Çeviri / Translation Hollanda'da Ben-Anlatıları: 1500-1814

2020

2009

ÖZETHaan-Tögüldür destanı Tuva Türklerinin tarihini, inaçlarını, kültürünü ve dilini yansıtan önemli bir eserdir. Bu çalışma, Türk halkları arasında Türkiye’de az bilinen ve coğrafya olarak bizden çok uzak Tuvalıların bir destanını ve bu destandan hareketle ayrıntılı bir dil incelemesini (giriş-metin-çeviri-dizin)içermektedir. Bu destanın kayda geçirilmiş tek nüshası bulunmaktadır.“Önsöz”, “Transkripsiyon Alfabesi”, “Kısaltmalar ve İşaretler”den sonra yer alan “Giriş” bölümünde Tuvalar ve Tuva Türkçesinin edebî dilinin kısa tarihçesi ve Tuvacanın ağızları ele alınmıştır. “Gramer İncelemesi” adlı bölüm sırasıyla Ses Bilgisi, Şekil Bilgisi, İsim Çekimi, Ad Soylu Sözcükler; Fiil, Fiil Çekimi, Fiillerin Birleşik Çekimleri, Yardımcı Fiiller, Fiilimsiler başlıklarını taşımaktadır. “Gramer İncelemesi” bölümünden sonra “Metin” ve “Çeviri” bölümü gelmektedir. Tuva Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarmada, metnin akıcı ve kolay anlaşılır olmasına, bunun yanı sıra, asıl metne bağlı kalmaya öz...

Ceride: Ben-Anlatıları Araştırmaları Dergisi Cilt 1 Sayı 2, 2023

Çeviri Makale: Winfried Schulze: “Ego-Dokumente - Annäherung an den Menschen in der Geschichte? Vorüberlegungen für die Tagung ‘Ego-Dokumente’,” Aynı Yazar (ed.), Ego-Dokumente. Annäherung an den Menschen in der Geschichte (Selbstzeugnisse der Neuzeit 2) (Berlin: Akademie Verlag, 1996), 11-30.

Cihannüma: Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi

Bu makalede, Hollanda'daki muhtelif arşiv ve kütüphanelerde tutulan Osmanlı tarihi ile ilgili birincil kaynakların tanıtımı yapılarak bunların Osmanlı tarihi çalışmaları açısından taşıdıkları potansiyel tartışılmaktadır. Hollanda'nın Osmanlı İmparatorluğu ile gerek ticari ve gerekse diplomatik ilişkilerini yürüten ve koordine eden kurumların zaman içerisinde uğradıkları dönüşüme paralel olarak bu ülkenin Osmanlı tarihine dair kaynakları da hem nitelik hem de nicelik yönüyle değişim göstermektedir. On altıncı yüzyılın sonunda Doğu Akdeniz'de önemli bir ticari aktör olarak ortaya çıkan Hollandalılar 1612 yılında Osmanlı Devletinden ilk ahidnamelerini elde ettikten sonra İstanbul'da elçilik ve çeşitli ticaret merkezlerinde konsolosluklar ihdas etmişlerdir. Osmanlı topraklarında ihdas edilen bu diplomatik ve ticari temsilciliklerin gerek kendi faaliyetlerine ve gerekse Osmanlı İmparatorluğundaki muhtelif gelişmelere dair tuttukları kayıtlar Osmanlı tarihi için önemli kaynaklardır. Lahey'deki Hollanda Milli Arşivlerinde tutulan bu kayıtların ötesinde çeşitli yerel arşivlerde ve kütüphanelerde de Osmanlı tarihine dair kaynaklar mevcuttur. Söz konusu kütüphaneler içerisinde Leiden Üniversitesi Kütüphanesi, sahip olduğu "Doğu elyazmaları koleksiyonu" dolayısıyla özel bir öneme sahiptir. Yerel arşivler olarak tanımlanabilecek muhtelif belediye arşivlerinde de gerek noterlik kayıtları ve gerekse Osmanlı pazarıyla ticaret yapan bir takım şirketlerden kalan evrak, özellikle Osmanlı ticari hayatına oldukça farklı bir perspektiften bakma imkânı sunan kaynaklardır.

2018

MEINDERT HOBBEMA'NIN ESERLERİ ÜZERİNDEN 17. YÜZYIL HOLLANDA RESİM SANATI Öz "Resim", 17. yüzyıl Hollandası’nın en önemli sanatsal etkinliği olarak addedilir. Bu dönemde Hollanda resim sanatında Klasisizmin etkisi izlense de; mimarlıkta olduğu gibi resim sanatında da yalnızca klasik ölçülere bağımlı kalınmamıştır. Hol-landa'daki müzeleri ziyaret edenler, 17.yüzyıl ressamlarının tablolarındaki manza-ralarla karşılaştıklarında,21.yüzyıldaki Hollanda manzaralarının benzerliğine şa-şırmaktadırlar. Yaklaşık üç yüzyıl öncesine ait Johannes Vermeer’in (1632-1675) "Gezicht op Delft" (Delft Manzarası, 1660-1661) isimli tablosundaki benzerlik in-sanları oldukça etkilemektedir. Tıpkı Meindert Hobbema’nın (1638-1709) çalışma-larında olduğu gibi. Bu çalışmada Meindert Hobema'nın sanat anlayışı ve 17. yüz-yılın Hollanda resim sanatında "altınçağ" olarak kabul edilmesinin sebepleri; "ger-çeklik" olgusu bağlamında irdelenmeye çalışılacaktır. Hollanda "altınçağı"nın kül-türel başarıları, standartları itibariyle olağanüstüdür;fakat içerikleri bu başarıları özellikle ilginç yapmaktadır.Nitekim farklı pek çok manzara ressamı oldukça ger-çekçi çalışmalar yapmıştır. 17. yüzyıl Hollandası’nda ressamlar tarafından pek ço-ğu eşi benzeri olmayan teknik olarak yenilikçi ve başarılı olarak yorumlanabilecek, tam olarak sayısı bilinmeyen azımsanmayacak sayıda eser ortaya konmuştur. Anahtar kelimeler: Hollanda, 17. yüzyıl, Manzara Resim Sanatı ,Meindert Hobbema.

Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), 2021

yazarın niyeti, biyografisi, yaşadığı dönemin şartları ve okurun tepkisi gibi unsurlar göz önünde bulundurulmadan Servet-i Fünûn hikâyeleri tahlil edildi. Değerlendirmeler, eserlerden elde edilen veriler üzerinden yapıldı. Yeni Eleştiri kuramı bağlamında yaklaşılan dönem metinlerinde yazarlar; çeşitli fikirleri, gerilimleri, toplumsal yaşantıları ve nesneleri belli kişiler etrafında bir araya getirerek kurguya dönüştürür. Kahramanların yaşamları hikâyelerde, belli anlatım teknikleri, mekân, zaman, anlatıcılar, bakış açıları çerçevesinde, döneme ait bir dil ve üslupla anlamlı tabakalar oluşturacak şekilde sunulur.

Tarih Kritik Dergisi, 2015

Ragıp REİS * Tarih araştırmalarında hatırat türü eserler, önemli bir yer teşkil etmektedir. Arşiv, süreli yayınlar ve kitapların yanında hatıratlar, bir tamamlayıcı işlevi görmektedir. Aslında bir tarih araştırmasında zikrettiğimiz bütün unsurlardan asgari ölçüde istifade edilmelidir. Hele ki hatıratlar, tarih araştırmaları için bilimsel eserlerde bulunması mümkün olmayan bilgiler vermesi, tekdüzeliği ortadan kaldırması, temel öznesinin insan olması dolayısıyla tamamlayıcı bir unsur olarak büyük bir öneme haizdir. Bununla birlikte hatıratların ''öznel'' olması, yazan kişinin özelliklerinin esere tamamen nüfuz etmesi, araştırmacıların dikkatinden kaçmamalıdır. Ayrıca yazarın gerçekten güvenilir olup olmadığı konusunda yeterli araştırma yapılmalı ve eserin güvenilirliği sorgulanmalıdır. 1913-1916 yılları arasında

Kesit Akademi Dergisi, 2018

Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren topraklarını sürekli olarak genişlemiş ve 16. yüzyılda üç kıtada hüküm süren bir devlet haline gelmiştir. Bu süreçte Anadolu siyasi birliğini sağlamak maksadıyla Anadolu beylikleriyle de mücadele etmiş ve 16. yüzyılın ilk çeyreğinde beyliklerin tamamını ilhâk etmiştir. Bu büyüme tabiatıyla sadece coğrafi alan ile sınırlı kalmamıştır. Beyliklerin bünyesinde olan aşiret ve cemaatler de Osmanlı idaresine girmişlerdir. Konar-göçer bir hayat tarzı sürdüren bu unsurların bir kısmı, Osmanlı hukuk ve vergi düzenine intibakta zorlanmış, mevcut yapıyı hemen kabullenememiştir. Bu durum karşısında Osmanlı Devleti, konar-göçerlerin hem devlete sıcak bakmalarını sağlamak hem de muhalif birliktelikleri engellemek için her bir gruba farklı yükümlülükler vermiştir. Atçeken ve yüzdeci cemaatleri, federasyon şeklinde oluşturulmuştur. Bunlar ya ana teşekküllerinden ayrılan çeşitli oymakların birleşmesinden meydana gelmiştir. Ya da bir teşekkülden ayrılmış küçük gruplar halinde oluşturulmuştur. Karaman Beylerbeyliği’nde bazı konar-göçer gruplar ise piyadegân olarak kaydedilmiştir. Bunlar, Osmanlı Devleti’nin askeri bakımdan dayandığı güçlerden biri olmuştur. Geniş bir coğrafyada yer alan Osmanlı Devleti, devlet olmanın gerektirdiği bazı sorumlulukları zaman zaman halkla paylaşmıştır. Karaman Beylerbeyliği’ndeki konar-göçerler de bu paylaşımın bir parçası olarak köprü tamiri, madencilik, suyolu hizmeti, odunculuk ve benzeri birçok yükümlülüğü yerine getirmiştir.

İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, (19), 191-205, 2023

Herhangi bir bilim dalında yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların belirli aralıklarla sistematik olarak incelenmesi, o bilim dalındaki gelişim ve değişimleri belirlemede kritik bir öneme sahiptir. 2020 yılı itibariyle, bu çalışmada da geçtiğimiz 32 yıllık süreçte (1988-2019) Türkiye’de çeviri alanında gerçekleştiren belli başlı akademik yayın türlerinden biri olan bildiriler üzerine kesitsel bir bibliyometrik ve tematik çözümlemenin yapılması amaçlanmaktadır. İlk aşamada Yükseköğretim Akademik Arama veri tabanı üzerindeki arama motoruna Türkçe “çeviri” anahtar sözcüğü girilerek “bildiriler” kategorisine ulaşılmış, platformda yer alan filtreleme özelliğinden de yararlanılarak öncelikle “çeviri" konusuyla bağlantısı olabilecek “temel alanlar” ve bu temel alanların alt “bilim alanları” seçilerek araştırmaya dair derlemin (korpus) sınırları belirlenmiştir. Bu bağlamda, ilk etapta ulaşılan 1448 bildiri arasında ön bir eleme yapılarak sadece 3/5’nin, bir diğer ifadeyle 895’inin doğrudan “çeviri” konusu kapsamında olduğu değerlendirilerek araştırmanın derlemine dâhil edilmiştir. Ardından, söz konusu akademik çalışmalar ilk olarak; sunuldukları yıl, ülke, şehir, tür (özet, tam metin, poster, sözlü sunum), kapsam (ulusal ya da uluslararası) ve sunum dilleri gibi farklı bibliyometrik verileri bakımından çözümlenmiştir. Son aşamada ise bildiri başlıklarından hareketle tematik bir incelemeye gidilerek, sözü edilen zaman aralığında çeviri alanında ülkemizde gerçekleştirilen bu akademik yayın türündeki araştırmaların/ çalışmaların eğilimleri belirlenmeye çalışılmıştır.