Isparta-Senirkent'teki Şeyhler Camisi

2010

Bu arastirmada ahsap direkli Sivas/Şarkisla/Hardal Koyu Camisi’nin tanitimi yapilacaktir. Bu yapiyla alakali bugune kadar herhangi bir arastirma yapilmamistir. Caminin plani, malzemesi ve suslemesi detayli bir sekilde incelenerek hem kendi bolgesindeki hem de Anadolu Turk Sanati icerisindeki yeri ve onemi ortaya konmaya calisilmistir. XV. yuzyil da insa edilen ve 1663 yilinda onarim geciren cami, ahsap destekli camilerin tasradaki bir uygulamasi olmasi bakimindan onemlidir.

Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021

Osmanlı kadınları yapı etkinliklerinde her dönemde büyük bir yere sahip olmuşlardır. Valide Sultanlar servetlerinin büyük bir bölümünü hayır işleri için harcamışlardır. Osmanlı padişahlarından Sultan II.Mahmud'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan da bu konuda oldukça önemli bir konumdadır. Pertevniyal Valide Sultan'ın İstanbul'un içinde ve dışında birçok vakıf eseri yaptırmış olduğu ve bunlar için on altı vakfiye düzenlettiği bilinmektedir. Pertevniyal Valide Sultan, oğlu üzerinde büyük bir otorite oluşturmuş, valide sultanlığı sırasında ise büyük bir siyasi nüfuz sahibi olmuştur. Bu nüfuzla Valide Sultan çok geniş haklara sahip olmuş ve büyük bir saygınlığa ulaşmıştır. Kadınefendiliği döneminde başladığı hayır işleri valide sultanlık döneminde zirveye ulaşmış,valide sultanlığından sonra da hayır işlerine devam etmiştir.Çok sayıda yapının hem yapımı ile hem de onarımı ile ilgilenmiş,ihtiyacı olanlara da yardımlarda bulunmuştur.Sadece Anadolu'da değil, Balkanlarda da imparatorluğun gücünü gösteren yapılar yaptırmıştır.Bu yapılardan biri Kuzey Sancak Bölgesindeki Sırbistan'ın Seniçe Şehrindeki Pertevniyal Valide Sultan Camisidir. Sırpça: Сјеница-Sjenica, Boşnakça: Sjenica olarak adlandırılan Seniçe, Yeni Pazar-Seniçe-Yeni Varoş karayolu üzerinde, İbre Nehri yakınlarında bulunmaktadır.Seniçedeki Pertevniyal Valide Sultan Camisi ile ilgili daha önce bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada Osmanlı yadigarı olarak günümüzde hala varlığını sürdüren Sırbistandaki tek selatin camisi olma özelliğine de sahip olan ,1989 yılında kültür anıtı kabul edilen Pertevniyal Valide Sultan Camisi mimari detayları ve tarihçesi ile incelenmiştir.

Bir ödev olup bilimsel nitelik taşımamaktadır.

Ahilik Ansiklopedisi - Cilt 2, 2016

2022

Keçiborlu Sinanbey Camisi Osmanlı'nın son döneminde yapılmış (1897/98), Cumhuriyet döneminin başlarında da, minaresi dışında, 1937 yılında yeniden yapım görmüş bir eser. Birisi minarenin üzerinde, yapım yazıtı, birisi de minare pabucunun alt bölümünde kısa bir ziyaretçi yazıtı (kişi adı) olmak üzere, iki Arap abeceli yazıtı var. Fakat geçtiğimiz yıllarda Keçiborlu'ya yaptığımız bir ziyaret sırasında camiyi incelerken, minare pabucunun alt bölümünün yapısındaki eski bir devşirme taş üzerinde, silikliği nedeniyle ancak seçilebilen şaşırtıcı bir yazıtla daha karşılaştık. Orhun-Yenisey öznitelikli, tek dizeklik, kısa bir Eski Türk oyma yazıtı. Büyük olasılıkla yöredeki antik bir yapı yıkığı ya da antik kent kalıntısından alınarak minarenin yapımında kullanılmış devşirme taşı süsleyen, Tengrici içerikli bu adak/yakarış yazıtının yüzyıllar sonra gelip kendi dinselliği uyarınca yine onun gibi dinsel olan bir yapının, Sinanbey Camisi'nin bedenine karışarak yaşamını ve Tengrici yakarışını artık orada sürdürüyor olması ilginç bir rastlantı gerçekten. Fakat son yıllarda Konya bölgesinde yürütülen akademik yüzey araştırmalarında, çeşme, kuyu duvarı ya da ev gibi geç tarihli çeşitli taş yapılar üzerinde azımsanmayacak sayıda benzer Eski Türk oyma yazıtlı devşirme taşlarla karşılaşılmış olmasına bakılırsa, bu o denli de gizemli bir rastlantı olmayabilir. Öyle anlaşılıyor ki yapımında antik kalıntılardan alınma devşirme taşların kullanılmış olduğu geç tarihli su yapıları, ev, duvar vbg. taş yapılara artık başka bir gözle ve daha dikkatli bakılması gerekiyor. Sinanbey Camisi'nin Arap abeceli iki yazıtını Mustafa Cansız çalıştı. Caminin Eski Türk oyma yazılı yazıtı ise, Cengiz Saltaoğlu'nca çalışıldı. Bu sıralamayla aşağıda fotoğrafları eşliğinde sunuyoruz.

2021

Anadolu’da hâkimiyet surmus ve hâkim oldugu bolgelerde basta cami olmak uzere cok sayida eser birakmis olan Selcuku, Beylikler ve Osmanlilarin onemli eserlerinin yer aldigi yerlerden biri de Isparta ve cevresidir. Bu yorelerde yer alan camiler basta Osmanli donemi olmak uzere Selcuklu ve Hamitogullari Beyligi’ne aittir. Ozellikle Osmanlilar doneminde insa edilen hemen her caminin bahcesinde ya da civarinda bir de hazireye yer verilmistir. Bu cami ve hazirelerden biri de Isparta iline bagli Sutculer ilcesinde bulunan Seferaga Camii’dir. Sonraki donemlerde cok sayida onarimlardan gecen ve boylelikle pek cok degisime ugrayan cami halen genel hatlariyla erken donem Osmanli cami mimari uslubunu yansitmaktadir. Bu calismamizda Seferaga Camii ile guneyindeki haziresi ele alinmistir. Soz konusu eser tarihce, mimari, plan, malzeme ve tektik ile susleme ozellikleri gibi yonleriyle incelenmistir. Hazirede yer alan az sayidaki mezar tasi ise tipoloji, yazi cesidi ve tezyinat yonuyle incelenmistir.

1988

K U R Ş U N L U CAMİ H ü k ü m e t k o n a ğ ı a ı n y a n ı n d a d ı r . Kubbesi ku r şun la kap l ı o lduğu iç in bu adla an ı ld ığ ı s a n ı l m a k t a d ı r (1). Yap ın ın kare p lan l ı , tek kubbeli kü­ bik bir har imi ile doğusunda bir son cemaat yeri ve minaresi va rd ı r (P l an : l Res. :1). Yapı malzemesi olarak düzgün kes­ me taş kul lan ı lmış t ı r . Har im kubbesi sekizgen bir kasnak üzer ine oturmakta­ dır. Güney ve bat ı d u v a r ı ile kubbe kasnağında silmeli saçak, son cemaat yeri güney d u v a r ı n d a ise i k i s ıra k i r p i saçak görülür . K u r ş u n kapl ı kubbe dı ­ ş ındaki bölümler kiremit le ö r t ü l ü d ü r . Ki remi t le r in Marsilya t i p i olması bu bölümlerin ona r ım geç i rd iğ in i göster­ mektedir.

History Studies International Journal of History, 2017

Öz: Çalışmamız, Antalya merkezde yer alan Şarampol/Osmaniye Camii üzerine, bir tanıtım ve belgeleme niteliğindedir. Şarampol/Osmaniye Camii, mevcut kaynaklar ve kitabesine göre; XX. yüzyıl başlarında inşa edilen son dönem Osmanlı camiidir. Yapının ilk inşa dönemine ait bilgilerin yetersiz olması nedeniyle tam olarak çözümlemesi yapılamamaktadır. 1940'lı yıllardan günümüze kadar birçok onarım gören yapının ilk inşa dönemine ait olabilecek tek mimari unsuru minare ve cephelerde yer alan alt kat pencereleridir. Günümüzdeki mevcut yapı; kuzey-güney doğrultusunda, tek mekânlı, dikdörtgen bir mekân kurgusuna sahiptir. Son cemaat yeri, avlusu, minaresi ve sosyal mekânları bulunan caminin; örtü sistemi, dört yöne eğimli kırma çatıdır. Osmanlı dini mimarisinin son dönem örneklerinden sayılan Şarampol/Osmaniye Camii aynı zamanda da bu dönemin taşradaki son temsilcisi sayılabilir.

2020

İslam sanatının önemli bir kolu olan hüsn-i hat; kitap sanatları içinde sayılmakla birlikte, İslam mimarîsinde de mühim bir tezyîn unsuru olarak karşımıza çıkar. Levha şeklinde yahut doğrudan duvara nakşedilmiş surette medreseler, hanlar hatta meskenlerde görülen hat sanatı, en zengin kullanımını camilerde bulmuştur. Tarih içinde cami tezyînatında kullanılan yazılar, usta hattatlar tarafından nakşedileceği camiye özel olarak tasarlanmış ve yazılmıştır. Ancak estetik hassasiyetin zayıf olduğu mahallerde yazı, sanat hüviyetinden uzaklaştırılmış, bayağı taklitler seviyesinde örnekler meydana gelmiştir. Isparta ili merkezinde bulunan tarihi camiler özelinde hat sanatının mimarî tezyîn unsuru olarak kullanımı incelendiğinde, merkezî camilerde dahi ciddi noksanlar görülmektedir. Araştırmada; camiler üzerinde saha çalışması yapılmış, söz konusu binalarda bulunan yazılar estetik ve anatomik olarak tetkik edilmeye gayret edilmiştir. Tarihi perspektif içerisinde mevcut noksanların durumu ele alınarak aynı hataların tekrar etmemesi için tavsiyelerde bulunulmuştur. Bir diğer nokta olarak; sanatın gerektirdiği uzmanlık düsturunun göz ardı edilmesinin, şehir ve medeniyet esasları özelinde sonuçları ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Isparta, Hat sanatı, Tezyînat, Mimarî. Islamic calligraphy, which is an important branch of Islamic art appears as an important decorative element in Islamic architecture. The art of calligraphy, which can be seen in madrasas, inns, and even dwellings, in the form of a tableau or directly on the wall, has found its richest use in mosques. The scripts used in mosque decoration throughout history were specially designed and written by master calligraphers for the mosques where it will be engraved. However, in places where aesthetic sensitivity was weak, the writing was removed from the identity of art, and examples at the level of kitsch have occurred. When the use of calligraphy art as an architectural decoration element is examined, especially in the historical mosques in the city center of Isparta, serious deficiencies are observed even in central mosques. In this research; Fieldwork was carried out on the mosques, and efforts were made to examine the aesthetically and anatomically the scripts in the buildings in question. From the historical perspective, the existing faults were taken into consideration, and recommendations were made to prevent the same mistakes from repeating. As another point; The consequences of ignoring the mastery required by art were discussed especially over the city and civilization principles.

Toplumsal Tarih, 2017