Academia.eduAcademia.edu

GENEL PERSPEKTİFTEN SOSYAL DIŞLANMA OLGUSU

2023, Sosyay Dışlanma Ekseninde Görmekten Kaçındıklarımız

Abstract

Özet İnsanların ekonomik, kültürel ve politik alanlardan dışlanması ile toplumsal olarak önem verilen faaliyetlere katılımının olmaması sorununu niteleyen sosyal dışlanma günümüzdeki en önemli sosyal sorunlardan birisidir. Sosyal dışlanma kavramı, 1970'li yıllar itibariyle yoksulluk çalışmalarına farklı bir bakış açısı getirmiş ve maddi yoksunlukların ötesinde sosyal ve haklarla ilgili yoksunluklara dikkat çekmiştir. Yoksulluğun çok daha ötesinde yoksunlukların sadece kişisel nedenler ve maddi boyutlarda değil aynı zamanda toplumla ilgili, ilişkisel nedenlerle, çok boyutlu ve dinamik bir boyutta inceleyen bu kavram ayrıca iyice belirginleşen 'kırılganlığı' nitelendirmek için kullanılmıştır. Ancak kavramın muğlak ve çok boyutlu olması sosyal dışlanmış olarak nitelendirileceklerin tespitinde yeni açılımlar oluşturmuştur. Genel olarak bir "katılamama" sorununu nitelendiren sosyal dışlanma kavramı yoksulluk, eşitsizlikler ve ayrımcılık gibi farklı kavramlarla beraber analiz edilmesi sosyal dışlanmanın anlaşılmasına yönelik çalışmaların önemini artırmaktadır. Bu çalışma, genel perspektiften sosyal dışlanmanın anlaşılmasına yönelik mevcut literatürün bir değerlendirmesini sunmaktadır. Ayrıca bu çalışmada sosyal dışlanmanın anlaşılmasına yönelik yapılan tanımların değerlendirilmesinden sonra yoksulluk, ayrımcılık, eşitsizlik ve damgalanma gibi kavramlar ile ilişkisi ve farklılıkları üzerinde durularak sosyal dışlanma çalışmalarına katkı sunulmaktadır.