Academia.eduAcademia.edu

T. Domański, Sierpniówki jako źródło do dziejów Armii Krajowej

2016, [w:] Z dziejów Polskiego Państwa Polskiego na Kielecczyźnie 1939 – 1945, red. J. Gapys, T. Domański, Kielce 2016, s. 167-215.

Abstract

W świetle przeanalizowanych dokumentów Autor stawia tezę, że procesy z dekretu sierpniowego (31 VIII 1944 r., tzw. sierpniówka) noszą wyraźne piętno czasów w jakich powstały. W przypadku sądzenia żołnierzy Armii Krajowej na różnych etapach postępowania sądowego dochodziło do licznych manipulacji chociażby w postaci wymuszeń zeznań zgodnych z życzeniem oskarżenia czy celowych uchybień proceduralnych. Materiał ten skłania badacza do istotnej ostrożności w ferowaniu wyroków i sądów naukowych. W większości przypadków dowodzi bardziej kształtowania rzeczywistości okupacyjnej na użytek propagandowy niż obiektywnego jej odtwarzania i odpowiedzi na fundamentalne pytanie: Dlaczego? Niezależnie jednak od krytycznej oceny wiarygodności procesowej „sierpniówek” należy przyznać, że zawierają one liczne przekazy stanowiące wartościowe źródło historyczne dotyczące dziejów Armii Krajowej w Okręgu Radomsko-Kieleckim. Obszar eksploracji dotyczy w pierwszym rzędzie działalności poszczególnych oddziałów i struktur organizacyjnych AK (w tym walk toczonych z oddziałami niemieckimi) na szczeblu placówek, obwodów oraz ich wyposażenia, uzbrojenia i składów personalnych. Równie interesujące są fragmenty poruszające zagadnienia z zakresu funkcjonowania wywiadu i kontrwywiadu AK, podziemnego wymiaru sprawiedliwości, kolportażu prasy konspiracyjnej oraz struktur Polskiego Państwa Podziemnego.