VAN-KALECİK URARTU NEKROPOLÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2012

Planlama, 2005

Alevilik-bektaşilik araştirmalari dergisi, 2021

Yûnus Emre'de Can/Ruh Kavramı YÛNUS EMRE'DE CAN/RUH KAVRAMI Soul/ Spirit Concept in Yunus Emre's Poems Der Begriff der Seele/des Geistes bei Yunus Emre Fatoş YALÇINKAYA * Türk dünyasının büyük şairlerinden biri olan Yûnus Emre'nin, şiirlerinde can/ruh temasına oldukça geniş yer verdiği görülür. Yûnus Emre'nin şiirlerinde can ölümle ilişkilidir. Ölüm temalı şiirlerinde can/ruh kavramı, bazen açık bazen ise kapalı bir şekilde yer alır. Yûnus için ise ölüm korkulacak bir olgu değildir; tersine sevgiliye, dosta ulaşma anlamına gelir. Ölmek bedenin yok olması canın dosta kavuşmasıdır. Çünkü ölen maddî olan bedendir. Can/ruh ise ölümsüzdür. Ölmek, canın hapsolduğu bedenden kurtuluşudur. Makalede, Yûnus Emre Divanı'nda yer alan şiirlerdeki can/ruh teması ele alınmıştır. Yûnus Emre'nin şiirlerinden hareketle onun can kavramıyla ne anlatmak istediği incelenirken can kavramının daha iyi anlaşılabilmesi için canla ilişkili olan ölüm ve ruh gibi kavramlara da yer verilmiştir. Bu çalışmada öncelikli olarak tarihi kaynaklardan faydalanarak Yûnus Emre'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra Yûnus Emre ile ilgili yapılan çalışmalar içerisinden konumuzla ilgili olanlara değinilmiştir. Metin örnekleri, Mustafa Tatcı tarafından hazırlanmış olan Dîvân-ı Yûnus Emre adlı kitaptan alınmıştır. Bu kitaptaki

Tarih Dergisi, 2012

Nida Dergisi, 2022

3 6 / N i d a D e r g i s i / İ k i Y ü z O n b i r ' i n c i S a y ı "Can ölümle mukayyet bir oluştur ve her can ölümü tadacaktır" Ölüme yumar o derin kederli gözlerini bir damla huzur için Varlığa açar nemli gözlerini yeniden O'labilmek için İçi insan dışı insan… "Oruçlu doğar insan ölümün iftar sofrasına" "İ nsan ölümlüdür" evet ama ölen sadece insan değildir, her can sahibi varlık ölümlüdür. Peki ölüm nedir? ve özellikle insanın ölümü ne anlama gelmektedir? Bu soru aynı zamanda felsefî antropolojinin İnsan nedir temel sorusuyla doğrudan ilişkilidir. İnsanın doğası (human natüre, human being) ve insanın bireyliliği, kişi oluşu (personality) tartışmalarında arada olan varlık olarak insanın ne olduğuna-kim olduğuna dair soruyu burada açmayacağız elbette ama bu sorunun dolayımında ölüm ve insanın ölümünün

IX. Uluslararası Türkoloji Kongresi Bildiri Kitabı, 2021

Alcazaba. Revista Histórico-Cultural, 2011

bilgiler verilmiştir. Söz konusu çalışmada, sözleri Şeyh Gâlib Dede'ye, bestesi Hacı Arif Bey'e ait Kürdî'li Hicazkâr makamında ‚Geçti zahm-i tir'i hicrin‛ adlı eserle beraber yine sözleri Şeyh Gâlib'e, bestesi ise Sadettin Kaynak'a ait olan Isfahan makamında ‚Fariğ olmam eylesen yüz bin cefa‛ adlı eserler örneklem durumundadır. Çalışmada; söz konusu eserlerin güfte, form, makam ve usûl analizleri yapılarak, eserlerin ne gibi benzerlikler ve farklılıklar taşıdığı tesbit edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde Şeyh Gâlib Dede'nin adı geçen şiirlerinin aynı vezinle yazılmış ve aynı form yapısına sahip olduğu görülmektedir. Hacı Arif Bey, klasik geleneği sürdüren ve aynı zamanda şarkı formunun mucidi sayılan Cumhuriyet dönemi öncesi 19. yüzyıl bestekârımızdır. Hafız Sadettin Kaynak ise Cumhuriyet dönemi bestekârlarından ve aynı klasik geleneği koruyan bestekârlar arasında gösterilmektedir. İncelediğimiz eserlerde iki bestekârımızın da eserler içinde usûl değişikliğine giderek şarkı formunun klasik geleneğe ait formatını kullanarak, klasik ekole bağlılıklarını görmekteyiz. Tüm bu sonuçlar akabinde çalışmamızın, hem klasik tavır hem de sanatsal eserlerin devamı açısından bizlere ışık tutacağı ve yeni eserler oluşmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.