FİNANSAL PİYASALARDA FRAKTAL PİYASA HİPOTEZİ

THE JOURNEY OF BEKTASHI JOKES IN FRANCE: LES CONTES DE BEKTACHİ, 2010

ÖZET Türk mizahı yüzyıllardan beri Batı'da özellikle de Fransa'da birçok araştırmaya konu olmuştur. Mizah kültürümüzde ayrıcalıklı bir yere sahip olan Bektaşi fıkralarının, gülmece kuramları açısından da oldukça zengin bir araştırma konusu sunan ustaca kurgulanmış olay örgüleri, Türk okuru kadar çeviri yoluyla Fransız okurunun da ilgisini çekmektedir. Ali Ekber Başaran tarafından Türkçe ve Fransızca olarak iki dilde kaleme alınmış ve Fransa'da Dünya Efsaneleri derleme dizisi çerçevesinde Contes de Bektachi-Bektaşi Fıkraları başlığı altında yayınlanmış olan eser, kültürlerarası bir köprü görevini üstlenmektedir. Nitekim eserde yer alan Bektaşi fıkralarının önemli bir kısmı Bektaşilik öğretisinin derin izlerini taşımaktadır ve okuyucusunu güldürürken düşündüren bir içeriğe sahiptir. Söz konusu öğretinin farklı dil, din ve kültüre ait okurlara aktarımı kültürlerarası iletişimin en önemli yapı taşlarından birini oluşturmaktadır. Bu nedenle söz konusu makalede, Bektaşi fıkralarının çevirileri gülmece dili ve kültürel ögelerin Türkçeden Fransızcaya aktarımı açısından örneklerle incelenmiştir. Anahtar sözcükler: Fransa'da Türk mizahı, Bektâşî fıkraları, mizah metinlerinin çevirisi. THE JOurNEY OF BEKTASHI JOKES IN FRANCE: LES CONTES DE BEKTACHi ABSTRACT Turkish humor has been a topic of research in the West, especially in France for centuries. Having an important role in our culture of humor, Bektashi jokes' storylines, which provide a considerable amount of research opportunities in terms of humor theories and which are constructed masterfully attract French readers' attention with the help of translation, as well as the Turkish readers.

DAVRANIŞSAL FİNANS PERSPEKTİFİNDE FİNANSAL RİSK, 2022

Davranışsal finans; bilişsel hatalarıyla, duygularıyla hareket eden bireylerin finansal süreç içerisindeki karar verme aşamalarının nasıl etkilediğini daha iyi anlamaya ve açıklamaya çalışmaktadır. Aynı zamanda ortaya çıkabilecek hataların, mantıksızlıkların ve gerekçelerin tespit edilmesi davranışsal finansın araştırma alanları içerisindedir. Yatırımcıların finansal kararlar verirken en zorlandıkları konuların başında ise yatırımların risk-getiri dengesinin kurulamaması gelmektedir. Risk yükseldikçe daha fazla getiri elde etme ihtimali ortaya çıkmasına rağmen, kayıp yaşama ihtimali de benzer şekilde artmaktadır. Yatırım anında kişiler hiç içerisinde bulunmak istemedikleri risklerin bir anda içerisinde kalabilmektedir. Yatırımcıların beklemedikleri bu hadiselerin gerçekleşme sebeplerinin ortaya konulması yatırım anında daha rasyonel kararlar alınmasını sağlamak adına oldukça önemlidir. Bu kitap yatırımcıların finansal risk alma anında irrasyonel hareket etmelerinin altında yatan sebeplere odaklanmakta ve davranışsal finansın ortaya koyduğu teoriler çerçevesinde finansal riski hem kavramsal hem de uygulamalı olarak ele almaktadır.

Kurumsal yönetim, literatürde iki farklı yaklaşım ile tartışılan bir konudur. Biri “stakeholder” diye ifade edilen “paydaş” yaklaşımıdır. Bu yaklaşıma göre uzun dönemde değer yaratan tüm paydaşların süreçten fayda sağlaması beklenmektedir. Diğer yaklaşım ise; “shareholder” olarak ifade edilen ve sadece hissedarların menfaatlerini gözetme üzerine olan yaklaşımdır. Başta Almanya, Fransa olmak üzere Kıta Avrupası paydaş yaklaşımına odaklanırken, ABD ve İngiltere ise Anglosakson bakış ile hissedar yaklaşımına odaklanmaktadır. Özellikle 21. yüzyılın başından beri şirketler, tek amaçlarının kar gütmek olduğunu anladıklarında uzun vadeli bir yaşam süremeyeceklerinin farkına vardılar. Şirketin iç ve dış çevresindeki itibarı, kurumsal sosyal sorumluluk ile toplumda yarattığı etki, finansal konuları destekleyici unsurlar oluşturmaya başladı. Bu nedenle, artık paydaş yaklaşımı, hissedar yaklaşımını da içerisine alan daha kapsamlı ve daha uzun soluklu bir yaklaşımdır diyebiliriz.

Finansal piyasalarda volatilite artışına neden olan ve etkileri itibariyle küresel bir nitelik taşıyan, 1997 Güney Doğu Asya Krizi ile 2008 Küresel Finansal Krizi dönemlerinde, Fransa, Almanya, İngiltere, Türkiye, Japonya ve ABD hisse senedi piyasaları arasındaki getiri ve volatilite yayılma etkisinin ölçülmesi hedeflenmiştir. Hisse senedi piyasaları arasındaki getiri ve volatilite yayılma etkisini araştırmak için, çok değişkenli GARCH(1,1)-DVECH modeli kullanılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, volatilite kavramı kısaca tanıtıldıktan sonra volatilitenin finansal piyasalar açısından önemi ve modellenmesi konusunda geliştirilen yöntemlerden bahsedilmiştir. İkinci bölümde, finansal kriz kavramı açıklandıktan sonra çalışmaya esas teşkil eden 1997 Güney Doğu Asya Krizi ile 2008 Küresel Finansal Krizinin nedenleri ve piyasalara yansımaları üzerine özet bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde, volatilite yayılma etkisi kavramsal düzeyde tartışıldıktan sonra kapsamlı bir literatür taraması yapılmış ve farklı piyasalar açısından volatilite yayılma etkisinin önemi üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise Asya Krizi ve Küresel Finansal Kriz dönemlerinde Fransa, Almanya, İngiltere, Türkiye, Japonya ve ABD hisse senedi piyasa endeksleri arasında volatilite yayılma etkisinin geçerli olup olmadığı analiz edilmiştir.

Finans ve Ekonomi Politika ve Anlayışlarının Uygulamadaki Sonuçları, 2022

Tüm hakları mahfuzdur. Bu kitabın tamamı ya da bir kısmı 5846 Sayılı Yasa'nın hükümlerine göre, kitabı yayınlayan yayınevinin izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, özetlenemez, yayınlanamaz, depolanamaz.

2023

Öz: Bu çalışmada, piyasa istikrarı ve yatırımcı ufkunu açıklayan, finansal zaman serilerinin normal dağılmadığını ve finansal zaman serilerinde kendine benzerlik özelliği olduğunu ifade eden fraktal piyasa hipotezinin iki gelişmekte olan, iki gelişmiş piyasada ve iki kripto varlıkta geçerliliğinin Hurst Üsteli-Yeniden ölçeklendirilmiş aralık (R/S) Analizi yöntemi aracılığıyla araştırılması amaçlanmıştır. MSCI sınıflamasına göre gelişmiş piyasalar olarak SP500 ve FTSE, gelişmekte olan piyasalar olarak Borsa İstanbul 100 ve Shanghai Endeksi incelemeye dahil edilmiştir. Kripto varlıklarda ise işlem hacmi en yüksek olan Bitcoin ve Ethereum değişkenleri incelemeye dahil edilmiştir. Çalışma bulgularına göre incelenen tüm endekslerde Fraktal Piyasa Hipotezi'nin varlığı kabul edilirken uzun hafızanın rolü ise değişmektedir. Tüm değişkenlerde Hurst üsteli değeri 0.5 değerinden yüksektir. Hurst üsteli sonuçlarına göre tüm değişkenlerde zaman serisinin kalıcı davranış gösterdiğine ilişkin hipotez kabul edilmiştir. Uzun hafızanın yani kalıcılığın en düşük olduğu değişken ise FTSE'dir. Gelişmekte olan borsalarda uzun hafıza ve kalıcılık gelişmiş borsalara göre daha yüksekken tüm değişkenler içerisinde uzun hafızanın en güçlü olduğu ve kalıcılığın en yüksek olduğu değişken ise Bitcoin'dir.

COVID-19 SÜRECİ VE ÖRGÜTSEL YÖNETİM, 2020

Çalışma kapsamında COVID-19’un ülkemiz finansal piyasaları üzerindeki etkisini değerlendirebilmek amaçlanmaktadır. Bu nedenle ülkemiz finansal piyasalarında işlem gören pay piyasası ürünlerinden BIST-100 Endeks değerinin (XU100), BIST MALİ (Finansal Bileşenler) Endeks (XUMAL) değerinin, Vadeli İşlem ve Opsiyon piyasası ürünlerinden Altın Vadeli İşlemleri değerinin, döviz piyasasından Euro ve Dolar kurları değerlerinin ve sanal para piyasasından Bitcoin’in değerinin COVID-19 salgınından etkilenip etkilenmediği, etkileniyorsa ne kadar etkilendiği doğrusal regresyon modeli ile tespit edilmeye çalışılmış ve ardından söz konusu finansal değişkenlerin birbirlerinden etkilenip etkilenmediği, etkileniyorsa ne oranda etkilendiği ise SVAR (Structurel Vector Autoregressive) analizi ile incelenmiştir.

2024

Türkiye'de faizsiz finans uygulamaları, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın teĢvik düzenlemeleri ve destekleyici politikalarıyla önemli bir geliĢme göstermiĢtir. Türkiye'nin geliĢen ekonomisi ve artan altyapı ihtiyaçları, alternatif finansman araçlarının kullanımını teĢvik etmiĢ ve hatta faizsiz finansman için özel baĢlıkların kalkınma planlarında yer almasına neden olmuĢtur. Bu geliĢmeler finans sektöründeki önemli kurumlar olan bankalar üzerinde de etkili olmuĢ ve Ziraat Katılım, Vakıf Katılım ile Emlak Katılım gibi üç kamu katılım bankasının kurulmasına yol açmıĢtır. Bu dönüĢüm süresince kamusal alanda en çok karĢımıza çıkan finansman yöntemi ise sukuğun bir çeĢidi olan kira sertifikasıdır. Kira sertifikası 2012 yılından beridir özellikle Devlet Ġç Borçlanma Senetleri (DĠBS) gibi borçlanma araçlarında kullanılmaktadır. 2023 yılı itibarıyla TL cinsinden toplam iç borçlanmanın %9,5'i, döviz ve altın cinsinden %13,9'u kira sertifikalarıyla gerçekleĢmiĢtir. Dünya genelinde de giderek daha fazla yer almaya baĢlayan bu finansman yöntemi, Türkiye'deki kamusal alan için Ģimdilik sadece DĠBS‘lerde belirginleĢmektedir. Sukuk potansiyel olarak ulaĢım, enerji, sağlık ve turizm gibi kamusal alanı ilgilendiren çeĢitli sektörlerdeki altyapı yatırımlarının finansmanında kullanılabilen bir araçtır. Özellikle büyük ölçekli altyapı projelerinin finansmanında kira sertifikası kullanımı, projenin maliyetlerini karĢılamak ve yatırımcılara sabit getiri sağlamak amacıyla belediyeler ve kamu kurumları tarafından değerlendirilebilecek bir seçenek olarak görülmektedir. Bu nedenle kira sertifikalarının Türkiye'deki uygulamaları ve potansiyel etkileri üzerine derinlemesine bir araĢtırma ve analiz gerekmektedir. Özellikle kamu borçlanma araçlarının çeĢitlendirilmesi ve finansal piyasaların geliĢtirilmesi için stratejik öneme sahip olan bu finansman yönteminin etkileri ve kullanım alanlarının detaylı bir Ģekilde incelenmesi önem arz etmektedir.

ÖZ 2008 yılında yaşanan Küresel Finansal Kriz özellikle küçük ölçekli ve/veya başlangıç aşaması şirketler/girişimler için kaynak bulma sorununu derinleştirmiştir. Alternatif bir finansman kaynağı olarak ortaya çıkan Kitle Fonlaması (Crowdfunding) kavramı dünya genelinde oldukça ilgi görmüştür. Kitle fonlaması, çok sayıda yatırımcının belirli amaçlar doğrultusunda internet üzerinden bir girişime kaynak oluşturması olarak tanımlanabilir. Küçük meblağlar yatıran yatırımcılar bağışçı olarak, ödül karşılığı, borç vererek ya da hissedar olarak finansal kaynak sağlayabilirler. Dünyada hızlı bir gelişme gösteren kitle fonlaması ile ilgili Türkiye'deki ilk düzenleme, Aralık 2017'de TBMM Genel Kurulu'nun çıkardığı torba kanunda Kitle Fonlama Platformlarının sermaye piyasası kurumları arasında kabul edilmesidir. Bundan sonraki aşamada etkili olacak SPK'nın ne tür bir sistem kuracağı ise henüz net değildir. Kurulacak olan bu yeni finansal yapı, gelişen bir ülke olarak yenilikçi endüstrilere ve girişimciliğe ihtiyacı olan Türkiye açısından oldukça önemlidir. İnovasyon ya da yenilik artık sadece işletmeler tarafından yapılmamakta, bireyler de fikirlerini ticarileştirebilme fırsatı bulmaktadırlar. Teknolojik içerikli olması ve sosyal fayda sağlaması olarak iki temel kavrama dayandırılan "kitlesel fonlama" ile yeni bir ekosistemin oluştuğu söylenebilir. Bu çalışmada, özellikle hisse bazlı kitlesel fonlama üzerinde durularak, yapılacak ikincil düzenlemeye ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır.