Academia.eduAcademia.edu

ÖRGÜT KURAMLARI VE İLETİŞİM

2004, Amme İdaresi Dergisi

Abstract

Özet: Makale, örgüt ve iletişim kavramlarını tartıştıktan sonra örgüt kuramlarında ileti şim kavramının nasıl ele alındığını incelemeyi amaçlamıştır. Bu çerçevede sırasıyla; klasik kuram, insan ilişkileri kuramı ve bütünleşmiş örgüt kuramları ele alınmış, bu ku ramların özellikleri ve kuramların iletişim olgusunu ele alış biçimleri tartışılmıştır. Kronolojik gelişim çizgisinde örgüt kuramlarında iletişim olgusu giderek artan bir yere sahip olmuştur. Bunun temel nedeni iletişimin örgütsel başarı ve performansla çok ya kın bir ilişki içinde olmasıdır. Örgütler insan öğesi üzerindeki kontrollerini iletişim üze rinde kurdukları kontrol ile sağlamakta ve bu yüzden de kuramlarda gittikçe daha sofis tike iletişim kavramsallaştırması yer almaktadır. Klasik kuramı iletişimi temelde biçim sel iletişim olarak görmüş ve emir verme olarak algılamıştır; insan ilişkileri kuramına baktığımız zaman biçimsel ve doğal iletişim ayrımı ortaya konulmuş ve astlardan üstle re doğru iletişim olgusunun öneminin altı çizilmiştir. Bütünleşmiş kuramlar başlığında ele aldığımız yaklaşımlarda örgüt içi iletişime ek olarak örgüt çevre ilişkisi de kurulmuş ve iletişim çok boyutlu hale getirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Örgüt, örgüt kuramları, örgütsel iletişim. GİRİş Bu makalede örgüt kuramlannda iletişim olgusunun nasıl ele alındığı tartı şılmaya çalışılacaktır. Örgütlerde iletişim konusunu tartışabilmek için örgüt ve iletişim kavramlanm öncelikle ele almamız gerekir. Günümüz toplumlan örgüt lü toplumlardır, çağdaş yaşam örgütlere dayanır. Bireyler zamanlannın büyük bölümünü örgütlerde geçirirler. Gözümüzü hastane örgütünde dünyaya açıp, okul örgütüne devam ederiz, çalıştığımız işyerleri yine örgütlü yapılardır, çağ daş toplumsal yaşam çeşitli örgütler aracılığıyla hayatımızın her yerinde karşı mıza çıkar. Örgüt, Kamu Yönetimi Sözlüğü'nde "Belirli bir amaca ya da amaç öbeğine yönelik, birbirleriyle bağlantılı eylemlerin gerçekleştirilmesi için, bireylerin, önceden belirlenmiş davranış kalıplan, görevler ve sorumluluklar çerçevesinde bir araya gelmesiyle oluşan, tamamlayıcılık ve süreklilik gösteren toplumsal yapılanma" (1998: 189) şeklinde tanımlanmıştır. Aşkun, örgütü, "özünde bir grup insanın belli bir amaç yolunda, güç birliği yapıp, bu birliğe gerektiğinde fiziksel araçlan katıp, ilişkilerini yine belli bir yönetim temeline dayanarak dü zenledikleri toplumsal sisteme verilen addır" (1981: 1) diye tanımlar. iletişim kavramının İngilizce karşılığı olan communication sözcüğünün kö keninde communis kavramı bulunmaktadır. Birçok kişiye ya da nesneye ait olan • Dr., TODAIE Asistanı.