Tarih Araştırma ve Yazma Metodu

2017

Nasıl aklın yolu birse, bilimde metod da birdir ve bu kimsenin inhisarında değildir.

Müstakil Düşünenler Dergisi, Vol. 1, No. 3-4, pp. 25-29 , 2023

Tarih Okulu Dergisi, 2011

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 2018

Khalīfa b. Khayyāt (d. 240/854-855) was an historian- muḥaddith in the ʿAbbāsid’s period. There are references in sources to his competence in history and lineage rather than Ḥadīth. Two works of him have survived. The first one is al-Ṭabaḳāt which is about study of men and the second one is al-Taʾrīkh which chronologically narrates the events in the history of Islam until 232 AH. The latter is the most significant work to be applied for the historiography of ibn Khayyāt. In this article, Khalīfa b. Khayyāt’s methodology in historiography is examined. In this study, the early period of Islamic histography is handled and the subject is discussed comparatively. The main characteristics of his historiography are his adoption of a chronological style that facilitates the follow-up of the book, his knowledge for the lineage of those who died in wars and the details about the wars. Also, among the characteristics are his application of isnād to his history book as a muḥaddith, his knowledge for the previous resources via his teachers who belong to the schools of al-Madīna and ʿIrāḳ and when required, his usage of ayah, ḥadīth and poems. These issues are dealed in the artcile with examples. Besides, a study in the West about Khalīfa b. Khayyāt asserts that he was a follower of Umayyad dynasty and so this affected his historiography. In this article, this assertion is tackled by analyzing the whole book and it concludes that it is not valid because of some narrations against this assertion.

Bilim ve Ütopya /sayı(issue): 217

İnsanların doğaları, birbirleriyle ve manevi güçlerle olan ilişkileri, yarattıkları ve içinde yaşadıkları toplum yapıları üzerinde zihinsel çalışma yapabileceğimiz düşüncesi, en az yazılı tarih kadar eskidir. (Wallerstein, Juma, Keller, 2011: 11) Sokrates'in ve onun ardılı olan tüm felsefe geleneklerinin izini sürdüğü "Kendini bil!" buyruğu, insanın temel ihtiyaçlarını karşılama, güvende olma güdülerinin yanı sıra doğal 'merak' dürtüsüyle 'bilmek' için doğaya yönelmesi ile eş zamanlı olarak kendisini de bilme isteğinin açığa çıkışının felsefi bilinç düzeyindeki yansımasıdır. Doğayı 'bilmek', doğal fenomenleri açıklayabilmek uğraşı, çeşitli aşamalardan ve evrimsel süreçlerden geçerek 'Modern Bilim'e ve 19. yüzyılda kendisine tam güven duyulan ve insanlığı bilgiye, ona bağlı olarak refaha ulaştırabilecek yegâne entelektüel uğraş olarak 'hakiki yol gösterici' olma mertebesine ulaştı. Doğa biliminin 19. yüzyılda gösterdiği başarı ve kazandığı güven ile birlikte, 'bilgi' iddiasında bulunacak her etkinliğin izlemesi gereken yöntemin de artık keşfedildiği inancı pekiştirildi. Böylelikle felsefe tarihinde Platon ve Aristoteles'e dek geri götürülebilecek, fakat esas vurgusunu Descartes'la başlayan Modern Felsefe geleneğinde bulan 'yöntemli bilme' anlayışı, bilimde Newton ile başarıya ve olgunluğa ulaştı. Bu doruk noktası ile birlikte, insanı ve onun etkinliklerini sosyal birer fenomen olarak anlama ve açıklama uğraşı da felsefeden ayrımlaşarak, Newton'un yönteminde izlemesi gereken 'bilimsel' yolu bulduğu sonucuna vardı. Bu sonucu geniş çaplı olarak değerlendiren Auguste

kalemkahveklavye.com, 2018

Yeni Tarihselcilik üzerine inceleme yazısı.