Görünmez Kentler İle İnsanlığın Mekân Kurgusu Düşünce Bilal CAN

bölümlerden oluşuyor. Bu bölümlerden her biri, her kent için ya da genel an lamda kent kavramı için geçerli olan bir ipucu sunmalı.

Düşünen Şehir Dergisi, 2022

Mağusa’nın tarihsel derinliğine medeniyet perspektifinden baktığımız zaman oldukça görkemli bir konuma sahip olduğunu görürüz. Antik dönemlerden Ortaçağ’a, oradan da Rönesans’a Mağusa kentinin mimarisi ve yaşam standartlarıyla Ortadoğu ve Avrupa arasında azımsanmayacak bir kentsoyluluk karakterine sahip olduğunu görürüz. Osmanlı Padişahlığının adayı fethinden sonra periferileşen ve hatta bir sürgün kentine dönüşen Mağusa ihtişamını yitirmişti. İngiliz Koloni döneminde ise bir liman kenti olarak işlev görürken kültürel yaşamın kentsel düzeyde şekil aldığına tanık olamıyoruz.

Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi

İnsan zaman ve mekân algısıyla kuşatılmıştır. İnsan yapıp ettikleriyle mekânda kalıcı izler bırakmakta, zamanın aynasında bu izler takip edilmektedir. Mekân kurmanın ifade şekillerinden birisi olan kentleşme ve mekâna uygun davranış geliştirme anlamına gelen kentlileşme kavramları modernleşme ile birlikte dolaşıma giren kavramlardandır. Ülkemizdeki kentleşme ve kentlileşme pratiklerinden geleneğin şehirleri olumsuz bir biçimde etkilenmiştir. Öykü tür itibariyle insan gerçekliğini merkezine alır. Kentleşme ve kentlileşme de, modern insanın gerçekliğidir. Özellikle 1950'lerde başlayıp hız kesmeden devam eden kentleşme, kentlileşme hareketleri ve insanın durumu birçok öyküye konu olmuştur.

Dört Öğe, 2019

Virginia Woolf 1905 tarihli “ Yazınsal Coğrafya” başlıklı makalesinde şöyle der: “Bir yazarın ülkesi, o yazarın zihninde bir bölgedir ve eğer biz bu hayali şehirleri somut tuğla ve harca dönüştürmeye kalkarsak hayal kırıklığına uğrayabiliriz... [bir yazarın kentinin] dünya üzerindeki kentlerden birinde bir karşılığı olduğunu iddia etmek o hayali kentin büyüselliğinin yarısının uçup gitmesine neden olur.” James Joyce ise Frank Budgen ile yaptığı bir sohbette Woolf ’unkinden çok farklı bir konum larak şöyle der: “Dublin’in öyle eksiksiz bir resmini sunmak istiyorum ki bir gün kent dünya üzerinden aniden silinirse benim kitabıma bakılarak yeniden inşa edilebilsin.” Bu iki görüş edebiyat tartışmalarında birbiriyle sürekli çatışma içinde olan iki görüşü temsil eder. İlk görüş yazınsal nesnelerin (burada yazınsal kentler) saf imgesel yapılar olduğunu ve materyal gerçeklikten tam anlamıyla bağımsız olduklarını söylerken ikinci görüşe göre ise yazınsal nesneler materyal gerçekliği o kadar iyi temsil eder ki neredeyse onunla özdeştirler. Ben burada iki görüşün de hem doğru hem de yanlış olduğunu savunacağım. Woolf ’un Londra’sı Joyce’un Dublin’i kadar gerçek, Joyce’un Dublin’i Woolf ’un Londra’sı kadar kurmacadır. Yazınsal metinlerde temsil edilen kentler gerçekliklerini şehri gerçeğe olabildiğince yakın temsil etme kabiliyetlerinden değil, o gerçeği ve bizim o gerçeği algılamamızı yeniden şekillendirme güçlerinden alırlar. İronik bir şekilde bizim algımızdaki kent gerçeği değiştikçe yazınsal yapıtta temsil edilen kent de gerçekliğe daha çok yaklaşır. Burada gerçeklik artık sabitlenmiş bir durum değil, sürekli değişmekte olan bir süreçtir.

İ nsan özü itibarıyla sosyal bir varlıktır. Bu nedenle diğer insanlarla bir araya gelir. Bu bir araya gelişler ve birleşmeler büyük kitleleri oluşturur. İnsan topluluklarının ve yerleşim birimlerinin oluşumlarının böyle başladığı söylenebilir. Platon'a göre kent, insan tek başına kendi kendine yetemediği ve birçok şeye ihtiyaç duyduğu anda doğar. İnsanlar ihtiyaçlarını karşılamak için birbirlerini yardıma çağırırlar. Bir insanın birçok işte ustalaşması ve birçok ihtiyacını karşılayacak kadar çalışması mümkün olmadığından diğer insanlarla bir araya gelir. İyi bir yaşam sürebilmek için farklı meslek grubundan kişilere ihtiyaç vardır. Bu kişiler kendi aralarında farklı hizmet ve mal üretim sınıflarına ayrılırlar (Platon, 2009, s. 71-77). İnsanlar böylece hem ihtiyaçlarını daha verimli şekilde karşılamak için hem de güvenlik kaygısıyla örgütlü büyük kitleler oluştururlar. İnsanların özel yaşam alanları, yönetim birimleri, güvenlik birimleri, üretim mekânları, bunlar arasındaki yollar, ortak toplanma mekânları, ürünlerin takas edildiği yerler, ibadet yerleri, eğlence mekânları ve daha pek çok yapı ve mekân hep birlikte yerleşim birimini oluşturur. Bu yerleşim biriminin büyüklüğü, örgütlenmesi ve ihtiyaçların karşılanma düzeyi onu kent hâline getirir.

folklor edebiyat, 2021

Cumhuriyet dönemi Türk roman ve hikâye yazarlarından Orhan Hançerlioğlu'nun hikâyelerinde ortaya çıkan köylü ve kentlilere dair ilginç tespitler değerlendirilmiştir.

Kur'ân, insanlara dünya ve ahiretin huzur ve saadetinin yolunu göstermektedir. İnsan, bu mutluluğu yakalamak için kendisine düşen maddi ve manevi tüm görevleri yerine getirmek mecburiyetindedir.