Türkçe Duruş Tespit Analizi

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004

Bu arastirmada, Turk edebiyati tarihi, ekonomisi ve oteki sosyal konulari kapsayan turk Duygusu Mecmuasi ele alinmistir. Turk Duygusu Mecmuasi, Ş. Ulug ile M. Fazil tarafindan 8 Mayis 1913 ile 5 Haziran 1913 tarihleri arasinda yayimlanmis ve uc sayi surmustur. Belki kisa omurlu bir dergi olmustur fakat Turk kultur tarihinde onemli bir yeri vardir

fed.sakarya.edu.tr

Sensory analysis is a scientific discipline that applies principles of experimental design to the use of human senses (sight, smell, taste, touch and hearing) for the purposes of evaluating consumer products. Ranking F.GÖKPINAR v.d. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2010-I)

Yazılı ve sözlü anlatımda bir ifadenin dil bilgisi kurallarından cümledeki yeri ve sırasından çok, kavramların, anlamların birbiri ile olan ilişkisi ele alınmalı ve incelenmelidir. Sözcüklerin birbiri ile nasıl birleştiği ve söz dizimi açısından nasıl düzenlendiği, niyet ile ifade arasındaki ilişkinin hem iletişimsel hem de sanatsal boyutunun nasıl oluşturulduğu (Smyth, 1993), dil ve edebiyat eğitiminin temelini oluşturmaktadır. Bu hususların tarihsel gelişimine baktığımızda edebiyat eğitimimizin belâgat yani meâni, beyan ve bedii ile başlayıp günümüzde şekilbilgisi, cümle bilgisi, anlam bilgisi, söz sanatları, vd. olarak devam etmekte olduğunu görmekteyiz. Diğer bir deyişle üslûp ve kompozisyon fikrinin ön plânda olduğu bir eğitimden daha yapısalcı, dil bilgisi, edebi kurallar ve edebi dönemler odaklı bir eğitime geçilmiştir. Yeni oluşturulan Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Öğretim Programına (MEB, 2015) baktığımızda “tür ve beceri merkezli” bir eğitimin esas alındığı belirtilmektedir. Bu yaklaşım, lise son sınıf (12) öğrencilerinin hem konuşma hem yazma becerilerinin gelişminde üslûbun önemli bir rol üstlendiğini göstermektedir. Öğrencinin üniversite hayatına, yazılı ve sözlü iletişim becerilerinin yanı sıra estetik, âdâb/usul, öznel bakış açısı, yorum kabiliyeti gibi dil donanımlarıyla adım atması esastır (Bakhtin, 2004). Öğretim programının temel kazanımları olan konuşma ve yazma becerilerinin gelişimi için önemli bir özellik olan üslûp, bir 12.sınıf öğrencisinin edindiği yeterlilikler arasında yer almalıdır. Bu çalışmada, üslûp ve üslûpbilim açısından Milli Eğitim Bakanlığının 12. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı incelenmiştir. Doküman incelemesi yönteminden (Yıldırım ve Şimşek, 2005) yola çıkılarak örneklemin büyüklüğünün genellemeyle sınırlandırılması, zamana dayalı bir analizin yapılabilmesi, düzenlenmiş dökümanların organize edilmesi araştırmanın geçerliliğini ve güvenirliliğini sağlamıştır. Üslûbun genel ve özel özellikleri (Çalışkan, 2014; Filizok, 2013; Yetiş, 1996) araştırmamızı oluşturmuş ve ders kitabındaki edebi metinler değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda üslûpbilimin geniş kapsamı dikkate alınarak bir sınırlamaya gidilmiş; “Üslûb-ı beyan ayniyle insandır” (Recâizâde, Tâlim-i Edebiyat: 1882) tanımlaması doğrultusunda özellikle metinlerdeki estetik (zevk, hayal, his, fikir, görsel algı) ve iletişim (konuşma, yazma) işlevlerini birleştirici hususlara önem verilmiştir. Çalışmada belirli bir yazar ya da dönemin dil kullanım özelliklerini belirlemekten ziyade metinleri merkeze alarak, metinlerin işlevleri ve metin türlerinde kullanılan dil ve kültürün incelenmesi söz konusudur. Kitaptaki metinlerin eleştirel düşünceyi geliştirmedeki katkısı, söylem çözümlemesini ve özgün yorumları ne kadar gerçekleştirebildiği sorgulanmıştır. Üslûp çalışmalarındaki bilişsel ve duyuşsal yetkinlikleri geliştirici, öğrencilerin daha seçici-anlamlandırıcı-uygulayıcı olması yönünde öneriler sunulmuştur.

2015

2018

Bilimsel arastirma calismalarinin en onemli kisimlarindan biri arastirmanin ozetidir. Ozet, okuyucularin arastirma hakkinda kisa sure icerisinde bilgi sahibi olmasi acisindan onemlidir. Bu calismanin amaci Turkce egitimi alaninda hazirlanan doktora tez ozetlerini cesitli degiskenler acisindan incelemektir. Calisma, nitel arastirma turlerinden olan betimsel tarama modelinde gerceklestirilmistir. Arastirma kapsaminda 2007-2017 yillari arasinda Turkce egitimi alaninda hazirlanan 223 doktora tez ozeti incelenmistir. Tezler arastirmaci tarafindan hazirlanan “Tez Ozeti Analiz Formu” kullanilarak incelenmistir. Form araciligiyla incelenen tez ozetleri icerik analizine tabi tutularak elde edilen veriler, tablolastirilarak frekans ve yuzdelerle gosterilmistir. Arastirma bulgularina gore arastirmanin amaci ve sonucu bilgisine yeterli duzeyde yer verildigi; arastirmanin onemi, orneklemi, veri toplama ve veri analiz teknikleri, bulgular ve oneri bilgilerinin yeterli duzeyde olmadigi tespit edil...

DergiPark (Istanbul University), 2022

Amaç: Bu çalışmanın amacı yetişkin işitme tarama testlerinde kullanılmak üzere hızlı ve pratik bir Türkçe Gürültüde Konuşmayı Anlama Testi (GKAT) geliştirmektir. Gereç ve Yöntem: GKAT, sabit sinyal gürültü oranlarında fonetik dengeli 25 adet tek heceli kelimenin çoklu konuşmacı gürültüsü içerisine eklenmesiyle oluşturulmuştur. Sinyal 70 dB ses basınç seviyesinde sabit olup, gürültü şiddeti değiştirilerek 6 farklı Sinyal gürültü oranı (SGO) oluşturulmuştur: +10 dB, +6 dB, +3 dB, 0 dB,-3 dB,-6 dB. 20-60 yaş arasındaki 106 birey çalışmamıza dahil edilmiştir. Bulgular: 20-29, 30-39, 40-49, 50-60 yaş gruplarının +10, +6, +3, 0,-3,-6 SGO oranlarında GKAT ortalama değerleri oluşturulmuştur. Yaş grupları içerisinde SGO değişimine göre GKAT skorlarının değişimi değerlendirilmiş, tüm yaş gruplarında sinyal gürültü oranının azalması ile konuşmayı ayırt etme skorlarındaki düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.01). Sonuç: Yetişkin işitme taramalarında kullanılmak üzere, günlük hayattaki işitsel performansı yansıtacak şekilde oluşturulan Türkçe Gürültüde Konuşmayı Anlama Testi alana sunulmuştur.

DİL VE EDEBİYAT DERGİSİ, 2011

Typologically, languages can be classified as Verb-framed languages and Satellite-framed languages according to the core feature in the verb (Talmy, 1985(Talmy, , 1991)). In Satellite-framed languages (e.g. English), manner of motion is typically encoded in the verb while the path of motion is expressed by prepositional phrases. In Verb-framed languages (e.g. Turkish), the verb usually encodes the path of motion while the manner of motion is encoded in manner adverbials. Satellite-framed languages do have verbs which encode path information and Verb-framed languages have verbs encoding manner of motion. However, the two language groups prefer different lexicalization of motion events. This paper describes that the concept of manner in motion verbs can be dealt with from semantically different perspectives. Spatial, motor pattern, rate, attitude, instrument and intentionality are the features of manner. The aim of this paper is to determine the linguistic units which describe manner in Turkish, to discuss the manner and path in motion verbs and to determine the conceptual structures of motion verbs. Devinim eylemleri (motion verbs) dilbilim ve bilişsel psikoloji alanlarındaki pek çok çalışmanın temel konusu olarak düşünülürler. Devinim, insan düşüncesinde önemli bir rol oynar. Devinimin algılanması, insanın dünyayı kavramsallaştırmasında etkili faktörlerden biridir (Goddard, 1998:195). Bu nedenle, devinim eylemleri anlam araştırmalarının

Journal of Turkish Studies, 2009

Türkiye Türkçesinin zenginliğinin ve güzelliğinin ortaya çıkarılmasında büyük bir yeri olan derleme çalışmalarının tarihi çok eski değildir. Türk Dil Kurumu, kurulşundan itibaren faaliyetleriyle bu konuda öncülük etmiştir. Türkiye Türkçesi ağızları üzerine, günümüze kadar, birçok değerli çalışmalar yapılmıştır. Temel kaynak özelliğini her zaman koruyacak olan Derleme ve Tarama sözlüklerinin yanında artık bölgesel ağız sözlüklerinin de ortaya konulması gerekmektedir. Bu çalışmamızda bu güne kadar yapılmış sözlük çalışmalarının kısa tarihi ve sözlük veya sözlük özelliği taşıyan eserler konu edilmiştir.

ÖZET Çalışmamızın amacı, kelime çağrışımlarının ses temelli olarak gösterdikleri değişimleri incelemektir. Yaptığımız alan yazını incelemesinde, bugüne kadar yapılan ve pek çoğu da psikolojik araştırmalarda kullanılan kelime çağrışımı çalışmalarının hepsinin anlam temelli oldukları görülmüştür. Çalışmamız aracılığıyla, kelime çağrışımı alanında yapılan hem anlam çağrışımlı çalışmaların hem de ses temelli çağrışım çalışmalarının yeni bir bakış açısıyla ele alınması gerektiğine dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Psikoloji alanı başta olmak üzere, özellikle kelimelerin anlam çağrışımları üzerine yapılan çalışmaların sayıları –görece-hatırı sayılır bir seviyede olmasına rağmen, kelime çağrışımları yoluyla insan beyninin gizemini, çalışma prensiplerini ve/veya kelime düzeyinde çalışma metodunu kavramaya çalışan bilim dünyası, çalışmalardan elde ettiği sonuçlar neticesinde henüz genel geçer bulgulara ulaşamamış, kelimelerin zihnimizde yarattığı çağrışım dünyasıyla ilgili sırları tam olarak ortaya çıkaramamıştır. Elbette, beyin gibi çok karmaşık bir işleyiş düzenine sahip bir yapının, hele de dil gibi aynı düzeyde karmaşık başka bir yapı bağlamında incelenmeye çalışılması oldukça zahmetli ve uzun soluklu bir çalışmalar sürecini gerektirmektedir. Bu sebeple, kelime çağrışımları yoluyla beynin dil işleyiş biçimiyle ilgili ipuçları yakalayabilmek için bu alanda farklı bakış açılarına sahip çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bizim çalışmamız da, bu alanda henüz yapılmamış bir çalışma biçimini gündeme getirerek bu alanda çalışacak bilim insanlarına yeni bir bakış alanı açmayı amaçlamaktadır.