Academia.eduAcademia.edu

Çağdaş Atölye: Fab Lab'ler Üzerine Bir İnceleme

2019

Abstract

Kültür evrenini oluşturan insan yapımı nesnelerin meydana getirilme süreçleri tarih boyunca farklılıklar göstermiştir. Endüstri öncesi dönemde yalnızca zanaat üretiminin etkili olduğu kültür evrenine, Endüstri Devrimi sonrası makinelerle seri olarak üretilen standardize edilmiş ürünler katılır. Günümüzde ise, üretim teknolojilerinde sayısal temsilin üretim süreçlerinin yapısını etkilemiş ve post-endüstriyel üretim olarak adlandırılan alternatif bir üretim tekniğinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Yeni teknik zeminde, konvansiyonel üretim tekniklerinde tanımlanmış birtakım kavramların yeniden ele alındığı yeni bir 'nesneler meydana getirme paradigması'nın belirdiği görülmektedir. Bu bağlamda, geçmişten günümüze üretim teknikleri üç zeminde incelenebilir: 1- endüstri öncesi dönemde zanaat üretimi, 2- makineleşme ile gelen endüstriyel üretimi, 3- sayısal üretim ile gelen post-endüstriyel üretimi. Bu üç farklı teknik zemin arasındaki belirgin değişimlerden biri nesneyi meydana getiren insan etkeninin rolünde görülmektedir. Bu çalışma; üç teknik zeminde nesne üretim süreçlerinde insan etkinliğinde görülen değişimleri incelemekte, post-endüstriyel zeminde üretim sürecini insan etkinliği bakımından değerlendirmektedir. Bu bağlamda, post-endüstriyel üretim sahalarından fab lab'lere odaklanılmış ve buralarda insanın etkinliğinde 18. yy.'ın henüz endüstri ile tanışmamış olan zanaatkârının atölyedeki etkinliği aranmıştır. Çalışmada daha önce fab lab'te nesne üretim ve/veya tasarım sürecine dahil olmuş olan 22 ülkeden 78 katılımcıya bir anket çalışması uygulanmış böylece iki farklı teknik zemin arasındaki ilişki nicel verilerin yorumlanması ile somutlaştırılmıştır.