Academia.eduAcademia.edu

M. Sait Şimşek'in Tefsirinde Çağdaş Yorumlar

Abstract

Klasik dönem tefsir anlayışını takip eden XIX. yüzyıl ve sonrasında batıda kültür ve düşüncede büyük değişimler yaşanmıştır. Bu değişim hareketleri sonuçta İslâm dünyasını da etkisi altına almıştır. İslâm dünyasının son iki asır içerisinde batı medeniyetiyle yüzleşmesi, geçmiş dönemdekilerden mahiyet itibariyle farklı olmuştur. Çünkü bu dönemde İslâm dünyası önceki yüzleşmelerde olduğu gibi belirleyici ve etkin bir konumda değildi. Son iki asırda İslâm dünyasının dağılma sürecine girmesi sonucunda oluşan bu kötü durum Müslüman ilirm adamlarının düşüncelerini özellikle de Kur'ân yorumunu derinden etkilemiştir. Özellikle aydınlanma düşüncesi sonucunda batıda ortaya çıkan fikri akımlar, bilim ve teknikteki ilerlemeler İslâm dünyasında derin etkiler bırakmış; aklı, nakli bilgilerin önüne geçiren, bilgi kaynağı olarak sadece aklı ve beş duyuyu esas alan pozitivist, materyalist, kuşkucu ve deneyci çağdaş düşünce ve akımların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Aydınlanma düşüncesinin hakikatin bilinmesinde aklı temel paradigma olarak belirlemesi; pozitivizm, determinizm ve her şeyden şüphe etmeyi imana ve hakikate önceleyen söylemi, Kur'ân ve tefsir anlayışlarını derinden sarsmış; modern çağa uygun, aklı ve pozitif bilimi esas alan modernist/çağdaş tefsir anlayışlarının ve aşırı rasyonel te'villerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. 1 Bu bağlamda özellikle XIX. asrın