TÜRKİYE'DE ADLİ BİLİŞİMİN GELİŞİMİ VE DİJİTAL DELİL İNCELEMELERİ

DİSİPLİNLER ARASI BİR KAVRAM OLARAK ADLİ DİLBİLİM VE TÜRKİYE’DEKİ ÇALIŞMALAR, 2019

Adli dilbilim, dilbilim verilerinden hareketle adli metinlerde tespit çalışmaları yapan bir dilbilim alanıdır. Bu kavramla ilgili birçok tanım olsa da dilbilimci tarafından gerçekleştirilen amaca yönelik bir söylem çözümlemesi faaliyeti olması bu alandaki çalışmaların ortak özelliğidir. Adli dilbilimin verileri, adli olaylara konu olan tüm metinlerdir. Literatürdeki farklı disiplinler içinde yer alan çalışmalar, adli dilbilim alanına hizmet etmektedir. Adli dilbilim, ilk kez 1968’de Jan Svartvik tarafından kullanılarak literatürde yer edinmiştir; Türkiye’de ise ilk kez 2016 yılında farklı iki çalışmanın ana hatlarını oluşturmuştur. Araştırmanın Türkiye’de adli dilbilim alanında çalışacak araştırmacılara ışık tutacağı düşünülmektedir.

KTO İpekyolu Özel, 2023

Türkiye Selçukluları, devlet müesseselerini oluştururken “adalet”i devletin merkezine koymuş ve muhtelif teşkilatlar tesis etmiştir. Bu teşkilatların başında Adli Teşkilat gelmektedir. Teşkilatın en üstünde Hükümdarın adalet sembolü olan ve başında sultanın bulunduğu Dîvânü’l- Mezâlim yer almaktadır. Dîvânü’l-Mezâ lim Adlî Teşkilat içerisinde bulunan en önemli yargı uygulamasıdır. Darü’l-mülk Konya, devletin başkenti olduğu için adli kurumların da merkeziydi. Devletin hukuk sistemi; Türk devlet geleneğinden gelen “örfi/töre” hukuku ve “Şer’i” hukuktan oluşmaktadır. Adliye teşkilatında örfî davalara bakan ve adliye nazırlığı diyebileceğimiz “emir-i dâd” ve şer’i davalara bakan kadılık makamı yer almaktadır. Ülke genelinde adaletin tesisi “kadılık” makamı üzerinden gerçekleştirilmiş olup bu makamın başında da Kâdı’l-kudât yani dâru’l-mülk Konya kadısı bulunmaktadır.

Art Up: Bulgaristan, Yunanistan ve Türkiye'de Medya Sanatları, 2013

Goethe Enstitüsü tarafından 2013 yılında "Art Up: Bulgaristan, Yunanistan ve Türkiye'de Medya Sanatları" projesi için yazılmıştır. Proje üç Goethe Enstitüsü'nde (Atina, Ankara, Sofya) yer aldı ve proje kapsamında medya ve yeni medya sanatları, sanal gerçeklik, sosyal medya işlenerek, bir dizi sergiye, çevrimiçi sunumlara, çalıştaylara, küratörler ve medya kuramcılarının seminerlerine ve metinlerine yer verildi. Orijinal makale İngilizce yazılmış ve Goethe Enstitüsü tarafından Almanca, Türkçe, Yunanca ve Bulgarcaya çevrilmiştir. Bu makalede sunulan bilgilerin çoğunluğu röportajlar yoluyla elde edilmiştir ve yazarın üretim çemberindeki rolleri üzerinde durmayı amaçlamaktadır. Çevrimiçi olarak yayınlanmıştır.

2019

Geçmişten günümüze felsefeye ilişkin düşünüşlerde önemli bir yer tutan dil felsefesi, yapısalcı ve postyapısalcı filozoflarca geliştirilerek felsefe tarihinde önemli bir yer edinmiştir. Yapısalcılığın dilin bir sistem olduğu iddiasıyla başlayan ve postyapısalcılığın bunu reddedip, dilin asla bir sistem olamayacağını söylemesiyle devam eden bu iki felsefe geleneğinin dile dair bütün görüşleri bu çalışmada işlenecektir. Çalışmanın amacı yapısalcı ve postyapısalcı geleneğin önde gelen düşünürlerinden olan Ferdinand de Saussure, Roland Barthes ve Jacques Derrida’yı ele alarak dilin yapısı araştırmak ve dil-anlam sorununu tartışmaktır. Saussure’ün göstergebilimini başlangıç noktası olarak aldığımız bu çalışma Barthes’ın yeni bir göstergebilim anlayışı getirmesiyle mit kavramını temele koymasını ve Derrida’nın tüm felsefe geleneğine başkaldırarak dile ilişkin tüm olguları yeniden değerlendirmesiyle son bulacaktır.

11th International Congress of Social Sciences with Current Research , 2019

SOBİDER, 2019

Danışmanlık tedbiri bireysel ve çevresel faktörlere maruz kalmış, risk altında olan çocuklara uygulanmakta olan koruyucu ve destekleyici tedbirler arasında yer almaktadır. Danışmanlık tedbirinin asıl amacı, delillere dayanarak adli bir vakanın mağduruna, maktulüne ya da şüpheliye ulaşmanın yanında psikolojik ve sosyal yönü olan suç oranındaki azalmalara yönelmektir. Tam da bu bağlamda, adli bilimler ile danışmanlık tedbirinin yolunun kesiştiği; suça sürüklenen çocukların neden suça sürüklendiği, tekrar suça sürüklenmesini engellemek için neler yapılması gerektiği, yanlış ebeveyn tutumlarının nasıl düzeltileceği, toplumda kendine yer edinen, sağlıklı, çevresi tarafından kabul görmüş, kendini gerçekleştiren bireyler yetiştirmek amacı ile hizmet etmektedir. Bu araştırmada suça sürüklenen çocuk, mağdur çocuk, korunma ihtiyacı olan çocuk, tanık sıfatıyla dinlenen mağdur çocuk, tanık çocuk kavramlarının neler olduğu bu çocuklara uygulanan danışmanlık tedbirinin ne kadar işe yaradığı adli bilimlere etkilerinden nasıl fayda sağlanabileceği amacıyla araştırmalar yapılmıştır The counseling measure is one of the protective and supportive measures applied to children who are exposed to individual and environmental factors and who are at risk. The main purpose of the consultative measure is to reach the victim, the victim or the suspect of a forensic case on the basis of the evidence, as well as the reduction of the psychological and social crime rate. It is precisely in this context that the path of forensic science and counseling measures intersect; why the children who are dragged into crime, why they are dragged into crime, what should be done to prevent them from being dragged into crime again, how to correct the wrong parental attitudes, take place in the society, healthy, accepted by the environment, self-realizing individuals serve to educate. In this research, researches have been carried out in order to make use of the effects of forensic sciences on the child, victimized child, child in need of protection, child victim child witnessed as a witness, witness child concepts and how well the counseling measure applied to these children is useful.

ULUSLARARASI DİSİPLİNLER ARASI DİL ARAŞTIRMALARI DERGİSİ (DADA), 2020

2020). Dilbilim (Teorik ve Uygulamalı Alanlar). (Editör: Erdoğan Boz), Ankara: Gazi Kitabevi, 469 s., ISBN: 978-625-7727-35-8

“DELÎLÜ’T-TEFÂSÎR” ADLI RİSÂLENİN TANITIMI VE TEFSİR USÛLÜ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bugüne kadar tefsir usûlüne dair birçok eser telif edilmiştir. Bu eserlerden biri de Osmanlıların son dönemlerinde Bursalı Mehmed Tahir tarafından kaleme alınan Delîlü’t-Tefâsîr adlı risâledir. Kumandanlık ve milletvekilliği görevlerinde bulunmuş olmasına rağmen yazdığı eserleriyle ön plana çıkan müellif, daha çok biyografi türündeki kitap ve risâleleriyle tanınmıştır. Bursalı Mehmed Tâhir’in çalışma konumuz olan Delîlü’t-Tefâsîr adlı risâlesi, tefsir usûlüne dair bir el kitabı niteliği taşımaktadır. Klasik tefsir usûlü eserlerinden oldukça farklı bir üslup ve içeriğe sahip olan bu risâlede; tefsir ilminin tarifi, gayesi ve tasnifinden, Kur’ân-ı Kerîm’in isimleri ve Kur’ân ilimlerinin taksiminden, Kur’ân-ı Kerîm’in harf, kelime, âyet ve sûre sayılarından, sûrelerin mushaf ve nüzûl tertibine dair inceliklerden, müfessirlerin tabakalarından bahsedilmekte; Kur’ân’ın muhtevasına ait bazı özel çıkarımlara yer verilmektedir. Risâlede, o döneme kadar yapılan tefsir çalışmalarının bibliyografik bir listesi ile Kur’ân-ı Kerîm için tertiplenen bazı lugatlara da yer verilmektedir. Risâlenin sonunda ise Kadı Iyâz’ın Kur’ân surelerinin isimlerini zikrettiği Arapça hutbesi ve Endülüslü Şair İbn Câbir’in yazdığı Arapça kasidesi yer almaktadır. Eser, Kur’ân’a dair birçok özelliği ortaya koymanın yanında, konuyla ilgilenenlere farklı bir bakış açısı da sunmaktadır.

Türk dili tarihinde önemli bir yere sahip olan Eski Anadolu Türkçesi döneminde telif ve tercüme pek çok eser kaleme alınmıştır. Bu dönemde kaleme alınan eserlerin konusu genellikle dinî içeriklidir. Kur'ân, hadis, siyer tercümeleri, fıkıh metinleri, kısasü'l-enbiyâlar, tezkiretü'l-evliyâlar bu dönemde kaleme alınan başlıca dinî muhtevalı türlerdir. Dinî muhtevalı türler kapsamında değerlendirilecek bir tür de ahvâl-i kıyâmettir. Anadolu sahasında genellikle mensur kısmen de manzum olmak üzere bu türde yazılmış pek çok eser mevcuttur. Bu türde kaleme alınan eserlerde kıyamet alâmetleri konu edilmiştir. Özellikle kıyametin dehşetli sahneleri, kıyamet ehlinin karşılaşacakları durumlar, asi ve günahkârların akıbetleri, hesap günü, ahiret hayatı gibi konular ele alınmıştır. Üzerinde çalışılan eser de ahvâl-i kıyâmet türüne ait bir metindir. Eser, Fatih Millet Kütüphanesi 34 Ae Şeriyye 24/2'de yer alır. Aģvāli'l-ķıyāmet başlığını taşıyan eser, çalışmada çeşitli açılardan ele alınmıştır. Çalışmanın giriş kısmında ahvâl-i kıyamet türü hakkında kısaca bilgi verilmiş, ardından eserin nüsha tavsifi yapılmıştır. Çalışmada ilk olarak eser transkripsiyonlu Latin harflerine aktarılmıştır. Ardından eserin dizinli sözlüğü hazırlanmıştır. Daha sonra metinden alınan örneklerle eserin gramer özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Oldukça sade bir dille yazılmış olan eser genel olarak Eski Anadolu Türkçesi özellikleri barındırmaktadır. Geç dönemde istinsah edildiği izlenimi veren eserde yer yer Osmanlı Türkçesine geçiş özellikleri de bulunmaktadır. Çalışmanın sonuna eserin tıpkıbasımı da eklenmiştir.