Ortadoğu’da Nükleer Gerginlik: İran-İsrail Güç Mücadelesi

ORSAM, Orta Doğu Analiz, 2014

Ortadoğu’da İki Etkin Güç Rusya ve İran, 2017

Bu çalışmada realist teori çerçevesinde iki bölgesel gücün (Rusya ve İran) ikili ilişkileri analiz edilerek Ortadoğu’da çatışma ve işbirliği alanları irdelenecektir. Bu araştırmada günümüze kadar olan tarihsel süreçte Rusya ve İran arasındaki ilişkiler analiz edilecektir. Araştırmanın temel çerçevesinde İran İslam Devrimi sonrasında yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelerin iki ülke ilişkilerine yansıması ele alınacaktır. Soğuk Savaş sonrası dönemden bugüne Rusya’nın Ortadoğu politikaları bağlamında İran ile olan ilişkiler dönemselleştirilerek değerlendirilecektir.

Ortadoğu’da Tırmanan Gerilim ve İran-İsrail Çatışması, 2024

Bu analizde İran ve İsrail arasındaki son sıcak temasların iki ülkenin stratejik amaçlarına bağlı olarak düşük etkili misillemelerle “pinpon” çatışmasına dönüştüğü öne sürülmektedir. İran’ın vekil güçlerini daha aktif kullanabileceği, İsrail’in ise hava saldırıları ve istihbarat operasyonları ile İran’ın prestijini zayıflatma stratejisini yoğunlaştırabileceği vurgulanmaktadır. İsrail’in ABD güvenlik garantileriyle daha agresif politikalar geliştirmesi beklenirken Netanyahu hükümetindeki değişikliklerin ve uluslararası baskıların Tel Aviv’in politikalarını etkileyebileceği de değerlendirilmektedir.

Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2013

Tarihsel olarak Ortadoğu uluslararası ilişkilerinde çok sayıda dinamik ve fay hattı etkileşimde bulunmuştur. Bunların başlıcaları; Arap milliyetçiliği, Arap sosyalizmi, batı karşıtlığı ve yanlılığı, siyasal İslam, radikal İslam ve Şii eksenidir. Arap baharı ile başlayan süreçte; Ortadoğu'daki mevcut fay hatlarına ve dinamiklere farklı boyutlar eklenmiştir. Öngörülebilir bir gelecek için bölgenin başta Sünni ve Kürt dinamikleri olmak üzere farklı dinamiklerin etkileşiminde şekillenmeye devam edeceği görülmektedir. Diğer taraftan bölgesel güç mücadelesinde çeşitli ittifak arayışları ve çoklu eksen algılamalarının baskın olacağı, her bir dinamiğin ağırlığının bölge ülkelerinde değişiklik göstereceği değerlendirilmektedir.

İran'ın Ortadoğu'daki suikast timi: Kudüs Gücü İran, son 15 yılda Ortadoğu'da gittikçe büyüyen bir nüfuza sahip. Devrim Muhafızları Ordusu ve onun dış operasyonlar birimi olan Kudüs Gücü eliyle bugün Irak ve Suriye'nin politikalarını belirleyecek kadar etkili bir konuma geldi. İran'ın Ortadoğu'da kuralları belirleyen bir konuma gelmesi birçok ülke için şaşırtıcı olsa da ülkeyi yakından tanıyanlar için bu bir sürpriz değil. Son otuz yılda Irak, Suriye, Lübnan ve Afganistan gibi ülkelerde sürekli artan bir İran etkisi söz konusu. Peki bölgesel aktörlerden biri haline gelen İran bunu neye borçlu? Nasıl oldu da ülke politikalarını belirleyecek kadar güçlendi? Sorumuza yanıt verebilmek için kısaca İran İslam Devrimi'ne göz atmakta fayda var.

İran'ın nükleer güce dönüşmesi Ortadoğu'ya çok kutupluluk sistemini getirecektir.

Kriter Derrgisi, 2024

İsrail’in İran’a yönelik bir konvansiyonel savaşı kışkırtma stratejisi, devlet dışı aktörlerin güç kaynaklarını zayıflatmayı amaçlayan dolaylı bir mücadele taktiği olarak değerlendirilebilir. Ancak İran yönetimi, İsrail’in son provokasyonlarını “kendini misilleme yapmak zorunda bırakarak” savaşa çekmek için bir “tuzak” olarak değerlendirmekte ve istemsiz bir savaşa sürüklenmemek için gereken dikkati göstermektedir.

Analist Dergisi, Sayı 8 (Ekim 2011), pp. 24-37, 2011