Ülkemi̇zde Konsoli̇de Bütçe Harcamalarinin GELİŞİMİ(1980-2000)

2007

Gelişen sosyal devlet anlayışıyla, devletin görev ve sorumlulukları genişlemekte, sunmak zorunda olduğu hizmetlerde artış ve çeşitlilik yaşanmaktadır. Artan kamu hizmetleri, devlet harcamalarında yükselişe neden olmakta ve bu harcamaların finansmanı sorunu önem kazanmaktadır. Devletin borçlanma politikası, ekonomi ve ekonomik bireyler üzerinde kalıcı etkiler yaratmaktadır. Devlet borçlanması, ülkemizle birlikte diğer ülkelerde de ilgi çeken ve tartışılan bir konu olmuştur. Kullanım amacı, devlete ve vatandaşlara getirdiği yükler üzerinde durulan borçlanmanın, en önemli kısmını iç borçlar oluşturmaktadır. Finansman yetersizliklerini gidermek için başvurulan borçlanmanın ekonomik boyutu yanında sosyal boyutu da vardır. Çünkü borç yükü sadece borç alan nesli değil,gelecek nesilleri de ilgilendirir.Alınan borçlar sonucunda gelir dağılımının orta sınıf aleyhine sonuçlandığı görülmüştür. Kar, faiz ve kira gelirlerinin milli gelirden aldığı pay artış gösterirken tarım ve ücretli sınıfın pa...

Journal Of History School, 2021

Bu çalışmada 1980-2010 yılları arasında Türkiye'de gerçekleştirilen milletvekili genel seçimlerindeki, seçim ekonomisi uygulamalarının bütçe açıkları üzerindeki etkisi trend analizi ile ele alınmaya çalışılmıştır. Öncelikle bütçe açıkları ile ilgili olarak teorik bilgilere yer verilmiş sonrasında 1980-2010 yılları arasındaki seçim dönemlerinde kamu harcamaları, kamu gelirleri ve bütçe açığı değişkenleri ele alınarak seçim ekonomisi uygulamaları ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. 1980-2010 yılları arası ekonomik analiz yapılırken yıllar arasındaki ilişkinin daha rahat görülmesi amacıyla seçim dönemleri genelde beşer yıllık dönemler itibariyle alınmıştır. Böylelikle seçim öncesi ve seçim sonrası dönemlerdeki değişkenler net olarak görüldüğünden, o dönem hakkındaki seçim ekonomi uygulaması hakkında daha gerçekçi bilgiler elde edilmiştir. Gerek kamu harcamaları gerekse kamu gelirleri bileşenleri itibariyle analiz edildiğinde her seçim 1 Makale yazımı yazar etki oranı: 1.yazar %50, 2. yazar %50.

Maliye Arastırma Merkezi Konferansları, 2004

Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 2007

Devletin belli bir dönemde bütçe giderleri ile gelirleri arasındaki fark olarak ifade edilen bütçe açıkları, gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde ekonomik ve mali bir sorun olarak görülmektedir. 1980'li yılların ikinci yarısından itibaren pek çok ülke, bütçe sistemlerine ilişkin yaptıkları reformlarla; özellikle mali disiplin, stratejik önceliklere göre kaynak kullanımı ve dağıtımı ile kamu hizmetlerinin sunumunda etkinlik ve verimliliğin sağlanması gibi hedeflere ulaşma çabası içine girmişlerdir. Bu hedeflere ulaşmada son yıllarda yapılan bütçe reformları, aynı zamanda kamu kaynaklarını kontrol etmek, orta vadeli kaynak tahsisi ile kaynakları yönetmek şeklinde, kamunun önemli işlevlerini yeniden formüle etmek üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu çalışmada, Orta Vadeli Harcama Sistemi (OVHS) gerek yasal çerçevesi, gerek işleyişi ve gerekse dünya uygulamaları çerçevesinde incelenecektir. Ayrıca 2006 yılı itibari ile yeniden mali yapılanma çerçevesinde orta vadeli harcama sistemine geçerek değişen bütçe sistemimize ilişkin bütçe büyüklükleri ve orta vadeli harcama sisteminin etkileri, Türkiye ekonomisi açısından değerlendirilecektir.

DergiPark (Istanbul University), 2010

Hayati AKSU(') Ö. Selçuk EMSEN C ") Selim BAŞARC"") Özet: Bu çalışma ile literatürde yoğun bir tartışma konusunu teşkil eden bürçe açıklar] ile faiz oranları arasındaki ilişkiler ve ilişkinin yönü ortaya konulmaya çalışılmıştır Çalışmada hem reel faizler hem de nominal faizler ile bütçe açıklan arasında uzun dönemli ve anlamh bir ilişki bulunmuştur. Diğer taranan ilişkinin yönünü belirlemek amacıyla yapılan 'nedensellik test sonuçlarına göre bütçe açıklarından reel ve nominal faizlere yönelik anlamlL bir ilişki bulunamamıştır. Ancak gerek namina] faizlerden ve gerekse reel faizlerden bütçe açıklarına doğru bir ilişkinin var oldugu gözlenmiştir. LGiriş Bütçe açıklarının faiz oranlarını etkileyip etkilemediği konusunda şimdiye kadar yapılmış olan çalışmalar arasında görüş birliği yoktur. Bu konudaki literatür incelendiğinde, bir kısım yazarların yaptığı ,Çalışmalarda bütçe açığı ile faizler arasında pozitif yönlü bir ilişkinin varlığı ortay'a konulmuşken; bir kısım yazarların yaptığı çalışmalarda da bütçe açığı ile faiz oranları arasında negatif yönlü bir ilişkinin olduğu ileri sürülmüştür. Kalan bir kısım iktisatçınm yaptığı çalışmalarda ise bütçe açığı ile faizler arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. .

Özet Bu çalışmada Türkiye'de iç borçlanma faiz oranlarıyla konsolide bütçe açıkları arasındaki ilişki, eş-bütünleşme yöntemi yardımıyla, 1992: 01-2005: 12 dönemi aylık verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın ampirik bulgularına göre, uzun dönemde iç borçlanma faiz oranlarıyla konsolide bütçe açıkları arasında doğrusal bir ilişki ortaya çıkmıştır. Kısa dönemde ise, faiz oranlarıyla bütçe açığı arasındaki ilişki anlamlı çıkmamıştır.

2011

Toplam tuketim harcamalari ve gida urunleri tuketim harcamalari tahmini, tarim ekonomisi ve uygulamali ekonomi calismalarinda onemli arastirma alanlarindandir. Bu calismanin amaci Turkiye Istatistik Kurumu (TUIK) tarafindan yapilan 2003-2008 kesit verilerini kullanilarak Turkiye'de hanehalklari tarafindan yapilan genel tuketim ve gida harcamalari ile gida alt kategorilerinin gelir esnekliklerini tahmin etmektir. Arastirma sonuclarina gore, Turkiye genelinde “konut ve kira” harcamalari toplam tuketim harcamalari icerisinde %29.1 ile en yuksek orana sahipken, “gida” tuketim harcamalari %22.6 ile ikinci siradadir. 2003 ve 2008 donemleri Hanehalki Tuketim Verilerini karsilastirdigimizda, “gida” harcamalarinin %27.5'den %22.6'ya dustugu, buna karsilik “konut ve kira” harcamalarinin %28.3'den %29.1'e, “ulastirma” harcamalarinin ise %9.8'den %14.1'e yukseldigini saptanmistir. “Gida” harcamalari kategorileri acisindan bakildiginda ise, “ekmek ve tahil” harcamalar...

Ekonominin reel sektörden ziyade finans sektörü temelli bir nitelik kazanmasını ve bu süreçte finans sektörünün çıkarlarının birincil hale gelmesini ifade eden finansallaşma kavramı, maddi genişleme-finansallaşma döngüsünün bir evresidir. Nitekim, 19. yüzyılın hegemon gücü Büyük Britanya’nın sanayi alanındaki üstünlüğünün sarsılması ve 1873-1896 krizinin büyük bir durgunluğa sebebiyet vermesinin ardından, dünya ekonomisinin finansallaşmasına benzer bir biçimde 20. yüzyılın hegemon gücü ABD (Amerika Birleşik Devletleri)’nin sanayi alanındaki üstünlüğünün sarsılması ve bu süreçte Bretton Woods Sisteminin yıkılmasının ardından dünya ekonomisi finansallaşmıştır. Türkiye Ekonomisi ise, Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyıldaki finansallaşma tecrübesinin ardından 1980 yılında maddi genişleme-finansallaşma döngüsünde yeniden finansallaşma evresine geçmiştir. Bu tez, 1980 ve sonrasında Türkiye Ekonomisinin finansallaşmasının ülke ekonomisine olan etkilerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Öte yandan, bu analizin desteklenmesi maksadıyla finansallaşmayı açıklayan teorik yaklaşımlara ve 19. yüzyıla dayanan bir tarihsel süreçte finansallaşmanın Türkiye ve Dünya Ekonomisindeki gelişimi de analiz kapsamına alınmıştır. Böylelikle bu tezde, finansallaşmanın 1980 ve sonrası süreçte Türkiye Ekonomisinde; sürdürülebilir bir ekonomik büyümenin elde edilememesine, borçluluğun artmasına, finansal krizlerin meydan gelmesine ve gelir eşitsizliğine yönelik bir unsuru teşkil ettiği sonucuna varılmıştır

Uluslararası Yonetim Iktisat Ve Isletme Dergisi, 2012

Borç stoku yüksek seviyelerde olan ülkelerde, makroekonomik istikrarın borçlanma dinamikleri ile yakın ilişkide olduğu, borçların sürdürülebilirliğine ilişkin bekleyişlerin ekonomik dengeler üzerinde belirleyici hale geldiği genel kabul görmektedir. Sürdürülemez borçlanma, fiyat istikrarını bozmakta, ekonomik büyümeyi engellemekte ve uzun dönemli makroekonomik politikaların uygulanmasını zorlaştırmaktadır. Türkiye ekonomisi de 1990'lı yıllarda giderek ağırlaşan bir iç borç sorunun etkisinde kalmıştır. Bu çalışmada, borçların sürdürülebilirliğine ilişkin rasyolar kullanılarak iç borçların sürdürülebilirliği analiz edilmiştir.

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2006

Özet: Zamanlararası bütçe kısıtı Kuramı 1980-2004 dönemi için Türkiye'nin kamu açıklarına uygulanmıştır. Bu çalışmanın amacı bütçe açıklarından doğan kamu borcunun Türkiye'nin cari politikasının sürdürülebilirliğini tehdit edip etmediğini ortaya koymaktır. Kişi başına ve GSMH nın oranı olarak ifade edilen reel hükümet gelir ve harcamaları ile bütçe açığının çok büyük olup olmadığı test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar bütçe açığının sürdürülebilir olduğunu ortaya koymaktadır.