Academia.eduAcademia.edu

ΚΡΗΤΗ 1829-1869 ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ

2000, Η ΚΡΗΤΗ 1829 - 1869

Abstract

Α κολουθώντας το παράδειγμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, η Κρήτη είχε εξεγερ θεί το 1821 κατά της οθωμανικής κυριαρχίας αλλά, παρά τις πρώτες επιτυχίες, ο αγώνας για τρία χρόνια καρκινοβατούσε, καθώς κανένα σημαντικό κέντρο δεν αλώθηκε από τους επαναστάτες, που περιορίστηκαν στην κατοχή δύο περιορι σμένης σημασίας φρουρίων στο δυτικό άκρο του νησιού, της κωμόπολης της Κισσάμου και της νησίδας Γραμπούσας. Η παρουσία συμπαγούς μουσουλμανικού πληθυσμού-οι μισοί σχεδόν κάτοικοι ήσαν Τουρκοκρητικοί και οι περισσότεροι από αυτούς τάχθηκαν στο πλευρό του Σουλτάνου-υπήρξε ασφαλώς ένας από τους λόγους αυτής της κατάστασης. Η α πομόνωση, εξαιτίας της απόστασης, του νησιού από το κυρίως επαναστατικό κέντρο-απομό νωση που κατά περίσταση αντιμετωπίστηκε με την αποστολή από την Ελλάδα «αρμοστών», ξέ νων προς τις τοπικές συνθήκες και ιδιαιτερότητες-έπαιξε επίσης το ρόλο της. Στην απουσία τέλος αξιόλογου στόλου οφειλόταν η αδυναμία να αντιμετωπιστεί η συνεχής άφιξη ενισχύσε ων του εχθρού. Με τη συνδρομή των Αιγυπτίων οι οποίοι, πολύ πριν την επέμβαση του Ιμπραήμ πασά στο Μοριά, αποβιβάστηκαν στην Κρήτη το 1822 και το 1823, η Επανάσταση εγκλωβίστη κε σύντομα στις δυτικές επαρχίες, όπου λαθροβίωσε ως την οριστική συντριβή της. Η Κρήτη υπό αιγυπτιακή διοίκηση Οι διεθνείς Συνθήκες του 1829,1830 και 1832, απέκλεισαν την Κρήτη από το νέο Ελληνικό Βα σίλειο, εξέλιξη που προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες τόσο στην Κρήτη όσο και στην Ελλάδα, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι περισσότεροι Κρήτες αναγκάστηκαν κατόπιν αυτού να αποδεχθούν το τετελεσμένο, κάποιοι όμως, κυρίως μεταξύ εκείνων που είχαν εκτεθεί με τη δράση τους στο νησί καθώς και ορισμένες οικογένειες θυμάτων του Αγώνα, προτίμησαν να παραμείνουν στην Ελλάδα, όπου είχαν καταφύγει μετά τη συντριβή της Επανάστασης. Αυτοί και οι απόγονοι τους έμελλε να αποτελέσουν ένα αξιόλογο κρητικό lobby, που θα διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στα ελληνικά πολιτικά πράγματα, σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Στο μεταξύ, ο βαλής της Αιγύπτου Μωχάμετ Άλη, εκτιμώντας ότι οι υπηρεσίες που είχε προ σφέρει για την καταστολή της Ελληνικής Επανάστασης δεν είχαν ανταμειφθεί όπως τους άξιζε από την Υψηλή Πύλη, αποφάσισε να διεκδικήσει δυναμικά ό,τι δεν του είχε δοθεί οικειοθελώς. Το 1831, τα αιγυπτιακά στρατεύματα εισέβαλαν νικηφόρα στη Συρία και, ένα χρόνο αργότερα,