Tillo Su Evleri

Kent Akademisi, 2021

Geleneksel evler toplumların önemli tarihsel, kültürel ve yapısal miraslarını oluştururlar. Zaman içerisinde sosyal yaşamda değişikliklerin olması kaçınılmazdır ve bu değişimlere bağlı olarak ortaya çıkan güncel kullanıcı gereksinim ve istekleri geleneksel evlerde değişim meydana gelmesine neden olmaktadır. Kullanıcının gereksinimlerine yanıt veremez duruma gelen evler değişme sürecine girerken mekânsal, yapısal hasarlara uğramaktadır. Bu çalışma uzun süreli kullanımda çeşitli nedenler ile değişime uğrayan Siirt'in Tillo ilçesinde bulunan geleneksel ev örnekleri üzerinde sözü edilen sosyal, fiziksel ve fonksiyonel değişimi incelemeyi hedeflemektedir. İnsanlar karakterleri, kültürleri, inançları, hatıraları, değerleri ve geçmiş deneyimlerini bulundukları fiziki çevre koşullarıyla yorumlayarak toplumsal olarak saptadıkları "durum tanımlaması" sonucunda geleneksel evlerini şekillendirmişlerdir. Dolayısıyla, sosyal yapıda meydana gelen bireysel ve algısal değişimler zamanla geleneksel evleri fiziksel olarak dönüştürebilmektedir. Bu durumda esas olan eski nesilden devralınan geleneksel evlerin yeni nesil tarafından muhafaza edilmesidir. Bu kapsamda; çalışma alanı olarak Siirt ilinin Tillo ilçesinde yer alan üç mahalle arasından Fakirullah Mahallesi seçilmiştir. Günümüzde de kullanılmakta olan Fakirullah Mahallesi'nden tescilli 4 ev ile tescilsiz 6 evin fiziksel değişimleri ve fonksiyonel kullanımları incelenmiştir. Geleneksel Tillo evlerinin güncel kullanımlarında geçirdikleri fiziksel ve işlevsel değişimler ile kullanıcıların sosyal yapılarında meydana gelen değişimler yapılan anket çalışması ve gözlemler sonucu belirlenmiştir. Evlerin sosyal ve fiziksel özelliklerinde görülen değişiklikler bugünkü koşullar içerisinde incelenmiştir. Sosyal yapı analizi için yaş ortalaması, meslek, cinsiyet, medeni hal, evdeki birey sayısı, etnik köken, yaşadıkları evin gerçek sahibi, evin tarihçesi, evin ustası, başlıca geçim kaynakları, buraya gelme sebepleri, yaşanan göçün sebepleri konularına yönelik bilgilendirici sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca değişen sosyal yapının mekânlara yansıması sonucu evlerin mimari özelliklerinde fiziksel değişimler olmuştur. Bu değişimler incelenerek tablo ve çizelgelerle belirlenmeye çalışılmıştır. Tarihsel, kültürel ve yapısal anlamda değer taşıyan geleneksel evler çeşitli nedenler ile her geçen gün giderek yok olmaktadır. Günümüze kadar ulaşan ve mimari mirasımızı oluşturan geleneksel evlerin iyi bir şekilde korunması ve geleceğe aktarılması gerekmektedir. Korumanın ilk basamağını ise geleneksel evlerin yıpranmasını meydana getiren nedenleri tanımak ve ortaya koymak oluşturmaktadır. Geleneksel evlerin kültürel ve yaşamsal değişime bağlı olarak gelişen güncel gereksinim ve isteklere yanıt verebilmesini sağlayacak fiziksel düzenlemelerin özgün strüktür ve malzeme ile etkileşiminde birtakım sorunların olduğu, bu sorunları ortadan kaldırmanın toplumsal bir sorumluluk gerektirdiği söylenebilir..

Bu makale kuzeybatı Afganistan'da, Tilla Tepe'de bulunan ve tarihî devirlerimizin başlangıcına tarihlenen bir dizi mezar kazısından elde edilen materyalleri konu edinmektedir. Bu buluntular, Büyük Kuşhan İmparatorluğu’nun tarihi arka planındaki şaşırtıcı ve muazzam zenginliği ortaya koymaktadır.

Işık Şahin'e Armağan, Ed. S.Melike Zeren-Hasdağlı, Emre Taştemür, Trakya Üniversitesi Yayınları, Edirne, 2022, s.267-296.

4. Uluslararası Sinan Sempozyumu: Su ve Mimarlık, 2008

Water related buildings, e.g. sebils, fountains, pools, canals etc, in Ottoman architecture, has many different variations and form in time. But, the number of this kind of buildings gradually increased in the first half of the 18 th century (i.e. Ahmed III and Mahmud I period). Many sebils and fountains are on the most dramatic corners of the city; they have different plans; the façades are full of ornamental relief and they are more decorative in all sense than previous ones. They have wide eaves projecting over all façades of the buildings; and domes with high drums.

Belleten, 2021

Edirne Sarayı’nın inşası Sultan II. Murad tarafından başlatılmış, Fatih Sultan Mehmed zamanında tamamlanarak hizmete açılmış ve sonraki dönemlerde yapılan eklerle birlikte 19. yüzyılın sonlarına kadar kullanılmıştır. Bünyesinde yüz kadar yapıyı barındıran sarayın su ihtiyacını karşılamak için çeşitli kaynaklardan isale hatları ile sular getirilmiş olup bu suların dağıtımı ve kullanımı için su terazisi, maksem, çeşme ve havuz gibi yapılar inşa edilmiş; bunlara ilaveten yeraltı sularından da faydalanmak için kuyular açılmıştır. Bu büyük saray kompleksi Osmanlı-Rus ve Balkan savaşları sırasında büyük oranda yok edilmiş, diğerleri ile birlikte su yapılarının da çoğu yok olmuş; sadece, saray maksemi, Namazgâhlı Çeşme, Matbah-ı Âmire Çeşmesi ile bir kuyu ve su terazisi günümüze ulaşabilmiştir. Bu çalışmada, fotoğraf ve çizim gibi görsel bilgileri bulunanlar ile yukarıda bahsi geçen mevcut su yapılarının tanıtılıp değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bunlar arasında 15. yüzyıla tarihlenen maks...

The Hittites secured the political unity in Anatolia, existed in these lands roughly between 1620 BC and 1200 AD, and acquired a very different and significant place in the Anatolian history-geography. As the Hittites had a theocratic understanding of religion, they often established their cities and temples nearby the sources of water which is the elixir of life. These sources of water and rivers were sanctified as water is a matter that enables bodily and religious clean-up overrated by gods, and a good deal of importance was attached to the cult of water by performing a lot of rituals.

İstanbulun kendi su kaynağı bulunmadan,Bizans döneminde İstanbul dışından getirilen su,sarnıçlarda toplanır ve alt kaynaklarıyla birlikte çevreye dağılırdı.Şehirde bir çok kapalı yada açık sarnıç bulunuyordu.Bunun yanı sıra hamamlarda su yapıları arasında önemli bir yere sahipti.

UHAD, 2023

Genel Türk mitolojisi içinde yer alan Tatar mitolojisinin kendine has bir yapısı vardır. Tatar mitolojisi İslamiyet öncesi Türk kültürünün yanı sıra İslam ve Ortodoks Hristiyanlık dinlerinin de etkilerini taşır. Ayrıca, İdil-Ural Bölgesi’nde yaşayan Fin-Ugor, Slav ve diğer Türk halklarının mitolojileriyle de etkileşime giren Tatar mitolojisinde bu halkların mitolojilerinin izleri de görülür. Birçok halkın mitolojisinde olduğu gibi Tatar mitolojisinde de evin özel bir yeri vardır. Barınma ihtiyacı, dolayısıyla ev, Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde ikinci basamak olan güvenlik basamağında yer alan ögelerden biridir. Ev/yurt, insan için küçük bir evren modeli gibidir. İnsan için bu denli önemli ve birincil ihtiyaç olan ev, metafizik varlıklarla da ilişkilendirilmiştir. Ev ile ilişkili en önemli metafizik varlığın ev iyesi olduğu söylenebilir. Tatarların yaşadığı farklı coğrafî bölgelerde ev iyesi ile karşılaşılır. Tatar mitolojisinde yer alan ev iyesi bazı bölgelerde eril, bazı bölgelerde ise dişil bir varlık olarak kabul edilir. Ev iyesinin iyi ya da kötü olma ihtimali vardır. Bu durum biraz da insan-metafizik varlık ilişkileriyle bağlantılıdır. Mitolojik dönemden başlayarak tarihî süreç içinde kutsal bir mekân haline gelen ev/yurt ve onunla ilgili iyeler, mitolojik dönem insanının hayata ve kendi küçük evreni olan eve bakış açısını yansıtır. Tatarların en eski mitolojik varlıklarından biri olan ev/yurt iyesi ile ilgili inanışlar günümüz Tatar toplumunda da varlığını etkin bir biçimde devam ettirmektedir. Bu çalışmada, geçmişten günümüze ev/yurt iyesi konusu metin analizi yöntemine göre ele alınıp incelenmiştir.