İLETİŞİM ARACI OLARAK "SOTTSASS TASARIMLARI"
Sebnem ERTAS BESIR
Sign up for access to the world's latest research
Abstract
Özet Sembol kavramının psikolojiden felsefeye, edebiyattan şiire, dinden mimariye kadar geniş bir kullanım yelpazesi vardır. Sembolün bilinçli olarak kullanımı ise 19. yüzyılın sonlarından itibaren sembolizmin ortaya çıkmasıyla başlamıştır (Demirkaynak,2010). Diğer sanat dalları gibi mimarlık da bu kavramdan etkilenmiş, zamanla temsil ettikleri kültürlerin hangi yönde geliştiğini yansıtan birer sembol olarak da anlam taşımaya başlamıştır (Mülayim,2005). Semboller, görsel ve anlamsal boyut olmak üzere iki farklı durumda ele alınır (Dianat,2015:107). Mimaride, bir sembolik anlamı ifade etmek için en sık kullanılan öğe formdur. İnsanlar formla ilişki kurar ve bir formun insanı çekmesinden etkilenirler (Dianat,2015). Mimarinin bir iletişim nesnesi olması gibi mobilya tasarımları da bu süreçten etkilenmiştir. Bugün pek çok tasarımcı mobilya formunu estetik görüş ve kavramsal mesaj iletmek amacıyla kullanmaktadır. Bu noktada nesnenin hangi mantık ve estetik değerlere göre tasarlandığı önem taşımaktadır. Kimi zaman nesneler çok yönlü alt anlamlara ve özelliklere sahip olabilmektedir. Kimi zaman ise tasarımcılar bireysel tasarımlardan ziyade bir mekana anlam katmak için de mobilya tasarlamaktadır (Uzunarslan,2013). Çalışmada öncelikle sembol ve sembolizm kavramları farklı alanlarda genel olarak ele alınmış, Postmodern dönemde Memphis grubu tasarımcılarından Ettore Sottsass'a ait tasarımların hangi yolla nasıl bir karaktere sahip olarak sembolleştiğini tanımlama amacıyla 14 kişiden oluşan KTÜ/Mimarlık Fakültesi öğretim üyeleri ile bir anket çalışması yapılmış ve biçimleri ifade eden kelimeler belirlenmiştir. Özetle Sottsass'ın tasarımları ile dönemin koşullarına bir başkaldırış sergilediği ve tasarım ürününün kullanımdan öte görsel ve anlamsal vurgular ile sanatsal olması gerekliliğini savunduğu ortaya konmuştur. Süreç, Sottsass'ın stilini çoğunlukla, canlı renkler ve kontrastlar, bol desenli asimetrik sandalye ve masalardan oluştuğunu; bu dönem boyunca yapmış olduğu tüm tasarımların oldukça duygusal, oyuncu, banal ve optimistik bir karaktere sahip olduğunu göstermiştir. (Trupia,2006). Bu doğrultuda; örnek mobilyaların farklı bir görsel ifade dillerinin olduğu; popüler kültür, seri üretim ve sıradan ürün anlayışının sınırlarını zorlayarak dikkati anlatılmak istenene çektiği ortaya konmuştur.
