İbnü'l-Ekfaninin düşüncesinde Ahlak Siyaset ve Firaset

Noktasız Dergi, 2020

Fârâbi, 870-950 yılları arasında yaşamış bir Türk-İslam filozofudur. O, Yeni-Platoncu görüşlerden etkilendiği için Aristoteles ve Platon’un düşüncelerini uzlaştırmaya çalışmıştır. Özellikle Yunan siyaset felsefesini, İslam düşüncesiyle uzlaştırmaya çalışan ilk filozoftur.

2008

ÖZETYAHYA İBN ADÎ’NİN AHLÂK FELSEFESİOnuncu asırda yaşamış Hristiyan bir düşünür olan Yahya b. Adî daha çok Grek filozoflarından yaptığı tercüme eserlerle tanınmaktadır. Ancak düşünür kendi telif ve şerhleriyle de felsefe tarihine önemli katkılar sağlamıştır. Biz çalışmamızda Yahya b. Adî’nin ahlâk felsefesini ele aldık. Tezimizin Giriş bölümünde düşünürümüzün dönemine kadar ve onun döneminde İslam ahlâk felsefesinde önemli bulduğumuz bazı filozofların düşüncelerini özetle anlattık. Birinci bölümde Yahya b. Adî’nin hayatı, kişiliği ve eserlerini ele aldık. İkinci bölümde düşünürün ahlâk felsefesinin temellerini oluşturan konuları inceledik. Bunlar arasında düşünürün ahlak tanımı, nefs görüşü ve ahlâki gelişim gibi konular bulunmaktadır. Çalışmamızın üçüncü ve son bölümünde de Yahya b. Adî’nin ahlak felsefesinde erdemler, rezîletler ve ahlâkî yetkinlik konuları ele alınmakta ayrıca düşünürün Tehzîbü’l-Ahlâk’ adlı eserinin tercümesi de ek olarak sunulmaktadır. ABSTRACTETHICAL PHILOSOP...

Yasama Dergisi, 2009

1. Giriş Bütün toplumlarda olduğu gibi Türk kültüründe de devletin yapısı ve yönetimi hususunda konuşmak, eleştiri yapmak ve sorunlara çareler üretmek olağandır. İnsanların, yaşadıkları ülkenin kim tarafından, nasıl yönetilmesi gerektiği hususunda az ya da çok söyleyecek sözleri vardır. Toplumlarda yöneten ve yönetilenler olduğu müddetçe yönetilenlerin, kendilerini yönetenler ve yönetim biçimi hakkında konuşmaları, beğendiklerini övmeleri, beğenmediklerini yermeleri doğaldır. Bu anlamda, asıl amacı topluma hizmet olan ve aynı zamanda toplumun bir aynası olan siyaset kurumu, her zaman eleştirilerin merkezindedir. Varlığını ve devamlılığını halka borçlu olan siyaset kurumu, toplumdan bağımsız olamaz. Bu nedenle toplumun beklentileri, talepleri ve ihtiyaçları da siyasetin yönünü ve yapısını belirlemede etkilidir. Toplumdan siyaset kurumuna yönelen taleplerin bir kısmı ile siyasetçilerin karşılaştıkları olaylar sırasında gösterdiği davranışlar, ahlakî tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada siyaset, siyaset ve ahlak, siyasal ahlak, çağdaş siyasetin ahlak sorunları, siyasal ahlakın özgüllüğü, siyasal partiler, siyasal yozlaşmanın nitelikleri ve türleri, siyasal yozlaşmada Amerika Birleşik Devletleri (ABD) örneği ve Türkiye’de siyasal yozlaşma konuları tartışılacaktır.

Ivpe Publishing, 2020

This essay aims to present Ikhwan's classification of politics and examine in details prive and personal politics. This will be done with special reference to their treatise on Politics. On the basis of this treatise, the article examines mainly the governance of body and soul. Under these main titles it examines Ihkwan's understanding of man, man's relation with God, himself, his family and his friends. The article concludes that Ikhwan consider every activity that has any contribution to man's happiness within the concept of politics. Anahtar Kelimeler: Đhvanı Safa, Siyaset, Ahlak Giriş Bu makalede Đhvan tarafından yapılan beşli siyaset tasnifi ve bu tasnifte özel ve kişisel siyaset olarak adlandırılan siyaset çeşitlerini ele alacağız. Özel ve kişisel siyasetin çalışmanın ana gövdesini oluşturma nedeni Đhvan-ı Sa-fa'nın Siyaset Risalesi (fî Keyfiyyeti Envâ'üs-Siyâseti ve Kemiyyetiha)'nde ele aldığı beden ve nefs yönetiminin bu tasnifte yer alan özel ve kişisel siyasete karşılık gelmesidir. Bu bağlamda önce Đhvan'ın siyaset tasnifi, ahlak-siyaset ilişkisi, insan görüşü nefs ve beden ilişkisi bağlamında ortaya konulduktan sonra insanın maddi ve manevi yönünü oluşturan beden ve nefsin yönetilmesi konuları Đhvan'ın siyaset görüşü çerçevesinde sunulacaktır. Nefsin yönetil-mesi konusu işlenirken önce aile ve dostların yönetimi sonra da kişinin kendi nefsinin yönetimiyle ilgili olan ibadet konusu ele alınacaktır. 1 • ĐÜSBE Felsefe Ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi. 1 Bu çalışma Đhvan-ı Safa'nın Siyaset Risalesi Üzerine Bir Đnceleme isimli yüksek lisans tezinin ikinci bölümünden faydalanılarak hazırlanmıştır.

İTOBİAD İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2018

İslam düşüncesinde ahlak hem felsefenin hem de dinin nihai hedefi olarak telakki edilmiştir. Bir hikmet arayışı olarak tanımlanan felsefi faaliyetin nihai gayesi erdem ve mutluluk olarak belirlenmiştir. Aynı şekilde din de insanı dünya ve ahirette mutlu kılacak eylemleri vaz etmektedir. İslam düşüncesinde her iki disiplin de ağırlıklı olarak pratik yönüyle değerlendirilmiş ve her iki disiplinin de ahlaklı olmanın kaynağı olduğuna işaret edilmiştir. Bu çalışmada ahlaka dair düşünceleriyle ön plana çıkmış İslam düşünürlerinin felsefe ve din tanımlarına yer verilecek, bu tanımların ahlak ile ilişkilendirilme çabalarına dikkat çekilecektir. İslam düşüncesinde dini etkinliğin felsefi etkinliğe yaklaştırıldığını söyleyebiliriz. Bu bakımdan bu çalışmanın, son dönemlerde sıkça ifade edilen, hikmetten yoksun bilginin ahlaki eylemden de yoksun olması meselesine ışık tutacağı kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: İslam Düşüncesi, Din, İbadet, Ahlak, Ahlaki Davranış.

İ bn Sînâ'da ahlak sorunu başlıklı bu makalemizde amacımız İbn Sînâ'nın ahlak sorununu ele alışını konu alan eserleri değerlendirmeye tabi tutmaktır. Bu amaca mebni olarak literatüre soracağımız sorular ise şöyledir: Bir sorun olarak ahlak, İbn Sînâ sisteminde yer almakta mıdır? Bugüne kadar felsefesinin metafizik ve psikolojik örgüsüyle karşımıza çıka(rıla)n İbn Sînâ aslında bir ahlak filozofu olabilir mi? Bu sorulara vereceğimiz cevaplar muvacehesinde oluşturmaya gayret edeceğimiz örgü, literatürde bugüne kadar bir ahlak düşünürü olarak yer bulmayan İbn Sînâ'nın felsefesinde ahlak sorununun ne şekilde yer aldığını tespite yöneliktir. Söz konusu tespitin yapılabilmesi için öncelikle İbn Sînâ öncesinde İslam ahlak felsefesinin hangi mecralarda aktığı kısaca zikredilecek, ardından ahlak felsefesinin İbn Sînâ'da nasıl yer bulduğu konusunda bugüne kadar gündeme getirilmiş iddialar değerlendirilmeye çalışılacaktır.

2019

This article was checked by iThenticate.

2018