Między „dziedzictwem imperialnym” i „bałkańską neurozą”

Wieki Stare i Nowe

Stan Rzeczy, 2018

W dyskusjach o archeologii w epoce antropocenu przewiduje się, że w niedalekiej przyszłości postępujące zmiany klimatyczne zintensyfikują migracje ludzi, zwierząt, a także rzeczy – w tym zabytków. Wobec zachodzących zjawisk społecznych, politycznych (m.in. terroryzm) i naturalnych (kataklizmy) przyszłością dziedzictwa ma być jego digitalizacja, która kształtuje współczesny obraz archeologii, wypracowującej narzędzia ratownicze w dobie różnorakich zagrożeń. Reprezentacje obiektów archeologicznych zostaną w przyszłości dowartościowane, będą bowiem stanowić remedium na ruinację i zniszczenie dotykające zarówno kulturę, jak i naturę. Owe cyfrowe zabytki już teraz mają wymiar nomadyczny – są mobilne, przeobrażające się, niestałe. Wprowadzona w artykule kategoria „nomadycznego dziedzictwa” określa dziedzictwo przyszłości powstające na bazie antropogenicznych przeobrażeń i uzasadnionego zastosowania narzędzi digitalizacji.

2019

The current phenomena of heritigization defined as the excess of monuments and heritage sites resulting in their poor conservation and preservation (Harrison, DeSilvey, Holtorf) occurs in parallel to the raise of new forms of heritage believed to be the legacy of our times. Those alternative forms of heritage are first of all digitized versions of monuments and artifacts, secondly unruly forms of heritage like plastics, garbage, small and barely noticeable objects of daily-use discovered by the researchers dealing with the recent and contemporary past. This paper is an attempt to discuss the problematic materiality of contemporary heritage — digital heritage and unruly heritage. How those new forms or heritage will be managed and preserved for the future? Should they be discussed in reference to the traditional concepts popular in the heritage studies? How can we anticipate the future heritage with digitized monuments and unruly heritage, and thus, how do we envision the future cult...

2014

Prezentowana ksiązka jest wynikiem obrad konferencyjnych, ktore mialy miejsce w dniach 19-20 marca 2012 roku. Konferencja naukowa „Zamki i palace Śląska”, ktorej organizatorami byli: Muzeum Zamkowe w Pszczynie, Zaklad Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz dzialające w tymze Zakladzie Studenckie Kolo Naukowe Historykow Sztuki,

Przegląd Geopolityczny, 2020

Przegląd Socjologiczny, 2015

** Dr hab., prof. nadzwyczajny, Katedra skandynawistyki, Wydział Filologiczny UG i koordynator badań (research leader) Centrum studiów Bałtyckich i europy Wschodniej (CBees), Uniwersytet södertörn w szwecji.

Studia Philosophica Wratislaviensia, 2021

The book written by Wojciech Sady is an interesting and inspiring attempt to reconstruct the mechanism of the revolution that took place in physics at the beginning of the 20th century. As part of the attempts to characterize the process of the emergence of special relativity theory and the old quantum theory, author also raises the issue of the role of genius and imagination in the process of searching for new scientifi c theories. The work is based on rich factual material, however, has several weaknesses and-as it seems-several places that would not require greater precision. This work aims to identify these points.

2010

Celem niniejszej pracy jest nakreślenie strategii zastosowanej przy opracowywaniu nowych historii literatur w krajach post-jugosłowiańskich. Sytuacja polityczna na Bałkanach w latach 90-tych uległa zasadniczej zmianie, a w wyniku zaistniałych przemian powstały nowe suwerenne państwa takie jak Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia i Czarnogóra. We wszystkich tych krajach z dużą intensywnością podjęto kwestie ponownego określenia tożsamości narodowej oraz nowych odczytań zarówno historii jak i historii literatury. Po 1990 roku ukazały się liczne nowe historie literatur. Co znamienne, wydaniom tym towarzyszyły kontrowersje, gdyż nierozstrzygnięte pozostały kwestie sporne jak choćby przynależność poszczególnych pisarzy do określonej literatury czy interpretacje zjawisk literackich (m.in. zawłaszczanie obszarów tradycji przynależących do sąsiadów). Kontrowersje wywoływała także kwestia języków, powstałych po rozpadzie języka serbsko-chorwackiego. W wyniku wspomnianych przemian pojawiły się nowe literatury takie jak bośniacka oraz czarnogórska zaś literatury chorwacką i serbską poddano znaczącym przewartościowaniom.

LingVaria, 2021

Studia Rossica Posnaniensia, 2020

The article is concerned with reconstructing the cultural meanings included in the Polish signs “inny” (“different”) and “obcy” (“foreign”) and comparing them with their Russian and German counterparts, i.e. “другой” and “чужой”, “der Andere” and “der Fremde” respectively. The data for the comparative analysis were collected by means of the free association method. The features indicated by the respondents reflected culture-specific and language-specific associative profiles of images of the lexical items “different” and “foreign”, characteristic of the representatives of the Polish, Russian and German cultures. The results of the association test confirm that there exist numerous criteria which the Polish, Russian and German respondents referred to while specifying the meaning of “different” and “foreign”. The questionnaire allowed for establishing a hierarchy of the criteria as well as for indicating significant similarities and differences between the Polish, Russian and German a...