Gaston Bachelard'ın "Hayır" Diyen Felsefesi

İngilizce'den çeviren: M. Taha Tunç Place Maubert'in yakınlarında, kitaplarla tıka basa dolu küçük bir oda. Burası, 80 yaşındaki Fransız filozof Gaston Bachelard'ın kafa dinlediği yer. Sorbonne'daki sınıfı büyüleyici bir nesildi: Bachelard, eserleriyle buradan matematikçiler, şairler -belki her ikisini birdençıkarmayı başarmıştı. Ayrıca birkaç önemli isim de onun takipçisi oldu. Birkaç gün

KLU Felsefe Ansiklopedisi, 2023

/p n h a nk ta p /p nhanyay nc l k p nhanyay nc l k.com KLU Felsefe Ansiklopedisi'nin bu ilk baskısı, ülkemizi de kasıp kavuran küresel pandemi döneminde başlayan bir çabanın ilk üç yılının semeresidir. Her geçen yıl katlanarak ve yayılarak çoğalacak bu çaba ve sonuçlarının, ilerleyen dönemlerde de yeni baskılarla taçlandırılmasını sağlamaya devam edeceğiz. Ancak Ansiklopedi'nin amiral gemisi herkesçe her an ulaşılabilecek olan çevrimiçi web sitesi olmaya devam edecek. En yeni ve en doğru bilgi orada yer alacak. Yanlışlar sürekli düzeltilecek, eksikler giderilecek, yeni öneriler değerlendirilecek. Basılı yayınlarda asla mümkün olamayacak pek çok avantajdan yararlanılacak. Bu ilk baskımızda, çevrimiçi Ansiklopedi'de yayınlanmış olan, 33 farklı üniversiteden 83 farklı yazar tarafından yazılmış 231 madde yer alıyor. Halihazırda yazım aşamasında olup baskıya yetişememiş bir o kadar madde daha sırada bekliyor. Bunlara da önce web sitemizde ve yeri geldikçe yapılacak yeni baskılarda yer vermeye devam edeceğiz. Bu uzun ve anlamlı yolculuğun henüz daha başındayız. Pratikte sonu olmayan bir yol bu. Farkındayız. Yol boyunca kişiler değişecektir. Ancak nesilden nesile bu yolu yürüyecek birileri her zaman olacaktır.

2017

Öz Her beytin sonunda kafiyeden sonra tekrar eden kelime anlamına gelen redif, Klâsik Türk edebiyatında yazılan şiirlerde bir nevi başlık görevini görmektedir. Şairler söylemek istedikleri düşünceleri redifler üzerinden dile getirmişlerdir. Bunlar arasında birçok kez redif olarak kullanılmış olan yoḳ kelimesi daha çok olumsuzluk anlamını içeren bir kelimedir. Türkçenin eski dönemlerinden itibaren karşımıza çıkan bu kelime, Köktürk dönemi metinlerinde ‘mevcut olmayan’ anlamında yôḳ/yoḳ ve üst taraf, üst yan anlamına gelen yoḳ olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Uygur Türkçesine ait metinlerde yoġ ve yoḳ şeklini görmekteyiz. Bu dönemde yoḳ kelimesi bir önceki dönem kullanımına göre anlam yönünden zenginleşmiştir. Karahanlı Türkçesi metinlerinde kelime, günümüz kullanımlarına yaklaşarak kullanılmaya devam etmiştir. Günümüzde isim, sıfat ve edat görevinde kullanımları mevcuttur. İstanbul Türkçesinde yok, ağızlarda ve Âzerî Türkçesinde yoẖ şekliyle yaşamaktadır. Bu kelimeden hareketle atasözleri ve deyimler de türetilmiştir. 14. yüzyıl şairlerinden Kadı Burhaneddin’den, 19. yüzyıl şairlerinden Şeref Hanım’a kadar birçok şair yoḳ kelimesini redif olarak kullanmış, bunun yanında bazen yoḳ kelimesinden hareketle, yoḳdur/yoẖdur, yoẖ/yoḳ mı, yoẖ durur, yoẖ nidelüm, yoẖ/yoḳ mıdur, yoẖ tanum gibi kelime ya da kelime gruplarını da redif yapmışlardır. Yoḳ kelimesinden türetilen varlık, yokluk gibi kavramlar da beyit içinde farklı anlamlar içerecek şekilde kullanılmıştır. Bu çalışmada, yok redifli gazellerden ve yok kelimesinin Türk dili kullanıcılarına düşündürdüklerinden hareketle yoḳ kelimesine Türkçenin farklı dönemlerinde yüklenen anlamlar belirlenmiş, bu kelimenin kavram alanı çerçevesinde ortaya çıkan yokluk ve onun zıddı olan varlık kavramlarının Klâsik Türk şiiri ve felsefesinde yüklenen anlamlarına değinilmiştir. Anahtar Kelimeler: yok, yokluk, varlık, redif, gazel

öğrenim diploması almayı başardı. 1914 yılında kendi memleketin den genç bir ilkokul öğretmeni olan jeanne Rossi ile evlendi. Gön lünden mühendis olmak geçiyordu ama 2. Dünya Savaşı patlayıp seferberlik emri çıkınca, bu hayali de suya düşmüş oldu. Savaştan sonra fizik ve kimya öğretmeni olmaya hak kazandı. 1920 yılında eşi ölünce, kızı Suzanne'la (Suzanne Bachelard, Husserl'in Formale und transzendentale Logik adlı yapıtını 1957 yılında Fransızcaya çevirdi) tek başına kaldı. 1922 yılında felsefe, 1927 yılında da Sorbonne'da edebiyat doktoru unvanını aldı. Doktora çalışması olan Essai sur la connaissance approchee ("Yaklaşık Bilgi Üstüne Deneme") ile Geg ner Ödülü'ne (Paris Bilimler Akademisi tarafından pozitif bilimlerin geliştirilmesi için ciddi çalışmalar yapan bilim adamlanna verilen ödül) layık görüldü. 1930 yılında Dijon Edebiyat Fakültesi'nde fel sefe profesörlüğüne başladı. 1940 yılında ise 14 yıl boyunca profesör olarak çalışacağı Sorbonne Bilim Felsefesi ve Tarihi Kürsüsü'ne gir di. Bilim Tarihi Enstitüsü yöneticiliği yapması da aynı yıllara rastlar. 1951 yılında Legion d'honneur nişanı ile ödüllendirildi. 1955 yılma gelindiğinde Academie des sciences morales et politiques üyeliğine davet edildi. 16 Ekim 1962'de Paris'te öldü ve 19 Ekim'de Bar-sur Aube'da toprağa verildi.

Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 2009

Özet-Skolâstisizm, Orta Çağ Batı felsefesinin genel karakterine verilen bir addır. Petrus Abaelardus bu dönemin klasik düşünürlerinden birisidir. Ancak onun felsefe tarihindeki asıl önemi tümeller hakkındaki görüşleridir. Onun etik ve etik prensiplere ilişkin görüşleri, tümeller hakkındaki görüşlerinden farklıdır. Bu çalışmada Abaelardus'un mantık, din ve ahlak açısından felsefesini; içerik ve yöntem sorunu bağlamında da 'skolâstik' kavramını inceledik.

Journal of Istanbul University Faculty of Theology, 2012

Bu makale felsefenin zorunlu olarak din konusunda şüpheci olmayı gerektirip gerektirme diği sorusunu araştırmaktadır. Çok yaygın olan bir Önyargıya göre, felsefeyi sadece dinden uzak laşmış veya ateist olanlar yapabilir. Bu makalede önce, dinin kendine ait bir akılcılığı olduğunu göstermek amacılya L.Wittgenstein'in Lectures and Conversations on Religious Belief (Dini ݬ nanç üzerinde Konuşmalar ve Tartışmalar) kitabındaki fikirlerini açıklıyorum. Buna göre, dini inanca kendisine uygun olmayan, mesela, bilimdeki gibi pozitivist/bilimsel akılcılık modelleri empoze edilmemelidir. Daha sonra, bu görüşün, dinin ve bilimin veya felsefenin birbirlerine ta mamen yabancı oldukları anlamına gelmediğini savunuyorum. Bir kişinin hem dini inancı olması hem de felsefi düşünebilmesinin mümkün olduğunu göstermek amacıyla Kur'an ve İslam felsefe si geleneğinde bulunan Hikmet kavramını inceliyorum. Makalenin son kısmı İbni Rüşd'ün dini ve felsefeyi uzlaştırma gayretini tartışıyor. İbni Rüşd'Un Fasl-al Makal adlı eserinin felsefe yapmak için dini terk etmenin zorunlu olup olmadığını sorusunu cevaplamak için bize çok değerli bir çer çeve sunduğunu savunuyorum.