KURAN-I KERİM’DE KOZMİK TARİH VE BİYOLOJİK GELİŞİM

SONÇAĞ AKADEMİ, 2023

Tüm hakları yazarına aittir. Yazarın izni alınmadan kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, çoğaltılması yapılamaz. Yalnızca kaynak gösterilerek kullanılabilir.

KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE KİRMÂN ŞEHRİ VE ONUNLA İLGİLİ FARİSÎ BİR MECÂZ-I ÖRFÎ: ZÎRE BE-KİRMÂN * THE CITY OF KIRMAN IN CLASSICAL TURKISH POETRY AND A RELATED CLASSICAL PERSIAN METAPHOR: ZIRE BE KIRMAN, 2019

Öz Klasik Türk şiirini besleyen malzeme oldukça fazladır ve çeşitlilik arz eder. Söz konusu malzemenin bu denli çeşitlilik arz etmesinde ise Osmanlının siyaset arenasında çok geniş topraklara sahip olması kadar Türklerin İslam dinini kabul etmelerinin de etkili olduğu şüphesizdir. Bu bakımdan Osmanlı şiiri, bir taraftan Osmanlının hâkim olduğu coğrafyanın getirdiği unsurlardan, öte taraftan ise İslam medeniyetinin sunduğu malzemeden beslenmiştir. En yaygın adlandırma ile "divan şiiri" olarak anılan; tarihsel olarak ise XIII. yüzyıldan başlayarak XIX. yüzyıla kadar yaklaşık altı asrı müştemil edebî dönem göz önünde bulundurulduğunda, hemen öncesindeki beylikler dönemi ile Osmanlı bürokrasisinin ilk dönemlerinde Arapça ve Farsçaya karşılık, Türkçenin bir şiir dili olarak işlenip geliştirildiğine şahit olmaktayız. XVI. ve XVII. yüzyıldan itibaren ise Şeyhî, Ahmed-i Dâ'î, Ahmedî gibi Germiyanlı şairlerin şiir dili, Fars şiirinin tesirlerine daha açık hale gelmiştir. Bununla birlikte İranî gelenekten tevarüs eden pek çok husus, Türklerin İslamiyet öncesi dönemine ait olup bu gelenek mazmun, hayal dünyası ve şiir anlayışı bakımından her zaman klasik Türk şiiri üzerinde etkili olmuştur. Bu makalede de bir İran şehri olan Kirman ve onun klasik Türk şiirindeki kullanımları ile yine bu şehir dolayısıyla Türk şiirinde kullanılmış Farisî bir mecaz olan "zîre be-Kirmân" tabiri, örnek beyitlerden hareketle ve kronoloji göz önünde bulundurularak incelenmeye çalışılacaktır. Abstract Classical Turkish poetry feeds from a great deal of various materials. Such variety exists because the Ottoman Empire ruled vast territories and it was no doubt effected from the Turks' conversion into Islam. In this respect, the Ottoman period was inspired from the elements in the geography ruled by them and the material offered by the Islamic civilization. We can define a period known as "dewan poetry" which historically spans six hundred years from 13th century to 19th century, with the period of seigneuries as its predecessor early periods of Ottoman bureaucracy when Turkish was developed into the poetic language through blending with Arabic and Persian. The language used by Germiani poets such as Seyhi, Ahmed-i Da'i, and Ahmedi became rather open to Persian influence.

Söz söylemek canlılar arasında sadece insana mahsus bir özellikken, söylenilen sözün doğruluğuna veya yanlışlığına dair verilen nihaî karar, insana ait değildir. Kelam sıfatıyla tenezzül ederek insana vahyi gönderen Allah Teâla, söz söylemenin gereklerini/inceliklerini Kur'ân-ı Kerîm'de belirtmiştir. Mü'minlerin ağız ve söz disiplini adı verilen bu çalışmada ise, söz-üslub-davranış hakkında verilen genel bir bakış açısından sonra, kavl kelimesinin sıfatlı kullanımlarının konuyla ilgili olanları, emredilen ve nehyedilen olmak üzere iki kısımda değerlendirilmiştir. ABSTRACT Dialect and Said Discipline of Believers in The Holy Qur'an While to tell-off is just a feature that off to human being, the final decision regarding rumored promise of accuracy or inaccuracy is not human. Allah, who condescendingly sent revelation to human being with kalam attribute, has stated the requirements of speech/fineness in the Holy Qur'an. After a general overview about the said-style-behavior, this study named as " Dialect and Said Discipline of Believers " investigates the subjective usage of " kavl " word in two parts as ordered and prohibited.

Osman SARIKÖSE TDV Yay. Mat. ve Tic. İşl. İstanbul 1.Şb. Klodfarer Cad. No:14/1 Divanyolu Eminönü/İSTANBUL Tel: (0212) 518 46 04 • Faks: (0212) 518 83 07 Yayınlanan yazıların hukuki-bilimsel sorumluluğu yazarlara aittir.

Kur'ân'ı Kerîm, insanı aklını kullanmaya davet etmekte, evrene hakim olan bu mükemmelliği görmesini ve bunun Allah’ın varlık ve kudretinin bir delili olduğunu idrak etmesini istemektedir. Kur'ân'ı Kerîm, bu maksadını icra ederken bu âlemle ilgili pek çok varlığa dikkatleri çekmiş, bunlar arasında öneminden dolayı bir çok yerde çeşitli vesilelerle yağmuru da gündeme getirmiştir. Yağmur Kur'ân'ı Kerîm’de degişik kelimelerle ifade edilmiştir. Yağmurun mucizevi bir şekilde oluşumu, daimi döngüsü, belli bir ölçüyle yağması, temiz, sağlıklı ve tatlı kılınması, yer altında depolanması, bereket, rahmet ve rızık olması gibi birçok özelliğine vurgu yapan Kur'ân'ı Kerîm tüm bunlarla Tevhid, nübüvvet ve ahiret gibi temel
slamî konuları kolayca anlaşılır şekilde izah etmekte böylece yağmurun maddi ve manevi rahmet yönüne vurgu yapmaktadır.
insanların Allah’a, birbirlerine ve tabiata karsı olan olumlu davranıslarının yagmurun rahmet yönüne tesir ederken, tam aksine insanların Allah’a, birbirlerine ve tabiata karsı olan olumsuz davranısları yagmurun azap yönüne tesir etmektedir. Yagmurun azap olması çokluguyla ya da yokluguyla olabilmektedir. Kur'ân'ı Kerîm yağmurun rahmet ve azap yönünün önceki kavimlerde nasıl tecelli ettiği örneklerini gözler önüne sererek onlardan ibret almamızı tavsiye etmektedir. Ayrıca Kur'ân'ı Kerîm vermek istediği bir çok mesajda yağmur konulu mesellerden istifade etmektedir. Anahtar Kelimeler: Kur'ân'ı Kerîm, Yağmur, rahmet, azap, tufan, kuraklık, mesel.

İslami ilimler dergisi, 2006

kuflkusu olmas›n ki, bu Zikr'i Biz indirdik ve yine kimsenin kuflkusu olmas›n ki onu yine Biz koruyaca¤›z." (Hicr Suresi, 15/9) A Ab bs st tr ra ac ct t W Wa ar rn ni in ng gs s, , R Re eb bu uk ke es s A An nd d T Th hr re ea at ts s T To o T Th he e P Pr ro op ph he et t M Mu uh ha am mm me ed d ((P Pb bu uh h)) I In n T Th he e H Ho ol ly y Q Qu ur r' 'a an n A As s A A P Pr ro oo of f O Of f I It ts s D Di iv vi in ne e W Wo or rd d The Holy Qur'an contains a lot of verses that warns, rebukes and threats to the Prophet Muhammad in different occasions. This study deals with The Holy Qur'anic verses that revealed in Meccian and Madinian periods which warns, rebukes and threats the Prophet Muhammed in several occasions. The main idea of this paper is that these verses contains much more messages to non-blievers in general and Muslims in particular. It tries to prove that one of the aims of these verses is to declare to non-blievers that these verses are the revelations and words of God, not the sayings of the Pophet Muhammad's himself. The other aim of these verses is to warn and to give lessons to all Muslims that the Prophet Muhammad is a human and has a potentiality to making false decisions and practises that straightened later by Allah. K Ke ey y w wo or rd ds s: : Qur'an, the Prophet Muhammad, Warnings, Rebukes, Threats, Divine Word G Gi ir ri ifl fl Araplar›n fesahat ve belagat ehli edebiyatç›lar›n›n en yetkin a¤›zlar›, Kur'ân-› Kerim'in, Arapçan›n en büyük ve en görkemli kitab› oldu¤unu aç›kça teslim ve tasdik ederler. Baz› ça¤dafl Arap düflünürleri, onun Arapçan›n en büyük kitab› oluflunun iki yönlü oldu¤unu dile getirirler: Bunlardan birincisi, Kur'ân-› Kerim'in dil ve üslup yönünden eflsiz ve benzersiz; fesahat ve belagat aç›s›ndan insanl›¤›n bir benzerini getirmekten aciz bulundu¤u bir kitap olmas›d›r. Zaten Kur'ân-› Kerim de bu yönüyle insanl›¤a meydan okumufl ve önce dengi bir Kur'ân-› Kerim'in getirilmesini, ard›ndan içerdi¤i surelere

Kur'an-ı Kerim, bilim ve felsefeden uzak, sözcük yönden zengin ama kavram dağarcığı bakımından oldukça fakir bir toplumda indi. Kur'an-ı Kerim, kendisini insanlığa hidayet rehberi olarak niteler. Bu bağlamda Kur'an-ı Kerim, getirdiği inancın esaslarına binaen insanoğlunun evrene, hayata ve hayat ötesine nasıl bakması gerektiğini kendisine has bir sistemle açıklar. Kur'an-ı Kerim'de ilahiyat dediğimiz Yüce Yaratıcıya ve O'na bağlı hususlara ait bilgiler, nübüvvet dediğimiz kendilerine Allah tarafından vahiy indirilen peygamberlere ait bilgiler ve gaybiyat dediğimiz ölüm ötesi yeniden diriliş, hesap, cennet, cehennem ve cin, melek gibi görünmeyen varlıklara dair bilgiler verilmektedir. Yine Kur'an-ı Kerim'de temel ahlak prensiplerine, sosyal, siyasal, ekonomi, ekoloji, helal, haram ve günlük ibadetlere dair bilgiler de verilmektedir. Kur'an-ı Kerim bu konulara dair bilgiler verirken kendine özgü kavramlar oluşturmuş ve var olan kimi kavramları da yeniden anlamlandırmıştır. Kur'an-ı Kerim, oluşturduğu birçok kavramın nasıl anlaşılması gerektiğini açıklayıp tanımını yapmış ve bazısının açıklamasını kendisine indirilen peygambere ve kavramın içinde yer aldığı siyak sibaka bırakmıştır.

2019

Arap dilinde ismin kalicilik ve devam anlamlarina; fiilin ise yeni olma, degisim, yenilenme anlamlara delâlet ettigi kabul edilmektedir. Bu sebeple duraganligin oldugu, degisimin olmadigi, sabit ve kalici olan durumlarin ifadesinde isim kalibi kullanilmaktadir. Degisim, olus, yenilik gibi hareket iceren durumlarin ifadesinde de fiil kalibi kullanilmaktadir. Bazen anlatimda hareket veya kaliciligi ifade eden cumleden tam ziddi durumu ifade eden baska bir cumleye gecisler olmaktadir. Boyle gecislerde, kullanilan kaliplar da degismekte ve baglama uygun kalip kullanilmaktadir. Bu calismada oncelikle calisma icerisinde yer alan kavramlar ele alinacaktir. Kavramlar incelenirken delalet ettikleri anlami bulunduran unsurlara da yer verilecektir. Bu unsurlardan ismin kalicilik, fiilin yenilenme anlamlarina delâletlerinden soz edildikten sonra iki anlam arasindaki farktan dolayi kaliplar arasinda meydana gelen gecisler soz konusu edilecektir. Bu durumun neticesinde dogal olarak subut ve devam...