye’deki medya faaliyetlerinin anlaşılamayacağı;
Çin’in Türkiye’deki medya faaliyetlerini
bu strateji çerçevesinde gerçekleştirdiğidir. Çalışma,
Çin’in, Türkiye’deki medyaya yatırımlarını, “yumuşak
güç” kavramına odaklanarak incelemektedir. Bu çerçevede,
Çin’in Türkiye’deki yayınları klasik niteliksel
inceleme yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmada, Çin
medyasının Türkiye’deki yayınlarının tarihsel gelişimi,
hangi medya araçlarının daha fazla kullanıldığı, ne
tür programlarla hangi mesajların verildiği üzerinde
yoğunlaşılmıştır. Bu kapsamda, Çin’in Türkiye kamuoyuna
yönelik yaptığı radyo, televizyon, dergi ve yeni
medya yayınları incelenmiş, ayrıca doküman analizi
ve görüşmeler yapılmıştır. Çalışma kapsamında, Çin’in
Türkiye’deki medya faaliyetlerinin, yumuşak güç stratejisi
ve 2001 yılında açıkladığı medyada “dışa açılma”
stratejisiyle uyumlu olduğuna yönelik bulgulara ulaşılmıştır.
Çin’in bu strateji çerçevesinde, “barışçıl, yardımsever,
insan haklarına saygılı ve gelişmiş bir ülke”
imajını yerleştirmeye çalıştığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yumuşak Güç, Medya, Çin, Türkiye

Abstract
China, which has become a powerful actor in the global
economy in recent years, has been striving to increase
its power through mobilizing various mechanisms of
“soft power.” In combination with its opening up policy,
it has re-structured the state media industry and begun
to use it as a part of “soft power” strategy at the global
level. It also benefits from its investments in the media
industry in Turkey in order to re-construct its image.
In this respect, it has made important investments not
only in the traditional media but also in the “new media”
in the last five years. This article mainly argues that
the media investments and activities of the Republic of
China cannot be understood without an eye to its new
strategy of enhanced soft power, which underlies all its
endeavors in the media industry in Turkey. Therefore,
this study examines China’s media investments in Turkey
by focusing upon the concept of soft power. For this
purpose, these investments have been scrutinized by
using a classical qualitative methodology. The contents
of the Chinese media in Turkey have been examined
in detail in terms of its policy of enhanced soft power.
The main finding of the study is that China’s media activities
in Turkey are congruent with its strategy of soft
power and its policy of opening up of the media, which
the Chinese authorities put into effect in 2001. Through
this strategy, China has deployed its media in Turkey to
construct the image of a “peaceful, humanitarian, and
developed” country.
Keywords: Soft Power, Media, China, Turkey

Öz: Medyanın farklı türlerinde yer alan şiddet içeriğinin izleyiciler
üzerinde olumsuz etkileri konusu araştırmacıların çalışmalarında
sıklıkla odaklandıkları konulardan biri olmuştur. Özellikle genç
izler kitlenin medya içeriği tüketimini arttırmasıyla birlikte şiddet
unsurlarının onlar üzerindeki olumsuz yansımaları farklı alanlardan
araştırmacıların ve uygulamacıların dikkatlerini çekmektedir. Çocukların
ve gençlerin yoğun bir biçimde tükettiği medya türlerinden
olan animasyon yapımlarının içeriğinde şiddet unsurlarının yer
alması; filmlerin hangi izler kitleye uygun olduğunu gösteren bir
sistem olan reyting sisteminin de sorgulanmasına yol açmaktadır.
Gerçekleştirilen çalışmalar yapımların içerdiği şiddet unsurlarının
neler olduğu; ahlaki anlayışlarının şekillenmesinde ve davranışlarını
yönlendirmede şiddetin sahip olduğu rol ve bu şiddet içeriğinin
çocukların psikolojisine etkisi üzerinde durmaktadır. Araştırmalar
okul öncesi çocukların animasyon filmlerindeki karakterlerin şiddet
içeren eylemlerini izlemelerinin ardından saldırgan davranışlar
sergileyebildiklerini ortaya koymaktadır. Bu türde içeriğe maruz
kalan çocukların tahrik edildikleri ve bu enerjilerini başka bir
aktiviteye belki de kendi sosyal çevrelerine uygun olmayan bir
davranışa dönüştürebildikleri ifade edilmektedir. Çocuklar izlediklerinin
gerçek hayattaki durumların doğru bir şekilde temsili
olduğunu düşünebilmekte ve gerçek dünyadaki şiddet hakkında
çarpık bir görüş geliştirebilmektedirler. Çocukların önemli eğlence
kaynaklarından biri olan animasyon filmlerindeki şiddet unsurunu
ele alan çalışma çerçevesinde 2014-2015 yıllarında sinemalarda
gösterime giren G sınıflandırmasındaki animasyon filmler içerik
analiziyle değerlendirilmiştir. Bu filmlere IMDb: Internet Movie
Database’de yapılan araştırma sonucunda ulaşılmıştır. Çalışmada
değerlendirilen 11 animasyon filmin toplam süresi 790 dakika olup
21 alt kategoriden oluşan bir veri toplama formu bunları incelemekte
kullanılmıştır. Ele alınan filmlerin isimleri şu şekildedir: Rio 2, The
Hero of Color City, Agent F.O.X, The Boxcar Children, My Little
Pony, The Pirate Fairy, Maya the Bee Movie, Frozen in Time, Curious
George, Ooops! Noah is Gone ve Snoopy and Charlie Brown
Peanuts. Bu filmlerin biri hariç tamamında fiziksel, psikolojik ve
sözlü şiddet unsurlarının yer alması; fiziksel şiddetin sonucunda
hedefteki karakterin deneyimlediği acının gösterilmemesi; iyi, kötü
ve nötr karakterlerin hepsinin şiddet içeren davranışlar sergilemeleri;
ağırlıklı olarak vücutlarını bu şiddet dolu davranışlarda silah olarak
kullanmaları gerçekleştirilen analizin sonucunda tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Animasyon, Şiddet, Çocuk, Reyting Sistemi,
G Sınıfı Filmler

POPÜLİZMİN GÖLGESİNDE SİYASETİ VE SİYASAL İLETİŞİMİ ANLAMAK

Öz
Türkiye’de Batı’dakinden farklı bir popülizm anlayışı yaygındır. Dolayısıyla bu çalışma, popülizm hakkında okuyuculara genel bir çerçevede doğru bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, ideoloji-siyasal iletişim ekseninde popülizmin kavramsallaştırması yapılmış ve boyutlandırılmıştır. Ayrıca, bu kavramın uyguladığı stratejiler ile taktikler ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.

İlgili literatür tarandığında, popülizmin demokrasi içinde büyüyüp geliştiği ancak zaman içinde kanserli bir hücreye dönüştüğü anlaşılır. Demokratik sistem içinde kimi zaman ortaya çıkan siyasal ve ekonomik bunalımlarda bireylerin karşılanamayan gereksinmelerini kullanarak, sistemi yeniden işler hale sokacağını ya da yeni bir sistem getireceğini vaaz eder. Hedefi iktidarda mutlak olabilmek olduğundan çeşitli stratejiler kullanarak temsil sisteminin unsurlarını düşman ilan eder ve kutuplaştırma yoluyla kendine özdeşleşebileceği homojen bir halk üretir. Halk üzerinden kurgulanan milli iradeden aldığı güçle sorumsuz bir yetkiye sahip olduğu inancıyla kendi meşruiyeti için devlet kaynaklarını kullanır. Seçkincilik karşıtlığından nasibini almış medya popülist karizmatiklik ve otoriter eğilimlerin baskınlığı altında parti-devletin ideolojik aygıtlarından birine dönüşerek ona hizmet eder hale gelir. Proto-totaliter bir ortamda işleyen popülizmin oluşturduğu kütle, böylece demokrasi üzerinde karanlık bir gölge oluşturur.
Bu çalışmada olduğu gibi popülizm olgusu boyutlandırıldığında ve kullandığı söylemsel stratejiler belirlendiğinde siyasal iletişime, kamu yönetimine, medyaya etkileri açıklanabilir. Ancak bundan da ötesi, özellikle 1980’lerden itibaren Avrupa’da yükselişteki aşırı sağ/muhafazakar popülizmin Türkiye’deki siyasete yansımaları daha iyi anlaşılabilir.

Anahtar Kelimeler: Popülizm, Popülist Stratejiler, Siyaset, Medya, Popüler Kültür


UNDERSTANDING POLITICS AND POLITICAL COMMUNICATION IN THE SHADOW OF POPULISM

Abstract
A different understanding of populism is widespread in Turkey than in the West. Therefore, this study aims to provide accurate information to the readers about the populism in a general context. In this respect, conceptualization of populism has been made and designed in the axis of ideology-political communication. In addition, strategies and tactics that applied this concept is discussed in more detail.

When scanning the relevant literature, populism is understood that grown and developed in democracy but however, has become cancer over time. it uses to unmet needs of individuals in the political and economic crises that emerged at some time within democratic the system and that could get to work again or a new system that would bring preached. Using a variety of strategies represent the elements of the system proclaimed enemy and produces a homogeneous people can identify through its polarization because of being absolute power target. It uses state resources for their legitimacy with a belief that it is irresponsible authority by the people who fictionalized through the power of national willpower. Media which has taken its share of anti-elitism is transformed into one of the party-state’s ideological apparatuses the dominance of charismatic populism and authoritarian tendencies and serves it. In the proto-totalitarian environment, a mass which is built by the populism creates a dark shadow on democracy.
As in this study, when the populism dimensioned and using rhetorical strategies determined political communication, public administration, can be explained the effects of the media. But more than that, especially since the 1980s in Europe, the rise of the extreme right/conservative populism effects of politics on Turkey can be better understood.

Keywords: Populism, Populist Strategy, Politics, Media, Popular Culture

Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as "issuable" positively by two field referees aren't published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand. 2-Author(s) cannot make a demand for the journal's procedure concerning the academicians in journal's referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren't given any information, system process cannot be changed. Necessary information about our journal can be obtained from the website of the journal www.uhedergisi.com 3-Our journal publishes four times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months "March, June, September and December" All readers can download the articles from the journal's web system and the relevant paper "article" can be used on condition that our journal is cited. Readers can download all volumes of our journal for free.

Gazetecilik denilince akla ilk gelen dallardan biri araştırmacı gazeteciliktir. Meraklı, pes etmeyen, sürekli okuyan ve kuşku duyan gazetecilerin yaptığı bu meslek, günümüzde değerini yitirmesine rağmen güzel örneklere sahiptir. Ülkemizde ve dünyada pek çok örneği olan soruşturmacı gazetecilik sinemaya da konu olur. Bunun en güzel örneği, altı dalda oscara aday olarak 88. Akademi Ödülleri'nden En İyi Film ve En İyi Özgün Senaryo ödüllerini alan Spotlight'tır. Belki de Spotlight'ı başarılı kılan, gerçek bir hikâyeden yola çıkarak yazılması ve çekilmesidir. Senaryo, araştırmacı gazeteciliği kutsayan düzeyde yazılır, oyuncular rolüne çalışır, yönetmense karakterlere ışık tutar. Filmin ilk anlarından itibaren izleyici, araştırmacı gazeteciliği kendi deneyimleyerek öğrenir. Bu çalışma, temel prensip olarak kamu yararı ilkesinin odak noktasına konduğu araştırmacı gazeteciliği Spotlight filmi üzerinden inceler. Filmin anlatı yapısı ve oyuncular bağlamında değerlendirilen çalışmada alımlama yöntemi kullanılır. Film Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik bölümü öğrencisi olan 10 kız, 10 erkek olmak üzere toplam 20 kişiye izletilir. Daha sonra film bağlamında araştırmacı gazetecilik ve kamu yararı ilkesi çerçevesinde sorular yöneltilir. Araştırmacı gazetecilik ile ilgili fikirlerini Spotlight filmi üzerinden açıklayan katılımcılar, çalışma için önemli veriler sunar. Araştırmanın sonunda, araştırmacı gazetecilik ve kamu yararı kavramını literatürde olduğu gibi anlamlandırdıkları, okudukları bölüme film sayesinde farklı gözle bakmaya çalıştıkları tespit edilir.

Basının kendi kendini denetimi, saygın bir gazetecilik mesleği için büyük bir öneme sahiptir. Kimi zaman basın alanının denetlenmesinde hukuk yetersiz kalabilmektedir. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra formüle edilen Toplumsal Sorumluluk Teorisi'ne göre, basındaki sorunları çözmenin en etkin yolu daha fazla hükümet müdahalesinden geçmemekte ve basının kendi özdenetimini sağlaması gerekmektedir. Basında özdenetimi sağlamanın en etkin yolu gönüllü basın konseyleri oluşturmaktır. Kanuna dayalı konseyler, özdenetim anlayışıyla genellikle bağdaşmamaktadır. Bu çalışmada, Türk basın tarihinde gerçek anlamda bağımsız ve gönüllü bir özdenetim kuruluşu olan Basın Konseyi'nin 1988 yılında kurulmasına kadar geçen dönemdeki kurumsal özdenetim faaliyetleri, özdenetim kuruşları ile devlet arasındaki ilişki bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Amaç, Türk basın tarihinin en başından 1988 yılına kadar kurulan, belirli bir süre faaliyet gösteren ve daha sonra faaliyetine son veren özdenetim kuruluşları olan Osmanlı Matbuat Cemiyeti (1908), Basın Birliği (1938) ve Basın Şeref Divanı'nın (1960) yapılarını ortaya koymak, devlet ile olan ilişkilerini irdelemek ve bu kuruluşların devletten ne ölçüde bağımsız olduklarını tespit etmektir. Çalışmada betimleyici araştırma tekniğine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda, bahsedilen üç meslek kuruluşunun da devlete kısmen veya tamamen bağlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kuruluşları gönüllü olarak ortaya çıkan özdenetim kuruluşları olarak değerlendirmek mümkün değildir.

01 345 6 78494 9 5 6 6 5 5 4 94 5 5 445 5 4 6 6 46 44 6 4 475 4846 6 4 96 94 89494 6 5 6 5 4 45 4 4 486 4 945 46 5 86 7 6 11 4 9 5 845 4 ! 5 " 5 44 4 989 9" 45 6 94 45 8 5 4 46 94 45 #6 6 # 3 5 181 9 7 5 5 9 $ #! 5 8 9 5 8 " 5 9 45 48 75 5 9 1 5 44 4 % 894 & 45 485 4 5 8 7' % & " % (94! & 5 4 4 1 #15 44 4 5 5 5 5 9 5 9 84 ) 5 85 9 45 86 7 6 * 5 89 5 174 1 345 6 7846 5 89 45 8! 5 4 " 45 8 5 4 4 " # 4 485 4 436 5 44 4" 1 ) " 5 + " 11 ) 5 5 1 46 7 436 5 4 6 115 4 4 1 345 6 78494" 5 5 5 ) 5 5 1 46 7 436 6 9 9$ 5 9 8! 5 # 9 5 $ 11 # 35 436 5 486 7 6 , 6 4 1 5 89 75 5 6 5 5 4 94 9 999 5 8 -5 9 91 15 817 1 * 5 89 3 5 5 9 5 84 ) 5 85 8 5 5 4 4 5 8 7

ÖZ: Sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamları edebiyat metinlerinin yeniden üretilmesini sağlayan yeni estetik algılayış biçimlerini ortaya çıkarmıştır. Sözlü ortamdaki halk kültürü ve halk edebiyatı metinleri, yazılı ortamda bu geleneğe dayalı yapılan edebî üretimlerde ve özgün edebiyat ürünlerinde kaynak olarak görülmüştür. Bu makalede modern edebiyat çalışmalarında kullanılan metinlerarasılık yöntemi, yazılı kültürün sözlü ortam metinlerinden alımlama biçimini açıklamak için kullanılmıştır. Metin kavramı, modern edebiyatta yazılı kültür ürünleri için kullanılırken halk bilimi çalışmalarında anlamlı bütün kültürel biçimlerin metin olduğu kabul edilmektedir. Bu çerçevede sözlü geleneğe dayalı Türk halk kültür metinleri, Osmanlı yenileşme hareketleriyle birlikte aydın kesimin gündemine girmiştir. Millileşme hareketleriyle başlayan halk kültürüne olan ilgi, Cumhuriyet Döneminde farklı siyasî kesimlerden aydınların önemli beslenme kaynağı olmuştur. Bu bağlamda, Bedri Rahmi Eyüboğlu halk kültürü unsurlarını sözlü dile dayalı göstergelere dönüştürerek kullanan sanatçılardan birisidir. Bu durum Eyüboğlu'nun ideolojik tavrıyla da ilgilidir. Makalede Eyüboğlu'nun şiirlerinde sözlü ve yazılı kültürdeki metinlerarası ilişki ele alınmıştır. Konuyla ilgili literatür taraması yapılmış ve Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun şiirleri metin analizi yöntemiyle incelenmiştir. Sonuç olarak Eyüboğlu'nun halk hayatını ve kültürünü önceleyen duyarlılığı şiire yansıttığı görülmüştür. Eyüboğlu, halk kültürüne ait göstergeleri, genellikle alıntılama yöntemiyle şiirlerinde kullanmıştır. Bu durum sözlü geleneğe dayalı kültürel unsurların, modern metinlerin içerisinde yeniden üretilmesini örneklendirmektedir. Ayrıca Eyüboğlu, sözlü ve yazılı kültür arasında kurduğu metinlerarası ilişkiyle tarih, kültür ve gelecek zincirine katkıda bulunmuştur.

ÖZ Bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişimi paralelinde gerçekleşen dijital dönüşüm, ekonomik bağlamda üretim ilişkilerinde niteliksel farklılıkları beraberinde getirmiştir. Yaşanan değişim, eski iş modellerinden farklı olarak değer üretimi noktasında sınıf ve sömürü kavramlarının karmaşık hale geldiği, küresel işbölümünün çeşitlilik gösterdiği ve emek biçiminin dönüşüm yaşadığı bir sürece işaret etmektedir. Bu çalışmada yeni iletişim teknolojilerinin ortaya çıkardığı metalaştırma süreçleri, hem aracın kendisinden kaynaklanan farklarla hem de kullanıcı pratiklerindeki dönüşümlerle birlikte değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, üretim ve tüketim fonksiyonlarının bir arada gerçekleştiği bir düzlem olarak görülen sosyal medya platformları, kullanıcılarının ortaya koyduğu veri setleri ve emek güçleri bakımından ele alınmıştır. Kullanıcı emeğinin sosyal medya şirketlerince, sermaye birikim süreci içerisinde sömürü nesnesi olarak değerlendirilmesi, "kullanıcı metası"nın oluşumu adına oldukça anlamlı bir kesit sunmaktadır. Reklamverenlerin sosyal medya şirketleri ile yer aldıkları mübadele piyasasındaki işlevleri ve reklam ekonomisi, sosyal medya platformlarında yer alan kullanıcı sözleşmelerinde görünür kılınmıştır. Kullanıcı emeğini, sosyal medya kullanıcılarının değişim değerine sahip veri metaları ortaya koymaları ile ilişkilendirerek bir analiz yapılmış, güncel tartışmalar ve ortaya atılan yeni kavramlar bu anlamda ele alınmıştır. Bu bağlamda çalışma içerisinde, bilişsel kapitalizm ve maddi olmayan emek gibi kavramlara yer verilmiştir.

Dijital kullanımların zamanla sınıfsal özellik ve farklılıkları düzleştirdiği iddia edilmektedir. Bu iddiadan hareketle, çalışmada dijital aktivizmin yeni sınıfsal ayrımlar üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Dijital araç ve platformların kullanım sürecinde ortaya çıkan hiyerarşik konumlanma, tabakalaşma biçimleri ve sınıfsal yapıya dair bir analiz gerçekleştirilmiştir. Geleneksel ve dijital bileşenlerin hiyerarşik konumlanma ve sınıfsal yapıdaki görünümlerinin karşılaştırılması örnek bir eylemle değerlendirilmiştir. Çalışmada, "İşgal Hareketi"ndeki tabakalaşma ve sınıfsal biçimlenmesi, Twitter'daki ifadelerle (hashtagler) ortaya çıkarılmıştır. İfadelerde gömülü mesaj ve diğer karakteristik özellikler içerik analiziyle kategorileştirilmiştir. Söz konusu ifadelerle ilgili tüm içerikler tweetreach, twitonomy ve hashtags.org sonuçlarıyla analiz edilmiştir. Politik istikrarsızlık, formel/informel ilişkilerde meşruiyet paradoksu, siyasi tutumlar ve ideolojik görünümlerle dijital kolektif eylemlerin geleneksel bileşenlerin üstüne oturduğu ve hiyerarşik konumlanmayla sınıfsal bir yapının ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır.

ÖZ Tecimsel kaygılarla yayın akışlarını düzenleyen özel televizyon kanalları, varlıklarını sürdürebilmek adına, daha yüksek izlenme oranlarına ulaşabilmek zorundadırlar. Rakipleriyle kıyasıya bir rekabet içerisinde olan özel kanallar, ister tematik ister ana akım medyaya dahil olsunlar, kendilerini "izlenme oranı (reyting)" tartışmasının yakıcılığından kurtaramamaktadırlar. Bir televizyon programının oluşumunda ekran başındaki hedef izleyicinin de bariz olarak fark edebileceği, en net

THE TRANSFORMATION OF GASTRONOMY PLACES IN PROCESS OF SETTLEMENT OF DAILY LIFE IDEOLOGY IN URBAN AREA: A RESEARCH ON ÜSKÜDAR

ETKİLEŞİM Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Ekim Sayısı, 2020.

Özet
1960’lı yıllarla birlikte ideoloji tartışmalarında bir dönüşüm yaşanarak ideolojik büyük anlatılar yerlerini postmodern kültür içerisinde gündelik hayat pratiklerine bırakmıştır. Kapitalizmin günümüzde ulaştığı neo-liberal ekonomik aşamada tüketim etkinliği ve bireyin imajlarla çevrili yaşam evreni kültürel alanın temel özelliklerini oluşturmaktadır. Geleneksel toplumda iktisadi etkinlikler gereksinimler üzerinden gerçekleşirken, kapitalizmin ulaştığı aşama olan tüketim toplumunda ise sistem tarafından üretilen ve yapay olarak oluşturulan istekler üzerinden işlerlik kazanmaktadır. Günümüzde bireylerin temel yaşamsal etkinliği olan yeme içme eylemleri de bu yapıya uyum sağlayarak bir gösteri nesnesi haline dönüşmüştür. Özellikle kentsel alanda kozmopolitan olarak tanımlanan dünya vatandaşlığı içerisinde küresel bir beğeni ve haz kültürü haline dönüşen gastronomi, medya aracılığı ile yaratılan imgeler ve yaşam tarzlarıyla dolaşıma sokulmaktadır.
Bu araştırma, kapitalizmin çağdaş toplumlardaki örgütlenme sürecinde gündelik hayat içerisindeki mekânsal pratiklere odaklanmaktadır. Bu bağlamda amaca yönelik bir örneklemle ele alınan gastronomi mekânları nitel içerik analiziyle ilgili kuramsal perspektif üzerinden eleştirel olarak irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: gündelik hayat, mekânın toplumsal üretimi, gastronomi, tüketim kültürü, medya.


THE TRANSFORMATION OF GASTRONOMY PLACES IN PROCESS OF SETTLEMENT OF DAILY LIFE IDEOLOGY IN URBAN AREA: A RESEARCH ON ÜSKÜDAR

Abstract
The 1960s brought with it a revolution within ideological debates that replaced grand theories with the practicalities of postmodern culture as a framework of thought. In the current stage of neo-liberal economy that capitalism has achieved, the activity of market consumption wherein an individual is surrounded by images, comprises the current core of the cultural environment. In traditional society, while economic activities and transactions occur out of necessity, the consumer society that capitalism has created is based upon an artificially produced circle of wants. Today, the basic needs of food and drink undertaken by individuals contribute to this system by turning it into a symbolic act that lends conformity to the backdrop of consumption. Emphasizing itself most strikingly in areas defined as metropolitan within urban centers that hold a universal citizenship of enjoyment in the form of shared satisfaction regarding food, this environment is aided by media images and lifestyle choices and spreads itself amongst the masses by doing so.
This work focuses on capitalist dynamics of power; in particular, those pertaining to the environmental creation in urban areas. In this context, gastronomy spaces, which were handled with a purposeful sample, were critically examined through a theoretical perspective on qualitative content analysis.

Keywords: daily life, social production of space, gastronomy, consumer culture, media.

İşgücü, küresel iş piyasası ve ekonomik düzeni anlamlandırmak noktasında anahtar kavramlardan biridir.
Özellikle Sanayi Devrimi sonrası belirginleşen sınıfsal ayrımlar işçi sınıfının toplumsal ilişkileri belirleyen bir
güç olarak ortaya çıkmasını sağlamıştır. Önce temel insan hakları ihlallerinin yaşandığı fabrika düzeni, kadın
erkek arasında zaten çelişkili olan ayrımcı algı ve düşünceler, işgücü piyasasına da yansımış, kadınların ikincil
ve dezavantajlı konumlarını pekişmiştir. Kadınların işyerlerinde maruz kaldıkları ayrımcı tutumların yanı sıra,
iş dışında da suiistimalleri ve diğer hak kayıpları devam etmiştir. Bu durum dünyanın pek çok ülkesinde benzer
şekilde cereyan etmektedir. Güvenle çalışma hakkının her bireye sağlanması gerektiği pek çok anayasa ve
yasada birer hak olarak kabul edilmiştir. Ancak pratikte evrensel insan hakları olan bazı haklar gibi çalışma ve
güvende olma hakkı özellikle kadın işçiler açısından göz ardı edilmektedir. Gazetecilik, kendi tarihinin her
döneminde dezavantajlı veya öteki olarak görülen birey veya grupların sesi olmaya gönüllü olmuştur. Özellikle
araştırmacı gazetecilik sistemsel kusurları gün yüzüne çıkarmakta yetkindir. Gazeteciliğin bu yönü zaman
zaman başarılı filmlere de konu olmuştur. Türkçeye Sınır Ötesinde (Bordertown) olarak çevrilmiş olan film de
bunlardan biridir. Bu çalışmada kadınların uğradıkları hak suiistimalleri, film üzerinden nitel araştırma yöntemi
ile analiz edilmiştir. Analizde kadınların insan hakları ihlalleri, yaşama, barınma güvenle, adil ve eşitlikçi bir
ortamda çalışabilme kategorileri çerçevesinde incelenmiştir. Sonuçta ise her ne kadar araştırmacı gazeteciliğin
insan hakları ihlallerini duyurmakta yetkin olsa da geleneksel anlamda bir araştırmacı gazetecilik anlayışının
gün geçtikçe zayıfladığı, filmde ise araştırmacı gazeteciliğin hakların ihlaline karşı tavrı ABD’li bir gazeteci
üzerinden sunularak Meksika’nın Juarez kenti Üçüncü Dünya özellikleri çerçevesinde gösterilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Araştırmacı Gazetecilik, Bordertown, İşgücü Piyasası, İnsan Hakları İhlali, Kadın İşçiler

Türkiye’de gazetecilik Avrupa’ya kıyasla daha geç başlamış ancak Avrupa ve bütün dünyada 20. yüzyılda yaşanan değişimlere ayak uydurmuştur. Bu değişimler daha çok basının ekonomi politik anlamda sahipliği noktasında önemli olmuştur. 1980 yılında yayınlanan 24 Ocak Ekonomik İstikrar Programı, Türkiye’de basının yaşadığı değişimin başlangıç noktasını oluşturmuştur. Özellikle 1980’li yıllarda ekonomideki liberalleşme hareketleriyle birlikte basın dışı sermaye, alana giriş yapmıştır. Ticari televizyonların yayın hayatına girmesiyle birlikte “medya” konumuna geçen Türk basını, büyük holdinglerin ilgisini çekmeye başlamıştır. 1980’li yıllarda başlayan bu süreç bugün Türk basınını neredeyse tamamı büyük holdinglerin kontrolünde olan bir yapı haline getirmiştir.
1980 sonrası Türk basınının ekonomi politik yapısını inceleyen bu çalışma, Ciner Yayın Holding’i ele almaktadır. Ciner Yayın Holding, Ciner Grubu bünyesinde yer alan birçok iş kolundan sadece birisidir. Çalışma aslında iki ayrı medya grubunu incelemektedir. Bu durum Ciner Grubu’nun sahipliğinde olan medya organlarının değişmesinden kaynaklanmaktadır.
Ciner Grubu, 2000 yılında Sabah Yayıncılık A.Ş.’ye %50 ortak olarak medyaya girmiştir. Bir anlamda Aydın Doğan’ın Milliyet’i satın almasıyla başlayan basın dışı patronların son halkası Turgay Ciner olmuştur. Türk medyasının büyük medya grupları içerisinde yer alan Sabah Grubu, gazeteci kökenli bir patrondan bir holding patronuna aktarılmış ve Türk medyasının holdingleşmesi tamamlanmıştır. Sabah- ATV’nin eski patronu Dinç Bilgin’in Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) Turgay Ciner ile ortak olduğunu gösteren belgeler sunması sonrası TMSF Ciner’in Merkez Medya Holding’ine el koydu. Daha sonra Ciner Grubu ve TMSF arasında yapılan anlaşma ile bazı medya organları Ciner Grubu’na iade edildi. Ciner Grubu, gazeteci Ufuk Güldemir’in kurduğu HaberTürk markasını satın alarak medya alanında var olmayı sürdürmüştür. Bu çalışma Ciner Yayın Holding’i Sabah-ATV dönemi ve Haber Türk dönemi olarak iki ayrı başlık altında incelenmiştir.

ÖZ Gelişen teknoloji ve bunun somut yansıması olan teknolojik gereçler, gündelik yaşantımıza doğrudan ya da dolaylı yollarla etki etmektedir. Günümüzde sosyal çevremizle olan ilişkilerimizden satın alma alışkanlıklarımıza kadar birçok süreçte teknoloji belirleyici konumdadır. Bilgi edinme faaliyeti ve iletişim süreci de teknolojinin gelişimiyle paralel olarak biçimlenen alanlardır. Bu makalede, 1990'lı yıllarda gündelik yaşantımıza dahil olan internetin, küresel ölçekte bir iletişim mecrasına dönüşmesi ve beraberinde geleneksel medya olarak adlandırdığımız alan ile arasında oluşan farklılıklar, gazetecilik pratikleri temelinde ele alınmıştır. Bu çerçevede çalışma üç bölümde yürütülmüştür. Birinci bölümde, gazete ve gazeteciliği tanımlama çabası ve tarihsel gelişim süreci ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, gazetecilikte girilen yeni dönem, internetin tarih sahnesine çıkması ile dijital gazetecilik anlayışı üzerinden değerlendirilerek internet ortamında oluşan habercilik pratikleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, geleneksel gazetecilik anlayışı ile internet tabanlı yeni iletişim teknolojileri sayesinde oluşan habercilik pratikleri arasındaki farklar irdelenmiştir. İnternetin tarih sahnesine çıkması ile gelişen yeni medya anlayışı, haber üretiminde ve gazetecinin hedef kitle ile olan ilişkisinde yaşanan farklılıkları beraberinde getirmiştir.

Öz Kitle iletişim araçlarının toplumsal hayatı birçok şekilde etkilediği bir gerçektir. Gelişen teknoloji ile bilginin, geniş kitlelere çok hızlı ulaştırılması özelliği başlangıçtan beri Amerika'da kitle iletişim araçlarının birçok dinî hareket tarafından kullanılması sonucunu doğurmuştur. Bir dini grubun medyada geniş yer tutması popüler kültüre açılan bir pencere görevi görmektedir. Amerika gibi medya odaklı bir ülkede bir dini grubun önemi, basın ve yayında ne kadar yer aldığı ile ölçülmektedir. Evanjelikler, İncil mesajını yaymak anlamına gelen "Büyük Görev" için teknolojiyi kullanmaya özel bir dinî önem vermişlerdir. Evanjelik Hareketin radyoya olan ilgisi ilk radyo yayınlarının ortaya çıkışı ile başlamıştır. Bu bağlamda Evanjelikler radyoyu dini amaçla kullanan, frekans ve yayın hakkı satın alan ilk dini harekettir. 1970lerin sonlarından bu yana medyaya olan ilgi artarak devam etmiştir. Teknolojinin ilerlemesiyle bu inanç eksenli yayın yapma ilgisi, ortaya çıkan televizyon ve sonrasında internet ile devam etmiştir. Günümüzde ise Evanjelikler geniş kitlelere hitabeden oldukça yaygın, etkili ve kaliteli yazılı, işitsel ve görsel yayın ağına sahiptir. Bu çalışmanın amacı, ABD'de siyaset alanında oldukça etkili olan Evanjeliklerin radyo ve televizyonu hangi amaçla nasıl kullandıklarını ve Evanjelik yayıncılığın ABD'deki tarihi arka planını ortaya koymaktır. Evanjelikalizm bir Anglo-Amerikan fenomeni olmasına rağmen çalışma sadece ABD ile sınırlı kalacaktır. Bu çerçevede çalışmamızda Evanjelikalizmden ve medya ilgisinin teolojik temeli olan Evanjelizmden bahsedilecek, Evanjelik radyo ve televizyonun tarihi süreci ve başlıca Evanjelik yayın ağları nitel bir yaklaşımla incelenecektir. Abstract It is a fact that mass media affects social life in many ways. With the developing technology and the fact that information is delivered to the masses very quickly, it has resulted in the use of mass media by many religious movements in America since the beginning. The wide coverage of the religious group in the media serves as a window to the popular culture. In a media-oriented country like America, the importance of a religious group is measured by how much it takes place in the press and publication. Evangelicals have given particular religious importance to use technology for the "Great Commission", which means spreading the good news. The interest of the Evangelical Movement to radio began with the emergence of the first radio broadcasts. In this context, evangelicals are the first religious movement that uses the radio for religious purposes and buys frequency and broadcasting rights. Since the late 1970s, interest in the media has increased. With the advancement of technology, this belief-based interest in broadcasting continued with the emergence of television and the internet afterward. Nowadays, Evangelicals have a very widespread and effective written, audio and visual broadcasting network addressing large audiences. The aim of this study is to put forth how the Evangelicals, who are highly effective in the field of politics, use radio and television in the USA and the historical background of Evangelical broadcasting in the USA. Although evangelicalism is an Anglo-American phenomenon, the research will be limited to the USA alone. In this study, the definition of evangelicalism will be introduced. The evangelical theological basis of media interest will be mentioned. The historical background of evangelical radio and television and the main evangelical broadcasting networks will be examined.

The gender of individuals is decisive in their participation in social life. The pros and cons of having gender have been at the center of the lives of people living together in every period of history. Individuals fit into certain patterns with their sexual identities and the perspectives of societies in which they live. Perceptions and attitudes of other people and societies towards gender have always been influential factors in maintaining social order. The formation of gender perception takes place at every stage of human relations and the ideology of these perceptions and attitudes is rebuilt in the monopoly of the dominant classes. Social norms and values both transform and become a part of the perception of gender. Media and presentations are among the most effective tools in the production of dominant identities. The dominant ideological apparatuses, which hold the media, produce messages that define not only biological but also sociological judgments about male and female identities. The film is one of the strong areas of media ecology that validates the dominant ideology in a society. It did not take long to understand the effect of modern cinema on societies. At this point, animated films, which are a relatively new field other than classical cinema production, produce messages that appeal to both children and adults. In this study, the animation films Ice Age-I, Shrek-I and Winx Club: The Secret of the Lost Kingdom were subjected to a qualitative analysis based on the idea that animated films also contain messages that reproduce gender perception.

Bu makale The Big Bang Theory dizisi yoluyla, Amerikan dizilerindeki akademisyen temsilini göstermeyi amaçlamaktadır. Akademisyen temsilindeki problematik kısımlar, çalışmanın çıkış
noktasını oluşturmaktadır. Adı geçen dizinin, merkezine bir grup genç akademisyeni alması, dünya çapında popüler oluşu ve yüksek reyting oranı nedeniyle, The Big Bang Theory örneği seçilmiştir. Çalışmanın amacı, sistematik bir analiz yoluyla, bu dizideki akademisyen temsilini
ortaya koymaktır. Araştırmada, on bir yıldır çekilmekte olan dizinin tüm bölümleri izlenmiş ve araştırma yöntemi olarak içerik analizi uygulanmıştır. Araştırma sonunda, akademisyenlerin
görsel açıdan ve sosyal ilişkiler bakımından olumsuz bir biçimde temsil edildikleri görülmüştür.
Abstract: This paper aims to show, how are academics represented in American serials though The Big Bang Theory serial. Problematic parts about representation of academics form fountain head
of this study. The reason The Big Bang Theory example was chosen, the serial which focuses on a group of young academics, is popular worldwide and has high rating score. The study’s
purpose is showing the representation of academics in this serial with a systematic analysis. In this research, the serial was watched all of its episodes, which has been shot for eleven years,
and content analysis was used as research method. According to the research, academics are represented in a negative way in looking and in social relations.

adlı bu çalışmada ülkemiz açısından jeopolitik öneme sahip Avrasya bölgesi ve bu bölgede yer alan ülkelerin yazılı basında nasıl ve ne sıklıkla yer aldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Üç ay boyunca tirajı en yüksek üç gazetede Sözcü, Sabah ve Hürriyet gazetelerinde tüm Avrasya Ülkeleri ile ilgili çıkan haberler içerik analizi yöntemi temelinde incelenmiştir. 3 aylık süreçte bölge ülkeleri ile ilgili ele alınan haberlerde doğru orantılı bir artış veya azalma olmamıştır. Özellikle siyasi, toplumsal ve ekonomik gelişmeler haber sayısındaki artışı tetiklemiştir. İncelenen tarihler arasında yapılan haberlerin çoğunluğunun olumsuz nitelikteki haberlerden meydana gelmesi ve en çok haber yapılan ülkelerin Rusya, Fransa, Almanya, Çin, Arabistan olması, aramızda dil,din,ırk benzerliği olan Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan ve Kırgızistan gibi Türki devletlerin en az haber yapılan ülkeler içinde yer alması düşündürücü bir sonuç ortaya koymuştur. Türki devletlerin medyada daha fazla sayıda ve niteliksel olarak olumlu şekilde yer almasının hem aramızda var olan bağları güçlendireceği hem de ülkemiz vatandaşlarının gözünde o ülkelerle ilgili olumlu bir imaj yaratacağı düşünülmektedir. Ayrıca haberlerde atılan başlıklarda kullanılan sözcükler de olumsuz haber oranıyla paralel yok edildi, sallandı, can aldı, ölü, kaçırma, istifa, kalıyoruz, örgüt, yok ettiler, anlaşma ve zulüm gibi sözcüklerden meydana gelmiştir. Haberlerde özne konumunda yer alan aktörler ise ağırlıklı olarak siyasiler olmuştur. Haberlerde işlenen konular içerisinde kültürel konular siyasi, askeri ve ekonomik unsurlardan sonra gelmiştir. ABSTRACT In this study which was titled as the appearance of Eurasian countries in Turkish newspapers, it was aimed to determine how and how frequent the Eurasian region which has geopolitical importance Turkey and the countries in this region appear in the printed media. News articles about all of the Eurasian countries in the newspapers of Sözcü, Sabah and Hürriyet which have the highest circulation were examined on the basis of content analysis method for three months. There wasn't a directly proportional increase or decrease in the news articles about the countries in this region in the three-month period. Especially, political, social and economic developments triggered the increase in the number of news articles. The fact that the majority of the news articles between the examined dates consists of negative news and the countries of which most of the news articles were about Russia,

Özet Türkiye'de görsel işitsel medyayı düzenleyen ve denetleyen Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) çeyrek asırdır faaliyetlerini sürdürmektedir. Türkiye'de görsel işitsel medya alanında düzenleme, denetleme ve sektöre yönelik politikalar geliştirmek RTÜK'ün ana faaliyet alanlarıdır. Ancak, bugüne kadar işlemlerin büyük çoğunluğu denetleme kapsamında yapılmıştır ve RTÜK kamuoyunda çoğunlukla denetleme yapan ve ceza veren bir kurum imajı oluşturmuştur. 2018 yılında RTÜK, üçüncü kez beş yıllık stratejik plan hazırlamıştır. Bu planda kurumsal imaj sorunsalından yola çıkarak 2019-2023 döneminde kuramsal imajı olumlu yönde geliştirmek hedeflenmiştir. Bu hedef "RTÜK'ü ulusal ve uluslararası alanda tanıtmak, kurumsal imaj ve itibarını güçlendirici çalışmalar yapmak" olarak ifade edilmiştir. Bu çalışmada da kuruluşundan günümüze RTÜK imajı irdelendikten sonra RTÜK 2019-2023 Stratejik Planında kurumsal imaj ile ilgili proje faaliyetler üzerinde durulmaktadır. Anahtar kelimeler: RTÜK; görsel işitsel medya; kurumsal imaj; imaj güçlendirme. RTÜK КОРПОРАТИВ ҚИЁФАСИ: 2019-2023 СТРАТEГИК РEЖА ДОИРАСИДА Ахмед АКАЛИН Ижтимоий фанлар институти жамоатчилик билан алоқалар ва ошкоралик Анкара университети Анкара, Туркия [email protected] Аннотация Туркиядаги аудиовизуал оммавий ахборот воситаларини тартибга солувчи ва назорат қилувчи Туркия радио ва телевидение кенгаши (RTÜK) деярли чорак аср давомида фаолият юритмоқда. RTÜKнинг асосий фаолияти бу соҳада сиёсатни тартибга солиш, назорат қилиш ва ривожлантиришдан иборат. Бироқ, кўплаб тадбирлар назорат доирасида амалга оширилди ҳамда RTÜK назорат ва жазо органининг имижини яратди.