Yahudilikte ve Hıristiyanlıkta Helal Gıda Anlayışı

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2014

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'ya işgücü göçüyle artan Müslüman azınlık gruplar, pazarlama uzmanlarının dikkatini çekmiş ve yeni alt kültür gruplarının aynı zamanda özel hedef kitle gruplarına dönüşebileceği fikri, etnik pazarlama kavramının Avrupa' da yayılmasına sebep olmuştur. Bu açıdan bakıldığında, son yıllarda gıda pazarında kendini gösteren helal ürün hassasiyetinin sadece çoğunluğu Müslüman bireylerden oluşan ülkelerde görülmemesi, Avrupa' da da yaygınlaşması doğaldır. Etnik pazarlamada kullanılan dini öğelerden helal kavramının reklamlarda yer almasını inceleyen bu araştırmada, Avrupa' da yaşayan Türk göçmenleri hedefleyen televizyon reklamlarında helal ürünü vurgulayan markalar ele alınmıştır. Araştırmanın örneklem grubu için farklı markalardan seçilen reklam spotları içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Helal kavramı görsel ve işitsel açıdan vurgulanırken hangi kültürel destekleyici unsurlardan yararlanıldığı da çalışma kapsamında yer almaktadır.

Helal ve etik araştırmalar dergisi, 2022

Gastronomi, tarihsel ve kültürel süreçte yiyecek ve içecekleri insanların damak tatlarını esas alarak inceleyen bilim dalıdır. Hem gayrimüslim ülkelerde ve hem de Müslüman ülkelerde yaşayan dindar Müslümanlar haram olduğu kesin olan domuz eti, alkol ve şüpheli olduğuna inandıkları hiçbir şeyi yememişlerdir. Sürekli helal gıda tüketmeye özen gösteren Müslümanlar, yedikleri ve içtikleri her şeye tarih boyunca dikkat etmişlerdir. Günümüzde gastronomi denilince, sofrada genellikle alkol ve şarap bulunan sofra kültürleri akla gelmektedir. Ancak bunun Müslümanlara ait yeni bir tanım olduğu da göz ardı edilemez. Haram şeyleri içermeyen bu yemek yeme kültürünü tanımlayacak bir deyime ihtiyaç vardır. Bu da ancak "gastronomi" sözcüğünün önüne "Helal" sözcüğünü getirerek olabilir. O halde doğal olarak insan hakları beyannamesi bakımından da doğru olan yeme içme kültürüne bağlı gastronomi; "Gastronomi" ve "Helal Gastronomi" olarak iki ayrı şekilde tanımlanması yerinde olacaktır. Bu çalışmada, helal gıda ve helal gastronomi ile ilgili detaylı bilgi verilmesi amaçlanmıştır.

2019

Gunumuzde dini degerler dahil bircok sey tuketimin bir konusu haline gelmistir. Ilk bakista farkina varilmasa bile, insanlari tuketmeye iten motivasyonlarin kaynagi din olabilmektedir. Oyle ki bu motivasyonlar tutuma donuserek, davranisi ve davranisi olusturan niyetin temeli olurlar. “Helal” kavrami, Musluman toplumlar acisindan temel olarak ele alinir. Helal dairesi icerisinde olan her sey, Islam dinince serbesttir. Insanlarin inanc yapisi ile ilgili olan bu yonelim, tuketici davranisini yonlendirme amacina da hizmet eder. Bir pazarlama argumani haline gelen helal kavrami, icerisinde yasadigimiz dunyanin temel dinamiklerine cogu zaman adapte olabilmektedir. Ancak bu adaptasyon kavramin anlamsal niteligini etkilemeye ve degistirmeye baslamistir. Bu etki ve degisim, tuketim kulturu ve ona bagli tuketici zihniyeti icerisinde acik bir sekilde ortaya cikarilabilir. Konu ile alakali bir giris niteligi tasiyan bu calismanin temel amaci, tuketim kulturu yoluyla anlamindan uzaklastirilan he...

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2021

Investigating the Mediator Role of Knowledge about Halal Food and the Importance Given to Halal Food in the Effect of Religiosity on the Intention to Purchase Halal Food Öz Bu çalışmada tüketicilerin dindarlığının helal gıda satın alma niyetleri üzerindeki etkisi ve bu ilişkide helal gıdaya yönelik bilgi ve helal gıdaya verilen önemin aracılık rollerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS, AMOS ve PROCESS programları kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda dindarlığın helal gıda satın alma niyeti üzerindeki etkisinde helal gıdaya yönelik bilgi ve helal gıdaya verilen önemin kısmî aracı etkiye sahip olduğu ve helal gıdaya yönelik bilginin helal gıdaya verilen öneme göre daha fazla aracılık etkisine sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Öz Hz. Peygamber, günümüzde dini kültürü yüksek çoğu Müslüman tarafından tereddütsüz hemen haram olduğu düşünülebilecek birçok yiyecek hakkında müsamahalı bir yaklaşım sergilemiştir. Kuran-Kerim'deki yaklaşıma uygun olarak haramların sınırlı ve haram kılma yetkisinin Allah'a ait olduğunu vurgulamıştır. Onun müsamahalı, esnek, samimiyeti ön plana çıkaran yaklaşımı zamanla, mezheplerin tutarlılık gayretleri, usul geliştirme çabaları ve mezheplerini geliştirdikleri usule uygun hale getirme ihtiyaçları sebebiyle kaybolmuş ve katı hukuki yaklaşım ön plana çıkmıştır. Fıkhın birçok alanında görülen bu türlü bir dönüşümün yiyecekler konusunda oldukça dikkat çekici örnekleri bulunmaktadır. Örf, adet, kişisel veya toplumsal kanaat ve algılar dinin temel göstergelerinden biri olan haram ve helali belirlemede etkin olmuştur. Bu sebeple konu ile ilgili Hz Peygamber'in tutum ve yaklaşımlarının dikkatle incelenmesi ve fıkhi ihtilafların köklerinin açığa çıkarılması fıkhi bilgilerimizin daha sağlam bir zemine oturmasına katkı sağlayacaktır. Ayrıca günümüzde karşılaşılan benzer sorun alanlarında daha sağlıklı hükümler üretilmesine alt yapı oluşturacaktır. Anahtar Kelimeler: Haram, şüpheli yiyecek, hayvansal gıda, Mecusi peyniri 1 Bu makale, 13-16 Ekim 2016 tarihlerinde Antalya'da düzenlenen Uluslararası Avrasya Spor, Eğitim ve Toplum Kongresi'nde bildiri olarak sunulmuştur.

Halal food is the food which every step in production is done according to Islamic Rules. While most of goods are accurately known to be halal or not, more information is needed for the ones which are suspicious. The increasing working population and no remaining time to cook, have also increased the demand for convenience food. Using preservative substances and additives has become a must in order to prolong shelf life of these foods which are easy to prepare and ready to consume. We need to know the sources of these additives accurately in order to determine whether they are halal or not because most of them are imported and used in the production process of many foods. The purpose of this study is to determine the attitudes and behaviours of the consumers in the city centre of Kahramanmaraş about halal food. The data of this study were collected through a survey with 383 consumers living in Kahramanmaraş. The data were analysed by means of descriptive statistics and the probit model. According to the results, it is found that 76% of the consumers had knowledge of halal food but only 27.9% of them paid attention to halal food certified products during shopping. The results also showed that 54.6% of the consumers were willing to pay more money for a halal brand food. Consumers were willing to pay 24.14% more for halal certificated chicken meat. Helal gıda, gıda maddelerinin üretimden tüketime, yani ürünün üretildiği yerden sofraya gelene kadarki süreç içerisinde uygulanan bütün işlemlerin İslami kurallara uygun olarak gerçekleştirildiği gıdadır. Günümüzde çalışan nüfusun artması ve insanların yemek yapmak için zamanının kalmaması hazır gıda talebini artırmıştır. Hazırlanması kolay ve tüketilmeye hazır olan bu gıdaların raf ömrünü uzatmak için de gıda katkı maddelerinin kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Bu katkı maddelerinin helal ya da haram olduğunu belirlemek için kaynağının tam olarak bilinmesi gerekmektedir ki büyük çoğunluğu ithal edilmekte ve birçok gıdanın üretim sürecinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada amaç, Kahramanmaraş İli kent merkezinde yaşayan 383 tüketiciden anket yoluyla elde edilen veriler kullanılarak tüketicilerin helal gıda konusunda tutum ve davranışlarını belirlemektir. Bu veriler, tanımlayıcı istatistikler ve probit modelden yararlanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, tüketicilerin % 76,0’ının helal gıda hakkında bilgi sahibi olduğunu, ancak sadece % 27,9’unun satın aldıkları ürünlerin helal gıda sertifikalı olmasına dikkat ettikleri belirlenmiştir. Tüketicilerin % 54,6’sı helal sertifikalı bir ürüne fazla ödemeye razı olacağını ifade etmiş ve fazla ödemeye razı olacakları oranların ortalaması en yüksek % 24,16 ile tavuk etinde gerçekleşmiştir.

2020

Obesity is an illness that is met by the reasons of genetic sources, unbalanced/malnutrition and sedentary lifestyle. In the sense of modern science, the reasons of obesity are surplus of energy intake, and the transform of the excess energy into the adipose tissue as fat accumulation. Diet habits are taken in leading position, and it is hoped help from medical treatment and functional nutrition to challenge the obesity. Islamic religion and cultural practices facilitate to prevent the obesity with preventive remedies by the Islamic lifestyle referenced from Qur’an and Sunnah, which also offers the medical treatments in case of emergency. Islam sees the obese individuals with compassion but characterize the obesity as wastage, and this status is assessed doubtful. It might be enough for the Islamic lifestyle if it is lived faithfully, in the struggle against the obesity except for the physiological reasons. It has been considered that physical activities, nutritional rules/approache...

2014

Praksis, sosyal b ilim le rd e ta rih se l m a te ry a lis t b akış a ç ıs ın ı savu n m ayı ve y a y g ın la ştırm a y ı am açla r. Praksis, sosyal b ilim le rin her ala n ın d a n kuram sal m a k a le le re , am p irik a ra ştırm a la ra , kitap e le ş t irile rin e ve b ilim se l e tk in lik d e ğ e rle n d irm e le rin e a ç ık tır. Praksis, ta rih se l m a te ry a lizm iç e ris in d e k i b e lirli bir y a kla şım ya da akım ı b e n im se m e z, ta rih se l m a te ry a lis t g e le n e ğ i bir bütün o larak s a h ip le n ir.

2023

Dini inançlar tüketicilerin satın alma kararlarını etkileyen temel faktörler arasında yer almaktadır. Tüketiciler ürün satın alırken dini inançlarını da ön planda tutarak karar verebilmektedirler. Bu sebeple ürün tercihlerinde de helal kavramı ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmanın amacı, tüketicilerin helal ürünler hakkındaki algılama, tutum ve beklentilerini ve bu algılama, tutum ve beklentilerin tüketicilerin sosyo-demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir. Araştırmanın evreni Afyonkarahisar il merkezinde ikamet eden 204,000 kişi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise tesadüfi örnekleme yolu ile belirlenen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 18 yaş üzeri 350 tüketicidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Yapılan anketlerin 109 tanesi eksik kodlama ve yanıtsız bölümler içerdiği için değerlendirmeye tabi tutulmamıştır. Geriye kalan 241 tam dolu anket ile verilerin analizi için frekans analizi, ortalamalar, standart sapmalar, güvenilirlik analizi, faktör analizi, T-testi ve Tek Yönlü MANOVA kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, tüketicilerin helal ürünler hakkındaki algılama, tutum, beklentileri tespit edilmiş, bu amaçla hazırlanan ölçekteki ifadelerin altı boyutta toplanabileceği ve boyutlar itibarıyla tüketicilerin algılama, tutum ve beklentilerinin cinsiyet, öğrenim durumu, meslek ve gelirlerine göre farklılık gösterdiği, yaş ve medeni duruma göre ise farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır.