Dinleme Becerisinin Dilsel Yönü

Kastamonu eğitim dergisi, 2017

Bu çalışmanın genel amacı, okul öncesi dönemde sahip olunan dinlediğini anlama becerisinin ilkokul birinci sınıftaki okuduğunu anlama üzerindeki yordayıcılığını incelemektir. Araştırmaya, çalışmanın katılımcı seçim kriterlerini karşılayan 52 öğrenci dâhil edilmiştir. Çalışma içerisinde öğrencilerin sahip oldukları dinlediğini anlama becerilerinin okuduğunu anlama üzerindeki yordayıcılığını belirlemek için iki farklı değerlendirme aracı kullanılmıştır. Bunlar; Dinlediğini Anlama Alt Testi ile Metin Okuma ve Okuduğunu Anlama Becerileri Değerlendirme Aracı'dır. Araştırmanın verileri 15-20 dakikalık bireysel oturumlarda toplanmış ve Basit Doğrusal Regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, dinlediğini anlama becerisinin okuduğunu anlamanın önemli bir yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Dinlediğini anlama ile okuduğunu anlama arasında elde edilen anlamlı ilişkiler, bu becerilerin içerikleri ve işlemleme süreçleri temelinde ayrıntılı olarak tartışılmıştır.

Bu çalışmada, ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerine Türkçe derslerinde dinleme etkinliklerinden önce yapılacak çalışmaların (hazırlık çalışmalarının), öğrencilerin dinleme becerilerine etkisi ve bununla ilgili öğrenci görüşlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmada; deney grubunda, fiziksel ve zihinsel hazırlık aşamaları takip edilerek işlenmiş; kontrol grubunda herhangi bir hazırlık yapılmadan derse geçilmiştir. Yapılan hazırlık çalışmasının öğrenci üzerindeki ders etkisini ölçmek için çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı, eşleştirmeli ve kısa cevaplı sorular sorulmuştur. Buradan elde edilen veriler SPSS’e girilmiş ve Bağımsız Gruplar t-Testi’nin sonucuna göre kontrol grubunun ortalaması (25.3684) ile deney grubunun ortalaması (36.2857) arasında yaklaşık 11 puanlık bir fark ortaya çıkmıştır. Deney grubu lehine çıkan bu anlamlı fark üzerine bunun sebeplerini belirlemeye yönelik deney grubu öğrencilerine yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmış ve farkın sebepleri ortaya konulmuştur. Yine forma göre, deney grubundaki öğrencilerin tamamı dinleme hazırlığında uygulanan aşamaların kendilerine olumlu katkılar sağladığına yönelik sorulan beş adet "Evet" "Hayır" sorusuna, "Evet" cevabını vermişlerdir. Bu sonuçlara göre, yapılan hazırlık çalışması, deney grubu öğrencilerinin akademik başarılarına anlamlı yönde etki ettiğini göstermektedir.

1996

Dilbilimsel cozumleme bugun dil ve konusma bozukluklarinin tanilanmasi ve terapisi surecinde oldukca yaygin olarak kullanilan bir yontemdir. Cocugun iletisim engeli ne olursa olsun eger konusma uretimi etkileniyorsa, sesbilgisel (fonolojik) cozumleme ve degerlendirme tanilamada kullanilmasi zorunlu bir yontem olarak karsimiza cikmaktadir. Iletisim engelinin turune gore terapistin yanitlamakla yukumlu oldugu pek cok sorudan en onemlileri cocugun dilinin ses sistemini nasil kullanabildigi, ve cocugun konusma uretiminin normalden nasil sapma gosterdigine iliskindir. Yanitlan ise guncelligini korumakta olan "cocuk ana dilinin ses sistemini nasil ediniyor?" sorusu ile bir butunluk tasimaktadir. Egitimci/terapist ancak bu yolla cocugun konusma gelisimi ve duzeyi hakkinda kestirimde bulunabilir.

Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017

Bu çalışmada, ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerine Türkçe derslerinde dinleme etkinliklerinden önce yapılacak çalışmaların (hazırlık çalışmalarının), öğrencilerin dinleme becerilerine etkisi ve bununla ilgili görüşlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Deney grubunda, fiziksel ve zihinsel hazırlık aşamaları takip edilerek işlenmiş; kontrol grubunda herhangi bir hazırlık yapılmadan derse geçilmiştir. Yapılan hazırlık çalışmasının öğrenci üzerindeki etkisini ölçmek için çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı, eşleştirmeli ve kısa cevaplı sorular sorulmuştur. Buradan elde edilen veriler SPSS'e girilmiş ve Bağımsız Gruplar t-Testi'nin sonucuna göre kontrol grubunun ortalaması (25.3684) ile deney grubunun ortalaması (36.2857) arasında yaklaşık 11 puanlık bir fark ortaya çıkmıştır. Deney grubu lehine çıkan bu anlamlı fark üzerine bunun sebeplerini belirlemeye yönelik deney grubu öğrencilerine yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmış ve farkın sebepleri ortaya konulmuştur. Yine forma göre, deney grubundaki öğrencilerin tamamı dinleme hazırlığında uygulanan aşamaların kendilerine olumlu katkılar sağladığına yönelik sorulan beş adet "Evet" "Hayır" sorusuna, "Evet" cevabını vermişlerdir. Bu sonuçlara göre, yapılan hazırlık çalışması, deney grubu öğrencilerinin akademik başarılarına anlamlı yönde etki ettiğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: dinleme, dinleme becerisi, dinlemeye hazırlık, dinleme eğitimi, Türkçe eğitimi.

Journal of Social Sciences, 2014

İl eğitim denetmenleri ilköğretim okullarına yılda iki defa denetim amaçlı gitmektedir. Özellikle, birinci denetimin amacı öğretmenlere rehberlik etmek olduğundan, öğretmenler gereksinim duyduğu mesleki bilgileri ve karşılaştıkları güçlükleri çok rahat bir biçimde eğitim denetmenleri ile paylaşabilirler. Eğitim denetmenlerinin dinleme becerilerine sahip olmaları öğretmenlerin ihtiyaçlarını, ilgilerini ve düşüncelerini anlamak için etkili bir araçtır.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Günümüz toplumunda bireyler aynı anda birden fazla kaynaktan dinleme unsurlarına maruz kalmaktadır. Bu nedenle dinlenilen bilgilerin gerekli olanlarının seçme ve değerlendirme yapabilme önemli beceriler haline gelmiştir. Dinlediklerini tam olarak kavrayabilme ve değerlendirmeler yapma eleştirel dinleme becerisini ön plana çıkaran kavramlardır. Eleştirel dinleme ilk olarak 1940lı yıllarda II. Dünya Savaşı döneminde öne çıkan bir beceri olsa da günümüzde halen güncelliğini korumaktadır. Eleştirel dinleme becerisinin 2006 Türkçe Öğretim Programı'ndan itibaren programlarda bir dinleme/izleme yöntem/tekniği olarak yer aldığı bilinmektedir. Buna rağmen literatürde eleştirel dinlemenin kapsamının tam olarak belirlenmediği görülmektedir. Bu nedenle araştırmada eleştirel dinlemenin kapsamının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca yönelik olarak literatürde eleştirel dinleme becerisine ilişkin yapılan araştırmalar incelenmiştir. Çalışmada betimsel tarama yöntemi kullanılarak 1946-2018 yılları arasında yapılan eleştirel dinleme becerisinin kapsamından bahsedilen on dört araştırma incelenmiştir. Alanda kabul görmüş bir sınıflama olmamasından dolayı literatürdeki bilgilerden hareketle yeni bir eleştirel dinleme sınıflaması ortaya çıkarılmıştır. Bu sınıflama hazırlanırken literatürdeki sınıflamalar incelenmiş ve ortak olanlar bir boyut altında birleştirilmiştir. Araştırmada eleştirel dinlemeye ilişkin sınıflama ilk olarak araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve üç Türkçe eğitimi alan uzmanından görüşler alınarak sınıflama yeniden düzenlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda eleştirel dinlemenin metindeki öznel/nesnel ifadeleri belirleme, metnin anlatımının taraflı olup olmadığını belirleme, metnin konusunu belirleme, metnin ana fikrini belirleme, metindeki propaganda unsurlarını belirleme, metnin konusunu değerlendirme, metinden sonuç çıkarma, metindeki kanıtları ve konuşmacıyı değerlendirme, metindeki tutarlılığı değerlendirme becerilerini kapsadığı tespit edilmiştir. Buradan hareketle eleştirel dinleme becerisine ilişkin sınıflamalar incelendiğinde eleştirel dinlemenin farklı bileşenlerden oluşan bir bütün olduğunu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Dinleme, dinleme becerisi, eleştirel dinleme, eleştirel dinleme becerisi Bu çalışma "Ortaokul öğrencilerinin eleştirel dinleme becerilerinin geliştirilmesi" başlıklı doktora tezinden hareketle hazırlanmıştır. XII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu'nda sunulan bildirinin genişletilmiş halidir.

Listening is seen as the one of basic skills in the discipline of language teaching. Developing listening skill is different from fields of teaching mother language, second language and foreign language. For this reason, terms towards listening skill can be changed. Terms of bottom up and top-down processing are the subject of studies related with teaching listening in second language learning. These terms has not been added to agenda of the field of teaching Turkish as a second language which is popular in the last period yet. In fact, the listening skill in teaching Turkish as a second language as teaching it as a first language has been rarely studied, and studies related this skill remained limited. For this reason, some terms such as bottom up and top-down processing have to be added to agenda of teaching Turkish as a second language, and they have to be subject to further debates. In this study, bottom up and top-down processing in teaching Turkish as a second language was outlined, and a theoretical overview was given with the purpose of filling gaps in the literature of teaching Turkish as a second language, and introducing new terms.

Journal of Turkish Studies, 2014

All men perceive their world and themselves through their five senses. All knowledge about the world, themselves and others, all opinion they develop, depends on the data gathered by their senses. The model of the world which created during this process, although like identity and character based on the knowledge acquired with and by the human senses. All data that reach the person from the world outside of him/her are visual, audial, kinesthetic, gustatorial and olfactativ. To turn the data that reach the person in pieces into complete information related to meaning and to share this information it needed to be coded as language. The codes which created during the coding process are also related to the system of sense they come from. So there will be concepts of seeing, hearing, touching, tasting and smelling by the processing of codes. In fact of the progress in technology, media and communication most of the perception depends on seeing followed by hearing and touching. So it's not too far to claim that there are many codes created in used language which are grounded on the senses of seeing, hearing and touching. Therefor the aim of this study is to examine the influence of the senses on the usage of language and if there is a relation between sense and speech. In this context of a qualitative research design a group of nine test subjects was constituted by a pretest. Further there were determined a group of words according to the sensual systems. The test subjects were asked a structured and open ending question for each sense and their answers recorded by digital video. Afterwards their speech was transcript and the vocabulary they used defined. The defined vocabulary compared with the word groups of the sense to show the frequency of their usage. Finally the results are discussed depending on the theory of world field.

Use of visual materials in foreign language teaching of children has a very important role to enhance children in terms of keeping children's learning longer in memory, improve their creativity, and increase their attention of the foreign language. The applications of vocal reading activities for children in kindergartens are crucial acquire native language as well as teaching foreign language. In this respect, the aim of our research is to figure out the effect of vocal reading activities by supporting visual reading material on the children's reading comprehension skills. In this research, using qualitative research method case study,"Ataşehir SU Kindergarten" was conducted with 22 children in two classes consisting of children in the group of age4-5 age and some of these children were enriched with visual materials and others did reading activities. In the end of this experiment, both groups were involved in the activities which was related to the stories and songs and these activities were evaluated and compared. According to evidence, it is found that the children which were in the experimental group and using the visual material can understand data which they read more easily compared with the children in the control group.

adyusbd.com

The purpose of this research is determining the effect of teaching metacognition strategies to the fifth grade students according to their listening comprehension skills and students' attitudes toward listening. The study group of the research consists of 65 fifth grade students at two elementary schools in the province of Kırıkkale. In the study, mixed method which both quantitative and qualitative research methods are used together for collecting, analysing and interpreting data. During the research process, in the experimental group, teaching metacognition strategies was carried out through the usage of listening texts activities. In the control group, listening activities were carried out according to Turkish Teaching Curriculum. Implementation process of the study was carried out for a total of 12 weeks, for two hours per week. Both control and experimental group students' listening comprehension levels, their metacognitive awareness levels toward listening and attitudes toward listening were determined with the scale developed for the study both at the beginning and at the end of the implementation process. The data of the study were analysed with SPSS programme. According to the findings of the research, for control and experimental group students' listening comprehension,their metacognitive awareness levels toward listening and their attitudes toward listening were found as significant difference in favor of experiment group.

Dinleme becerisi bireyin diğer bireylerle olan iletişiminde ve çevresini anlama uğraşında önemli bir rol üstlenmektedir. Dil becerilerinin kazanılmasına temel oluşturması, en önemli öğrenme araçlarından biri olması, günlük hayatta ve öğrenim süreci içerisinde sıkça kullanılması nedeniyle de yabancı dil öğretiminde ön plana çıkmaktadır. Öğrencilerin dinlediklerini anlamaları, dil öğrenme sürecinde herhangi bir güçlükle karşılaşmamaları adına önem taşımaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği ortamlarda da başarının sağlanabilmesi adına öğrencilerin dinleme süreçlerinin titizlikle takip edilmesi ve bu süreçte karşılaştıkları sorunların tespit edilmesi gerekmektedir. B2 seviyesinde Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen üniversite öğrencilerinin karşılaştıkları dinleme sorunlarını tespit etmek amacıyla hazırlanan bu çalışma nitel araştırma yaklaşımı temel alınarak desenlenmiş ve araştırmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Bu kapsamda Dumlupınar Üniversitesi TÖMER'de öğrenim görmekte olan 8 öğrenci katılımcı olarak belirlenmiştir. Araştırmanın verileri örnekleme dâhil edilen öğrencilerle yapılmış olan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmış ve araştırma verilerinin analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Katılımcılar, dinleme esnasında genel olarak aksanlı konuşma, deyimler ve atasözlerinin sıkça kullanılması, kelime hazinesinin gelişmemiş olması, konuşma sırasında vurgu ve tonlamaya dikkat edilmemesi ve konuşmacının hızlı konuşmacı gibi sorunlarla karşılaştıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca bilinen diğer diller, kelime hazinelerinin zengin olması, konunun ilgi çekici olması, görsel‐işitsel unsurların dinlenmesi, konuşmacının jest ve mimiklerini yerinde kullanması gibi etkenlerin de dinlediğini anlamayı kolaylaştırdığını belirtmişlerdir.

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE DİNLEME BECERİSİ İLE İLGİLİ KAYNAKÇA ÇALIŞMASI BIBLIOGRAPHY STUDY RELATED WITH LISTENING SKILL IN TURKISH LANGUAGE EDUCATION

Özet Bireyin çevresinden aldığı ses ya da mesajların beyin tarafından algılanması süreci olan dinleme kazanılan ilk dil becerisidir. 2006 yılı İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programında öğrencilerin kazanımlar ve etkinlikler yoluyla dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerilerini geliştirmeleri, dilimizin imkân ve zenginliklerinin farkına vararak Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaları hedeflenmektedir. Bu nedenle birey için büyük öneme sahip bir beceri olan dinleme becerisi üzerine günümüzde aratarak devam eden çalışmalar yürütülmektedir. Çalışmanın amacı ülkemizde dört temel dil becerisinden olan dinleme becerisi alanında yapılmış olan çalışmaları belirleyip tasnif etmek ve bu alanda çalışma yapacak olanlara kaynakları bir bütün olarak sunabilmektir. Bu sebeple çalışmada dinleme ile ilgili kitaplar, makaleler, bildiriler, yüksek lisans tezleri ve doktora tezleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Tarama yöntemiyle yapılan çalışmada veri analizi için içerik analizi ve frekans analizi kullanılmıştır. Bu çalışma sonucunda dinleme becerisi ile ilgili; 17 kitap, 7 bildiri, 59 makale, 73 yüksek lisans tezi ve 14 doktora tezi tespit edilmiştir. Abstract Listening, which is the process of taking sounds from around or perceiving the messages by the brain, is the first acquired language skill. The purpose of the Primary Turkish Language Education Program in 2006, is to develop the students' listening/watching, speaking, reading, writing skills by the educational attainments and activities and to use Turkish well and effectively by realising our language's richess and facilities. There fore the studies carried out upon listening skill which has great importance for the individual, are going on inreasingly. The purpose of the study is to identify the study carried out in our country upon the field of listening skill which is one of the basic skill and to submit the resources as a whole to the individuals who will do the study in this area. For this reason, we try to determine the books that is relevant to listening, articles, proclamations, master's thesis and dissertations at the study. In the study that is done with scanning method, content analysis and frequency analysis are used for the data analysis. As a result of this study related to listening skill, 17 books, 7 proclamations, 59 articles, 73 master's thesis and 14 dissertations are identified.

İlk edinilen beceri olması yönüyle dil becerileri arasında ayrı bir yeri olan dinleme becerisi, son yıllarda giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Hayatımızda büyük yer kaplayan dinlemenin, kültürümüzün şekillenmesinde oynadığı rolü göz ardı etmemek gerekir. Dinlemenin kültürümüz üzerindeki etkisini, geçmişten günümüze kadar değerinden hiçbir şey kaybetmeden gelen eserlerimizde görmek mümkündür. İslamiyet döneminde yazılan ilk eserlerimizden biri olan Kutadgu Bilig, hâlen geçerliliğini koruyan ve içinde örnek alınması gereken pek çok değer barındıran bir kilometre taşıdır. Kutadgu Bilig ile ilgili pek çok araştırma ve inceleme yapılmasına rağmen, onun bir siyasetname özelliği taşıması ve sahip olduğu felsefî değer, önemine önem katmakta ve üzerinde daha fazla çalışılmasını gerekli kılmaktadır. Doküman incelemesine dayalı olarak yapılan bu çalışmanın amacı; Kutadgu Bilig'de dinleme becerisine ilişkin ifadeleri saptamak ve dinlemeye ne ölçüde yer verildiğini tespit etmektir. Eserde, dinleme ifadesi içeren bütün beyitlerin incelenmesi sonucunda, dinleme ile ilgili ifadelere sıkça yer verildiği ve hayatın her alanında dinlemenin gerekliliğine işaret edildiği belirlenmiştir. Bu çalışmada dinlemeye ilişkin ifadeler; üzerinde daha fazla durulan konulara göre (dinleme kuralları, öğüt anlamıyla dinleme, itaat anlamıyla dinleme, konuşmak için dinleme, dinlemenin konuşmadan önemli olduğu, dinlemenin hayata aktarılması vb.) gruplandırılarak incelenmiş, bu gruplar alt başlıklar hâlinde açıklanmış ve pek çok konuda başvurulan bir kaynak olan Kutadgu Bilig'in dinleme yönünden zengin olduğu ortaya konmuştur.

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Dinleme ve okuma becerileri eğitimde yoğun bir şekilde kullanılan alıcı dil becerileridir. Eğitim – öğretime geçişle birlikte sistemli bir şekilde öğretimi amaçlanan bu becerilerdeki başarılar öğrencilerin hem dil becerilerinde hem de akademik becerilerinde önemli bir yer edinmektedir. Bu nedenle bu becerilerin gelişimi için yapılan eğitim-öğretim faaliyetlerinde bireysel farklılıkların dikkate alınması önemli hale gelmektedir. Bireysel farklılıkların dikkate alınması gereken gruplar arasında özel yetenekli/üstün yetenekli öğrenciler de yer almaktadır. Akranlarından farklı özellikler taşıyan bu bireylerin dinlediğini anlama ve okuduğunu anlama becerilerinin belirlenip buna uygun şekilde öğretim sürecinin farklılaştırılması eğitim haklarının kazandırılmasında önemlidir. Bu nedenle bu araştırmada özel yetenekli öğrencilerin alıcı dil becerileri olan dinlediğini ve okuduğunu anlama becerilerinin çeşitli demografik bilgiler doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ...