Danışanlarda Gözlemleyen ve Sorgulayan Bilinç

2018

"Hayat, olması gereken bir şeydir ama bir derttir, hiçliğe geçiş, hayattaki tek mutluluktur." (Schopenhauer)[i] Leo Nikolayeviç Tolstoy'un İtiraflarım adlı eseri onun dini-felsefi bir metni olarak geçmektedir. Adı üstünde itiraflarım olan eser Tolstoy'un içsel hesaplaşmalarını taşımaktadır. Hayatın anlamı ne sorusu üzerine başlayıp bir amaç uğruna yaşamanın gerekliliği üzerine bir sorgulayış…

Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2021

Bu çalışmada; dinlemenin neden bir dil becerisi olduğu, dilsel yönünün ne ifade ettiği, iletişim ve dinleme ilişkisi, konuşmacı, dinleyici ve dilsel verinin dinleme üzerindeki etkileri, dilsel verinin çözümlenmesinde dinleyicinin özellik, görev ve sorumlulukları ile dinlemenin dilsel yönüyle eğitimi ele alınmıştır. Bilindiği üzere insan ilişkileri ve iletişim, dil sayesinde gerçekleşir. İletişimde kullanılan dilsel veri, dinlemeyi etkiler. Dinleme dilsel bir beceridir. Dinleme, işitme üzerine temellenir ancak işitmeden farklıdır. Dinlemeyi olumlu veya olumsuz etkileyen birçok faktör vardır. Bir konuşmanın içeriği kadar konuşmacının dil kullanımı ve özellikleri de dinlemeyi etkiler. Dinleyicinin, konuşmayı dilsel yönden anlamlı kılacak özelliklere sahip olması gerekir. Kitap, makale, tez ve araştırmalarda dinlemenin, daha çok, iletişimsel yönüne dikkat çekilir. Çalışmanın amacı, bir iletişim becerisi olarak da bilinen dinlemenin dilsel yönünü ortaya koymaktır. Bu amaçla; ilgili literatür taranmış, dokümanlara ve yayınlara ulaşılmış, dinlemenin Türkçede dilsel bakımdan yeri ve önemiyle ilgili tespitler sıralanmıştır. Konuşmayı oluşturan dilsel ifadeden, dinleyicinin dil yetisine kadar dinleme sürecine etki eden birçok özellik, çeşitli bulgu ve değerlendirmelerle yansıtılmıştır. Nitel desendeki bu çalışmada, kaynak tarama tekniğinden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda; dinlemenin diğer becerilerle birlikte değerlendirilmesi, dinleme eğitimiyle ilgili yayınların, dinlemenin iletişimle ilişkisine değinmek kadar dilsel yönüne de vurgu yapması, dinlemeye etki eden faktörlere ilişkin farkındalık geliştirilmesi ve dinlemenin dilsel yönden eğitimine dair çalışmalar yapılması gerektiği belirtilmiştir.

Derleme: Vehbi Hacıkadiroğlu

Bu makale şişman kadınların yaşam deneyimleri ve duygu dünyaları hakkında feminist bir tartışma yürütmektedir. Makalede tartışılan veri, niteliksel yöntemle yürütülmüş bir alan araştırmasına dayanmaktadır. Araştırma kapsamında, yirmi şişman genç kadınla derinlemesine görüşme yapılmıştır. Onların şişmanlıkla biçimlenen yaşam öyküleri dinlenmiştir. Makale teorik olarak, feminist beden politikaları yazınından beslenmektedir. Bu yazın, özellikle 1970'lerden bu yana, kadınların ezilmesi ve ikincilleştirilmelerinin önemli bir veçhesinin ataerkil ilişkilerin kadınların bedenlerini kontrol etmesi, kısıtlaması, belli ölçütlere, imajlara, formlara göre yargılaması olduğunu tartışır. Şişmanlık, başkalarının bakışlarının nezaretinde kadınları bedenlerine hapseden bir deneyim olarak yaşanmaktadır. Ayrıca, başkalarının acımasız yargılarına konu olan şişmanlık, kadınların olumsuz duygular yaşamalarına yol açmaktadır. Makalenin dayandığı alan araştırmasının sonuçlarına göre, bir yandan zayıf beden idealinin kurduğu baskı yüzünden, diğer yandan başkalarının bedenleri hakkındaki bitmeyen eleştirileri ve nasihatleri yüzünden şişman kadınların bedenlerini ve kendilerini sevme kabiliyetleri yaralanmaktadır. Kadınlar şişmanlığı üzüntü kaynağı olan bir farklılık olarak yaşamaktadır. Ayna karşısında, kamusal alanda, toplu taşımada, aile sofralarında başkalarının bakışları ve sözlerinin etkisi altında biçimlenen şişmanlık öfke, pişmanlık, bıkkınlık, çaresizlik, neşesizlik gibi duygularla yaşanmaktadır Anahtar Kelimeler: şişmanlık feminist beden teorisi, feminist beden politikaları, beden sosyolojisi, duygular sosyolojisi Fatness as a Difference, Gaze and Outgrowth Issue: A Feminist Discussion on the Worlds of Emotions and Experiences Attached to Women's Fatness This article makes a feminist discussion about the life experiences and emotional worlds of fat women. The data discussed in the article is based on a field study conducted with a qualitative method. Within the scope of the research, in-depth interviews were conducted with twenty fat young women. In the study, the life stories of women shaped by being fat are investigated. The article is theoretically grounded on feminist body politics literature. This literature, especially since 1970's, argues that an important aspect of women's oppression and subordination is the patriarchal relations that control women's bodies, restrict them, and judge them according to certain criteria, images, and forms. Being fat is lived as an experience that imprisoned women into their bodies under the custody of others. In addition, obesity, which is the subject of cruel judgments of others, inspires negative emotions in women. According to the results of the field research on which this article is based, fat women's ability to love their bodies and themselves is injured, on the one hand, due to the pressure of the slender body ideal, and on the other hand, the endless criticism and advice of others about their bodies. Women experience being fat as a difference that is a source of sadness. Being fat, which is shaped under the effect of the gaze and words of others, in front of the mirror, in public space, in public transportation, at family tables, is experienced with emotions such as anger, regret, boredom, despair, and joylessness.

2000

Bilindigi gibi iletisim acisindan dil, en yalin bir anlatimla kodlama ve kod cozme olarak tanimlanir.1 Sozcukler ise kodlanmis gostergelerdir. Insan zihninin gucunu, yaraticiligini, yetenegini yansitan dil, gosteren ve gosterilen diye adlandirilan iki yone sahiptir. Bu da; dilin bir bicimsel, bir de anlamsal yaninin oldugu ve dille iletisimin bu iki ozellikle birlikte gerceklestigi anlamina gelir. O zaman dil incelemelerinde, bicimbirimler, iliski kurduklari butun icinde hem bicim hem anlam yanlariyla degerlendirilmeli ve calismalar bu dogrultuda olmalidir

Sosyal Bilgilerde Güncel Okumalar 2, 2020

Bilişim teknolojisindeki gelişmeler sürekli bilgi dağarcığını geliştirmekte, yaygınlaştırmakta ve insanların kullanımına sunmaktadır. Bundan dolayı günümüzde ilgili ve ilgisiz bilgilerin ayırt edilmesi; eksik, yanlış, yetersiz, saptırılmış bilgilerin fark edilmesi; yazılı, sözlü, görsel bilgilerin sorgulanması, değerlendirilmesi ve bir sonuca varılması gibi unsurlar önemli hâle gelmiştir. Bütün bu yeterliliklerin kazanılması eleştirel düşünme becerisiyle doğrudan ilgilidir. Sagan’a göre (1998) kuşkuculuk tehlikeli demektir. Çünkü kuşkuculuk yerleşik kurumlara meydan okur. Kuşkucu düşünme alışkanlığı ile bireyler ekonomik, toplumsal, siyasal ya da dinsel kurumları zorlayıcı sorular sormaya başlayacaklardır. Bu durumda belki güç sahiplerinin görüşlerini değiştirmeyi başarabilirler ve uygarlığı ileri taşımada önemli bir adım atabilirler. Çağımızda günlük hayatta, okul hayatında, iş hayatında medya araçlarından, kitaplardan, kişilerden vb. gelen iletileri açık ve objektif biçimde sorgulayan, değerlendiren, problem çözen, karar veren ve eleştiren bireyler ön plana çıkmıştır. Eleştirel düşünmeye önem veren ülkelerde bilim ve teknoloji daha fazla gelişmekte, sorgulayan ve eleştiren yurttaşlar sayesinde demokratik standartları yükselmektedir. Bundan dolayı gerek örgün eğitimin gerekse de yaygın eğitimin bütün kademelerinde eleştirel düşünme becerisine yer verilmesi son derece önemlidir. Sosyal bilgiler eleştirel düşünmenin kazandırılmasında çok farklı olanaklara sahip bir derstir. Gerek sosyal olayların, sorunların sorgulanmasında ve çözüm önerileri getirilmesinde, gerek tarihî, ekonomik, kültürel, siyasal ve sosyal olayların eleştirel bir şekilde değerlendirilmesinde, gerekse de gazete, dergi, genel ağ, televizyon, radyodan alınan haber, video ve görsellerinin eleştirel bir şekilde gözden geçirilmesinde sosyal bilgiler dersinin çok önemli bir işlevi bulunmaktadır.

Bu çalı ma kapsamında, etkili ileti imin temeli olan dinleme konu edilmekte ve Türkçede yer alan atasözleri ile deyimler üzerinden analiz edilmektedir. Bu do rultuda öncelikle bir ileti im edimi olan dinleme mercek altına alınmakta ve dinleme kavramına açıklık getirilmektedir. Ardından dinleme, dinleme süreci ve dinleme türleri konu edilmektedir. Çalı ma, Türkçede bulunan dinleme temalı atasözleri ve deyimlerin içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmesiyle son bulmaktadır.

Sosyal hayatta genellikle olumsuz bir anlam yüklenen dedikodu örgütsel yaşamda varlığı inkar edilemez bir gerçektir. Dedikodu, "konusu çekiştirme ya da kınama olan konuşma" şeklinde tanımlanmaktadır. Oysa örgütsel yaşamda, dedikodu, informal iletişim biçimi de dahil olmak üzere farklı biçimlerde algılanabilmektedir. Bu çalışmada bir yüksek öğretim kurumunda dedikodunun bireylerin kavrama ilişkin genel algısı ve örgütsel yaşamdaki araçsallığına ilişkin algıları sorgulanmıştır. Toplam 19 sorudan oluşan bir anket formu geliştirilmiş ve toplam üç fakültede akademik personele uygulanmıştır. Türk yönetim yazınında fazlaca çalışılmamış olan bu konunun irdelenmesinin, örgütsel yaşamda dedikodunun araçsallığını ortaya koyacağı ve bu anlamda literatüre katkı sağlayacağı düşünülmüştür.

Millî Eğitim Dergisi, 2023

Bu araştırmanın amacı; izleme becerisinin bir dil becerisi olup olmadığını, dil öğretimindeki yeri ve önemini ortaya koymak; öğretim programlarında birlikte yer verilen dinleme becerisiyle ilişkisini belirlemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseniyle oluşturulan çalışmada alanda çalışan öğretim üyelerinin görüşlerine başvurulmuş; doküman inceleme yöntemiyle de ilgili literatür taranarak ulusal ve uluslararası deneysel-kuramsal yayınlardan elde edilen veriler, bulgular bölümünde tartışmaya açılarak sıralanmıştır. Çözümlenen verilerle alanda çalışan 24 akademisyenin görüşleri karşılaştırılmış; izlemenin, dil öğretimindeki yeri belirlenmiştir. Araştırmada, ihmal edilmiş bir beceri olan izlemenin, genel olarak bir dil becerisi olmadığı (%54 oranla) ancak-diğer dil becerilerinin desteğiyle-alıcı bir dil becerisi özelliği gösterdiği (%83'lük oranla) ortaya çıkmıştır. Sesin ve dinlemenin olmadığı izleme çalışmalarının ise dilsel olmaktan çok zihinsel nitelikte olduğu (%72'lik oranla) belirlenmiş; izlemenin, dil becerilerini destekleyen bir zihinsel faaliyet olduğu (%100'lük oranla), dil eğitiminde dinleme ile izlemenin bir arada olması (%100'lük oranla) ve Türkçe öğretiminde izlemeye yer verilmesi (%100'lük oranla) gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Literatüre kazandırılmak üzere birkaç izleme yöntem ve tekniğinin önerildiği çalışmada izleme becerisini geliştirmek için eğitim/öğretim programlarının oluşturulması, öğretim programlarında izlemeye ayrı bir beceri olarak yer verilmesi, kademelere göre izlemenin kazanımlarının yazılması, bu becerinin yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi vb. gerektiğine işaret edilmiştir.