Malarstwa Józefa Czapskiego – rozwój po okręgu

2008

je zarówno każdą inicjację, początek kreacji, jak i wszelkie porozumienie. Punkt, symbol jedni, środka, początku i końca jest nieprzedstawialny, a tylko wyobrażalny. "Jeśli bowiem powiesz, że dotknięcie płaszczyzny [...] utworzy punkt, nie jest to prawdą. Powiemy natomiast, że [ślad] takiego dotknięcia jest powierzchnią, która otacza swój środek, a w owym środku jest siedziba punktu". "Nie może istnieć żadna inna rzecz, ani w naturze, ani w umyśle ludzkim, która by mogła dać początek punktowi". "Pierwszą zasadą wiedzy malarskiej jest punkt, drugą linia, trzecią powierzchnia, czwartą bryła okryta tą powierzchnią. [...] ponieważ w istocie malarstwo nie wychodzi poza powierzchnię, przez którą wyobraża bryłę, kształt wszelkiej rzeczy widzialnej" 13. Absolutne skupienie przestrzeni wyobrażonej, duchowej-to punkt, najpierwotniejszy znak plastyczny na płaszczyźnie obrazu 14. Wykładnią tych pryncy-/74/ ↪Quart Nr 2(8)/2008

1999

Język, Szkoła, Religia, 2021

Nowaczyńskiego o bracie Albercie (tj. Adamie Chmielowskim), choć niezbyt obszerne, zawierają szczególnie interesujący opis wpływu ich bohatera na współczesnych mu artystów, pisarzy, uczonych, ziemian i arystokratów. Tercjarz, który z odwagą i miłosierdziem szedł między najuboższych i najbardziej poniżonych, pociągał swą niezwykłą osobowością także ludzi z kręgów społecznej elity. Charakteryzując Kraków lat 80. XIX w., Nowaczyński pisał z emfazą o "małym Rzymie", o polskim odpowiedniku Heidelbergu, Oxfordu, Weimaru, Florencji oraz arystokratycznego Paryża jednocześnie, mieście bogactwa, towarzyskiego i intelektualnego wyrafi nowania (Nowaczyński 1999, s. 39-40). I dodawał z perspektywy współczesności (wspomnienie ukazało się po raz pierwszy w 1936 r.): Ewokujemy tu tę grupę socjalną, ten bourgetowski 2 świat i towarzystwo dziś bezpowrotnie już rozpierzchnięte i zagrzebane z tego powodu, że jeżeli nie w nim samym, to blisko niego znalazł się i przeżywał pewien okres swego żywota przyszły Brat Albert. Przypomina to w swym przepięknym wspominku dzisiejszy metropolita Szeptycki, wówczas (jak i ja jeszcze pamiętam) smukły, szykowny pułkownik ułanów, aranżer prowadzący tańce na balach w "paradnej" sali hotelu Saskiego. Z malarzem Chmielowskim spotykał się na sympozjach u Konstantego Przezdzieckiego 3 na Wolskiej, gdzie synowie historycznych rodów zaprzyjaźniali się z uczonymi, z literaturą, ze sztuką (Nowaczyński 1999, s. 43-45).

2011

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI, KRAKÓW W XIII wieku, zwłaszcza dzięki zyskom z IV wyprawy krzyżowej, Wenecja wyrasta na światową potęgę i w przeciągu dwóch następnych stuleci, niezależnie nawet od strasznej epidemii dżumy w 1348-1349 roku, niewielkie Dogado dochodzi do szczytu swej potęgi, jako Stato da Tera (Domini di Terraferma) zajmując ogromne terytoria na północy Półwyspu -niemal do bram Mediolanu i po Rawennę, a jako Stato da Màr panując w całym basenie Morza Śródziemnego, nad wyspami egejskimi i jońskimi, nad Cyprem, Kretą i Korfu, nad Dalmacją i Istrią (Adriatyk już w XIV wieku nazywano Zatoką Wenecką!). Pod zarządem Republiki znajdowały się liczne ziemie słowiańskie, albańskie i greckie, a miasto przyciągało zewsząd ludzi interesu i sztuki. Od 1373 roku osiedlają się w Wenecji Żydzi -niemieccy, włoscy i hiszpańscy, to tu rozwinie się intensywnie drukarstwo hebrajskie i tu, na wyspie św. Hieronima, powstanie pierwsze na świecie izolujące ich ghetto (1516). W mieście od XII wieku istnieje aktywna kolonia ormiańska, która tu właśnie wydała pierwszą drukowaną książkę w swym języku (1512). Także liczna była przynajmniej od drugiej połowy XV wieku kolonia albańska, wnosząc swój wkład do kultury tego wyjątkowego miasta. Dla Greków Wenecja, nazwana nawet "drugim Bizancjum" (określenie kardynała Bessariona), od zawsze stanowiła ulubioną przystań, i tymczasową, i stałą, zwłaszcza po ostatecznym upadku Wschodniego Imperium (1453). Wagę transportu i handlu z drugim brzegiem Ad-

Sztuka Edycji, 2021

Premiera Pierwszej Szopki Reflektora odbyła się 12 maja 1927 roku w Teatrze Lubelskim. Mimo sporego zainteresowania publiczności oraz życzliwego przyjęcia przez lokalnych krytyków autorzy-Jan Arnsztajn, Konrad Bielski oraz Wacław Gralewski-nie zdecydowali się na ogłoszenie utworu drukiem, choć była to wówczas praktyka częsta (w tym samym roku ukazała się np. Polityczna Szopka Cyrulika Warszawskiego) 1. Zachował się on natomiast w niedawno odnalezionym rękopisie 2 , który-widziany z dzisiejszej perspektywy-jest świadectwem lokalnego życia literackiego oraz dokumentem z dziejów międzywojennych związków między awangardą a kulturą popularną (Bielski i Gralewski byli reprezentantami grupy poetyckiej Reflektor) 3. Jego materialny kształt natomiast-i to będzie przedmiotem prezentowanego szkicu-jest interesujący także dla edytora, ponieważ daje wgląd w niektóre aspekty twórczości wieloautorskiej, jaka w latach dwudziestych wykształcała się na pograniczu literatury oraz przemysłu rozrywkowego. Lektura zachowanych materiałów pozwala odtworzyć poszczególne etapy genezy tekstu, wskazać niektóre aspekty działalności-przywołując określenie Nicolasa Donina i Davida Ferrera-"autor(-ów) i aktorów genezy" 4 , wreszcie zaś określić zasady funkcjonowania pisar

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych, 2022

Artykuł przedstawia zagrożenia, jakie dla badań socjotopograficznych niosą ze sobą dane uzyskiwane z późnośredniowiecznych i wczesnonowożytnych ksiąg miejskich. Podzielono go na trzy części, obejmujące przestrzeń miasta, analizy socjotopograficzne oraz zagadnienia migracyjne. Oprócz ukazania niebezpieczeństw zaproponowano sposoby ich uniknięcia i niedostrzegane możliwości badawcze.

Biuletyn Uniejowski

Tomasz z Uniejowa, notariusz publiczny i pleban w Wieleninie, należał do środowiska mieszczańskich „litterati”, czyli ludzi, którzy na co dzień posługiwali się pismem. W artykule ukazano znane źródłowo fragmenty z jego życia na tle środowiska w którym działał i jego relacje z otoczeniem.

2011

Tryb recenzowania artykułów zgłaszanych do "Pamietnika Słowiańskiego" Recenzowanie artykułów zgłaszanych do "Pamiętnika Słowiańskiego" ma charakter dwuetapowy. Recenzja ma formę pisemną (elektroniczną) i zawiera jednoznaczny wniosek o dopuszczeniu artykułu do publikacji lub jego odrzuceniu.

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 2023

Clementi pittore -działalność twórcza malarza emigracyjnego Klemensa Rodziewicza w świetle korespondencji z Józefem Ignacym Kraszewskim Clementi pittore. The creative activity of émigré painter Klemens Rodziewicz as evidenced through his letters to Józef Ignacy Kraszewski Abstrakt: Celem artykułu jest przedstawienie działalności twórczej malarza emigracyjnego Klemensa Rodziewicza w świetle jego listów do Józefa Ignacego Kraszewskiego. Analizie poddano 137 autografów z lat 1858-1881. W analizowanej korespondencji autor poświęca wiele miejsca swojej pracy, opisom wykonywanych dzieł i stosowanych technik artystycznych, doskonalenia umiejętności. Oddzielną część stanowią fragmenty dotyczące relacji biznesowych malarza z pisarzem. Zaprezentowany materiał archiwalny pozwala zgłębić tajniki warsztatu malarza-kopisty i poznać okoliczności towarzyszące wykonywaniu oddzielnych dzieł, dlatego stanowi punkt wyjścia do szerszych badań nad sytuacją i działalnością twórczą polskich dziewiętnastowiecznych artystów emigracyjnych.

2016

Powiedzieć o profesorze Krzysztofie Skubiszewskim, że był wybitnym dyplomatą, światowej klasy ekspertem z zakresu prawa międzynarodowego, autorem wielu publikacji naukowych z tej tematyki czy wykładowcą zapraszanym na najbardziej prestiżowe uczelnie, mimo iż w rzeczywistości tak było -to wciąż wydaje się za mało. Opinia ta nie oddaje bowiem w pełni wielkości tego wybitnego Polaka, wielkiego patrioty, męża stanu, któremu współczesna Polska tak wiele zawdzięcza.