Felsefe

In the verse (2:31) of the Qur’ān, it is mentioned that all names were taught to Adam (PBUH). This verse indicates that revelation is decisively the source of language. On the other hand, it is a common fact that people have been constantly producing symbols to express new ideas and concepts. This situation makes it necessary to associate the utterance (muṭlaq) and static with the relative (al-muqayyah) and dynamic between language and reality in religious thought. In the historical process, Mutakallims have undertaken the responsibility of understanding and interpretation between the transcendent dimension of the religion (ad-Dīn) indicated in the Qur’ān and the innovative and dynamic dimension of life. The Mutakallims’ responsibility continues today. However, to establish the relationship among language, thought, and existence in today’s kalâm, it is necessary to identify the roots of this subject in kalām’s classical sources. In our study designed for this purpose, the truth and value of naming divine meanings in the context of ta‘līm al-asmā’ are examined. On the other hand, since dealing with such a large subject in a limited study is not possible, it is just focused on the research of linguistic theories, the relationship between language and thought, and the issue of whether the names used in the main sources to indicate the meanings are divinely determined (tawqīfī). In fact, it has been determined that the subject of ta'līm al-asmā’ is overshadowed by the vehement debates over the createdness of the Qur’ān (Khalq al-Qur’ān) and the relationship between Allāh’s essence and His attributes, although it is a Qur’ān-centered issue. As can be seen in the study, the approach of the Mutakallims to the issue of ta‘līm al-asmā’ is parallel to their understanding of Allāh’s essence and His attributes. As stated in this research, if the divine names were determined by Allāh, then Allāh’s names will be eternal. Besides, if the names expressed in human languages are the same as the essence of Allāh, this will lead to the problem of eternality. If it is said that the names are separated and unrelated from Allāh’s essence, there will be also more than one independent and eternal being. The idea of multiple eternal beings is against the principle of tawḥīd. However, in cases where the distinction between attributes and essence of Allāh is separated from each other in the mind, it causes attributes to be considered as something existing independently of the essence of Allāh. Therefore, as stated in the study, Mu‘tazilite theologians, who were very sensitive about this issue, attached great importance to the concept of eternity (qadīm) while transcending the essence of Allāh from the attributes of the created. As they appealed to tanzīh by which they transcend Him from all the originated things in time, they were focused on His eternality (qidam). In this regard, all His actions concerning the universe are regarded as temporal, in other words, originated in time (ḥādith). From this point of view, according to them, Allāh’s names specified in the Qur’ān are created just like the Qur’ān itself. Although their meanings are within the boundaries of the Divine Knowledge, their wordings (lafiẓ) belong to humans. Therefore, these names (asmâ’) that people use to describe Allāh in their speech, as Abū ‘Alī al-Jubbā’ī argues, are determined by the convention of the human. It has been determined by people via consensus, like other words of the language, to indicate the essence and attributes of Allāh in a language because of communication. Then, Allāh has sent down His message to people with these words. The conclusion that Mu‘tazilite theologians have regarded the connection of names with the meanings in Allāh’s knowledge as a linguistic use, while Sunnī theologians have addressed this issue based on the creative act (Khalq) of Allāh. There is another explanation which is known as the theory of faculty or habitus as an alternative way. Some Ash‘arî and Māturīdī theologians supported this theory. Today, the importance of this new perspective is clear, which appears another association of both ideas. In this context, it has been determined that the views of Māturīdī, who attributes the content (or meaning) of revelation (waḥy) to Allāh while arguing that its wordings belong to humans, are more appropriate to the theory of the faculty (malakah).

Öz İslâm düşüncesinin yayılış sürecinde felsefî düşüncenin etki alanı tartışılagelmiş bir olgudur. İslâm düşüncesi, kapsamı en genişi felsefe olmak üzere, birçok disiplini içinde barındırmaktadır. Bu kapsam, özellikle din-felsefe ilişkisinden doğan tartışmaları öne çıkartmış, felsefî düşüncenin geleceği bir bakıma bu uzlaşının sonucuna bağlanmıştır. Böyle bir tartışma zemininde Müslüman filozoflar, din ile felsefî düşüncenin birbirini desteklediği ya da tamamladığı iddiasından hareketle düşünce sistemlerinin ana eksenine vahiy-akıl uzlaşısını koymuşlar, bunun üzerinden geliştirdikleri paradigmalarla özgün bir felsefenin savunucusu olmuşlardır. Filozof kimliği ile İbn Sînâ'nın kelâmî ve tasavvufî düşünceye etkisiyle teşekkül eden ve kabaca "İbn Sînâcılık" diyebileceğimiz kavramın tarihselliği ve işlerliği bu makalenin problematiği olacaktır. Lakin bu etkiden kastımız bütün bir felsefî mirasın İbn Sînâ'dan neşet ettiğini söylemek değildir. Niyetimiz bu mirasa İbn Sînâ'nın yaptığı katkıyı tartışmaktır. Filozofu önemli kılan husus, onun düşüncesinin, kendisinden sonraki süreçte de evrilerek devam etmesi ve birçok mütefekkiri etkilemesidir. Çalışmamız bu etkiyi; İbn Sînâ'nın Gazzâlî'ye etkisi, Gazzâlî sonrası kelâm ilmine etkisi ve tasavvufî düşünceye etkisi başlıkları altında sınırlandırmıştır. İlk başlık; Gazzâlî'nin, Meşşâî filozofları ki ziyadesiyle İbn Sînâ'yı, bazı dinî ve felsefî düşüncelerinden dolayı tenkit etmek isterken aslında felsefenin yöntemini isteyerek ya da istemeyerek kendi düşünce sisteminde kullandığını iddia etmektedir. İkinci başlık; kelâm-felsefe tartışmalarına sebebiyet veren bu etkinin, İslâm'da felsefî düşünceyi sona erdirmek gibi bir gaye gütmediğini, bilakis Meşşâî felsefenin öncülüğünü yaptığı din-felsefe uzlaşısı temelli İslâm felsefesini İslâm kelâmıyla mezcetmeyi amaçladığını ileri sürmektedir. Üçüncü başlık ise; İbn Sînâ ve onun düşünce sisteminde ziyadesiyle karşılık bulduğu kanaatinde olduğumuz tasavvuf destekli felsefî zemini açıklamayı amaçlamaktadır.

Islamic thought has many disciplines and the most effective is philosophy.
This scope has brought forward particularly the debates arising from the
relation between religion and philosophy and the future of philosophical
thought is connected with the result of this compromise. On the basis of such
a discussion, Muslim philosophers have claimed that religion and
philosophical thought support or complement each other. From this point of
view, they put the revelation-mind compromise on the main axis of their
thought systems and they became the defender of an original philosophy
with the paradigms they developed over it. The problematic of this article;
The philosopher's identity is to discuss the nature of the concept that we can
call "Ibn Sīnā pursuits (Avicennism)", which was formed by the influence of
Ibn Sīnā to Islamic theology (Kalām) and Ṣūfīsm. However, we do not mean
to say that a whole philosophical heritage emanates from Ibn Sīnā. Our
intention is to discuss the contribution of Ibn Sīnā to this heritage. The
importance of Ibn Sīnā is that his thought continues to evolve after the
process, and that it influences many other scholars. In this regard, Ibn Sīnā
and his domain can be evaluated under three headings. Al-Ghazali is
influenced by Ibn Sīnā, Ibn Sīnā's influence on Islamic theology after al-
Ghazali and Ibn Sīnā's influence on the Islamic tradition of Ṣūfīsm.

Bu çalışmanın konusu felsefe ve tasavvufta müşterek bir metafor olan “sefer” kavramıdır. Sefer kavramı her iki disiplinde birbirine yakın anlamda hakikate yönelen kişinin derundan bîrûna ve âfâktan enfüse yaptığı aklî ve manevî yolculukları ifade eder. Sefer kavramı, felsefede insanın tabiî olarak özlem duyduğu bilgi ve hakikati ararken ortaya koyduğu entelektüel çabalar, yaptığı aklî soruşturmalar, düşünsel yolculuklar ve bitimsiz olan bilgelik yolunda kuşanması gereken “yolda olma” halidir. Tasavvufta ise sefer daha temel ve kurucu bir kavram olarak hem Hakk’a ve hakikate teveccüh eden kalbin/nefsin geçirdiği içsel dönüşümleri hem de asıl vatanından dünyaya gelen insanın ait olduğu yere veya ana vatanına dönüşünü ima eden bir metafordur. Çalışmanın amacı felsefe ve tasavvufta sıklıkla başvurulan sefer metaforunun kavramsal analizini yapmak ve iki disiplinin birleştiği nokta-i nazarından sefer kavramına ışık tutmaktır. Çalışmanın kapsamı tasavvuf felsefesinin öncülerinden İbnü’l-Arabî ve İslâm felsefesinin klasik dönem sonrası önemli isimlerinden Molla Sadrâ’nın söz konusu kavrama dair düşünceleriyle sınırlı tutulacaktır.

The subject of this study is the concept of "expedition" which is a common concept in philosophy and sufism. The concept of expedition, in a close sense in both disciplines, expresses the intellectual and spiritual journeys of the person who turns to the truth, from internal to external and from external world (âfâk) to the inwardness (enfus). In philosophy, the concepts of expedition is the intellectual endeavours, mental researches, intellectual journeys and state "be on the way" that must be equipped on the path of eternal wisdom while seeking the knowledge and truth that man naturally longs for. In sufism, as a more basic and founding concept, expedition is a metaphor that implies both the inner transformations of the heart/soul that turn towards God and the truth, and the return of the human who came to the world from his original homeland, to his place or homeland. The aim of the study is to make a conceptual analysis of the metaphor of expedition, which is frequently used in philosophy and sufism, and to shed light on the concept of expedition from point of view where the two disciplines converge. The scope of the study will be limited to the thoughts of Ibn al-Arabi, one of the pioneers of theoretical sufism, and Mulla Sadra, one of the important post-classical period figures of Islamic philosophy, on this concept.

Öz Genelde edebiyatın, özelde şiirin felsefeyle ilişkisinin kadim zamanlara dayandığı bilinmektedir. Bu ilişki, felsefede meydana gelen paradigma değişimlerinin şair personasını ve şiirin içeriğini nasıl dönüştürdüğünü gözlemlemeyi mümkün kılmaktadır. Rönesans'la artan ve Aydınlanma ile devam eden bilimsel ve düşünsel gelişmeler Batı'da bireysel ve toplumsal pek çok alanda paradigma değişimlerine sebep olmuştur. Aydınlanma ile bu süreç gelişerek din merkezli toplumsal yapıyı akıl merkezli hâle getirmiştir. Batı'daki gelişmelerin Osmanlı toplumunda da geleneksel yaşayış ve düşünüş tarzlarını dönüştürmeye başladığı görülür. Tanzimat'ın ilanı ile hız kazanan bu süreçle birlikte bireyin varlıkla, toplumla ve kendisiyle ilişkisini konumlandırmasında önemli ölçülerde farklılaşmalar meydana gelir. Değişimin Osmanlı edebiyat sahasındaki etkileri, ilk olarak yüzyıllar boyu en önemli ifade aracı olan şiirde kendini göstermiştir. Bu bağlamda Tanzimat Dönemi Türk şiirinde dikkat çeken farklılaşmalardan biri de deist düşüncenin şiirin içeriğindeki yansımalarıdır. Bu çalışma, Batı felsefesinin Osmanlı düşünce dünyasında meydana getirdiği paradigma değişimleri bağlamında Tanzimat şiirindeki deist etkileri tespit etmeyi amaçlamaktadır. Anahtar Sözcükler: paradigma, şiir, deizm, Batı felsefesi, Tanzimat dönemi. THE DEIST INFLUENCES ON TANZIMAT POETRY IN THE CONTEXT OF TRANSFORMATIVE WESTERN PARADIGMS Abstract The relationship between literature, especially poetry, and philosophy dates back to archaic times. It is a key to observe how the paradigm shifts in philosophy can transform the poet's persona and the content of the poems. Scientific and philosophical developments in the West induced individual and social paradigms to reshape. This transformation, with the declaration of Tanzimat, has changed the way of individuals' 1

Abstract: Ernst Mach was accepted that science as tool regulatory a rational in obtain the knowledge true of the world phenomenal. He also stated that science is the only source of real knowledge. According to him is provided by theories the mental idealization of the world phenomenal. Concepts have occurred from mental designs possible of the world of events and phenomena reached through the sense. The scientific laws are acceptance of truth in level the highest of these mental designs. These scientific laws are not descriptions taking value of unlimited accuracy. At the same time Mach was stated that behavior economic because of biological structure of human in obtain the knowledge of the world phenomenal. He expressed that this as the principle of the saving of thought. or the principle of the economy of thought. The economy of thought has explained that effort to obtain most generalities with power the least of thought world of phenomena. As a result Mach is philosopher a pioneer reaching our centennial the effect surpass the boundaries of the period with ideas on science and philosophy. Keywords: Ernst Mach, Science, Law Scientific, The Principle Economy Of Thought, Reality

Deconstructive analyses on cinematic texts are becoming widespread, albeit in limited numbers. The deconstructive readings remain in the dimension of emotion transfer due to the lack of sufficient knowledge; they become detrimental to the depth of the analysis field. Undoubtedly, there is no discussion that can be shown as “the best.” However, making in-depth analysis using deconstruction is the author’s responsibility to the film as a product, to the audience, and to criticism in general. The most important tool in fulfilling this responsibility is awareness of the applied analysis technique. This study was born out of the limitation observed in the mentioned awareness and the need created by the inadequacy of theoretical studies in the field. In this context, the study aims to reveal what deconstruction is through Derrida’s terminology and to show how this practice can be applied to film analysis. It constructs this on three levels: At the first level, deconstruction is handled and defined as one of the arguments of poststructuralism. At the second level, the work focuses on Derrida’s concepts of phonocentrism/logocentrism, Différance, reversal/displacement, and repression. The third and final level covers how deconstruction can be applied to films as a method of analysis. The opportunity that this study would be a source for researchers interested in cinema, Derrida, and deconstruction is expected to make the study meaningful as a whole.

Özet: Klasik Türk şiirinin en önemli karakterlerinden biri olan rint, divan
şairleri tarafından idealize edilmiş bir tip olarak yansıtılmış ve rintlik
divan şiirinin en önemli konularından biri olmuştur. Divan şairleri,
rindâne görüşlerini, rint tipi, özellikle de rint-zahit çatışması üzerinden
anlatmışlardır. Dünya ve ahiret kaygısından uzak bir hayat yaşadıkları
için dünyaya ve ahirete ait hiçbir menfaatin peşinden koşmamış, hiç
kimseye baş eğmemişlerdir. İnsanları ikiyüzlü davranmaya zorlayan
bütün gelenek ve âdetlere karşı çıkan rintler, aşk ve sarhoşluktan yana
tavırlarını koymuşlar ve anı yaşamanın mutluluğunu bırakmadan
kendi yollarında yürümeye devam etmişlerdir. Bu çalışmada rint ve
şarap hakkında genel bilgiler vererek rintlerin şaraba yaklaşımlarının
nasıl olduğunu ortaya koymaya çalıştık.

Bu makalede öncelikle Levinas felsefesinde önemli bir kavram olan Ben kavramından hareket edilerek başkalık ve aynılık problemi açıklanmaya çalışıldı. Çünkü Levinas felsefesinde Batı felsefesinden farklı olarak varlığın temelini ontoloji değil, etik ilişki oluşturmaktadır. Bu etik ilişki Ben ve başkalık arasındaki ilişkiyi de temellendireceğinden, ontoloji üzerinden hareket edildiğinde Ben ve Başka aynılaştırılmış olur. Bundan dolayı gelenekten kopuş ancak dil düzleminde gerçekleşebilir ve Levinas felsefesinin en temel noktasını da Başkası’yla kurulacak olan etiksel dil düzlemi oluşturmaktadır. Devamında, etik de beraberinde sorumluluk kavramını getireceğinden dolayı sorumluluk kavramından hareket edildi. Ben ve Başkası arasındaki sorumluluk ilişkisi koşulsuz, sınırsız ve tek yönlü olduğundan bu ilişkinin kaynağını bulmak ise mümkün değildir, çünkü bu ilişki Sonsuz’u kendi içerisinde barındırır. Ben’in kendisiyle olan özdeşliğini kıran art zamanlılık sorumluluğun sonsuzlaşması anlamına gelmektedir.

Öz Eski bir disiplin olan Mantık, akla dayalı düşünme niteliğinin bir ürünü-dür. Sistematik bir yapıya kavuşmadan önce de dünyanın çeşitli bölgelerinde görülen mantıksal düşünce ve çeşitli rasyonel çıkarım biçimleri insan hayatına ve onun bilimsel nitelikli ürünlerine yön vermiştir. Aristoteles'in elinde yetkin bir şekil verilinceye kadar çeşitli yönlerden ortaya konulan Mantık, yaklaşık iki bin yıldır insan aklının ve ihtiyaçlarının doğrultusunda sürekli bir gelişim ve dönüşüm içerisinde bulunmuştur. Bu çerçevede geleneksel anlamda geç-miş tarihlerden gelen önemi, Mantık disiplinine hak ettiği konumun verilme-sini gerektirmektedir. Bunun yanında mantık öğretiminin karşılaştığı sorunla-rı çözmek ve Mantık disiplininden özellikle yükseköğretim düzleminde daha etkin bir şekilde faydalanabilmek için gerekli planlamanın yapılması isabetli olacaktır. Bu makalede kısaca Mantık disiplininin yapısına ve gelenekteki çe-şitli yorumlarına değinilecektir. Yine farklı birkaç açıdan bu disiplinin öne-mine işaret edilerek ilahiyat fakültelerinde bu bağlamda söz konusu olan bazı sorunlara dikkat çekilecektir. Bu çerçevede tartışılmasını istediğimiz birkaç öneri de ortaya konulacaktır.

İntihal: Bu makale, iThenticate yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir. Plagiarism: This article has been scanned by iThenticate. No plagiarism detected. web: http://dergipark.gov.tr/ilted | Öz İlk Çağ' dan beri filozofların temel problemlerinden olan nefsin varlığı, mahiyeti, ölümsüzlüğü ve bedenle ilişkisi konuları, İbn Sînâ metafiziğinin de ontoloji ve epistemoloji arasında köprü görevi gören önemli tartışmalarındandır. İbn Sînâ'nın nefs anlayışı hem Platon hem de Aristoteles felsefeleriyle benzerlikler taşısa da birçok yönüyle ikisini de aşan konumdadır. Ruh-beden problemi denildiğinde akla gelen ilk isim olan Descartes'tan çok önce, İbn Sînâ'nın da nefs-beden problematiğini sistematik bir yaklaşımla göz önüne serişi takdire şayandır. Bu amaçla, bu çalışma öncelikli olarak İbn Sînâ'nın nefs teorisini nefsin tanımı, özü, işlevi ve önemi bağlamında değerlendirmeye alacak, daha sonra bu teorinin izlerini modern zihin felsefesi tartışmalarında arayacaktır. Özellikle, İbn Sînâ ve Descartes felsefeleri nefs-beden ilişkisi huşunda karşılaştırılacak, güçlü ve zayıf yönleri tespit edilmeye çalışılacaktır. İbn Sînâ'nın uçan adam istiaresi ile ortaya koyduğu nefsin bedenden ayrı bir töz olduğu fikri ile Descartes'in ruh-beden düalizminin örtüştükleri ve ayrıştıkları meselelerden yola çıkarak, İbn Sînâ'nın nefs teorisi modern zihin felsefesi içinde konumlandırılmaya çalışılacaktır.

Ismail al-Galanbawī (1730-1791) is known for his works in the fields of logic, al-munazara (Islamic disputation theory), mathematics, astronomy, tasawwuf (mysti-cism) and theology. al-Galanbawī, who followed the tradition of al-Fārābī -Avicenna which is a continuation of logic of Aristotle (322 B.C.), compiled a work on logic in the last period of the Ottomans. His work titled Burhān is considered to be the last com-piled work written in logic in the Ottoman scientific world. In addition, he wrote a commentary text on Isāghūjī by Athīr al-Dīn al-Abharī (d. 1265), although he has other logical studies. There are many commentaries and hawashī (margin notes) on Isāghūjī text, which has a remarkable position in the history of Islamic logic. The advantage of Isāghūjī as a text of logic, regarding the texts in other branches of science, is its delin-eating a formal issue with a clear style. However, it is an ever changing historical need to revise its style simply because its potential readers are not the same in a different historical context. Islamic logicians wrote these commentaries in accordance with the level of understanding of the students in their own period. Here, al-Galanbawī aims to explain the incomprehensible issues in this treatise for the stu-dents of his period with the commentary on Isāghūjī. Even if we can witness similar contents in the texts after written 13th century, al-Galanbawī’s commentary attracts attention in terms of its delineating different viewpoints with some analysis. In the introductory section of his text, al-Galanbawī establishes the close relation between logic and linguistic and religious disciplines. From this perspective, it puts a logical emphasis on the idea that a student of religious sciences cannot get a deep insight into religious sciences, like tafsīr (science of Qur’ānic commentary), kalām (theology), without learning logic. He discusses dialectically some theological problems with tak-ing kalām tradition into consideration. His chief aim is to demonstrate that logic is a basic method for all Islamic sciences. Then al-Galanbawī posits some meaning and definition of logic. In this level, he employs the term cihat al-wahda (jihat al-wahda) which was used by Mollā Fanārī before him. It is understood that this term indicates his the unity in the theory of existence to the theory of knowledge and his mystical tendency in this issue.
The logician, who called science of logic as ‘ilm al-mīzān (science of measurement), tries to highlight the applicable dimension of logic in its commentary. Since logic is the tool of religious sciences and therefore logic has a big duty to ensure the robustness and accuracy of all kinds of evidence. For this, while commentary on Isāghūjī has been explaining the rules of the science of logic together with logical explanations, at the same time, it investigates the meaning of the most of words from linguistic and grammatical perspectives. In this article, the introduction section of Galanbawī’s commentary on Isāghūjī, and the subjects of signification (dalālā) and definition in its conceptualizations (tasawwurāt) section are examined in terms of logical and linguistic. al-Galanbawī discusses in detail the matter of literal and non-literal aspects of signifi-cation, which was discussed by classical Muslim logicians. Each of this distinction has subdivisions such as natural (tabi‘ī), rational (‘aklī), and conventional (waz‘ī). Logicians focus mostly on literal conventional signification (lafzī waz‘ī). As from Avicenna, this literal conventional signification is considered mutabaqat (correspondence), tazammun (consequence), iltizām (concomitance). al-Galanbawī discusses these three elements in detail by displaying different perspectives in conflict and a possible solution for them.  He passes his views on many disputed definitions and gives some responses to them. Thus he attempts to re-establish the discipline of logic in terms of Islamic disciplines with the aim of demonstrating that logic is a basic method. In addition, logicians who have influence on Ottoman logic, such as Mollā Fanārī and Dāwūd al-Qārisī, will be evaluated together with their the commentaries on Isāghūjī. Moreover, it will be tried to determine his place, importance and contributions by this work in Islamic logic tradition.

Peirce'e göre pragmatizm yirminci yüzyılın baskın felsefi fikridir. Pratik sonuçları ile muhtevası tetkike çalışılan pragmatik, dil-eylem teorisi kapsamında "perlokasyonel katman" ile bağlantılı olarak kullanılırsa edebî metin tetkikinde sayısız faydalar sağlayacaktır. Nesir edebiyatımızın en mühim isimlerinden olan Ahmet Haşim'in "Bize Göre"si (ki tahlili derinleştirmek için kapsamı bu fıkralar ile sınırlı tuttuk) üstünde yapılacak böylesi tatbikat ile Haşim'in üslubunun inceliklerini tespite çalışacağız. Şairin lisanını musiki ile söz arasında, sözden ziyade musikiye yakın, mutavassıt bir lisan olarak tarif eden şair Haşim ile nasir Haşim arasında fark vardır. Nasir Haşim pragmatik manada "sözden ziyade dil-eyleme yakın, muttasıl bir lisan" kurmak ister gibi durmaktadır. Edebî metnin okur üstündeki tesiri ancak tepkiler vasıtası ile ölçülür; metnin edebî bakımdan taşıdığı değer ile savunulan fikrin kıymeti (yahut kıymetsizliği) örtüşmese de okurda "zihnî bir hareket" meydana getirdiği için pragmatik olarak tesirlidir. Haşim'in teşbihleri ne kadar "mücerret" olsa da tesirleri "müşahhas"tır. Yani pragmatiğin gerçekleri zihinsel gerçekler olsa da algı süreci (doğru ve yanlış olarak değerlendirilebilecek kadar) hakikattir. Haşim bilhassa eşyanın doğası ile oynayarak müşebbeh ve müşebbehün bih arasında orijinal vech-i şebehler kurmak ile perlokasyonel katmanda pragmatik bir çerçeve çizmeye muvaffak olur. Mehmet Kaplan'a göre Türkçede Hâşim'in bu fıkraları kadar "dolgun" yazı yazılmamıştır. Oysa semiyotiğin (işaret teorisi) bize verdiği imkânlarla dolgunluk olarak nitelenen şeyin aslında "pragmatik bir hile" olduğunu görmüş olacağız.

Öz

Günümüzde Psikolojik Danışma ve Rehberlik, gerek eğitim, gerekse hayatımızın diğer alanları için önemli bir yere sahiptir. Buna yönelik hizmetlerin ana kavramlarından olan ideal benlik, kendini gerçekleştirme, anlam arayışı, mutluluk gibi kavramlar ve bunlara ulaşma çabası, Fârâbî felsefesindeki iyi, yetkinlik, nihai hedef ve mutluluk kavramlarıyla benzerlik göstermektedir. Her iki disiplinin de ortak noktası, son kertede kişinin sağlıklı ve mutlu bir birey olabilmesidir. Fakat gerçek mutluluğun ne olduğu ve ona nasıl ulaşılacağı doğru şekilde bilinmediği takdirde, bu süreç sonunda derin bir hayal kırıklığı yaşanması kaçınılmazdır. Ayrıca nihai hedefin bu dünya ile sınırlı tutulması, bu hedefe ulaşıldığında anlam arayışının ve yaşam gayesinin sona ermesi gibi önemli bir sorunu da beraberinde getirecektir. Bu ise PDR çalışmalarının zayıf halkası olarak görünmektedir. Çalışmada önce konunun kavramsal boyutu üzerinde durulmuş, PDR hizmetlerinin temelini oluşturan anlam arayışı, öz farkındalık ve özellikle A. Maslow’un düşüncelerine dayanarak kendini gerçekleştirme kavramı ile PDR’de nihai gayeler belirlenmeye çalışılmıştır. İkincil olarak Fârâbî’nin özellikleTahsîlu’s-Saâde, Tenbîh alâ Sebîli’s-Saâde,Fusûlü’l-Medenî ve el-Medînetü’l-Fâzıla adlı eserlerinde iyi, yetkinlik ve mutlulukkavramları incelenmiş, filozofun bu kavramlarla ulaşmak istediği nihaî amaç tespit edilmeye çalışılmış, sonra da iki alan arasındaki benzerlikler, ortak yönler ve ayrışmalar değerlendirilmiştir. Fârâbî’nin bu kavramlara ahlâkî ve metafizik bir boyut yükleyerek insanın ancak bu yetkinlikle iki dünya mutluluğuna ulaşabileceğini vurguladığı görülmüş, PDR hizmetlerinde ise kendini gerçekleştirme çabasında insanın, öteki dünya mutluluğunu göz ardı ettiği gözlemlenmiştir. Son olarak da, Fârâbî’nin vurgulayıp öne çıkardığı boyutun dikkate alınmasının, PDR hizmetlerinde eksik gibi görünen halkayı tamamlayabileceğine dikkat çekilmiştir. Çalışmada analiz, sentez ve değerlendirme yöntemi kullanılmıştır. 

Öz: R. G. Collingwood, metafiziği reddetmenin moda olduğu Çağdaş Felsefede, Aristoteles’e dönerek metafiziği yeniden yorumlamanın imkânını soruşturur. Bu soruşturma bağlamında metafizik, her türlü bilimsel ve entelektüel etkinliğin temelini oluşturan mutlak ön kabullerin bilimidir. Mutlak ön kabul, bir dönemin paradigmasıdır. Mutlak ön kabul, doğruluğu sorgulanamayan fakat doğruluk ölçütünün mantıksal yeterliliğidir. Collingwood’a göre mutlak ön kabuller tarihseldir ve onu analiz edecek olan metafiziğin de tarihsel olması gerekir. Tarihsel bir etkinlik olarak metafiziğin yöntemi de soru-yanıt mantığıdır. Metafizik, soru-yanıt mantığıyla mutlak ön kabulleri analiz eden evrensel bir bilimdir. Öte yandan metafizik, disiplinler-arası ilişkinin kurulmasında merkezi öneme sahiptir. Bu ilişki her alanın kendi mutlak ön kabulleri arasında kurulacağından metafizik etkinlik temeldir. Anahtar Kelimeler: Bilim, Ön Kabul, Mutlak Ön Kabul, Metafizik, Soru-Yanıt Mantığı.
Abstract: In Contemporary Philosophy, in which fashion rejection of metaphysics is fashionable, R. G. Collingwood investigates the possibility of returning to Aristotle and reinterpreting metaphysics. In the context of this investigation, metaphysics is the science of absolute presuppositions that form the basis of any scientific and intellectual activity. Absolute presupposition is the paradigm of a period. Absolute presupposition is the logical capability of the accuracy criterion that cannot be questioned. According to Collingwood, absolute presuppositions are historical, and metaphysics that will analyze it must be historical. Now the method of metaphysics as an historical activity embodies the logic of questioning and answering. Metaphysics is a universal science that analyzes absolute presuppositions by the logic questioning and answering. On the other hand, metaphysics has a central role in establishing the interdisciplinary relationship. The metaphysical activity is essential since this relationship will be established between absolute presuppositions of each area. Keywords: Science, Presupposition, Absolute Presupposition, Metaphysics, Questioning and Answering.

Thomas Hobbes'un siyaset felsefesi ele alınırken en çok gönderme yapılan ifadelerden birinin "homo homini lupus", yani "insan insanın kurdudur" sözü olduğu söylenebilir. Geleneksel yorum, düşünürün bu sözü, doğa durumundaki insanın halet-i ruhiyesini ve insanın doğasını betimlemek için kullandığını ileri sürmüştür. Ne var ki, bağlamından kopartılmış bu yorum pek çok açıdan yanlıştır. Bu yanlışın düzeltilebilmesi için öncelikle Hobbes'un düşüncesinde "metafor" kavramının yerinin ve öneminin tespit edilmesi gerekir. Böylelikle metaforun felsefi ve politik anlamı gözler önüne serilebilecektir. Bu makalenin esas amacı, Hobbes'un meşhur ifadesini yerli yerine oturtmak ve böylelikle doğru bilinen bir yanlışı düzeltmeye çalışmaktır. Buna bağlı olarak ikinci amacı da, kurt metaforunun kullanımının felsefi bir polemik içerdiğine dair ipuçlarına işaret etmektir.

Duygu OYLUBAŞ KATFAR * ÖZET 19. yüzyıl ve sonrasını şekillendiren, kadın yazarların öncüsü olan, Ahmet Cevdet Paşa'nın kızı Fatma Aliye Hanım, 'yazar kadın' algısı üzerine tartışmalara sebep olan biridir. Eğitim, evlilik, felsefe, çalışma hayatı, kültür ve medeniyet, din konularında makaleler ve romanlar yazmıştır. Fatma Aliye Hanım'ın düşünce dünyası ele alındığında Osmanlı kadınını kapalı toplumun dışına çıkararak bir kadının başaracağına inanılmayan uğraşlara uygulama alanı oluşturduğu görülmektedir. Makaleleri ile çağdaşı olan kadınlara yol göstermesi, yazma konusunda kadınları cesaretlendirmesi bakımından Osmanlı basın hayatında yer edinmiştir. Ahmet Mithat Efendi 'Fazıl ve Feylesof Kızım' dediği Fatma Aliye Hanım'ın tüm bu uğraşlarına katkı sağlamasıyla bilinir. Ancak o bir yandan da Fatma Aliye Hanım'a mektuplarında müdahale etmiştir. Bu mektuplar, Fatma Aliye Hanım'ın romanlarındaki karakter ve olay örgüsüne müdahalelerin yanı sıra onun şiir yazmasına ve felsefeyle ilgilenmekten menedilmesine neden olmuştur. Ahmet Mithat Efendi, mektuplarında 'feylesof', 'hakîm', 'hekîm' gibi sözcüklere açıklık getirerek kadınların felsefe ile uğraşmasının sakıncaları üzerinde durmaktadır. Fatma Aliye Hanım ise düşünen bireylerin sadece erkek cinsinden olmadığını ispat etmek ister. Ancak Ahmet Mithat Efendi'nin onu etkilemesi ile Fatma Aliye Hanım felsefe tarihi yazmaya yönelir. Fatma Aliye Hanım Batı ile Doğu filozoflarını değerlendirirken İslamiyet'i müdafaa etmektedir. Felsefenin erkek uğraşı olarak görülmesine karşılık, var olan kadın filozofları ortaya koyar. Fatma Aliye Hanım'ın bir Osmanlı kadını olarak bu birikime sahip olması, Batı'nın oryantalist düşünce biçimine gem vurmaktadır. Hem Osmanlılığın hem de İslamlığın yükselmesinde toplumun yarısını oluşturan kısım olarak üstlenilen görevler yerine getirilmiş olacaktır. Çalışmada Ahmet Mithat Efendi ve Fatma Aliye Hanım'ın felsefe konusundaki mektupları ile Fatma Aliye Hanım'ın felsefe ile ilgili eserlerindeki görüşleri karşılaştırılacaktır. Böylece felsefe tarihinde ve felsefe tarihi yazımındaki yeri sorgulanmış olacaktır.

Bu çalışma, kutsal üretiminin bir parçası olan mimarlık tarih yazımını irdelemektedir.
Osmanlı mimarlık tarih yazımını dönemsel olarak, belli sembol
isimler ve eserleri üzerinden bir değerlendirmeye tabi tutmayı
amaçlamaktadır. Söz konusu tarih yazımlarını dönemlere ayrıştırarak her
birinin tarih yazım perspektifini analiz etmeye çalışmaktadır. Kimi metinlerin
kutsal bir tarih yazımı ürettiği düşünülmekte, kimi metinlerin de kullandıkları
malzemeyi kutsal olarak sunma gibi bir yatkınlıkları olduğu
iddia edilmektedir. Metin bu yaklaşımları örnekler üzerinden ortaya koymaya
çalışmaktadır. Ayrıca, bahse konu olan kutsallaştırmalardan uzaklaşarak
üçüncü bir tarih yazımının da imkanı sorgulanmaktadır. Bu
yönüyle kutsal üretiminin dışında bir tarih yazımının fragmanlarla yolları
sınanmaktadır. Çalışma, ortaya koymaya çalıştığı öneri ile Osmanlı mimarlık
tarih yazımına bir tartışma açma çabası taşımaktadır.
/
The study examines the architectural historiography, which is the part
of the sacred production. It aims to analyse the Ottoman architectural historiography
periodically by going through certain cult figures and their artistic
works. The historical texts are divided periodically and each period's
historiographical perspective is examined. It is hypothesized that some
texts produce a sacred historiography while the others tend to present the
materials utilized by them as sacred. The study seeks to illustrate these
approaches through the examples. Furthermore, the possibility of third
method of historiography is questioned by moving away from the sanctification
aforementioned. In this respect, a historiography beyond the sacred
production is tested by using some particular fragments. It is intended in
this article to bring forward a debate on Ottoman architectural historiography
by the suggestion put forward.

Bir metafizik olarak gelişen geleneksel felsefenin özcü ve evrenselci yapısının, insanın bilinçli ve amaçlı dünya tecrübesini anlama noktasında tümüyle işlevsiz kaldığını düşünen Alman filozof Wilhelm Dilthey, insanın tarihsel ve kültürel tekilliğini verecek olan bir anlama yöntemi geliştirmek ister. Dilthey bu sebeple her şeyden önce geleneksel metafiziğin çıkmazını göstermek durumundadır. Ona göre geleneksel felsefenin, evrensel bir hakikate ulaşma ideali, tarihselliğin üstesinden gelinemez önceliği sebebiyle hayata geçirilemez bir proje olarak ortaya çıkar. Dahası Dilthey geleneksel felsefenin yalnızca tarihsel ve kültürel bağlama ait olan bir Dünya Görüşü meydana getirdiği görüşündedir. Eğer metafizik bu şekilde, yaşamı yalnızca bir yönüyle sunabilen bir Dünya Görüşü olarak ortaya çıkıyorsa o halde metafizik yönelim, insanın araştırılmak ve anlaşılmak durumunda olan tekil bir kültürel yaşantısına dönüşmektedir. İşte bu yolla felsefe Dilthey'ın kavrayışında bir metafelsefeye dönüşmektedir. Zira Dilthey geleneksel felsefeyi, incelenmesi gereken bir Dünya Görüşü olarak ileri sürerek aslında bir felsefenin felsefesini gerçekleştirmek ister. Bu çalışma Dilthey'ın geleneksel felsefe eleştirisini değerlendirmeyi ve onun tarafından ortaya konulan bir metafelsefenin olanağını incelemeyi amaçlamaktadır.

This paper is a philosophical analysis ofHeidegger and Nietzsche's approach tometaphysics and the associated problem ofnihilism. Heidegger sums up the history ofWestern metaphysics in a way which challengescommon sense approaches to values education.Through close attention to language, Heideggerargues that Nietzsche inverts thePlatonic-Christian tradition but retains theanthropocentric imposition of ‘values’. Ihave used Nietzsche's theory to suggest aslightly different definition of metaphysicsand nihilism which draws attention to theontological parameters of human truths as astruggle between competing sets of conflictingor contradictory values (perspectives) thatopens space for rethinking and re-educatinghuman possibilities. How this openness willshow up in educational theory and practice isonly beginning to be evoked. The twophilosophers indicate an approach to issues ofmorality, decision making and knowledgeproduction which may surprise and disconcerttraditional views. As the forefathers ofpost-structuralist thinking, Nietzsche andHeidegger offer a critique of Humanism whileretaining the Renaissance tradition ofpositioning education as the well spring ofvalues in society. It is through the generationof new knowledges, the development of critiqueand the nurturing of character that societyreformulates itself in relation to the earth.The ethical evaluation of these new forms ofknowledge is crucial to the creative and caringregeneration of the human environment, asopposed to the corrosive adoption ofconsumerism and usury.

Albert Einstein, ünlü bir fizikçi olmasının yanı sıra bireysel ve toplumsal kaygılar taşıyan, dolayısıyla toplumu ilgilendiren en temel meselelere dair eserler kaleme alan bir düşünürdür. Bahsi geçen meseleler arasında toplumda en yaygın ilgi alanı olarak din olgusunu da inceler. Ona göre kişinin dahil olduğu inanç sistemi, epistemolojik bir olgudur. Bu sebeple Einstein, inanç yapılarını kişilerin bilgi ve kültür seviyelerine göre inceleyerek toplumu bu doğrultuda sınıflandırır. Bu çalışmada yazar Einstein'ın dinî açıdan yapmış olduğu sınıflandırmaları ve onun kendi inanç sistemini değerlendirir.

Yönetme ve yönetilme ihtiyacı, insanın toplumsallaşma süreci ile birlikte ortaya çıkmıştır. İnsanın toplumsallaşmasında önemli bir paya sahip olan yönetim faaliyeti, toplumların varlığıyla birlikte farklı yüzlerde karşımıza çıkmıştır. Yüzyıllardan beri tüm girdi ve çıktılarıyla tartışılmaya devam eden bu faaliyetler, devlet denen organizma içerisinde devamlılığı sağlayan bir süreçtir. Bunun ya-nında devletler tarafından hangi yönetim şeklinin doğru veya yanlış, iyi veya kötü olduğu tartışıl-maya devam etmektedir. Devlet yönetimi üzerine insanın toplumsallaşması ile birlikte yapılan yo-rum ve sınıflandırmalar tarihsel süreç içerisinde farklılık göstermiştir.Devletin insana olan bakış açısı ile insanın devlete olan gereksinimi bu farklılarda belirleyici etken olmuştur.Günümüzde dünya üzerinde tüm devletler için uygulanabilecek tek bir yönetim şeklinin var olduğunu ifade etmek kuş-kusuz bir ütopyadan ibarettir. Bu noktada her toplumun orataya çıkma şeklinin devletin yönetim şeklini belirlemesinde etkili olduğunu söylemek mümkündür. Devletlerin yönetim şekillerini sınıf-landırmaya çalışanlardan biri de Aristoteles olmuştur. Bu çalışma, Aristoteles'in anayasaların sınıflandırılması üzerine öne sürdüğü düşünceleri ve mukayeseli bir yöntemle incelediği farklı re-jimler üzerine yaptığı değerlendirmeleri yorumlayarak, Aristo'nun uygulanabilir en iyi rejim olarak gördüğü anayasal yönetim (politeia) kavramını ifade etme çabasındadır.

ÖZ Resim sanatında kadın konusu ilk çağlardan beri var olagelmiştir. Türk resim sanatına baktığımızda kadın imgesi resimde Avrupa sanatı etkisinde gelişim göstermiştir. Osmanlı ordusu mensubu askeri okullarda ve Avrupa'da eğitim görmüş asker ressamlar, muhafazakâr yaklaşımla da olsa resimlerinde 'kadın' imgesini ilk kullanan sanatçılar olmuşlardır. Kadın, resimde imge olmasının yanı sıra icracı olarak yani kadın ressam olarak da karşımıza çıkmaktadır. Tanzimat dönemi, kadın hakları konusunda reformların yapıldığı ve sınırlı da olsa yeni kadın kimliğinin oluşmasını sağlamıştır. Böylece kadınlar, Sanayi-i Nefise Mektebi'nde resim eğitimi alabilmişler, bu sayede resimde de Avrupai giyimli, eğitimli, batılı tarz kadın imgeleri görülmeye başlanmıştır. Cumhuriyet dönemine gelindiğinde, erkekle eşit koşullara sahip algısı yaratılan kentli kadın imajı ve aynı zamanda Anadolu kadını imgesi, modernleşmenin köyden kente toplumun tamamında yayıldığı görselleştirilmiştir. Bu çalışmada amaç, kadının hem imge olarak temsili, hem de hangi Balkan izleri taşıdığını incelenmektir. Bu bağlamda Osmanlıdan günümüze literatür taraması yapılacaktır. Aynı zamanda Romanya doğumlu Ressam Eren Eyüboğlu portreleri analiz edilerek elde edilen bulgular tartışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Balkanlar, Eren Eyüboğlu, kadın imgesi, Modernleşme, Resim Sanatı. ABSTRACT The image of woman has been an important subject of art since first ages. When we have a look at Turkish art of painting, it can be seen that the image of women has  ORCID: 0000-0001-5291-243X Doç. Dr., Ardahan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü Öğretim Üyesi, [email protected]

Modern birey, yaşadığı yüzyılların doğası gereği teknolojik olarak ilerleme kaydedildiği ölçüde sıkışmışlık duygusu ile yüz yüze gelir. Bu duygu fiziksel veya psikolojik olarak bazı marazlara neden olabileceği gibi farklı düşünme biçimleriyle de kendini ortaya koyabilir. Bireyin merkezi unsur haline geldiği modern toplum yapısı, bu durumların açığa çıkış biçimlerini de çeşitlendirmiştir. Bu noktada "çıplaklık" düşüncesi de kendini gösterebilir. Peyami Safa'nın "Bir Tereddüdün Romanı" adlı eserinde öne çıkarılan bu düşünce birçok farklı anlam alanına açılmaktadır. Bu çalışmada, "giyinme" düşüncesiyle birlikte ortaya çıkan "çıplaklık" kavramı diyalektik bir bakış açısıyla değerlendirilmesi ve bu doğrultuda modern bireyin var oluş sancılarının bir boyutuyla ele alınması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, "çıplaklık" düşüncesinin hem metaforik hem de gerçek anlamı üzerinde durularak modern bireyin yaşamında kapladığı alan tartışılmış, "çıplaklık" düşüncesinin açtığı anlam alanları doğrultusunda modern insanın yaşamdaki konumlanışı üzerinden değerlendirilmiştir.
Çalışmanın ana teması özelinde, özellikle eserin iki ana karakteri olan Vildan ve Muharrir karakterleri etrafında oluşturulan ana gövde üzerinden bu iki karakterin birbirleriyle ve diğer karakterlerle kurdukları ilişkinin temaya olan katkısı üzerinde durulmuştur. Söz konusu ilişkiler ağının, özellikle, Vildan ve Muharririn benzer bakış açılarına sahip olmaları nedeniyle giderek daralan bir yapıya sahip olduğu görülmüş, toplumsallıktan bireyselliğe doğru ilerleyen helezonik bir görüntü ortaya çıkmıştır. Bu görüntünün çokkatmanlı yapısının arkasında modern bireyin kendini var etme gayretlerinin etkilendiği unsurların bulunduğu düşünülebilir. Zira, modern çağ ile birlikte insanoğlu birçok etkenin etkisi altına girmiş ve kendini var etme yolculuğunda öncelikle bu etkenlerden kurtulma çabasını göstermek zorunda kalmıştır. Vildan ve Muharrir karakterlerinin bu etkenlerden kurtularak kendi özlerine yönelik birtakım arayışlar içine girdiği tespit edilmiştir. Öyle ki çağrışımsal yükü oldukça fazla olan “çıplaklık” düşüncesi etrafında felsefi anlamı yüksek bir diyaloglar silsilesi açığa çıkmıştır. İnsanın özüne dönüşü ile özdeşleştirebileceğimiz “çıplaklık” düşüncesi, kendinden uzaklaşan insana yönelik bir uyarı niteliğindedir.
Bu çalışmada da amaçlanan söz konusu iki karakter özelinde “çıplaklık” ve “giyinme” düşüncelerinin altında yatan felsefi derinliği,  modernite sonrası düşünceler ve düşünürler ışığında tartışmak ve öne atılan argümanları mümkün olduğunca bir yere oturtma gayesi taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Çıplaklık, giyinme, modern birey, Peyami Safa, Bir Tereddüdün Romanı.

John Locke (1632- 1704), Liberalizmin babası ve aynı zamanda siyasal düşünce tarihinin en önemli şahsiyetlerinden biridir. Liberalizm’in tarihi Locke’dan çok öncesinde dayanmasına karşın Locke’u bu akımın en önemli şahsiyeti kılan şey, onun “ düşünce akımlarını tutarlı bir biçimde” ele almasıdır. Locke, herkesin kendi inancını özgür bir biçimde yaşaması gerektiğini düşünür. O, herhangi bir dini inanca sahip olan herkesin inancını hiçbir baskıya maruz kalmadan yaşayabilmesi gerektiğine inanır. Locke’un yaşadığı dönem itibariyle İngiltere’de muhalif ya da aykırı inançlara yönelik baskı her ne kadar önceki dönemlere göre azalmış olsa da o, toleransa ilişkin düşünceleriyle hem kendi döneminde hem de sonraki dönemlerde büyük bir etki bırakmış nadir şahsiyetlerden biridir. Ancak onun Katoliklere ve Ateistlere tolerans gösterilmemesi gerektiğine ilişkin düşüncesi, bütün insanlara dini tolerans gösterilmesinin zorunluluk olduğuna ait düşüncesiyle bağdaşmamaktadır. Dini tolerans hakkının bütün insanlara verilmemesi gerektiğini savunan bir düşünür olarak Locke, kanaatimizce, kendi düşünceleriyle çelişmektedir. Yazımız, Locke’un tolerans anlayışına bir eleştiri niteliği taşımaktadır. Locke’un toleransa ilişkin düşüncelerinin kendi içerisinde tutarsız olduğunu düşünmekteyiz. Amacımız, bir yandan onun tolerans anlayışını sunmak öte taraftan düşüncelerindeki çelişkileri dile getirip sonunda çözüm sunmaya çalışmaktır.

Sezgi ( hads; Alm. anschauung; Fr., İng. intuition) kelimesi, Latince
''intııeor' (anlamak, görmek, gözlemlemek, dikkatini vermek, dikkatlice
bakmak, dolaysız kavramak, bir anda yakalamak, sezip keşfetmek) fiilinden
yapılmış bir isimdir.1
Modern Çağ'da. Descartes'dan itibaren, felsefenin özel bir alanı
olarak ortaya çıkan "Bilgi Kuramı'nın, yani "Epistemolojinin, özellikle
"bilginin kaynağı"2 na ilişkin meselelerinden birini teşkil eden sezgi,
asırlarca filozofları meşgul etmiştir.

Yalnızlık fenomeniyle alakalı pek çok yazı kaleme alınmıştır. Yalnızlıkla ilgili pek çok teorik bilgi bulunmasına rağmen, yalnızlık tanımına dair açık ve herkesin üzerinde uzlaştığı bir tanım hâlihazırda mevcut değildir. Yalnızlık hissi hayatın sağlıklı ve kaliteli olması için önemli olan, evrensel bir yaşam tecrübesini ifade eden bir fenomendir. Yazar bu çalışmada, yalnızlık hissi fenomeniyle ilgili teorik bilginin varolan yapısını incelemektedir. Yazarın bakış açısı insan olma teorisidir ki bu teoriye göre sağlık, bireylerin yaşamında kendileri için neyin önemli olduğunu ortaya koyan bir gösterge olarak kabul edilir.

Öz: Bu çalışmada, Türk tarih ders kitaplarında Avrupamerkezcilik konusu incelenmiştir. Bunun için önce Avrupamerkezciliğin tarihyazım alanına sızma biçimleri ve unsurları belirlenmiştir. Bunlar tarihsel zaman, tarihsel mekân, tarihsel olgu, kişi (kahraman) ve olay, tarihsel model, tarihsel anlatıda Avrupamerkezciliktir. Bu amaçla Türkiye'de liselerde okutulan tarih ders kitapları, bu kriterlere göre doküman analizi ve söylem analizi teknikleriyle incelenmiştir. İnceleme sonunda kitaplardaki ilerlemeci tarihsel zaman anlayışında bir iyileşme olmamakla birlikte kitaplarda eş zamanlılık bilgi kartları, eş zamanlı tarih şeritleri ve karşılaştırmalı tarihsel bilgilere yer verilmesi olumlu bulunmuştur. Buna karşın "kesintisiz Avrupa ilerleyişi miti" ve "çağ taksimatı" sorunu hâlâ varlığını sürdürmektedir. Kavram olarak doğrudan Avrupamerkezci zihniyetin ürünü olan "Coğrafi Keşifler", "Orta Doğu", "Uzak Doğu" kavramları hâlen yer almaktadır. Antik Çağ ve Yunan-Roma Uygarlığı, Coğrafi Keşifler, Rönesans, Reform, Sanayi İnkılabı, Modern Bilim, NATO gibi konuların işlenmesinde, hâlâ Avrupamerkezci zihniyetin yansımalarını görmek mümkündür. Tarihsel mekân bağlamında Merkator tarzı haritacılık ders kitaplarında yer almaktadır. Ders kitaplarında büyük ölçüde Türk tarihi merkezli bir anlatı benimsenmiş olsa da Avrupa ile ilgili konularda hâlâ Avrupamerkezci yaklaşıma kayıldığı fark edilmiştir. Ders kitaplarında Avrupamerkezci modellere iltifat edilmemekle birlikte, Avrupa'nın 12. yüzyıldan başlayan "büyük kesintisiz ilerleyişine" ilişkin genel bir kabulün ifadelere yansıdığını görülmüştür.

Sosyal bilgiler eğitimi programının ilk maddeleri ile hedefler kısmında belirtildiği gibi, sosyal bilgiler öğretmenlerinin önceliği; "dünyaya eleştirel bir gözle bakabilen ve problemlere karşı çözümleyici bakış açısı geliştirebilen vatandaşlar yetiştirmek" şeklindedir. Bunun için sosyal bilgiler öğretmen adaylarının felsefi bakış açılarının ne olduğunun farkında olması ve sosyal bilgiler öğretiminin amacının hangi felsefi bakış açılarıyla gerçekleştirilebileceğini bilmesi büyük önem arz eder. Bu sebeple çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının felsefe dersine yönelik düşüncelerinin belirlenmesidir. Araştırmada, felsefenin bütüncül yaklaşımı benimsenmiş; nitel araştırmanın odak grup çalışması esas alınmıştır. Çalışma grubu maksimum çeşitlilik örneklemi ile oluşturulmuştur. Çalışma grubunun seçiminde katılımcıların, 2014-2015 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılındaki felsefe dersindeki akademik başarıları göz önünde bulundurulmuştur. Bu süreçte ilgili dersi alan öğretmen adayları üst, orta ve alt olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Her grupta cinsiyet değişkeni de göz önünde bulundurularak 2'şer adet katılımcı rastgele seçilmiştir. Seçilen katılımcıların araştırmaya katılım durumları gönüllülük esasına dayandırılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. İlgili form iki farklı alan uzmanı tarafından değerlendirilmiş ve kullanımının uygun olacağına karar verilmiştir. Araştırmanın güvenilirliğini sağlamak adına araştırmadan elde edilen bilgiler iki farklı puanlayıcı tarafından ayrı ayrı değerlendirilerek, kodlar ve temalar belirlenmiştir. Ayrıca katılımcı kontrolü de sağlanarak araştırmanın güvenilirliği arttırılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, öğretmen adaylarının almış oldukları felsefe dersi not ortalamaları ile felsefi düşüncelerinin uyuşmadığı göze çarpmış, bunun uygulanmakta olan bağıl sistemle ilişkili olabileceği düşünülmüştür. Anahtar Kelimeler: Felsefe, odak grup görüşmesi, sosyal bilgiler eğitimi

Increased industrialization in developing countries like India has resulted into the enormous deterioration of air, water and soil. Presence of heavy metals causes bioaccumulation affecting the entire ecosystem and poses harmful consequences. On treating beans with increased concentration (10mM, 50mM, 100mM, 150mM) of heavy metals (Ni, Co,Fe) significant decrease (p≤0.05) in seed germination, root length, shoot length, root and shoot length and dry weight was observed but there was significant increase (p≤0.05) in phosphatase activity (acid and alkaline phosphatase), protein and phenolics content. The metal toxicities of various metal studied was Co>Ni>Fe. The present study concludes that the Broad Beans ( Vicia faba L.) is a metal resistant plant which has devised various mechanism such as denovo
synthesis of anti-stress protein or mitigation of ROS by enhanced phenolic production to combat metal stress.

Fârâbî’nin Eserlerinin Latinceye Tercüme Süreci ve Latin Düşüncesine Etkisi

The Translation Process of al-Fārābī’s Works to Latin and its Effect on Latin Thought

made from Arabic. Muslim philosophers’ re-interpretation of Aristotle’s phi- losophy in accordance with theology and metaphysics provided considerable convenience for Christian theologians and philosophers to rationalize their beliefs in the scholastic period. In addition, Islamic thought, which had a new, different and original structure in different disciplines, especially in philoso- phy and metaphysics, had been effective in shaping Latin thought, which was at the beginning of its formation process, and gaining a new perspective.
In this study, even though he was not as profound as Avicenna and Averroes in Latin thought, we tried to determine the translation process of the works of al-Fārābī and its influence, whose effect is neglected compared to former two philosophers and left in the secondary plan. While doing this, we tried to determine which works were translated by whom, in which years, and which scholars influenced, by sorting the translated works according to their subjects. Then, in order to be er understand the influence of al-Fārābī, we determined the effect of Kitāb ihsā’ al-‘ulum (Classification of the Sciences) which was translated into Latin in the early period, and how it had an impact on Latin thought tradition, especially in the field of classification of the scienc- es and music. With the translation of al-Fārābī’s Kitāb ihsā’ al-‘ulum, we evalu- ated the effects on the classification of the sciences, the number and ranking of the 7 liberal arts (artes liberales/septem artes) in the Western thought tradition in terms of examples. By doing so, we tried to fully determine the limits and depth of the influence of Fārābī’s philosophy on Latin thought. As a result of our study, we determined that shortly after the translation of Fārābī’s works into Latin, he had an important influence on the formation and development of Latin thought with his different and original views, especially in the field of classification of sciences, and logic and music. The most important indica- tor of this is some wri en works that take as an example or imitate the books of Fārābī’s regarding classification of sciences and the theoretical foundation of music.
Keywords: Philosophy, Al-Fārābī, Latin thought, Translation, Clas- sification of sciences, Music.
Journal of Divinity Faculty of Hitit University, Volume: 19, Issue: 2 |549|
M      A  A
Fârâbî’nin Eserlerinin Latinceye Tercüme Süreci ve Latin Düşüncesine Etkisi Öz
Müslüman düşünürlerin ve bilim insanlarının çalışmaları XI. yüzyıldan itibaren doğrudan ya da aracı diller aracılığıyla Latinceye tercüme edilmeye başlanmıştır. Tercüme süreci ilk aşamada bireysel çabayla ve sınırlı alanlarda gerçekleşirken, XII. yüzyıldan itibaren belirli bir kurum üzerinden, devletin desteğiyle, sistematik ve farklı alanlardaki eserleri kapsayacak şekilde gerçek- leşmiştir. Bu süreçte tercüme edilen tıp, kimya, fizik, astronomi ve matematik gibi bilimsel alanlara ilişkin eserler kadar felsefe ve teolojiye dair çalışmala- rı da kapsamıştır. XII. yüzyıl ile birlikte Gerard of Cromana ve Dominicus Gundissalinus gibi mütercimlerin felsefeye olan bireysel ilgilerinin de etki- siyle felsefe alanında başta Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Rüşd’ün eserleri sistematik şekilde Latinceye tercüme edilmiştir.
İslam düşüncesinin Latinceye tercümesi, birbirine paralel iki şekilde ger- çekleşmiştir. Bunlardan ilki, Aristoteles’in eserlerinin Müslüman düşünür- lerin şerhleriyle birlikte tercüme edilmesidir. Bu tercüme hareketi Toledo’da Gerard of Cremona öncülüğünde başlamıştır. İkinci tercüme hareketi ise, Dominicus Gundissalinus öncülüğünde Yahudi mütercimlerin başlattığı ter- cüme hareketidir. Yahudi mütercimler İbn Sînâ’nın eserlerini ve İbn Sînâcı ge- leneğe ait eserleri tercüme etmişlerdir. Her iki tercüme hareketinin müşterek özelliği, Gerard of Cremona ve Dominicus Gundissalinus örneğinde olduğu üzere, Farâbî’nin Kitâb-u İhsâ’i’l-’ulûm eserindeki ilimlerin tasnifini ve sırala- masını esas alarak tercüme edecekleri eserleri belirlemeleridir.
Tercüme hareketiyle birlikte İslam düşüncesi felsefe, mantık, kozmoloji, kimya, fizik vb. alanlarda Latin düşünürlerini etkilemeye ve düşünce sistem- lerini şekillendirmeye başlamıştır. Söz konusu bu etki, bazen Latin düşünür- lerinin eserlerinde yaptıkları doğrudan referanslar ve alıntılarda görülürken; bazen de siyasi, dini vb. farklı kaygılardan dolayı şahıs ve eser ismi vermeden dolaylı şekilde yaptıkları alıntılarda ve görüşlerindeki benzerliklerden anla- şılabilmektedir.
Müslüman düşünürlerin eserleri üzerinden Aristoteles’in doğa ve sosyal bilimlere dair doktrinlerinin öğrenilmesi Orta çağ düşüncesinin oluşum ve şekillenmesinde derin etkiler bırakmıştır. Grekçeden doğrudan yapılan tercü- meler, hiçbir zaman Arapçadan yapılan tercümeler kadar anlaşılır, kolay ve sistematik olmamıştır. Müslüman düşünürlerin Aristo felsefesinin teoloji ve metafiziğe uygun şekilde yeniden yorumlamaları, skolastik dönemde Hristi-
|552| Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 2
Fârâbî’nin Eserlerinin Latinceye Tercüme Süreci ve Latin Düşüncesine Etkisi
yan teolog ve düşünürlerin inançlarını rasyonelleştirmelerinde önemli derece kolaylık sağlamıştır. Ayrıca başta felsefe olmak üzere farklı disiplinlerde yeni, farklı ve özgün yapıya sahip İslam düşüncesi, oluşum sürecinin başında bulu- nan Latin düşüncesinin şekillenmesinde ve yeni bir perspektif kazanmasında da etkili olmuştur.
Biz bu çalışmamızda İbn Sînâ ve İbn Rüşd kadar etkili olmamakla birlik- te, her iki filozofa nazaran etkisi göz ardı edilmiş ve ikinci planda bırakılmış Fârâbî’nin eserlerini, eserlerin tercüme sürecini ve etkisini ele aldık. Fârâbî’nin, tercüme edilen eserlerini konularına göre tasnif ederek hangi eserinin kimin tarafından kaç yılında tercüme edildiğini, eserlerin zamanla hangi düşünür- leri etkilediğini belirlemeye çalıştık. Daha sonra Fârâbî’nin etkisinin daha iyi anlaşılabilmesi için erken dönemde Latinceye tercüme edilen İhsâ’ü’l-‘ulûm eserini merkeze alarak ilimlerin tasnifi ve müzik alanında Latin düşünce ge- leneğinde nasıl bir etki bıraktığını tespit ettik. Ancak Farâbî’nin düşüncesinin Latin düşüncesi üzerindeki etkisinin sınırlarını ve derinliğini tam anlamıyla belirlemek, XI. ve XIII. yüzyılda tercüme edilen eserlerin ilk nüshalarının gü- nümüze kadar muhafaza edilememesi nedeniyle mümkün değildir. Ayrıca tercüme edilen eserlerin orijinal Arapça nüshalarının bir kısmının da koru- namaması nedeniyle o dönemde hangi eserlerin elde bulunduğu ve okun- duğunu da tespit etmeyi zorlaştırmaktadır. Bundan dolayı Farâbî’nin hangi eserlerinin bu dönemde ulaşılabilir olduğu ve tercüme edildiğini kesin bir şekilde belirlemek neredeyse imkânsızdır.
Bu zorluğa rağmen eldeki verilerden ve metin karşılaştırmalarından ha- reketle Fârâbî’nin İhsâ’ü’l-‘ulûm eserinin tercümesiyle birlikte Batı düşünce geleneğindeki ilimlerin tasnifi, 7 özgür sanattaki (artes liberales/ septem ar- tes) ilimlerin sayısı ve sıralamasının değişimine etkisini örnekler bağlamında değerlendirdik. Bunu yaparak Fârâbî’nin düşüncesinin Latin düşüncesi üze- rindeki etkisinin sınırlarını ve derinliğini tam anlamıyla belirlemeye çalıştık. Çalışmamızın sonucunda, Fârâbî’nin eserlerinin Latinceye tercüme edilme- sinden kısa bir süre sonra ilimlerin tasnifi alanında başta olmak üzere mantık ve müzik alanında geliştirdiği farklı ve özgün görüşleriyle Latin düşüncesinin oluşum ve gelişiminde önemli bir etkide bulunduğunu tespit ettik. İlimlerin tasnifi ve müzik ilminin teorik temellendirilmesine dair kaleme aldığı eserleri örnek alan ya da taklit eden eserlerin yazılması bunun en önemlli gösterge-sidir.

Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.'ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye'de kurulan Turcademy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000'in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere . net adresinden ulaşılabilmektedir.

Öz İslam bilim tarihiyle ilgili çalışmalarını temel İslam ilimlerinin ötesine taşıyan Fuat Sezgin; astronomi, coğrafya, meteoroloji, kimya, matematik, geometri, tıp, genetik, optik ve felsefe gibi alanlarda faaliyetler gerçekleştirmiştir. İslam bilim tarihi alanındaki çalışmaları ile bilimler tarihine yeni paradigmalar kazandırmıştır. Bu durum İslam bilimler tarihiyle ilgili bilinçli ve/veya bilinçsiz bir biçimde yok sayılan hakikatlerin ortaya çıkarılmasında önemli bir rol oynamıştır. Buna karşın Batı dünyasında ortaya çıkan Rönesans fikir hareketi, İslam medeniyetinin insanlığa katkısını nerdeyse yok saymıştır. Bu bağlamda makalemizin temel yazım amacı, tüm yaşamını İslam dünyasındaki bilimsel ve teknolojik faaliyetlerin objektif bir biçimde bilinmesine adayan Fuat Sezgin'i hayatı, eserleri, şahsiyeti ve insani değerleri üzerinden tanımaktır. Bu noktada çocukluğu, gençliği, olgunluk yılları, eğitim/öğrenim hayatı ve hayatındaki dönüm noktaları tespit edilecektir. Bununla birlikte Sezgin'in İslam bilim ve teknoloji tarihi üzerine yazdığı eserler tanıtılmaya çalışılacaktır. Sezgin'in günümüze kadar yazmış olduğu eserlerin türleri ve bilim dünyasına katkısı değerlendirilecektir. Eserleri ile İslam bilim ve teknoloji tarihi üzerinde mevcut ezberleri nasıl tartışmaya açtığı gösterilecektir. Ayrıca makalemizde, idealist bir bilim insanı Sezgin'in Türk-İslam kültürü ile yoğrulmuş ilkeli yaşantısı çerçevesinde gelişen şahsiyeti ve insani değerleri ortaya koyulacaktır. Böylece Fuat Sezgin'in hayatı, eserleri, şahsiyeti, insani değerleri ve idealleri ile şekillenmiş yaşam portresi bir bütün olarak sunulacaktır.

Tanrı’nın gizlenmesiyle ilgili problemin farklı boyutları bulunmaktadır. Bazı düşünürler ve mistikler O’nu farklı şekillerde tecrübe ettiklerini iddia edebilirler. Bazı filozoflar O’nun varlığını bütünüyle yadsıdıkları için hissî olarak müşahede edilememesini mesele olarak görmüyor da olabilirler. Ancak bu çalışmada mesele bu açıdan değil, teizmin öngördüğü Tanrı’nın neden hissî olarak idrak edilemediği hususu ele alındı. Bu konuda öne sürülmüş farklı görüşler bulunmakla beraber, belli başlı iki görüşü, özgür irade ve Tanrı’nın ontolojik olarak farklı olduğu şeklindeki tezler bazı düşünürlerin görüşleri çerçevesinde ortaya konulmaya çalışıldı.
Düşüncelerini ele aldığımız İslam mütekellimi Mâturîdî, Tanrı’nın kendisini gizlemesini bu dünyanın bir tür imtihan dünyası olmasıyla açıklamaktadır. Onun bu düşünceleri ana akım İslam’ın genel olarak bakış açısını yansıtmaktadır. Teist düşünürlerden olan J. Hick ve R. Swinburne ise konuyu özgür irade etrafında tartışmaktadır. Onlara göre insanların kararlarını özgürce verebilmeleri için Tanrı’nın kendisiyle insanlar arasında belli bir mesafe koyması zorunludur. Filozoflar Plotinus ve Nicolaus Cusanus ise Tanrı’nın gizlenmesini, Tanrı ile insan arasındaki ontolojik farklılıkla açıklama yoluna gitmektedir.

Bir anlam varlığı olarak insan, hayatını amaç/gaye/ideal uğrunda sürdürür. Amaçsız olmak, insanı taşıdığı anlamdan uzaklaştırarak onu hayatın bir nesnesi konumuna düşürür. Hâlbuki insan, özne olarak taşıdığı anlamı idrâk edip faaliyete geçtiğinde hayatını aktif olarak sürdürür. Bu da şüphesiz, metafiziksel açıdan ‘dert insanı’ olmakla mümkündür. Dert kavramının, bilinen fizikî anlamının yanında metafiziksel anlamı da bulunmaktadır. İnsanın, fizikî sahasına giren yeme-içme, barınma gibi maddî dertlerin yanında; Dîvân-ı Hikmet’teki anlamıyla kulluk bilincine ve ilahî aşka sahip olabilme gibi metafizik mânâda dertleri de bulunabilmektedir. Dolayısıyla buradaki dert, insanın günlük meşguliyetlerinde karşılaştığı, üstesinden gelemediği ve zorlanarak yaptığı işte karşısına çıkan, ona sıkıntı veren bir hâl değildir. Dîvân-ı Hikmet’te geçen “dert” mefhûmu, bu anlamın tamamen ötesinde metafiziksel bir mânâyı ihtivâ eder. Yesevî düşüncesinde dert, kendisinden kurtulunması gereken gündelik diyebileceğimiz bir hâl değil, bilakis istenen ve övülen duruma işaret eder. Dertsiz insanı, insan olarak dahi görmeyen Yesevî’nin düşüncesinde dert, doğrudan insanın anlamına ilişkin olarak metafizik bağlamda kullanılır. Bu, insanı diri tutan öyle bir hâldir ki o kişi, derdiyle mutludur ve dert, insan için bir umuttur. Dert gittiği anda anlam da gidecek, sır kaybolacak, hayatın mânâsı yok olacaktır. Çünkü dert, insanı insan yapan, ona bir mânâ yükleyen ve insanın ontolojik bütünlüğüne vurgu yapan bir hâldir. Bu açıdan dert, Yesevî’ye göre insanı harekete geçiren, kemâle erdiren bir arayış hâlidir. Bu çalışmada dert kavramı, Dîvân-ı Hikmet’te geçen anlamıyla ele alınacak ve metafiziksel açıdan irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Yesevî, Dîvân-ı Hikmet, Metafizik, Dert, İnsan, Anlam.

ÖZET
Temelleri Descartes felsefesine dayanan ve 17.yy.’da Port-Royal düşünürlerinin ilk varsayımlarını ortaya attığı dil kuramı, Noam Chomsky tarafından geliştirilerek formüle edilmiştir. Bu kurama göre, insanda dil yetisi doğuştan gelen ve diğer bilişsel yetilerden bağımsız bir yetidir. Bu yetiye bağlı olarak bir dil kullanımında, sınırlı sayıda sözcükle sınırsız sayıda cümlenin biçimini ve özgül anlamını olanaklı kılan kuralların oluşturduğu bir sistem söz konusudur. Chomsky’e göre bu “üretici dilbilgisi”dir. Bu kurama göre her cümlenin sesletime çıkmamış olsa bile anlamsal temelini oluşturan bir “derin yapı”sı, sözdizimsel ve sesçil biçimini oluşturan somut bir “yüzey yapı”sı vardır. İlkinin ikinciye dönüşümü, dönüşüm kuralları aracılığıyla gerçekleşir. Ancak derin yapılar, hiçbir zaman yüzey yapılara tamamıyla çıkmazlar.

ABSTRACT
The language theory which is based on Descartes’s philosophy and was later formulated in its rudiments by Port-Royal philosophers (in 17th century) have later been developed by Noam Chomsky. Accordingly, linguistic skills are inborn and independent from all other cognitive capabilities. Based on this impulse in language, it is possible to compose an infinite number of sentences using a limited number of words in a systematic way. Chomsky calls this “generative grammar”. According to this theory every sentence has a “deep structure” forming its semantic base (even if it has not been pronounced) and a “surface structure” shaping its syntactic and phonetical form. The former turns into the latter by means of transformaion rules. However, the deep structure never turns to the surface completely.

Aristoteles, “ilk ilkelerin” nasıl bilinebileceği sorusuna, II. Analitikler’de epagoge
ve nous yanıtını verir. Öyleyse, Aristoteles’in ilk ilkelerin bilgisi hakkındaki bu
yaklaşımı nasıl yorumlanmalıdır? Böyle bir soru karşısında genel olarak iki farklı
yorum söz konusudur. Geleneksel, başka deyişle Ortodoks yorum, ilk ilkelerin
nous gibi bir yeti tarafından elde edildiğini iddia ederken karşıt görüş ise nous’un,
bu ilkeleri zorunlu olarak doğru kılan bir yeti olamayacağını iddia eden empirisist
görüştür. İşte bu çalışma, ilk ilkelerin kaynağı hakkındaki bu her iki anlayışın
metin tarafından desteklenmediğini gösterip, epagoge ile elde edilen her bilginin
nous olmadığını ve eğer bu bilgi “ilk ilkeler” ise nous’un zihinsel bir durum
olduğunu iddia etmektedir