Od redaktorów: Analiza dyskursu a prawda o dyskursie

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura, 2019

Numer poświecony istostnemu i ciągle jeszcze niezbadanemu naukowo zjawisku postprawdy w dyskursie publicznym.

Krytyczna) analiza dyskursu a (krytyczna) analiza gender: zarys synergii teoretycznej i metodologicznej Natalia Krzyżanowska, dr, adiunkt w Katedrze Socjologii i Filozofii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. W pracy naukowej koncentruje się na zagadnieniach płci w różnych kontekstach społecznych i filozoficznych. Autorka wielu artykułów naukowych, monografii Kobiety w (polskiej) sferze publicznej (2012) oraz współredaktorka Sztuki wobec ekonomii. Ekonomii wobec sztuki (2010) i Miejskich (trans)formacji (w druku).

Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego eBooks, 2019

2020

Artykuł podejmuje zagadnienie prawdy w literaturze. Punktem wyjścia dla analiz jest koncepcja Romana Ingardena. Odmawia on dziełu literackiemu jako dziełu sztuki prawdziwości w sensie logicznym. Według Ingardena literackie dzieło sztuki jako przedmiot czysto intencjonalny niczego nie orzeka o świecie transcendentnym. Prawdę w dziele literackim można jednakże ujmować jako jej objawianie. -------------- Zgłoszono: 03/09/2020. Zrecenzowano: 22/10/2020. Zaakceptowano do publikacji: 10/11/2020

2007

The paper raises the problem of the status of word formation facts in a comprehensive description of the language. The author, referring to a discussion that has been going on for several years concerning the morphological or lexical character of derivates, presents additional arguments showing that word formation should be included in lexicology. The basis of this research are historical and linguistic facts certified in Old Polish dictionaries. On the example of lexicalization and tautology phenomena present in ancient Polish language the author tries to point out the groups of derivate lexemes that should also undergo a lexicological analysis

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego eBooks, 2023

W życiu naukowym szczególne znaczenie mają relacje interpersonalne: mistrz-uczeń. Mistrzowie inspirują, podpowiadają, kierują, krytykują, nieraz zawracają z błędnych ścieżek, wspierają, motywują… Są autorytetami. Tak właśnie wszystkie postrzegamy Panią Profesor Danutę Bieńkowską, choć na drogach naukowych każdej z nas występowała ona w różnych rolach: promotora pracy magisterskiej, promotora pracy doktorskiej, recenzenta pracy doktorskiej, recenzenta w przewodzie habilitacyjnym. W relacji mistrz-uczeń nie ma dystansu, jeśli współtworzy ją Pani Profesor Bieńkowska, osoba emanująca skromnością, życzliwością, dobrocią i ciepłem. Nawet krytyka, reprymenda czy wymówka z Jej ust zawsze miały pozytywny wydźwięk i mobilizowały do poprawy. Wsparcie, które otrzymałyśmy od Szanownej Jubilatki, zobowiązuje do wdzięczności. Na polu działalności naukowej ta bezcenna wartość materializuje się w postaci tomu studiów pisanych specjalnie dla naszych mistrzów i mistrzyń. Tak jest również i w przypadku tej publikacji, którą zgodzili się współtworzyć z nami i ofiarować Pani Profesor Danucie Bieńkowskiej autorzy niniejszego tomu. Im również Pani Profesor w różny sposób towarzyszyła na szlakach dawnej i współczesnej polszczyzny. Okazją do wyrażenia w ten sposób naszej wdzięczności jest 70. rocznica urodzin Jubilatki.

Wyzsze Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej, 2007

Kościół zawsze stał na stanowisku rzeczywistości i realizmu; rozmawiał z każdym państwem, które chciało z nim rozmawiać. Rozmawia więc w Polsce i z państwem komunistycznym. To nie koniunktura na miesiąc czy rok. To zasada. Stefan Kardynał Wyszyński Sytuacja Kościoła katolickiego w okresie PRL-u była niezwykle trudna i złożona. Polityka wyznaniowa reżimu komunistycznego zagrażała funkcjonowaniu Kościoła i realizacji jego podstawowego celu, jakim jest ewangelizacja. Analizując sytuację polityczną Polski po II wojnie światowej można wyraźnie stwierdzić, że władze kościelne podejmowały wszelkie działania zmierzające do zagwarantowania sobie samodzielności instytucjonalnej, niezależności polityki personalnej, swobody głoszenia swej wiary, dostępu do wiernych i możliwości utrzymania ich w wierze. Niestety komuniści starali się wszelkimi możliwymi sposobami rozbić jedność Kościoła, wpływać na obsadzanie stanowisk kościelnych, pozbawić Kościół źródeł utrzymania, dostępu do mediów, cenzurowania kazań. Komuniści uaktywnili ugrupowania pseudokatolickie oraz ruchy laickie, które miały wspierać działania władzy komunistycznej zmierzające do rozbicia Kościoła. Równolegle prowadzono pełną indoktrynację społeczeństwa w duchu filozofii materialistycznej, która jest w pełni sprzeczna ze światopoglądem chrześcijańskim. Na przestrzeni 50 lat zmieniała się zarówno polityka wyznaniowa władz komunistycznych, jak i cele Kościoła, które uzależnione były od warunków zewnętrznych. Naprzemienny wzrost represji i ich łagodzenie wobec Kościo-RECENZJE I OMÓWIENIA Recenzje i omówienia ła miał istotny wpływ na postawę Episkopatu Polski, który zachował pełny realizm sytuacji, realizując kolejne etapy: od przetrwania i oporu, poprzez dialog i mediacje. Na przestrzeni ostatnich lat ukazało się kilka książek będących syntezami dziejów Kościoła katolickiego. Należą do nich prace A. Dudka i R.

Stylistyka, 2017

MARZENA MAKUCHOWSKA (Opole) Teksty, które powstaj¹ w sferze komunikacji zwi¹zanej z ¿yciem religijnym, s¹ od pewnego ju¿ czasu nader chêtnie obserwowanym przedmiotem badawczym. Ostatnio ten bardzo bogaty i niejednorodny fragment rzeczywistooeci jêzykowo--kulturowej ze szczególn¹ predylekcj¹ ujmuje siê za pomoc¹ etykietki terminologicznej dyskurs religijny, która -byae mo¿e dziêki definicyjnej niedookreoelonooeci, a zarazem otwartooeci pojêcia dyskurs -przyci¹ga mo¿liwooeci¹ szeroko zakrojonych, wieloaspektowych analiz, integruj¹cych wiedzê lingwistyczn¹ z dorobkiem innych dziedzin humanistyki i nauk spo³ecznych (zob. Witosz 2009: 58). Woeród licznych propozycji rozumienia i badawczego wykorzystania pojêcia dyskursu funkcjonuj¹ takie, wed³ug których dyskurs jest kategori¹ modeluj¹c¹ zachowania spo³eczne i komunikacyjne, zwi¹zan¹ -co istotnez okreoelon¹ wspólnot¹ ludzi, tzw. wspólnot¹ dyskursywn¹, zbudowan¹ na tej samej wizji oewiata, tym samym typie racjonalnooeci, podobnych pogl¹dach, wartooeciach itp. Uznaj¹c ten sam zespó³ norm i regu³, dana wspólnota dyskursywna czerpie w okreoelony sposób z ogólnego zasobu jêzyka narodowego (Gajda 2001: 8). Z wytwarzanych przez ni¹ tekstów mo¿na zatem -jak siê zak³adawyprowadziae regu³y danego dyskursu, poznaae zasady, które ona (z okreoelonych powodów) szczególnie czêsto stosuje, determinuj¹c tym samym kszta³t swych wypowiedzi. Niniejsza praca jest jedn¹ z prób odkrycia regu³ dyskursu religijnego, czyli tego, który w procesach komunikacji wytwarza wspólnota ludzi podzielaj¹cych religijn¹ wizjê oewiata. Inspiracj¹ jest tu hipoteza, i¿ do szczególnie istotnych regu³ tego¿ dyskursu nale¿y wskazana w tytule artyku³u dyrektywa wznios³ooeci.

DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), 2017

Medialny obraz naukowca na przykładzie polskiej prasy opiniotwórczej STRESZCZENIE CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest prezentacja wyników badań i próba odpowiedzi na pytanie, jak polskie media nagłaśniały tematykę związaną z naukowcami. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podjęto próbę odtworzenia medialnego obrazu naukowca, jego atrybutów i kontekstu, w jakim był przedstawiany. W części empirycznej wykorzystano ilościową i jakościową analizę treści. Badania prowadzono, opierając się na teorii uramowienia. PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności wyjaśniono zasadność wykorzystania analizy treści i założenia teorii uramowienia. Następnie scharakteryzowano bazę elektroniczną, w której poszukiwano tekstów zawierających słowo klucz "naukowiec". W części empirycznej zaprezentowano próbę badawczą i rozłożenie czasowe badanego materiału. Szczegółowym badaniom poddano takie elementy jak: nazwiska badaczy, afiliacje, stopnie naukowe, reprezentowana dziedzina naukowa, wydźwięk artykułów, a także istotność materiału (czy treść stanowiła główny lub poboczny wątek). Ostatecznie analizowano tzw. ramy (perspektywy), w jakich przedstawiano naukowców. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki analizy zawartości wykazały, że w badanym okresie eksponowano głównie polskie uczelnie (80,6%) i w zdecydowanej większości były to jednostki publiczne. Najczęściej pojawiali się profesorowie reprezentujący nauki przyrodnicze. Niemal całkowicie zmarginalizowana została sztuka jako dziedzina naukowa. W ponad 78% przypadków artykuły zawierały afiliacje badaczy. Pomimo bardzo urozmaiconego wachlarza ośrodków badawczych najczęściej odwoływano się do ekspertów PAN, Uniwersytetu Warszawskiego i Jagiellońskiego. Wśród uczelni niepublicznych najmocniej nagłośniony został Uniwersytet SWPS. Teksty w większości miały wydźwięk neutralny (62,6%). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W dużej mierze ramy (perspektywy), w jakich przedstawiano naukowców, odzwierciedlają panujące w Polsce stereotypy (profesor, reprezentant uczelni publicznej, odkrywca, badacz pracujący 114 w laboratorium). Warto kontynuować tego typu analizy i obserwacje w dłuższej perspektywie czasu, także z uwzględnieniem zawartości Internetu.

2010

Lehahayer Czasopismo poświęCone dziejom ormian polskiCh 1 (2010) krzysztof stopka SłoWo oD REDAKToRA Podejmując inicjatywę wydawania czasopisma poświęconego dziejom ormian polskich, kierowałem się przekonaniem, że to ciekawe i ważkie zagadnienie powinno w większym niż do tej pory stopniu zaistnieć w humanistyce polskiej i ormiańskiej. ormianie polscy to społeczność wielowiekowa i choć nigdy nie byli oni liczni, wytworzyli znaczący dorobek kulturowy, który funkcjonował i nadal jest żywotny w kulturze polskiej. Jako fragment diaspory ormiańskiej pełnili kiedyś niezwykle istotną rolę względem swojego macierzystego narodu ormiańskiego. Dziś wiedza o nich jest w pamięci ormiańskiej znacznie słabiej obecna niż wiedza o diasporze zachodnioeuropejskiej czy północnoamerykańskiej. Polska ojczyzna ormian w wyniku przemian historycznych oddaliła się z horyzontu świadomości ormiańskiej, a wspaniałe zabytki wytworzone we Lwowie, Kamieńcu Podolskim, Zamościu, przeszły w posiadanie innych właścicieli, rozrzuconych niemal po całym świecie. Czasopismo "Lehahayer" (po ormiańsku oznacza to polscy ormianie) zawdzięcza swą nazwę inspiracji prof. Wartana Grigoriana z Matenadaranu, wybitnego znawcy historii diaspory ormiańskiej w Polsce, który podczas naszego spotkania w Erywaniu w 2009 r. zauważył, jak dawny jest ten termin i głęboko osadzony w tradycjach języka i kultury ormiańskiej. "Lehahayer" ma na celu zintensyfikować badania nad tym tytułowym zagadnieniem, wprowadzić je na nowo do świadomości naukowej. Taki wybór tytułu nie jest przypadkowy. W wyniku zmiany granic po drugiej wojnie światowej rzeczywiste wymiary kulturowe zjawiska, o którym tu piszę, uległy zatarciu. ormianie polscy dostali się niejako w spadku politycznym Ukrainie i wielu z tych, którzy piszą o ich dziejach od XIV po XX w., nie jest świadomych rzeczywistych wymiarów, rzeczywistej tożsamości tej przestrzeni politycznej, społecznej, ekonomicznej, jednym słowem kulturowej, w której istnieli, pracowali, profitowali, robili kariery i którą przecież tak aktywnie współtworzyli. Dzisiejsze pokolenia ormian polskich, mimo