2019 - Uzaktan Çeviri Teknolojileri

Özet İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra bilgisayarların hayatımıza girmesiyle birlikte hemen hemen her alanda ciddi değişiklikler meydana gelmeye başlamıştır. Ekonomiden sağlığa, mimariden savunma sanayine, sanattan spora kadar aklımıza gelebilecek her alanda bu değişimi görmek mümkündür. Bilim insanları ortaya koydukları projelerle ve çeşitli uygulamalarla teknolojinin sunduğu olanaklardan yararlanma ve bu yenilikleri kendi alanlarına uyarlama gayreti içine girmişlerdir. Özellikle doksanlı yıllardan sonra bilgisayar ve İnternetin yaygın bir şekilde kullanılmasıyla birlikte teknoloji hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Teknolojinin etkilediği alanlardan biri de Çeviri alanıdır. Teknolojide yaşanan hızlı gelişmeler hemen hemen her alanı etkilediği gibi çeviri alanını da etkilemiş ve birçok teknolojik yeniliği bu alanın hizmetine sunmuştur. Teknolojik gelişmelerin Çeviri alanına sunduğu olanaklara baktığımızda otomatik çeviri yapan araçlardan çeviri belleklerine kelime sayaçlarından dönüştürme uygulamalarına içerik bulma araçlarından sosyal medya uygulamalarına kadar birçok yazılım ve yardımcı kaynağın çevirinin hizmetine sunulduğunu görmekteyiz. Bütün bu yenilikler çok büyük oranda bilgisayar ve İnternet teknolojilerine dayanmaktadır. Biz de çalışmamızda bilgisayar ve İnternet'in hayatımıza girmesiyle birlikte çeviri alanında ne tür değişiklikler olduğunu, bugün gelinen noktaya hangi aşamalardan geçildiğini gözler önüne sermeye ve gelecekte ne tür teknolojilerin bu alanda kullanılabileceğini ortaya koymaya çalıştık.

Türkiye'de Sözlü Çeviri: Eğitim, Uygulama ve Araştırmalar 1, 2019

Son yüz yılda çoğu alanda olduğu gibi çeviri alanında da teknoloji kullanımı giderek artmış ve çevirmenlerin çalışma ortamlarında çeşitlilik ve kolaylık- lar yaratmıştır. Sözlü çeviri uygulamalarında ve eğitiminde bilgisayar ve ile- tişim teknolojileri eğitimcilere, çevirmenlere ve öğrencilere giderek artan ve altyazı gibi desteklerle zenginleştirilen materyal havuzu sunarak ve ileti- şimdeki pürüzleri asgari düzeye indirerek önemli bir rol oynamaktadır. Son on yılda üç boyutlu sanal dünyaların kalitesinin artmasıyla sözlü çeviri ala- nında da bu yeni ortamın kullanılabilirliği test edilmiş ve sanal dünyaların sözlü çeviri eğitimine katkılar sunabileceğine dair bulgular elde edilmiştir. Yakın gelecekte çeviride otomasyonun daha çok kullanılması ve otomatik çevirinin kalitesinin daha da artması beklenmektedir, ancak sözlü çeviride insanın rolü önemini korumaya devam edecektir. Yeni teknolojilerin çeviri sürecine, eğitimine ve araştırmalarına entegre edilmesiyle daha donanımlı çevirmenler yetiştirmek ve sözlü çeviri pratiğini daha da akıcı hâle getir- mek mümkün olacaktır.

ROL Spor Bilimleri Dergisi

Uzaktan eğitim sistemleri eğitimin bir parçası haline geldiği günümüzde pandemi sürecinde de zorunlu bir şekilde kullanılmıştır. Eğitim modelleri arasında teknolojiyi tamamen bünyesine katan uzaktan eğitim sistemleri de beraberinde nasıl yönetileceğine dair sorunları da gündeme taşımıştır. Özellikle öğretmenlerin bu sistemlerde nasıl davranacağı nerden yardım alacağı ve öğrencileri nasıl yönlendireceği araştırılması gereken önemli bir konu olduğu ifade edilebilir. Bu çalışmada öğretmenlere uzaktan eğitim sürecinde teknoloji yönetimi ile alakalı madde havuzu hazırlandı. Hazırlanan bu madde havuzu alanında uzman 20 öğretmen tarafından değerlendirilerek 25 maddeden oluşan havuzdan 5 soru atılarak ve bazı sorular düzeltilerek geriye 20 soruluk anket oluşturuldu. Araştırmada katılımcıların cinsiyet, yaş, çalışma yılı ve idari görevinin olup olmadığı demografik sorular soruldu. Analizler SPSS 25 paket programı ile yapılmıştır. Toplamda 724 katılımcı tarafından anket doldurulmuştur. Pandemi sürecinde öğretmenlere ulaşmadaki zorluklar nedeni ile kasti örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen verilerin yeterli düzeyde olup olmadığını test etmek için KMO katsayına bakılmış olup bu katsayının 0,857 olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen bu KMO katsayının elde edilen verilerin yeterli olduğunu ortaya koymuştur. Daha sonra faktör analizi yaparak toplamda 20 madde 12 maddeye düşmüş ve 3 faktör belirlenmiştir. Bu faktörler sırayla Hazır bulunuşluk, Teknoloji ve Etkinlik olarak adlandırılmıştır. Her bir faktörün varyanları hesap edilerek kümülatif varyans %66,58 olarak bulunmuştur. Bu değerin, faktörlerin ölçme aracını açıklamada oldukça iyi olduğu söylenebilir. Bu ölçek öğretmenlerin teknoloji yönetimi konusunda nelere dikkat ettiği, teknolojinin kullanımında ne kadar hazır oldukları veya hazır bulunuşluklarının nasıl ölçüleceği, teknoloji yönetimin öğretmenleri nasıl etkileyeceğine yönelik faktörlere göre alana araştırması yapmak için güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu söylenebilir.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2022

89 2 / Ru m el iDE J ou rn a l o f L an gu a ge an d Li t er at u r e S t ud i es 2 0 2 2 .2 7 (Ap r il) Place of translation technologies in Applied English Translation programs / T. Apaydın Azman & S. Canım (pp. 891-906

Digital transformation has radically affected current professions. The professions that keep up with this development have continued their progressive trend through new fields of application and relations with different disciplines. However, the professions that cannot keep up with developments have tended to lose their functions and popularity over time. Digital transformation is experienced in all areas of life as roomsized computers have evolved into desktops, laptops, handheld computers, and mobile phones. Therefore, many artificial intelligence systems have been developed to increase productivity, save money and raise the quality in professions. Even compared to the situation a year ago, artificial intelligence systems have been improving unpredictably, and investments are made in this field enormously. People who can keep up with these rapid changes can be more successful than others in their professions and lives. In this regard, one of the professions digitalization has affected is the translation profession. Historically, the first written translations can be traced back centuries ago when conditions were limited.

Dilbilim Çeviribilim yazıları, 2017

GİRİŞ Bu bölümde TÜBİTAK destekli (Proje No: 114K718) Sanal Dünyalarda Sözlü Çeviri ve Sözlü Çeviri Eğitimi başlıklı projemizin tanıtılması amaçlan-maktadır. Projemiz üç boyutlu sanal bir ortamda sözlü çeviri ve sözlü çeviri eğitimi için yeni olanaklar ortaya koymayı hedeflemektedir. Projede Türki-ye'de sözlü çeviri ve sözlü çeviri eğitimi uygulamalarının genel durumu, ek-siklikler ve beklentiler incelenerek, bilimsel açıdan güçlü bir öğrenme ve öğretme ortamının yaratılmasına yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Dolayı-sıyla, bağlamı netleştirmek amacıyla ilk olarak Türkiye'de sözlü çeviri eğitimi ele alınacaktır. İkinci olarak sözlü çeviri ve teknoloji kullanımı ilgili literatür-den örnekler çerçevesinde incelenecektir; üçüncü olarak da proje çalışmaları-mız ve elde ettiğimiz sonuçlar özetlenecektir. TÜRKİYE'DE SÖZLÜ ÇEVİRİ EĞİTİMİ Türkiye'de sözlü çeviri eğitiminde karşılaşılan zorluklar arasında, sözlü çeviri derslerinin müfredattaki ağırlığı, sözlü çeviri derslerini verecek yetkin öğretim üyelerinin varlığı, fiziksel şartlar ve eğitim materyallerinin nitelik ve nicelik bakımdan yeterliliği öne çıkmaktadır. Türkiye'de lisans seviyesin-de sözlü çeviri eğitimi resmî olarak Mütercim Tercümanlık veya Çeviribilim bölümlerinde dört yıllık bir müfredatın tamamlanması yoluyla verilmekte-dir. Bu dört yıllık programlarda hem yazılı hem de sözlü çeviri eğitimi veril-mektedir, ancak yazılı çevirinin ağırlığı genellikle daha fazladır (Doğan 2009). Lisans derecesinin dışında bir veya iki yıllık lisansüstü programlarda da kon-ferans çevirmenliği eğitimi verilmektedir.

Öz Günümüzün en ilgi çekici çalışma alanlarından biri olan ve birçok disiplin tarafından farklı şekillerde ele alınan yapay zekâ konusu çeviri alanı için de önemli araştırma konularından biridir. Nitekim bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler milletler arasındaki sınırları ortadan kaldırırken çeviri konusu hâlâ bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Bu sorunun üstesinden gelmek isteyen bilim insanlarının başvurduğu kaynaklardan biri de yapay zekâ'dır. Bu çalışmada da yapay zekâ araştırmalarının çeviri alanına yansımaları ele alınmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde zekâ ve yapay zekâ kavramları üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde geçmişten günümüze kadar yapay zekâ alanında yapılan çalışmalara değinilmekte ve bu kavramının ortaya çıkışı anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde çeviri alanındaki yapay zekâ uygulamaları ele alınmakta ve bugün itibarıyla gelinen nokta ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Araştırmanın sonunda çeviri alanında yapay zekâ ile ilgili çalışmaların her geçen gün arttığı ancak elde edilen sonuçların henüz yeterli düzeyde olmadığı buna rağmen atılan adımların hiçte küçümsenemeyecek adımlar olduğu görülmektedir.

Çeviribilimden İzdüşümler 1, 2020

Teknik çevirinin gerçekleşebilmesine zemin hazırlayan terimsel etkinlikler çalışmada önem teşkil etmektedir. Terimbilim, teknoloji ve teknik çeviri merkezli bu çalışmada terimbilim ödülleri, Avrupa-Asya- Amerika-Afrika ekseninde terimbilim kurumları, uluslararası mecralarda bulunan yükseköğretim kurumlarında geliştirilen terimbilim projeleri, terim veri tabanları, çevrimiçi terimbilim eğitimleri, terimbilim alanındaki oluşumların teknik çeviri eğitimine yansımaları çalışma kapsamında irdelenecektir. Terimbilim ile teknolojinin kesişim noktasında yer alan teknik çeviriye mercek tutulacaktır. Terimbilim ile teknolojinin teknik çeviri eğitimine getirdiği güncel uygulamalar vurgulanarak terimbilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmelerin teknik çeviriye yansımaları kavramsal boyutta ve uygulama boyutunda sorgulanabilir. Çevirmen adaylarının ve çeviri eğitimi veren öğretim görevlilerinin terimbilim alanında yaşanan gelişmelere yakından tanıklık edebilmeleri maksadıyla ortaya konan bu çalışmanın ilgili alanda bir bilinç geliştirilmesine vesile olması beklenmektedir. Terimbilim alanında kurumsal ve bireysel gayretlerin bir yansıması olarak ortaya konan sonuçlar, ülkemizde ulusal boyutta da ciddi adımların atılması yönünde teşvik edici olacaktır. Terimbilim ile teknolojinin kesiştiği noktada teknik çeviriye yeni bir soluk kazandıracak bilgilendirici ve yönlendirici bu çalışma ile bütüncül bir bakış açısı geliştirilmeye çalışılmıştır.

1993

Koç Özel Lisesi son sınıf öğrencileri için çeviri derslerini planlarken amacım oldukça ileri düzeyde İngilizceleri olan bu öğrencilerin dil bilinçlerini ve dili kullanma becerilerini çeviri yoluyla daha da güçlendirmek, bireysel olarak zayıf taraflarının farkına varıp bunları gidermede onlara yardımcı olmaktı. Öğrencilerim lise son sınıfta olduklarından, üniversite sınaviarına hazırlanma telaşının onlar üzerindeki baskısını da dikkate alarak sınıfta atölye tipi bir çalışma yapmaya ve ev ödevi vermeye karar verdim. Kompozisyon dersleri için kullanılan "Aşamalı Yazı Süreci" (Process Writing) tekniği ile "Portföy" (Portfolio Writing) tekniğini çeviri derslerine uygulayarak oldukça esnek, rahat ve bireysel farklılıklara ve gereksinimlere cevap veren bir yöntem elde ettiğimi sanıyorum