Academia.eduAcademia.edu

Aristoteles Organon Cilt III Birinci Analitik

taallûk ederse veya terimler kendi aralarında bam başka bir münasebette bulunuyorlarsa, kıyasm olma sı imkânsızdır. -O rta terimin, içinde bulunduğu uca bü y ü k u ç, orta terime bağlı olana da k ü çü k uç derim. -O balde A her B ye, B de bazı G ye ait olsun. H e p s i b a k k tn d a ta sd ik e d ilm e k bizim baş langıçta söylediğimiz şeyi ifade ederse, gerekli ola rak A bazı G ' ye aittir. -A biç bir B ye ait de ğilse, B de bazı G ye ait ise gerekli olarak A da bazı G ye ait değildir, bu ise yine lâzım h iç b ir şey e yü klen m iş o lm a m a k tarifimize uygundur. Böylece yetkin kıyas elde olunacaktır. -B G öncülü be lirsiz ise, olumlu olması şartiyle çözüm aynıdır: ger çekte, öncül belirsiz veya bölümcül olsun, kıyas aynı olacaktır. Fakat bütüncül ister olumlu, ister olumsuz ola rak küçük uca taallûk ederse, büyük önerme olumlu, olumsuz, belirsiz veya bölümcül olsun, kıyas olma yacaktır: söz gelimi, A bazı B ye ait olursa veya ol mazsa ve B her G ye ait olursa. Yükleme terimle ri: iy i, hdt, t e d b ir ; yüklememe terimleri iy i, b a l, c a h illik--B ir yandan da, B hiç bir G ye ait olmaz sa, A bazı B ye ait ise, veya ait değilse, veya her B ye ait değilse bu tarzda da kıyas olamaz. Terim misalleri: a k , a t , ku ğu k u şu ; a k , a t, k a rg a , -A B öncülü belirsiz ise yine aynı terimler işe yanyabilirler. Bütüncül ister olumlu ister olumsuz olarak bü yük uca, bölümcül ise küçük uca olumsuz olarak taallûk ederlerse, bu küçük belirsiz olsun bölümcül olsun yine kıyas olmayacaktır: söz gelimi, A her B ORGANON UL ORGANON (İT.