Balıkesir Karasi İlçesi Turplu Mahallesi Şayak Dokumacılığı

Art-e Sanat Dergisi, 2014

Halk eğitimi yetişkinin davranış, düşünce ve eylemlerinde değişiklik yaratmayı sağlayacak yeni bilgilerin, becerilerin kazandırılmasını amaçlar. Bu amacın gerçekleşebilmesi için yetişkinlerin eğitsel gereksinimlerinin, ilgilerinin ortaya çıkartılması, eğitsel araçların saptanması, öğretim işleri için planlamanın yapılması, uygulanması ve değerlendirilmesi ve yetişkinlerin bu sürece katılması sağlanmalıdır. Burdur Mehmet Akif Ersoy Halk Eğitim Merkezinde, yöredeki kadınlara bu imkân sağlanmaktadır. Bu çalışmada söz konusu merkezin faaliyetlerinden bir kesit ve yörenin dokuma geleneği (Alaca dokumaları) ele alınmıştır.

Muğla Yöresi Heybe Torba Çuval Dokumaları, 2014

Dergide yayınlanan çalışmalardan, kaynak gösterilmek koşuluyla alıntı yapılabilir. Çalışmaların tüm sorumluluğu yazarına-yazarlarına aittir. SDÜ Arte-Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, EBSCO'nun Art Source veri tabanında tam metin olarak yer almaktadır. SDÜ GSF Art-E Dergisi, Ankara Üniversitesi tarafından, öğretim üyeliği atama kriterleri çerçevesinde kabul edilen ulusal hakemli dergiler arasında yer almaktadır.

ARIŞ, 2021

Kaydırılmış düğüm daha çok çapraz ilerleyen hatların dokunmasında, üçgen, eşkenar dörtgen gibi şekillerde ve bunlar içinde kalan alanların doldurulmasında elverişli bir tekniktir. Türk düğümünün normal uygulamada yarattığı kademeli etkiden uzak, daha düzgün hatların oluşmasını ve halının daha sağlam olmasını sağlamaktadır. Türkmenistan' da Salur boyu tarafından dokunan halılarda uygulanan bu teknik, Anadolu'da da Salur boyunun yerleştiği Manisa, Konya, Sivas, Malatya, Erzurum gibi bölgelerde görülmektedir. Halılarda yer alan altıgen madalyonlar, Salur Türkmenlerinin göl motifiyle benzerlik göstermekte olup, teknik ve desen birliği Anadolu' da dokunan halılarla yaşatılmaktadır.

Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi, 2004

Tam olarak nerede ortaya çıktığı bilinmeyen dokumacılık sanatı, insanlık tarihi ile birlikte uzun bir süreç geçirmiştir. Tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin egemen olduğu, 11. yy.'dan itibaren de Türklere vatan olan Anadolu, dokumacılık sanatının yaşatıldığı önemli merkezlerdendir. Yurdumuzdaki dokumacılığın yapıldığı yöreler araştırıldığında, her bölgenin kendine özgü karakteristik özellikleri az veya çok taşıdığı görülür. Sarız (Kayseri) yöresi de Anadolu'nun önemli dokumacılık merkezlerinden birisidir. Hayvancılık, yöre halkının temel geçim kaynakları arasında yer almaktadır. Koyunlarının yünleri yöre halkı tarafından kırkılıp, eğirilerek iplik elde edilmiş ve dokumalarda kullanılmıştır. Yörede yetişen, boyar madde içeren bitkiler dokumada kullanılacak iplerin boyanmasında kullanılmıştır. Sarız yöresine ait dokumalar arasında havlı dokuma olarak bilinen halı tekniğindeki dokumaların bölgede hiç kullanım alanı olmadığı görülmüştür. Düz dokuma yaygılar ise genellikle ilikli, iliksiz kilim ve cicim tekniklerinde dokunmuştur. Zili ve sumak tekniğinde dokuma sayısı azdır. Kilim tekniği daha çok yer ve duvar yaygılarında, sedir/kanepe örtülerinde tercih edilmiştir. Yük perdesi, çuval, heybe , iğlik, oklavalık, yastık türündeki dokumalarda ise cicim tekniği, cicim ve kilim tekniği veya cicim, zili, kilim, sumak teknikleri bir arada kullanılmıştır. Sarız yöresi düz dokumalarının kullanım alanları; duvar yaygısı, yük perdesi, yüklük örtüsü, ahretlik dokumalar, sedir/kanepe örtüleri, yastık, çuval, heybe, ita, iğlik, oklavalık vb. şeklindedir. Duvar ve yer yaygıları, genellikle iki şak (kanat) olarak ayrı ayrı dokunmuş ve daha sonra dikilerek birleştirilmiştir. Dokumalar sarma tezgâhta dokunduğundan boyları uzundur.

Terekeme/Karapapak Türkleri Mutfağı, 2023

Dergimiz basın yayın ilkelerine bağlıdır. Metin ve içeriğinden Yazarların kendileri sorumludur. Dergimizde kullanılan resim, foto, simge süliet v.b. kaynaklar yazarların kendilerine ait değil ise sosyal medyadan alıntı yapılarak konu anlatımına Destek amaçlı kullanılmıştır. Erzurum Sevdası ve Dergisi Tüm Hakları Saklıdır.

Arış (Ankara), 2022

ÖZ Doğu Türkistan'da bulunan Tarım Havzası, 19. yüzyılın ikinci yarısından 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar Batılı ülkelerin en çok keşif seferi düzenlediği yerlerden birisi olmuştur. Daha önce dünyada adı duyulmamış olan Tarım Havzası, bilim insanlarının arkeolojik çalışmaları sayesinde bulunan harabe, kadim yazıt ve hatta mumyalar yoluyla tanınmıştır. Tunç Devri'nden kalma Kroren Harabelerinin yanı sıra Niye Harabelerinde önemli kalıntılar bulunmuş; bu keşifler tüm dünyada yankı uyandırmıştır. Bu çalışmada, kazılarda gün ışığına çıkarıldıktan sonra Batılı kaşifler tarafından Avrupa'ya götürülen ve günümüzde İsveç ve İngiltere gibi ülkelerin müzelerinde sergilenen halı, kilim ve keçe başlık gibi yün dokuma örnekleri hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca, dokuma teknikleri ve boyama özelliklerinin yanı sıra yün dokumaların tarih boyunca üstlendiği sosyokültürel rol analiz edilecektir. Tarihi belgelerde görülen bir kısım terminolojiler vasitisiyle, Tarım Havzası'ndaki halı üretiminin durumu hakkında derlemeler yapılacaktır. Materyal, teknik ve desenler üzerindeki incelemeler bize Tarım halıları'nın farklı dinler ve inançların etkisinde olduğunu düşündürmektedir. Söz konusu arkeolojik keşiflere dayalı olarak, eski çağlardan beri Doğu Türkistan bölgesinde yaşayan Uygurların etnik kökenini incelemek mümkün olmuş; Uygurların özgün karakteristiklere sahip yerli ve köklü bir uygarlık olduğu ve başka kültürlerin uzantısı olmadığı ispat edilmiştir. Keşfedilen yün dokumalar Tarım havzası'ndaki dokuma tekniğinin yüksek düzeyde bir yere sahip olduklarını anlatmanın yanında, Orta Asya'nın etnokültürel tarihini anlamak açısından da büyük önem arz etmektedir.

Kalaycık Köyü - Derleme, 2020

Kalaycık Köyü - Şarkışla / Sivas Eski yapılar ve Unsurları, Tarım Araçları ve Parçaları (Derleme) Derleyen: Deniz Karakurt

Art-e Sanat Dergisi, 2014

Anadolu'da dokuma kültürünün köklü bir gelenek oluşturduğu önemli merkezlerden birisi de Muğla ilidir. Dokumalarının sahip olduğu kendine özgü renk, motif ve desen özelliği ile ayrı bir yeri olan yörede, el dokuması halıcılık ve düz dokumacılık Bodrum, Fethiye ve Milas ilçeleri başta olmak üzere birçok ilçe ve onların köylerinde yaygın olarak sürdürülmektedir. Milas halısı, Kaya halısı, Bodrum kilimleri, Eldirek kilimleri, Seydiler kilimleri Muğla'nın bilinen dokumalarından bazılarıdır. Anadolu insanının günlük yaşamı içerisinde geçmişten bugüne önemli bir yer tutan bu dokumalar döşeme, yer yaygısı, yük sarma, taşıma, depolama vb. birçok kullanım amacı için üretilmişler ve dokumacının yaşamını kolaylaştırmışlardır. Bu çalışmada da Muğla ve yöresinde, geçmişten bugüne üretilen ve günlük yaşam içerisinde kullanımı halen geçerliliğini koruyan depolama ve taşıma amaçlı dokumalar incelenmiştir. Bu amaçla üretilen heybe, torba (çanta), çuval ve mafraş gibi dokumalar kullanılan hammadde, dokuma tekniği, renk, motif ve desen özellikleri açısından değerlendirilerek yöre kültüründeki yerleri açıklanmıştır. Yeşil, mavi, kırmızı, kınalı sarı, pembe, mor ve beyaz dokumalarda kullanılan renklerdir. Gül bahçe, koçboynuzu, turna, pıtırak, koyungözü dokumalarda genellikle rastlanan motiflerdir.

ASIA MINOR STUDIES

All the settlements located in and around Ayvacık, Ezine, Can and Kaz Mountains within the region of Canakkale have been a centre for carpets and flat weave rugs. Weaving in Yukarikoy located between the districts of Ezine and Ayvacık goes quite back in the history. The people of the region who were a part of Karakecili Tribe and who led a life between summer pastures and winter quarters up until 1950s have adopted a sedentary life after this date. The weavings from Canakkale region features the characteristics generally observed in Turkish weaves. Canakkale weaves on which bright colours are used, colours such maroon, blue, yellow, green and purple as well as red, dark blue and white are used.

Ağrı, one of the border provinces of Eastern Anatolia, has the effects of different cultures as it is located on an important transit route between Asia and Europe. One of the areas where these effects are best observed is traditional handicrafts. Local saddlebags, whose raw material is wool and have a very rich variety, have a unique place in traditional handicrafts. Carrying the influences of Kars, Caucasus, Van, Bitlis and Western Iran with their motif and composition features, these effects are not direct, but transformed into motifs and compositions specific to the region by changing their form, and gained characteristic features. With the change in the lifestyle in the region, the saddlebags, which are no longer touched and are erased from the memory of the local people, will be re-touched and marketed as touristic goods, on the one hand, it will activate the female workforce and will provide income to the local people, on the other hand, it will ensure that our cultural heritage is preserved and transferred to future generations.

DergiPark (Istanbul University), 2008

İnsanoğlu tarihi süreç içerisinde çok çeşitli araç ve gereçler yapmış ve kullanmıştır. Bunlardan birisi de kaşıktır. Zaman içerisinde hammaddesi değişen kaşık daha çok tahtadan, madenden veya kemikten yapılmıştır. Geleneksel olarak yemek türleri dikkate alınarak yapılan kaşıklarda da çeşitlemeler olmaktadır. Türkiye'de kaşıkçılıkla ilgili çok çeşitli ve zengin bir gelenek bulunmaktadır. Geleneğin dayanakları Türklerin tarihi serüvenleri ile pekişerek günümüze ulaşmıştır. Zamanında Konya, Kütahya, Akseki, Geyve, Taraklı, Göynük, Gediz birer kaşık merkezi konumundayken günümüzde kaşıkçılık gittikçe zayıflamakta ve geleneksel kaşıkçılığa duyulan rağbet azalmaktadır. Bu durum usta çırak ilişkisi içerisinde bulunan kaşıkçılık için önemli bir sorun olarak karşımıza çıkar.

Dergi Karadeniz, 2015

Dokumacılık Türk tarihinin en eski dönemlerinden beri yapılmaktadır. Bir ihtiyacın gelişerek sanat eserine dönüşünün izleri, tarihin sayfalarında takip edilebilmektedir. Osmanlı arşivlerine bakarak; dokumacılığın, çalışmaya konu olan Trabzon'da da çok geliştiği söylenebilir. Trabzon'un dokuma giysi çeşitleriyle ünlenen Şalpazarı ilçesi, bu araştırmanın evrenini oluşturmakta olup farklı dokuma türlerinden çanta ve çorap, yaygınlığı ve çeşitliliği itibariyle dikkat çekicidir. Sahada yapılan derlemelerle ürünlerin fotoğrafları çekilmiş, envanterleri hazırlanmış, motifleri çıkartılmıştır. Çalışma, dokumanın ve Trabzon'da dokumacılığın tarihsel gelişiminin anlatıldığı bir giriş bölümünden sonra üç ana bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Bu ana bölümler; Şalpazarı yöresine ait dokuma türleri, bu dokumalarda kullanılan motifler ve dokuma örnekleri şeklindedir. Dokuma çeşitlerinden biri olan çanta eskiden taşıma ve saklama amaçlı kullanılırken günümüzde bir aksesuara, hediyelik eşyaya dönüşmüştür. Diğer bir dokuma çeşidi olan çorabın ise günümüzde yapılış amacı değişmemekle birlikte renk ve desenlerinde artışlar olmuştur. Ayrıca her iki dokuma çeşidi de eskiden çeyizin olmazsa olmazı iken günümüzde bu özelliği sadece çorap devam ettirmektedir. İncelemede, çanta ve çoraplardaki motifler hem yöresel ismiyle hem de varsa Türk dünyasındaki benzer motif ismi ile birlikte verilmiştir. Son olarak da ürünler hakkında ayrıntılı bilgiler verilerek ürünler tanıtılmıştır.

MUKADDİME , 2022

Karapapak Terekemeleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru Osmanlı Devleti'nin Kafkas sınırlarına nazır bölgelerinden içeriye, Şark vilayetlerine doğru göç etmişlerdir. Bunda Osmanlı-Rus devletleri arasında yaşanan savaşların ortaya çıkardığı huzursuzluklar etkili olmuştur. İlk gelen kafileler Erzincan ve Sivas vilayetlerine, Bayezid Sancağı'na doğru iskân edilmişlerdir. Bilahare Anadolu'nun içlerine doğru Malatya, Çorum, ve Yozgat gibi şehirlere yayılmışlardır. Karapapakların bu göç durumu sebebiyle vesikalarda onlardan muhacir olarak söz edilmiştir. 93 Harbi'nin yaşandığı dönem Osmanlı-Rus ilişkilerinin gerildiği ve Ermeni milliyetçi hareketlerinin hız kazandığı bir evredir. Bu zaman zarfında Osmanlı Hükümeti, bölgedeki emniyeti sağlamak ve aşiretlerden Hamidiye Süvari Alayları tesis etmek üzere uğraş vermekteydi. Karapapaklar ise binicilik, silahşörlük ve cündîlikte/askerlikte mâhir idiler. Onlar bu sürece çabuk adapte olarak 6., 7. ve 40. alayları kurmuşlar ve üç alayla bu teşkilata dâhil olmuşlardır. Bu makalede Karapapakların Hamidiye Alaylarındaki rolleri birincil kaynaklara dayalı olarak Osmanlı vesikalarından ve salnamelerden incelenmektedir. Ayrıca Karapapak alaylarında görev alan kişilerin isimleri, görevleri, aldıkları madalyalar gibi birçok bilgi tablolarla ortaya konulmaktadır.

2017

Bu arastirma, geleneksel Canakkale seramiklerinin, Tabaklar Koyunde ne duzeyde ve cesitlilikte kullanilmis oldugunu saptamak amaciyla gerceklestirilmistir. Geleneksel Canakkale seramiklerinin yogun olarak uretildigi 17-20. yuzyillar arasinda, buyuk bir kismi Canakkale disina ihrac edilmesine karsin, Canakkale genelinden sectigimiz gelir durumu yuksek olmayan koylerden birine ornek olusturan Tabaklar Koyu'nde bu seramiklerin kullaniminin, geleneksel Canakkale seramiklerinin ic piyasadaki yayilimi hakkinda fikir verici sonuclar dogurmasi onemlidir. Camur, astar, sir ve dekor yonunden degerlendirildiginde, bulunmus olan seramik orneklerin zengin bir cesitlilik sundugu gorulmektedir.