Ekolojik Marksizm ve Ekososyalizm Yaklaşımları

M arksizm, öncelikle klasik liberalizmin ve özel mülkiyeti ön planda tutan ve özgür teşebbüs iradesine dayanan kapitalizmi ve onun felsefi dayanak ve tutumlarını reddeden temelde iktisadi olarak kabul edilmesine rağmen hem iktisadi hem de sosyal bir akım ve ideolojiler dizisi ve sistemidir.

Polen Ekoloji, 2024

Bu yazının amacı, ekoloji sorununa ilişkin olarak sosyalist ve ekososyalist yaklaşımların karşılıklı katkı olasılığını öne çıkaran bir pozisyonu belirginleştirmek.

ÖZET 1960'li yıllardan itibaren kimi öncü bilimsel çalışmalar aracılığıyla varlığı kanıtlanan ve ardından 1970'li yıllarla birlikte verimli bir düşünsel tartışma konusu haline gelen ekolojik kriz, günümüz siyasal düşüncesinin yeniden yapılandırılmasını gerektirecek çapta hararetli tartışmalara konu olmaktadır. Marksist gelenek bünyesinde değerlendirebileceğimiz çeşitli düşünsel yaklaşımlar, ekolojik krizin aciliyetini dikkate alan yeni bir siyasal söylem oluşturma ve buna uygun olarak bir kavram dağarcığı geliştirme gayreti içindedirler. Bu yaklaşımlardan biri olan ekososyalizm, ekolojik krizin aşılıp toplumsal yaşamın yeniden düzenlemesi söz konusu olduğunda en önemli alternatiflerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmamızda, öncelikle politik ekolojinin temel kavramlarını tartışmaya açacak, ardından da bu kavramsal temel üzerine ekolojik krizin tarihsel nedenlerini tespit etmeye çalışacağız. Son olarak ise, ekolojik krizin aşılmasında bir çözüm alternatifi olarak ekososyalizmin sunduğu toplumsal projeyi alanın temel referanslarını kullanarak inceleyeceğiz.

Kamu Politikası Ansiklopedisi, 2022

Yayınevinin yazılı izni olmaksızın, kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltımı ve dağıtımı yapılamaz. Nobel Akademik Yayıncılık, 2011 yılından beri "tanınmış uluslararası yayınevi" statüsündedir.

Praksis Sayı:50, 2019

Geçtiğimiz yıllarda, toplum-doğa ilişkisi açısından yeni yaklaşım ve kavramsallaştırmalara tanık olduk. “Antroposen” kavramı ve tanımı, biyosferin insan faaliyetleri ile değiştirildiği anlamına gelen yeni bir jeolojik dönemi işaret etmesi bakımından özel bir öneme sahiptir. Bu gelişmeye paralel olarak, son yıllarda toplum-doğa ilişkisinin diyalektiğini ele alan çok sayıda Marksist çalışma, bu alanda radikal bir bakış açısının temellerini atmıştır. Bu çalışma, Marksist kuram içerisinde ekoloji söyleminin gelişimine, hangi sorunsallar etrafında şekillendiğine odaklanmakta ve bir kavram ve yeni bir çağ olarak Antroposeni anlamak için Marksist düşüncenin önemine dikkat çekmektedir. Bu çalışmanın temel tezi Anroposenin ancak toplum ve doğa arasındaki diyalektik ilişkiyle bir arada düşünüldüğü zaman anlamlı bir kavram olacağıdır. Bu kapsamda, bu çalışmanın odak noktasını toplum-doğa ilişkisinin diyalektik maddeci kavranışı üzerine tartışmalar oluşturmaktadır. Bu tartışmaların kapsamını ise metabolik yarık, insan-doğa ikiliği (ikicilik), bütünsellik ve ilişkisellik konularındaki anlaşmazlıklar oluşturmaktadır.

Polen Ekoloji, 2020

İlk iki kitabın yeni basımları yayınlandı ve eko-marksizmin temel metinleri olması nedeniyle tekrar incelemeye değer eserlerdir. Schmidt ve Burkett'in eserlerinin ikisi de doğanın diyalektiği üzerine yapılan çalışmalar olsa da, Karl Marx'ın ekolojik bir anlayış taşıyıp taşımadığı sorusuna farklı yanıtlar verirler. Fish, genetik yapısı değiştirilmiş (transgenik) hayvanların sanayileşmenin mantıki ereği olduğunu öne sürerken Malm, kapitalizmin uzun süredir fosil yakıtları sınıf mücadelesinin bir silahı olarak kullandığını gösteriyor. Dört bilim insanı da, Marx'ın doğal bir sistem olarak kapitalizm ile derinlemesine ilgilendiğini vurguluyor. Dört kitabı birbirine bağlayan temel fikirlerden biri, Marx'ın "doğanın insancıllaştırılması" olarak adlandırdığı süreçtir. Anahtar kelimeler çevre-diyalektik materyalizm-Karl Marx-sanayi devrimi-genetiği değiştirilmiş organizmalar-enerji-kömür-doğaeko-Marksizm

Özet: Bu makalede ekolojist düşünce ile kapitalist rasyonellik arasındaki organik ilişki üzerine bir dizi spekülasyon geliştirilmiştir. Ekolojik hassasiyet bir tür yeni ekonomi modeli olarak kapitalist sistemi en azından iki noktada destekler. Ekolojik gündem gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasını güçleştiren önerileri ön plana çıkararak merkez ile çevre arasındaki bağımlılığın devamına katkıda bulunur. Ayrıca ekolojist düşünce doğayı metalaştıran tüketim kodlarını destekler ve yeşil ekonomi odağında yeni bir rant ekonomisine yardımcı olur. Tabi ekolojist hareket yalnızca kapitalizmle değil aynı zamanda postmodern burjuva toplumunun var oluşsal kriziyle de ilintidir. Eco özne yeni bir dinin savunuculuğuna soyunmuş ve Batı toplumundaki bir dizi çelişkiyi kendi varlığında kristalleştirmiş oldukça sorunlu bir aktördür.

2011

Gunumuzde artan cevre sorunlari, insan-doga iliskilerini yeniden ele almayi gerektirmektir. Bu konuda karsimiza cikan temel bir hata, dogal olanin beseri alana aktarilmasi, insani kimi degerlerin goz ardi edilmesidir. Bunun tipik ornegi, sosyal darvinizm ve ojenik harekettir. Sosyal darvinizm, materyalist evrim teorisinin topluma aktarilmasidir. Sosyal darvinizme gore farkli evrim asamalarinda bulunan irklarin karismasi onlenmelidir. Ayrica ustun irk yararina diger irklarin yok edilmesi de dogaldir. Ojenik ise sosyal darvinizmin ileri bir safhasi ve uygulamasidir. Ojenik hareket toplumda zayif, yasli ve zihinsel ozurlulerin yok edilmesi; guclu ve saglikli bireylerin cogalmasi icin ortam hazirlanmasi gerektigini savunur. Sosyal darvinizm ve ojenik, “dogal olan” ile “beseri olan” arasindaki farkliligi goz ardi etmistir. nsani cesitli ayirtedici ozellikleriyle bir butun olarak tanimlamak yerine, onu varliginin bir boyutuna indirgemistir.

Kohei Saito'nun "Karl Marx'ın Ekososyalizmi" Kitabının Marksist Eleştirisi, 2022

Marx ve Engels asıl, doğa ve toplum bilimlerindeki tüm gelişmeleri de dinamik ve eleştirel olarak özümseyen devrimci diyalektik tarih bilimine dayalı bir toplum tasavvur ediyorlardı. Yani kendi tarihlerini ve doğayla ilişkilerini kendi bilinçli-komünal kontrollerine almış, toplumsallaşmış, çok yönlü gelişmiş, öznesel ve özgür bireyler toplumu!