Noc Abrahama Night of Abraham

Roczniki Humanistyczne, 2017

W nazewnictwie geograficznym wyspy Krety występuje jednostka onimiczna Κατσαμπάς [kaʦaʹbas], budząca zainteresowanie badaczy różnych specjalności (historyków, filologów i językoznawców-onomastów). W niniejszym artykule zamierzam przedyskutować motywację i chronologię nazwy, omówić jej orientalną genezę, a także uwydatnić możliwe pośrednictwo mieszkańców Krety w procesie zapożyczania najstarszych arabizmów do literackiego i ludowego języka (nowo) greckiego.

Ruch Biblijny i Liturgiczny, 2016

Autor ukazuje związki między trójdzielnym modelem antropologicznym a trójdzielnym schematem biblijnej moralności. Interpretuje w tym świetle opis owocu z drzewa poznania dobra i zła. Znaczącym odniesieniem jest biblijna nauka o trojakiej pożądliwości, której czytelnym odbiciem są rady ewangeliczne.

2006

Jednostka zostaje pełnopraw nym członkiem społecz ności nie wtedy, kiedy przyswoi sobie historię sym boliczną, ale dopiero wtedy, kiedy przysw oi sobie w idm a, które tradycję podtrzy m ują, n ieśm iertelne duchy, które naw iedzają żyjących i nie dają im spo koju, sekretną historię traum atycznych fantazji, p rze kazyw aną z p o kolenia na pokolenie, pom im o lu k i nieścisłości. Slavoj Ziźek The Fragile Absolute or Why Is the Christian Legacy Worth Fighting for? Rzecz, której się nie rozum ie, powraca jak pokutująca dusza, która nie daje spokoju dopóty, dopóki nie zn aj dzie dla siebie jakiegoś rozw iązania i ujścia. Zygmunt Freud Analyse der Phobie eines fünfjährigen Knaben Skamieliny Język polskiego dyskursu o Ż ydach pełen jest dziw nych świadectw, n i to lu d o wych form uł, n i m artw ych m etafor, skam ielin. Jest to język dziecięcy, a jednocześ nie groźny. Gdy ludzie na wsi opow iadają o "beczce nabijanej gw oździam i", b rzm i 1 Tekst niniejszy stanowi w prow adzenie do książki Joanny T okarskiej-Bakir, zatytułow anej Legendy o krwi. (Z cyklu "Obraz osobliwy"), która ukaże się nakładem 1Ŵ ydawnictw a WAB na początku 2008 roku. ĥ ttp://rcin.org.pl Prof. Joanny Tokarskiej-B akir w śród m ieszkańców Sandom ierza i okolic, stanow iących m aterial źródłow y niniejszej książki-dop. red.): "jeszcze ojciec mi opow iadał, że była taka fam a niesiona, że to Żydzi łapią dzieci na krew, bo im jest potrzebna, że m ordują, że tam gdzieś w podziem iacli".° Z kw erendy K ennetlia Stówa w ynika, że wydawnictwa katolickie jeszcze z lat sześćdziesiątych XX w ieku (am erykańska New Catholic Encyclopedia 1967 i podobna encyklopedia włoska) posługiw ały się tą form ułą. "Na procesie Bejlisa zebrano dużo daw nych i współczesnych ksiąg żydowskich, lecz kwestia używania przez Żydów krwi nie została decydująco rozw iązana"; cyt.

2012

2016

Religious Studies Review, 2021

The first Polish edition of Abdelwahab Meddeb's La maladie de l'islam (The Malady of Islam) is an important achievement for all researchers of Islam, Arab culture and relations between the West and the Arab/Islamic world. The book was firstly published in Paris in 2002 by Éditions du Seuil publishing house. Meddeb's work, with the title inspired by Voltaire's dismissal of Jansenist movement, presents an important voice within widely understood contemporary humanities. Meddeb's intellectual project is deeply rooted in thinker's twofold genealogy-French and European, but equally Tunisian and Arab. His critique of Islam, however passionate and polemic, actually builds on the longstanding potential of Arab-Islamic culture e.g. by focusing on the rethinking of the heritage of Ibn ' Arabī and Ibn Rušd in contemporary contexts. Meddeb's text abounds in references to giants of Western and Arab thought, and encourages mystical dialogue between and inside Christian, Islamic and Jewish traditions.

Muzyka, 2022

organizator życia muzycznego, a także założyciel tzw. wrocławskiej szkoły katolickiej muzyki kościelnej to jedna z najbardziej zasłużonych postaci dla śląskiej kultury muzycznej I poł. XIX stulecia 1 . Sylwetka tego wciąż mało znanego artysty z kilku powodów zasługuje na szczególniejszą uwagę. Po pierwsze -spuścizna muzyczna kompozytora obejmuje ponad 250 utworów, z których większość, w tym opracowania najbardziej reprezentatywne dla stylu autora, zachowała się do naszych czasów. Ze względu na fakt, że Schnabel przez niemal połowę swego życia piastował posadę kapelmistrza wrocławskiej katedry św. Jana, grupę dominującą w owym repertuarze stanowią wielogłosowe, wokalno-instrumentalne opracowania łacińskich tekstów liturgicznych: cykle mszalne, części proprium, cykle nieszporne, hymny, antyfony i in., nie brak w nim jednak także adaptacji tekstów niemieckich, w tym pozaliturgicznych. Po drugie -należy podkreślić wyjątkowy i oryginalny charakter stylu muzycznego autora, zarówno w kontekście tendencji występujących na przełomie XVIII i XIX w. w muzyce katolickiej części Europy, jak i w świetle obowiązujących wówczas zaleceń urzędu Kościoła katolickiego. Nie bez znaczenia dla oceny wartości owej spuścizny pozostaje fakt, że kompozycje liturgiczne wrocławskiego kapelmistrza cieszyły się na Śląsku ogromną popularnością, figurując w repertuarze wielu ośrod-

Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2010

Książki Primo Leviego należą do klasyki literatury obozowej, lecz także-co mniej oczywiste-jest on jednym z najwybitniejszych myślicieli zajmujących się tzw. syndromem poobozowym. To prawda, że obok Pożegnania z Marią Tadeusza Borowskiego, Nocy Elie Wiesela czy Losu utraconego Imre Kertésza właśnie Czy to jest człowiek Primo Leviego wyznacza kierunek naszego myślenia o niepojętej rzeczywistości obozów koncentracyjnych. Natomiast jego ostatnia książka-Pogrążeni i ocaleni (opublikowana po włosku w 1986 roku, a po polsku wydana w 2007)-stanowi najbardziej wnikliwą analizę konsekwencji doświadczenia Auschwitz. Levi nie poprzestał na opisie obozowego koszmaru, lecz nakreślił swoiste uniwersum obozowe, do którego włączył również rzeczywistość łagrów sowieckich. Nade wszystko zaś, antycypując wiele dzisiejszych debat, postawił problem pamięci, i to dotyczący zarówno tych, którzy przeżyli koszmar obozowy, jak i katów. Dla tych pierwszych owa pamięć oznaczała przekleństwo na całe życie, dla drugich zaś-bodziec przemyślnych strategii wymazywania. W rozmowie z Ferdinandem Camonem Levi powiedział, że choć miał już uniwersytet za sobą, to "prawdziwym uniwersytetem był Oświęcim. Mam wrażenie, że jakoś się tam wzbogaciłem wewnętrznie" 1. Oznaczało to również ostateczne rozstanie się z istnieniem Boga: "Skoro jest Oświęcim, to nie może być Boga" 2. Przeżycie obozu koncentracyjnego nie zamknęło kręgu obozowych doświadczeń. Wyzwolenie obozu przez Armię Czerwoną 27 stycznia 1945 r. oznaczało dla pozostałych przy życiu więźniów długą wędrówkę do rodzinnych stron. Primo Levi przekroczył próg rodzinnego domu w Turynie 19 października tego roku. Co się z nim działo, po wyzwoleniu opisał w Rozejmie. By wrócić do tych wspomnień, potrzebował czasu. Kreślił je prawie rok, od grudnia 1961 do listopada 1962. Książka ukazała się w 1963 r. pod tytułem La tregua. Polski tytuł-Rozejm-nie do końca oddaje sens włoskiego oryginału, może "Zawieszenie broni" byłoby bliższe sensu zamyślonego przez autora. Trzeba wspomnieć przy tym, że droga do rynków wydawniczych była w przypadku Leviego długa i wyboista. Włoski wydawca wiele lat się zastanawiał, czy w ogóle warto wydać Czy to jest człowiek. Książka nazbyt odbiegała od zapotrzebowania na heroiczną wykładnię przeszłości. Więzień obozowy żydowskiego pochodzenia nie spełniał

2007

ME IV "Czwarta modlitwa eucharystyczna" MRP "Mszał Rzymski dla diecezji polskich" NMI List Apostolski Jana Pawła II "Nuovo Millennio Ineunte" ORp "L'oservatore Romano", (wydanie polskie) OWLG "Ogólne Wprowadzenie do Liturgii Godzin" OWMR "Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego" Phz List Apostolski "O pielgrzymowaniu do miejsc związanych z historią zbawienia" PzST "Poznańskie Studia Teologiczne" RBL "Ruch Biblijny i Liturgiczny" RH Encyklika "Redemptor Hominis" Ojca Świętego Jana Pawła II "Odkupiciel człowieka" RT "Roczniki teologiczne" RTK "Roczniki Teologiczno-Kanoniczne" ScrSac "Scriptura Sacra" STV "Studia Theologica Varsaviensia" WrW "Wrocławskie Wiadomości" Odnowiona Liturgia godzin wpisuje się w ten proces kształtowania się tożsamości Kościoła, oraz jego dążenia do zachowania swojego powołania. Konstytucja o Liturgii Soboru Watykańskiego II przypomina, że liturgia nie ogranicza się jedynie do troski o zewnętrzne formy kultu, ale ma na celu przede wszystkim uwielbienie Boga i uświęcenie człowieka 2. Sprawowanie liturgii dotyka niejako samego nieba 3. Konstytucja dogmatyczna o Kościele Soboru Watykańskiego II podkreśla, że Kościół sprawujący liturgię jest sakramentem zbawiającym i urzeczywistniającym zbawienie wszystkich ludzi. Zbawienie to dokonało się dzięki woli Boga Ojca, który tę misję powierzył swojemu Synowi, a dzieło Syna jest pełnią uwielbienia Boga (zob. J 17,4; KK 1,4). Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Soboru Watykańskiego II zaznacza, że Bóg zwraca się do ludzi jako swoich bliskich, jak do przyjaciół, jak do umiłowanych dzieci, umiłowanych swoich stworzeń, zapraszając je do jedności z sobą i wobec nich realizuje swój, zapowiedziany i zapoczątkowany zbawczy plan 4. Stąd Kościół dokonując refleksji nad samym sobą nieustannie stara się tę rzeczywistość modlitwy reformować wzbogacając ją o bogactwo Pisma św. i czytań Tradycji. Obecny kształt Godziny czytań jest wyrazem długiego procesu pogłębiania się samoświadomości Kościoła. Kościół starożytny ze szczególną intensywnością przeżywał Wigilię Paschalną, całonocne czuwanie, wypełnione medytacją nad Słowem Bożym, zakończone sprawowaniem Eucharystii. Te formę przeżywania misterium Chrystusa zaczęto stosować także przy innych okazjach (pielgrzymki, czuwania przy grobach zmarłych). Stosowano je także jako początek niedzieli. Ojcowie i mistrzowie życia duchowego zachęcali do częstego jej stosowania 5. Obszerne rozmiary, jakie przybierało oficjum, począwszy od IV wieku, wiążą się z powstaniem i rozwojem życia monastycznego 6. Duży wpływ na kształtowanie 2 KL 5, 7.

2015

Islam jest drugą-pod względem liczby wyznawców-monoteistyczną religią świata. Uniwersalizm tej religii uwierzytelnia nie tylko systematyczny wzrost liczby wiernych, ale również zainteresowanie okazane muzułmanom poza przestrzenią religijną. Jakie są oblicza islamu? O czym myślimy, kiedy wypowiadamy słowo "muzułmanie"? Wreszcie, jakie jest miejsce potomków Abrahama i Hagar w spotkaniu religii, kultur i humanizmów?-Zagadnieniom tym poświęcony jest aktualny tom "Nurtu": Oblicza islamu-cz. I. Ponieważ przedmiot tej teologiczno-religioznawczej refleksji jest wyjątkowo szeroki i wielopłaszczyznowy, następny numer naszego półrocznika również pochyli się nad wielowątkowym zjawiskiem islamu.