Academia.eduAcademia.edu

SAKİN ŞEHİRLERDE MEKÂN KULLANIMI: SEFERİHİSAR ÖRNEĞİ

2020, Sosyal Bilimlerde Güncel ve Seçme Yazılar

Seferihisar Belediyesi 2009 yılında Cittaslow (Sakin Şehir) Birliği’ne üye olmuş ve bu üyeliğin takip ettiği 10 yıl içinde kent dokusunda dikkat çekici değişimler yaşanmıştır. Sakin şehir kapsamında kent yönetimi kendi kimliğini korumak, sürdürülebilirlik ve yereli desteklemek gibi ilkeler çerçevesinde faaliyetler gerçekleştirmeye başlamıştır. Yerli tohumların kullanılması, yerel üreticilerin desteklenmesi, üretici örgütlenmesi gibi küreselleşmeye alternatif olduğu vurgulanan faaliyetler uygulanırken bir yandan da inşaat sayısı ve arsa fiyatları artmış ve özellikle bir zamanlar küçük bir balıkçı kasabası olan Sığacık Kaleiçi bölgesinin turistik bir gösteri alanına dönüşmesi söz konusu olmuştur. Bu araştırmanın amacı, yereli güçlendirerek kapitalist kent yönetimine alternatif bir kent yönetimi ortaya koyma iddiasında olan Sakin Şehir hareketinin Seferihisar’a etkisinin mekân kullanımındaki değişimler üzerinden değerlendirilmesidir. Kentin kendi değerlerini tespit etmesi ve bu değerleri küreselleşmenin kentleri metalaştırmasına karşı bir hareket olan Sakin Şehir hareketi Türkiye’de 2009 yılında Seferihisar’ın üyeliği ile yayılmaya başlamıştır. Seferihisar’ın kendi özellikleri doğrultusunda uygulanan projeler yerel üretimin desteklenmesi ve turizm ağırlıklıdır. Seferihisar’da bir yandan yerli tohum merkezi, sosyal mutfak, kadın kooperatifi, üretici pazarları ve benzeri yerel değerleri ve üreticileri destekleyen projeler uygularken bir yandan tek katlı müstakil evler yerine çok katlı apartmanlar, butik oteller ve restoranlar yapılmaya başlanmıştır. Kentte hâkim ideoloji kendi mekânlarını yaratmaya çalışır. Kapitalizm, kentleri metalaştırarak bir tüketim unsuru haline getirmekte ve sanayileşmenin kârlılığının azaldığı ya da mümkün hale gelmediği durumlarda, bu şekilde gayrimenkul ve inşaat sektörleriyle kentleri pazarlamaktadır. Bunun sonucu olarak, kapitalizm özellikle kent merkezlerini ve turistik mekânları soylulaştırıp, tüketim mekânları haline getirerek ranta açar. Bu çalışma kapsamında, Seferihisar özelinde yukarda bahsedilen bu değişimlerin nasıl deneyimlendiği ortaya konularak Sakin Şehir hareketi ele alınacaktır.