Suriyeli Öğrencilerin Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonu

Journal of Turkish Studies, 2018

This article was checked by iThenticate. * Bu çalışma Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Doç. Dr. Cahit EPÇAÇAN'ın danışmanlığında Devriş BEYHAN tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinden oluşturulmuştur.

Milli Eğitim Dergisi, 2021

İnsanlığın başlangıcından bu yana dünya tarihine yön veren büyük küçük tüm savaşların sosyal ve toplumsal alanlarda çok büyük etkileri olmuştur. İnsanlar, savaşlar nedeniyle yaşadıkları toprakları gerek kalıcı gerekse de geçici olarak terk edip yeni bölgelere, yeni ülkelere yerleşmek durumunda kalmışlardır. Bu durum hem göç edenler hem de göç edenlerin yaşadıkları topraklardaki yerli halklar için birtakım yeni ihtiyaçların doğmasına yol açmıştır. Suriye iç savaşıyla birlikte ortaya çıkan göçmen krizinden Türkiye de doğrudan etkilenmiş, 2021 yılı itibarıyla Türkiye’de yaşayan Suriyeli göçmen sayısı üç buçuk milyonu geçmiştir. Türkiye, iç savaş sebebiyle Suriyeli göçmenlerin gelmeye başladıkları andan itibaren her alanda çeşitli tedbirler almaya başlamıştır. Bu tedbirlerin ilk ve en önemlilerinden biri Suriyeli mültecilerin eğitime katılımlarıdır. İç savaş sebebiyle göçmenlerin kesintiye uğrayan eğitim yaşamlarının Türkiye’de en verimli şekilde devam etmesi için gerekli çalışmalar yapılmış, ilköğretimden yükseköğretime kadar tüm seviyelerde Suriyeli göçmenlerin eğitime katılımları sağlanmıştır. Bu çalışma, Türk yükseköğretiminde Suriyeli mültecilerin durumlarının ele alındığı bir derleme çalışmasıdır. Çalışmada öncelikle yükseköğretimde Suriyeli mültecilerin durumlarını ele alan kaynaklarla ilgili kapsamlı bir alanyazın taraması gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda göç, eğitim ve göç, Suriyeli mültecilerin topluma kazandırılması, yükseköğretim çağındaki ve diğer öğretim kademesindeki Suriyelilerin durumları, yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerilerine yönelik yapılmış ulusal ve uluslararası çalışmalar incelenmiştir. Yapılan incelemede her bir çalışmada elde edilen bulgular üzerinde durularak Türk yükseköğretiminde Suriyeli mültecilerin durumları üzerine bir senteze gidilmiştir. Eğitim çağındaki Suriyeli mültecilerin, okul öncesinden yükseköğretime kadar okullaşmaları ve başarılı olmaları yaşanan birçok sorunun da çözümünü sağlayacaktır. Özellikle üniversite çağındaki genç nüfusun nitelikli bireyler olarak yetişmeleri, kendi açılarından faydalı olacağı gibi Türk toplumunun mültecilere bakış açısının olumlu anlamda değişmesini de beraberinde getirecektir.

2020

Bu arastirmanin amaci, Suriyeli ortaokul ogrencilerinin Turk egitim sisteminde ogrenci olma deneyimini ve bu deneyimi etkileyen ortam veya durumlari degerlendirmektir. Nitel arastirma yontemlerinden fenomenoloji deseniyle yurutulmus olan bu arastirmanin verileri, yuz yuze gorusme yoluyla yari yapilandirilmis gorusme formu kullanilarak elde edilmistir. Arastirma kapsaminda, 2017-2018 egitim ogretim yilinda Kilis ilindeki devlet okullarindan birinde ogrenim gormekte olan 8 Suriyeli ogrenci ile gorusme yapilmistir. Arastirmadan elde edilen bulgulara gore Suriyeli ogrencilerin Turkiye’de egitim gordukleri okullarda ayrimciliga tabi tutulmadiklari, dislanmadiklari ve derslerde goz ardi edilmedikleri belirlenmistir. Suriyeli ogrenciler, bulunduklari ortamdan memnun olmanin verdigi haklilikla geleceklerini Turkiye’de gormekte, ulkelerine donme konusunda isteksiz gorunmektedir. Arastirmada Suriyeli ogrencilerin sorun yasadigi tek faktorun arkadas faktoru oldugu, Turk akranlarindan beklenen ...

İnsan Toplum, 2021

Türkiye'ye sığınan Suriyeli göçmen kitlesinin temel problemlerinden biri eğitimdir. Eğitim, ev sahibi toplumla entegrasyon/bütünleşme, kayıp nesil riskini önleme, marjinalleşme ve radikalleşmeyi azaltma, ekonomik ve sosyal sermayeye kaynaklık etme, yukarı doğru sosyal hareketliliğin aracı olarak göç sürecinde önemli bir faktördür. Bu çalışmanın konusu, Harran Üniversitesi'ndeki Suriyeli öğrencilerin akademik entegrasyon süreçleridir. Araştırma, nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntemle yürütülmüştür. Çalışma, 2020 Mart ve Aralık aylarında 326 kişi ile yapılan anket ve 12 kişi ile gerçekleştirilen odak grup görüşmesi sonuçlarına dayanmaktadır. Araştırmada anket sonuçları betimsel istatistik, odak grup görüşmesi tematik içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; savaş, göç ve diğer koşullardan kaynaklı sorunlarda; ekonomik sorunlar, dil, barınma, ulaşım, eğitime geç kalmışlık, belirli ölçüde dışlanma ve ayrımcılık, kampüs dışı sosyalleşme süreçlerine düşük katılım, istihdam anlamında gelecek kaygısı, düşük kitap okuma oranı, yetersiz hane koşulları, kültürel gettolaşma gibi faktörler ön plana çıkmıştır. Diğer yandan Suriyeli ve Türkiyeli öğrencilerin arkadaşlık ilişkileri pozitif bir görünümdedir. Akademik ve idari personelden memnuniyet belirli bir seviyededir. Şanlıurfa, eğitim bakımından belirli ölçülerde bir cazibe merkezine dönüşmektedir. Harran Üniversitesi'nde eğitim alıyor olmak öğrencilerin yarısından fazlası için mutluluk vericidir. Araştırma sonuçları, belirli seviyede bir entegrasyon aşamasına varıldığını ancak halen aksayan ve tahkim edilmesi gereken yönlerin de bulunduğunu göstermektedir.

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Bu araştırmanın amacı, öğrenci ve öğretmen görüşlerine dayalı olarak Suriyeli öğrencilerin eğitim sürecinde karşılaştıkları güçlükleri belirlemek, eğitim süreci içerisinde Suriyeli öğrencilerin eğitiminde öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükleri ele almak ve bu güçlüklerin aşılmasına dönük çözüm önerileri sunmaktır. Araştırmada, çalışma grubu oluşturulurken, amaçsal örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir (convenience sampling) durum örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırma verileri, 35 öğretmen ve 42 Suriyeli öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla elde edilmiştir. Betimsel ve içerik çözümlemesi kullanılarak verilerin çözümlemesi yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre Suriyeli öğrencilerin eğitim sürecinde dil ve kültür, eğitim sürecine uyum sağlama, ayrımcı davranışlarla karşılaşma, disiplin sorunları ve ekonomik etmenler konularında güçlük yaşamakta oldukları belirlenmiştir. Öğretmenler ise Suriyeli öğrencilerin eğitiminde sınıf yönetimi, ders araç-gereci eksikliği ve disiplin konularında yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Suriyeli öğrencilerin yoğun olarak kayıtlı olduğu okullarda görev yapan öğretmenlerin desteklenmesi ve öğrencilerin okul ve toplum yaşamına uyum sağlamalarının güçlendirilmesi için çeşitli eğitim gereksinimlerinin karşılanması önem arz etmektedir.

2024

Suriye’de şiddetini hala koruyarak devam eden savaş sonucu ülkelerinden zorunlu olarak göç etmek mecburiyetinde kalmış milyonlarca insan bulunmaktadır. Yaklaşık olarak üç milyon Suriyeli ise bu göç akımında Türkiye’ye yerleşmiştir. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin güncel verilerine göre 2,814,631 kayıtlı Suriyeli mülteci Türkiye’de bulunmaktadır. Suriye’den yayılıp özellikle Orta Doğu ve Avrupa başta olmak üzere tüm dünyayı etkisi altına almış olan bu göç akımından sayısal olarak en çok etkilenmiş olan ülke Türkiye olarak gözükmektedir. Kısa bir aralık içinde ülkeye gelmiş olan bu sayıdaki mülteci akımının ülkenin göçmen ve sosyal haklar politikalarını güncel ve gelecekte beklenen durumlara göre ivedi bir şekilde sürdürülebilir olmasını sağlayarak geliştirilmelidir. Bu bilgiler ışığında Türkiye’nin Suriyeli Mülteciler özelinde yürütmüş olduğu eğitim politikası üstüne düşülmesi ve incelikle işlenmesi gereken başlıca konulardan biridir.

International Journal Of Turkish Literature Culture Education

Türk milleti yaşadığı tarihî tecrübe itibarı ile göç kavramına aşina bir millettir. 2011 yılında Suriye"de patlak veren iç savaşın ardından Türkiye Cumhuriyeti gündeminin öncelikli gündem konularından birisi de "göç" ve "mülteci" konuları olmuştur. Bu araştırmada, göç ile birlikte ortaya çıkan mültecilik, mülteci çocuklar kavramı, Suriyeli mülteci çocuklara Türkçe öğretimi ve mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonu süreci incelenmiştir. Bu amaçla, "göç" olgusu ve uzanımındaki adlandırmaların kavram analizleri gerçekleştirilerek Suriyeli mülteci çocuklar örneği üzerinden söz konusu kavramların etkileri gözlemlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, bunların Suriyeli mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunu ne ölçüde etkilediği saptanmaya çalışılarak bu kapsamda karşılaşılması muhtemel sorunların da çerçevesi çizilmiştir. Araştırmada, mülteci çocuklara Türkçe öğretme faaliyetlerinde yaşanan güçlükler de saptanmış ve bunların nasıl giderilebileceğinin değerlendirmesi yapılmıştır. Belirlenen bu güçlüklerin giderilebilmesi için mülteci çocuklara yönelik geliştirilen evrensel eğitim stratejileri tanıtılmıştır.

Nobel Akademik Yayıncılık, 2021

“… Benim Suriyelilerle ilgili birtakım görüşlerim var tabii. Mesela bunların gidişini beklemek, hiç gerçekçi değil. Bunlar burada kalacak. Dünyada bu hep böyle olmuş. Meselenin böyle gerçekçi bir yanı var ve diğer tarafta çocuklar var. Aylan bebek ve Suriyeli Ümran'ın görüntüleri hâlâ bende canlı. Eğer bu çocukları dışarı atarsak, onlara sahip çıkmazsak onlar da aynı trajediye birer aday hâline gelecek. …” Suriyeli çocukların okula uyumu, onların bir taraftan Türk toplumuna uyumunun anahtarı olarak görülürken diğer taraftan Türk toplumunun da çok kültürlü bir toplumsal hayata hazırlığı çerçevesinde bir kavşak noktası olarak önem kazanıyor. Her ne kadar mülteci eğitimiyle ilgili genişleyen bir literatür bulunsa da barındırdığı mülteci sayısıyla dünyada ilk sırada bulunan Türkiye'deki durumun fotoğrafını çeken bu araştırmanın kritik bir öneme sahip olduğunu vurgulamak gerekiyor. Mülteci öğrencilerin eğitim sürecinde karşılaştıkları problemleri, çeşitli gereksinimleri ve bu süreci etkileyen aktörleri içeren modelleriyle bu çalışma, özgün bir kurguya sahiptir. Suriyeli çocukların okula uyumlarına kapsayıcı ve derinlikli bir şekilde odaklanan kavramsal çerçevesiyle de bu araştırma, alana önemli katkılar sunuyor. Ayrıca bu eserde yazar, mülteci eğitimi araştırmalarında uzun süreli etnografik bir araştırmanın nasıl yapılacağına dair son derece yetkin bir örnek sunuyor. Bu kitap, uzunca süren emek yoğun bir saha araştırmasının ürünüdür. Teorik tartışmaların yanı sıra yazarın Suriyeli çocukların bulunduğu sınıflardaki sıralarda oturarak, okul bahçesindeki oyunlara, okul gezilerine, törenlere ve kutlamalara iştirak ederek, okul dışındaki toplantı, taziye ve ev ziyaretleri gibi etkinliklere dâhil olarak öğrenci, öğretmen ve velilerle kaynaşıp tecrübe ettiği eşsiz yaşantıları okura aktarıyor. Böylece okulun günlük aktivitelerini, ritüellerini, etkileşimlerini ve etkinliklerini canlı bir şekilde aktaran bu kitap, okura mülteci öğrenci gerçekliğinde oluşan yeni okul kültürünü içselleştirme fırsatı vadediyor.