Petrol Fiyatları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği

Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2017

There is a linear relationship between the development level of a country and its energy consumption. Based on a comprehensive literature review, the authors of the study find that there is a lack of research incorporating the role of structural breaks spanning 2015 and 2016 for Turkey. The purpose of this study is to investigate the relationship between economic growth and petroleum consumption in Turkey under structural breaks through econometric analyses based on a 1980-2016 data set. The findings of the study point to a long-term relationship between the research variables. Toda-Yamamoto causality test is conducted and the analysis reveals a unidirectional causality running from petroleum consumption to economic growth.

RePEc: Research Papers in Economics, 2004

Bu çalışmada, Türkiye'de enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisi 1987:1-2003:2 dönemi için test edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; enflasyon ekonomik büyümeyi negatif yönde etkilemektedir. Şöyle ki, enflasyon oranındaki %10'luk bir artış ekonomik büyümeyi %1.9 oranında düşürmektedir. Ayrıca yapılan Granger nedensellik analizi sonucunda, enflasyondan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Bilgi ekonomisi ve yönetimi dergisi, 2022

Dünya ekonomisi çeşitli olağan dışı durumlarla karşı karşıya kalmaktadır. Yaşanan finansal krizler, Covid-19 süreci dünya ekonomisinde sarsıcı etkiler yaratmaktadır. 24 Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile birlikte enerji sorunu, dünya ekonomisinin yeni gündemini oluşturmaktadır. Enerji, gelişmiş AB ülkeleri sanayisi için önem arz etmektedir. Enerjinin kesintisiz ve güvenli aktarımının sağlanabilmesi AB'nin bekası ve büyümesi için önemli bir unsur olarak görülmektedir. Hem bireysel kullanım hem de çeşitli sektörler tarafından sıklıkla tercih edilen petrol ve doğal gazın diğer enerji çeşitlerine göre farklı bir konumu bulunmaktadır. Bu çalışmada AB ülkelerinde 2000-2020 dönemi için petrol ve doğal gaz tüketimlerinin, ekonomik büyüme üzerindeki olası etkisi, panel veri analizi ile araştırılmıştır. Bu amaçla iki farklı ekonometrik model kurulmuştur. Birinci modelde 26 AB ülkesi ele alınırken ikinci modelde 25 AB ülkesi ele alınmıştır. Her iki modelde de kontrol değişkenleri olarak; sabit sermaye yatırımları ve ihracat serileri kullanılmıştır. Birinci modelin amacı, petrol tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini saptamaktır. Birinci modele ilişkin bulgularda, petrol tüketimindeki bir artışın, ekonomik büyüme üzerinde pozitif yönlü bir etki bıraktığı gözlemlenmiştir. İkinci modelin amacı ise doğal gaz tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki olası etkisini tespit etmektir. İkinci modelin bulgularında, doğal gaz tüketiminin ekonomik büyüme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki bırakmadığı yer almaktadır.

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2016

2008 yılında ABD'de başlayan ve tüm ekonomileri etkisi altına alan küresel finansal kriz, finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin yeniden gündeme gelmesini sağlamıştır. Bu çalışmada, Türkiye ekonomisinde finansal gelişme ile ekonomik büyüme ilişkisi, 2003Q1-2015Q4 dönemine ait veriler ile Hacker ve Hatemi-J nedensellik testi kullanılarak incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, çalışmada kullanılan finansal gelişme göstergeleri ve ekonomik büyüme göstergesi arasında kriz öncesi dönemde nedensellik ilişkisi bulunamazken, kriz sonrası dönemde ilgili değişkenler arasında nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Tükettiği enerjinin yaklaşık dörtte üçünü dışarıdan ithal eden Türkiye, enerjide dışa bağımlılığın en yüksek olduğu birkaç ülke arasında yer alıyor. 2013 yılı net ithalat rakamları dikkate alındığında; Doğal gaz ithalatında Dünya beşincisi. Petrol ithalatında Dünya on üçüncüsü. Kömür ithalatında Dünya sekizincisi. Petrol koku ithalatında Dünya dördüncüsü. Son toplamda ise Türkiye’nin Dünya “net enerji ithalatı” ligindeki sıralaması on birincilik. Birincil enerji tüketiminin yaklaşık yüzde 64’ünü toplam 10 ülkeden, yüzde 43’ünü sadece 3 ülkeden ve yüzde 27’sini ise tek bir ülkeden tedarik etmekte. Enerji arz güvenliği bakımından oldukça sorunlu bir tablo. Dahası, enerjide dışa bağımlılık oranı her yıl biraz daha artmakta. Yerli kaynak üretiminde ciddi bir atılım yapılamadığı takdirde, söz konusu bağımlılığın önümüzdeki dönemlerde hızla yüzde 80’lerin üzerine çıkması son derece muhtemel.

2018

Gunumuzde ulkelerin hem siyasi hem de ekonomik anlamda onemli guc kaynaklarindan biri de sahip olduklari enerji kaynaklaridir. Kuskusuz bu enerji kaynaklari icerisinde en yaygin olani petroldur. Petrolunekonomikbuyumeyesagladigikatkionemliboyutlaraulasmistir. Ozellikle 1970 petrol krizin ortaya cikmasiyla arastirmalarin yonu de bu alana dogru kaymistir. Arastirmada, AB ulkeleri ile Turkiye’ye yonelik ekonomik buyume ile petrol tuketimi arasindaki iliski panel veri yontemlerine dayanarak analiz edilmistir. Kapsam olarak, 1995-2016 donemine iliskin 21 AB uyesi ulke ile Turkiye'ye ait veriler kullanilmistir. Yapilan analizler cercevesinde, ekonomik buyume ile petrol kullanimi arasinda uzun donemde esbutunlesme bagintisina ulasilmistir. Ek olarak, iki vasif arasinda karsilikli nedensellik iliskisinin mevcudiyeti kanitlanmistir.

Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2017

Son yillarda beseri sermaye ekonomik buyumenin onemli bir belirleyicisi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle beseri sermaye ve ekonomik buyume arasindaki iliski iktisat literaturunde ilgi ceken konulardan biridir. Bu calismanin amaci Turkiye’nin 1960-2012 donemi icin beseri sermaye ve ekonomik buyume arasindaki nedensellik iliskisini Vecm modeli ve Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanarak incelemektir. Calismada kisi basina reel Gayrisafi Yurtici Hâsila (GSYIH), yuksek egitim kurumlarindan diploma alanlarin sayisi, mesleki ve teknik okullardan diploma alanlarin sayisi degiskenleri kullanilmistir. Calismanin sonucuna gore mesleki ve teknik okullardan diploma alanlarin sayisindan kisi basina reel GSYIH’ye dogru tek yonlu nedensellik ve kisi basina reel GSYIH’den yuksek egitim kurumlarindan diploma alanlarin sayisina dogru tek yonlu nedensellik oldugu belirlenmistir.

Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2013

For endogenous growth theories, human capital is accepted as a significant determinant for economic growth. Human capital is determined by improvements in education and health. This paper aims to investigate the effects of health indicators on economic growth in Turkey. In the study, health institutions that have beds and health institutions do not have beds and number of people per health officer were used as health indicators. The results indicate that there is a positive relation, apart from a variable, between health indicators and economic growth in Turkey.

Bulletin of Economic Theory and Analysis

Petrol fiyatları uluslararası piyasalarda hem anahtar fiyatlardan biri olarak hem de petrol dışındaki diğer enerji kaynakları için bir gösterge fiyat olarak kullanılmaktadır. Özellikle de Türkiye gibi gelişmekte olan, petrol ihracatçısı ülkelerde, bu önemli girdinin döviz kuru ile ilişkisi her dönem ilgi çekici bir araştırma konusu olmuştur.Bu çalışmada Türkiye’de petrol fiyatları ve nominal döviz kuru arasındaki ilişki 2 Ocak 2002-12 Ekim 2021 dönemi için, günlük veri seti kullanılarak (toplam 5161 gözlem) simetrik ve asimetrik nedensellik testleri ile incelenmektedir. Yapılan analizlerden elde edilen bulgular simetrik analizde değişkenler arasında karşılıklı bir nedensellik ilişkisinin varlığına işaret etmektedir. Asimetrik analizde ise hem pozitif hem de negatif bileşenlerde petrol fiyatlarından döviz kuruna doğru bir nedensellik olduğuna işaret etmektedir. Diğer taraftan, pozitif bileşenlerde döviz kurundan petrol fiyatlarına doğru nedensellik sadece istatistiksel olarak %10 anl...

Journal of Yaşar University, 2016

Bu çalışma enerji tüketimi, finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisini, 1970-2013 yılları arasında Hindistan örnekleminde incelemeyi amaçlamıştır. Ampirik analiz bölümünde Granger nedensellik, Johansen eşbütünleşme ve uzun dönem analizleri kullanılmıştır. Yapılan nedensellik analizi sonucunda ekonomik büyümeden enerji tüketimine doğru bir nedensellik ilişkisi mevcutken enerji tüketiminden ekonomik büyümeye bir nedensellik ilişkisi yoktur. Ayrıca ekonomik büyümeden finansal gelişmeye doğru bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Eşbütünleşme analizi sonucuna göre seriler arasında bir eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Yapılan uzun dönem analizi sonucunda seriler arasında uzun dönemde enerji tüketimindeki %1 oranında bir artış ekonomik büyümeyi %0.98 oranında arttırdığı görülmüştür. Ayrıca uzun dönemde finansal gelişmedeki %1 oranındaki artış ekonomik büyümeyi % 0.18 artırdığı tespit edilmiştir.