Yunus Emre’nin Risaletü’n-nushiyye Adlı Eserinde Sabır Eğitimi

2022

Bu makale, iThenticate yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir/This article has been scanned by iThenticate. No plagiarism detected.

Yunus Emre Araştırmaları, 2022

Özet 2021 yılının Yunus Emre ve Türkçe yılı ilan edilmesiyle birlikte Yunus Emre‟nin Risaletü‟n-Nushiye ve Divan‟ının yeni nüshaları gündeme gelmeye başlamıştır. Kütahya Vahit Paşa Kütüphanesi‟ne satın alma yoluyla 2019 yılında kazandırılan bir yazmanın beş risaleden oluştuğu, bu yazma risalenin sonunda yer alan ve 3365-5 demirbaş numarasıyla kaydedilen beşinci risalesede hacmi küçük de olsa yeni bir “Risaletü‟n-Nushiye ve Yunus Emre Divanı” tespit edilmiştir. Baştan sona okunan ve basımı da tarafımızdan yapılan bu nüsha 126a-158a varakları arasındadır. Söz konusu nüsha; Yunus Emre‟nin bulunan nüshaları arasında şu an için tespit edilen en genç nüshaları arasındadır. Nüshanın istinsah tarihiyle ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. İstinsah yeri olarak da herhangi bir kayıt olmamasına rağmen, yazmanın Manisa/Kula'da istinsah edildiği düşünülmektedir. Harekesiz nesihle yazılan bu yazma, ayrıca eldeki nüshaların hacimce en az olanıdır. Bildiride Kütahya Vahit Paşa Kütüphanesi 2 (3365-5) nüshasındaki “Risaletü‟n-Nushiye ve Yunus Emre Divanı” kısaca tanıtılacak, yazmadaki her iki metinden örnekler transliterasyonlarıyla birlikte verilecektir. Risaletü‟n-Nushiye ve Divan‟daki yazım özelliklerine bakıldığında daha çok Divan‟da hataların/eksikliklerin olduğu anlaşılmaktadır. Reddadelerin yanlışlığı, eksik sözcük/harf fazlalığı, tekrarlanan beyitler, eksik bırakılan şiirler gibi özellikleriyle Vahit Paşa 2 (3365-5) nüshası bir ana nüsha olma özelliğinden oldukça uzakta yer almaktadır. Yazmadaki Risale, Nuruosmaniye‟ye; Divan da Avusturya ve Çorum nüshasına söz varlığı açısından yakınlık göstermektedir.

Mediterranean Journal of Humanities, 2013

Özet: XIII. yüzyıl Türk edebiyatının önemli temsilcilerinden biri şüphesiz ki Yûnus Emre'dir. Bugün için Yûnus'tan bize intikâl eden biri Risâletü'n-Nushiyye, biri Dîvân olmak üzere iki eser bulunmaktadır. Yunus'un eserlerinin yurt içinde, yurt dışında ve özel şahıs kütüphanelerinde birçok nüshası bulunmaktadır. Ancak bugün için elimizde bulunan bu nüshaların hiçbirisi müellif hattı değil daha sonradan istinsah edilmiş olan nüshalardır. Bu nüshalar içerisindeki en iyi nüsha, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih Kitapları 3889'da kayıtlı bulunan imla, kağıt ve yazı karakteri (nesih) bakımından daha ziyade XV. yüzyıl özellikleri gösteren nüshadır. Fatih nüshası, 1965 yılında Abdülbaki Gölpınarlı tarafından 1991 yılında da Kültür Bakanlığı tarafından tıpkıbasım olarak yayımlanmıştır. Yunus Emre'nin her iki eseri de Eski Anadolu Türkçesinin özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır. Bugüne değin yapılan çalışmalarda Yunus'un eserleri genel olarak edebiyat açısından incelenmiştir. Dil açısından az da olsa araştırmalar bulunsa bile bu çalışmalar istenilen seviyede değildir. Söz konusu bu çalışmamızda Yunus'un Risâletü'n-Nushiyye ve Dîvân'ı imla, ses, şekil ve söz varlığı açısından değerlendirilecek ve söz varlığı ayrıntılı biçimde grafiklerle gösterilecektir.

Mahalle Mektebi, 2019

Risâletü'n-Nushiyye Yunus Emre'nin öksüzü gibidir. Şimdiye kadar hakkıyla üzerinde durulmadı. Bir Mehmet Kaplan bu öğretiyi çözümledi. Sonraki kalemler bir mesneyi incelercesine yüzeysel dokundular, çalakalem yazdılar desek yerindedir. Ama Risâletü'n-Nushiyye erdemli yolların içerisinden geçen çok güzel bir öğreti kitabıdır.

PATIENCE AND PATIENCE EDUCATION IN THE MESNEVÎ-İ ŞERÎF, 2025

INTERNATIONAL ASIAN CONGRESS ON CONTEMPORARY SCIENCES-V , 2021

Kur’an’da dünyanın imtihan, ahiretin ise ceza ve mükâfat yurdu olduğu, bu anlamda insanın başıboş bırakılmadığı, Allah’a kulluk etmek üzere yaratıldığı ve bu konuda hesaba çekileceği bildirilmektedir Ayrıca imtihanın bir gereği olarak insanların çeşitli musibetlerle deneneceğine de dikkat çekilmekte, bunlarla nasıl baş edileceği de ayrıntılı olarak açıklanmaktadır (Enbiyâ 21/16; Zâriyât 51/56-58; Mülk 67/2; Zilzâl 99/7-8). Bu çerçevede Kur’an’da insanlar musibetlerin görünen ve görünmeyen manaları üzerinde düşünmeye teşvik edilmekte, bunlardan bir kısmının imtihan, bir kısmın ibret almaya yönelik olduğu belirtilerek, insanın iç dünyasında nasıl anlamlandıracağına dair yol gösterilmektedir. Öte yandan birçok ayette peygamberlerin bile çeşitli musibetlerle denendiğine dikkat çekilmekte, bunlara karşı sabredip Allah’a sığınmaları emredilmekte, bunu yerine getirenlerin kazançlı olacağı ifade edilmektedir (Âl-i İmrân 3/159; Nahl 16/99; Yûsuf 12/18; Sâd 38/41-44; Zümer 39/10). Kur’an’da sabrın emredilmesi insanlar için birçok faydası olduğunu göstermektedir. Nitekim günlük yaşantımıza baktığımızda da özellikle zor zamanlarda sabrın ahlâkî faziletlere kaynaklık etmesi, düşünce, çalışma ve sosyal hayatta önemli bir yere sahip olması bakımından insan üzerinde dünyevî ve uhrevî birçok fayda sağladığına müşahede etmekteyiz. İslam düşüncesinde seçkin bir konuma sahip olan Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî (ö. 672/1273) de Kur’an’ın bu bakış açısından hareket ederek, bu duruma dikkat çekmekte, insanların özellikle çaresiz ve aciz kaldığı zor durumlarla başa çıkmada sabrın manevî destek sağlaması bakımından insan psikolojisi üzerindeki etkisi üzerinde durmaktadır. Bu çerçevede musibetlerle başa çıkmada sabrın önemine ve insan üzerindeki olumlu etkilerine değinmektedir. Bu teorik zeminden hareketle bu çalışmada Mevlânâ düşüncesinde sabrın önemi ve hikmetleri üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda sabrın hangi anlamlara geldiği, bireysel ve toplumsal olarak ne gibi işlevlere sahip olduğu, sabır üzerinden insanlara ne tür mesajlar verildiği tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu sayede araştırmamızın, günümüzde tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını yüzünden çaresizlik, acizlik, korku ve endişe vb. psikolojik travmaların yaşandığı bu zor zamanlarda bizlere moral ve motivasyon anlamında manevî destek sağlayacağını ümit ediyoruz. In the Qurʾān, it is reported that the world is a test and the hereafter is a home of punishment and reward, in this sense, man is not left adrift, he is created to worship Allah and will be taken into account in this regard (al-Anbiyyāʾ21/16; al-Dhāriyāt 51/56-58; al-Mulk 67/2). In this context, in the Qurʾān, people are encouraged to think about the visible and invisible meanings of calamities, some of them are meant to be a test, some of them are meant to be an example, and some of them are shown the way of how to make sense of man's inner World. On the other hand, many verses note that even prophets are tried with various calamities, they are commanded to be patient against them and seek refuge in Allah, and it is stated that those who do so will be profitable (Āl-‘Imrān 3/159; al-Nahl 16/99; Yūsuf 12/18; Sād 38/41-44; al-Zumar 39/10). The commandment of patience in the Qurʾān shows that there are many benefits for people. As a matter of fact, when we look at our daily life, we see that patience provides many earthly and otherworldly benefits to man, especially in difficult times, in terms of being the source of moral virtues, having an important place in thought, work and social life. Mawlānā Jalāl al-Dīn Rūmī (d. 672/1273) also acts from this point of view of the Qurʾān, drawing attention to this situation, focusing on the impact of patience on human psychology in terms of providing spiritual support in dealing with difficult situations in which people are especially helpless and incapable. Based on this theoretical background, this study will focus on the importance and wisdom of patience in Mawlānā thinking. In this context, it will be tried to determine what meaning patience has, what functions it has individually and socially, what messages are given to people through patience.

Öz Türklerin kültürel bellekleri ve abide şahsiyetleri, köklü medeniyete ulaşmalarında geleneklerinin devamlılığını sağlarlar. Yunus Emre, bu medeniyetin en önemli temellerinin atıldığı 13. yüzyılda, varlığı doğruya ve birlikteliğe çağrı olan, İslam'ın gereklerini bireysel tecrübeye dönüştüren, Türk mistisizminin öncüsü âlim ve mutasavvıflardandır. Yunus Emre, Türklerin kültürel belleklerindeki önemli hatırlama figürlerindendir. Menkıbevi hayatında ve şiirlerinde Türklerin kültürel sürekliliğini belirginleştiren birçok ortak değer yer alır. Onun tasavvuf bilgilerini içselleştirip sırra erme süreci Türk mistisizm geleneğinde gerçekleşir. Türk mistisizminde sırra erme sürecinde şamanların ve Yunus'tan önceki diğer mistiklerin maddi ve manevi yolculukları, beden terbiyesine yönelik uygulamaları, Yunus Emre'de gariplik, maddi ve manevi yolculuklar ve ızdırap olarak devam eder. Türk mistisizminde Yunus'tan önce var olan bu sırra erme süreçleri Yunus Emre'de evrilerek devam etmiş, Yunus'tan sonra da var olmuştur. Bu süreç, Türk mistisizm geleneğindeki kültürel belleğin ve taşıyıcılarının, farklı zaman dilimlerinde evrilerek farklı adlandırma, işlev ve ritüellerde karşımıza çıktıklarını gösterir. Anahtar Kelimeler: Türk Mistisizmi, Sırra Erme, Yunus Emre The Initiation of Yunus Emre in Turkish Mysticism Abstract Their cultural memories and monument personages provide Turks to preserve their traditions continiuty to reach a rooted civilisation.Yunus Emre,when this civilisation's important foundation were founded in 13.century,is one of the pioneer scholars and mystics of Turkish mysticism whose existence evokes truth and togetherness,converting the neccesities of Islam to personal experience. Yunus Emre is one of the important remembering figures in cultural memories of Turks.In his legendary life and poems,a lot of shared values that make explicit cultural continiuty of Turks take place.The process of initiation by internalising his mystic knowledge takes place in Turkish mysticism.In Turkish mysticism, initiation processof shamanists,tangible-spiritual trips of other mystics before Yunus Emre,practises towards physical training,continue as strangeness,tangible-spiritual trips and misery in Yunus Emre's life.In Turkish mysticism,process of coming secret which existed before Yunus Emre went on by evolving during Yunus Emre's life. This process shows that cultural memory and its conveyers confront us in different period of time,different denotation,function and rituals by evolving.

Mecmua, 2021

Öz Kaynaklarda hayatı hakkında ayrıntılı bilgi bulunmayan Yunus Emre, Anadolu Türkçesinin kuruluş gelişmesinde önemli bir yere sahiptir. Onun eserleri Türk kültürünün geçmişten günümüze kadar ulaşmasında birer kaynak niteliği taşır. Daha çok halka hitap eden bir dil kullanan Yunus Emre yaşamın temeline hoşgörü kavramını yerleştirmiştir. Yunus'un şiirlerindeki temalar, tasavvuf kültürünün temel yapısını oluşturur. Dolayısıyla öz Türkçe kullandığı eserleri, onun dil hazinesine ait olan söz varlığını anlamamız açısından da oldukça önemlidir. Söz varlığı içerisinde onun kullandığı fiilleri çözümlemek ise onun dil felsefesini idrak edebilmemizi sağlayacaktır. Çalışmada "Risâletü'n-Nushiyye"nin Fatih nüshası esas alınmıştır. Metinde yer alan fiiller, nicel araştırma yöntemiyle tespit edilmiş olup sınıflandırma yöntemi kullanılarak anlamlarına göre tasnif edilmiştir. Tasnif edilen fiillerin metindeki bağlamlarına göre anlamları verilmiştir. Böylece Risâletü'n-Nushiyye'deki fiil varlığı anlamlarına göre değerlendirilmiş ve fiillerin anlamlandırıldığı başlığa göre sayısal verileri verilmiştir. Ulaşılan veriler neticesinde çıkarımlarda bulunulmuştur.

MJH, 2013

Özet: XIII. yüzyıl Türk edebiyatının önemli temsilcilerinden biri şüphesiz ki Yûnus Emre’dir. Bugün için Yûnus’tan bize intikâl eden biri Risâletü’n Nushiyye, biri Dîvân olmak üzere iki eser bulunmaktadır. Yunus’un eserlerinin yurt içinde, yurt dışında ve özel şahıs kütüphanelerinde birçok nüshası bulunmaktadır. Ancak bugün için elimizde bulunan bu nüshaların hiçbirisi müellif hattı değil daha sonradan istinsah edilmiş olan nüshalardır. Bu nüshalar içerisindeki en iyi nüsha, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih Kitapları 3889’da kayıtlı bulunan imla, kağıt ve yazı karakteri (nesih) bakımından daha ziyade XV. yüzyıl özellikleri gösteren nüshadır. Fatih nüshası, 1965 yılında Abdülbaki Gölpınarlı tarafından 1991 yılında da Kültür Bakanlığı tarafından tıpkıbasım olarak yayımlanmıştır. Yunus Emre’nin her iki eseri de Eski Anadolu Türkçesinin özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır. Bugüne değin yapılan çalışmalarda Yunus’un eserleri genel olarak edebiyat açısından incelenmiştir. Dil açısından az da olsa araştırmalar bulunsa bile bu çalışmalar istenilen seviyede değildir. Söz konusu bu çalışmamızda Yunus’un Risâletü’n-Nushiyye ve Dîvân’ı imla, ses, şekil ve söz varlığı açısından değerlendirilecek ve söz varlığı ayrıntılı biçimde grafiklerle gösterilecektir. Anahtar sözcükler: Yunus Emre, Eski Anadolu Türkçesi, Yunus Emre Divanı, Yunus Emre’nin söz varlığı Abstract: One of the leading representatives of XIIIth century Turkish literature is undoubtedly Yunus Emre. One of the two literary works that survived today by Yunus Emre is his Risaletun Nushiyye the other is his Divan. Many other copies of his works are available in libraries domestic and abroad and in the collections of private individuals. However, none of these copies are in the original script of the author. The best copy is at the Süleymaniye Library, Fatih Books spelling registered in 3889, thought to belong to the XVth century due to the paper and naskh style of calligraphy employed. The Fatih copy was published as a facsimile by Abdülbaki Gölpınarlı in 1965 and by the Ministry of Culture in 1991. Both of Yunus Emre’s works incorporate the features of the old Anatolian Turkish language. To date, Yunus Emre’s works have been examined mainly in terms of literature rather than language. Although there are some studies of the language, it is not at the desired level. In this study, the Risaletun Nushiyye and the Divan by Yunus will be evaluated in terms of spelling, sound, shape, and in vocabulary and the vocabulary will be detailed in graphics. Keywords: Yunus Emre, Old Anatolian Dialect, Divan by Yunus Emre, Yunus Emre’s vocabulary

Bu çalışma, Kur’an’ın temel ahlâkî ilkelerinden biri olan “sabır” konusuna kelamî bir yaklaşım sergilenmektedir. Kur’an’da “sabır” ile ilgili ibarelerin geçtiği âyetler yüzden fazladır. İnsanî bir nitelik olmakla birlikte dinî bir değer içeren sabır kavramı, böylece dünyevî ve uhrevî bir özelliğe sahiptir. Birçok anlamı bulunan terimin, “iyiliği emretme, kötülüğü yasaklama” yanında menfî olaylar karşısında, dilini ve kalbini olumsuz tepkiden uzak tutmak şeklindeki manasıyla, imanî boyutun göstergesi olmaktadır. Bu nedenle sabır, imanın güçlülüğünün (tahkiki iman) dünyadaki bir yansımasıdır