A toponimia galega en branco e negro

Estudos Linguísticos e Literários 71. Revista dos programas de pós-graduação em língua e cultura e em literatura de cultura da UFBA, 2021

O Nomenclátor de Galicia (noroeste da Península Ibérica), con case 40.000 formas, serve de punto de partida para a localización dos topónimos máis frecuentes; unha vez seleccionados, identifícase o seu significado e unifícanse as súas variantes formais: o resultado é unha relación de 83 palabras presentes en topónimos con máis de 50 ocorrencias. Finalmente clasifícanse en áreas semánticas e, a partir delas, ofrécese unha aproximación das principais motivacións que levaron os habitantes a escolleren eses nomes. Case a metade das formas toponímicas fan referencia á intervención humana (núcleos, edificacións, vías…); en segundo lugar, a oronimia, e despois a fitonimia e a hidronimia; un último grupo constitúeno os haxiotopónimos, que reflicten a importancia da relixión na sociedade. A toponimia ofrécenos, en definitiva, unha descrición das principais características físicas, urbanas e ata relixiosas que conformaron historicamente o país.

Boullón Agrelo, Ana Isabel (ed.): Estudar toponimia. Aproximacións metodolóxicas e interpretativas. Anexo 75 de Verba. Anuario Galego de Filoloxía. Universidade de Santiago de Compostela, 2017

Preséntase unha relación dos estudos máis importantes sobre a toponimia galega, con organización temática (1. Corpus, Microtoponimia. 2. Estudos de carácter xeral. 3. Estudos etimolóxicos. 4. Estratos lingüísticos. 5. Estandarización e normalización. 6. Didáctica e divulgación. 7. O marco legal. Recursos en liña).

María Dolores Gordón Peral (coord.): Lengua, espacio y sociedad. Investigaciones sobre normalización toponímica en España. Berlín: Walter de Gruyter, pp. 37-59., 2013

Cadernos De Lingua, 2008

RESUMO No territorio asturiano do Eo-Navia estase efectuando un proceso acelerado de dobre substitución lingüística e cultural. Á imposición histórica do español únese agora a imposición política de usos lingüísticos e culturais da Asturias central. Iso ten un forte impacto na toponimia desta zona, e os topónimos galegos galegos autóctonos están a ser deturpados. Coa nova lexislación, as autoridades lingüísticas e culturais galegas, así coma a Xunta de Galicia, poderían axudar á restauración das formas toponímicas auténticas e autóctonas. ABSTRACT "The misrepresentation of Éo-Navia Galician Toponomy" In the Asturian region of Eo-Navia an accelerated double process of linguistic and cultural substitution is taking place. The historical imposition of the Spanish language is joined to the political imposition of linguistic and cultural Central Asturian uses. This has a strong impact on the toponymy of this area, as the autochthonous Galician place names are being altered. With the new legislation, the Galician linguistic and cultural authorities and regional Government could help restore the authentic and native place names.

Estudos Linguísticos e Filológicos Oferecidos a Ivo Castro, 2019

The official catalogue of Galician place names includes more than 40000 references, containing places, parishes and councils, which represent almost 17000 different forms. The scientific knowledge of the place names has been increasing in recent years and now we can try to classify its constitutive elements from the etymological point of view. Regardless, this task has to be handled with caution, considering the opacity, the homonymy and the etymological discussion involving many forms. In this essay the pre-Latin, Latin, German and Arabic place names will be categorized, and also an approach about its relative chronology will be made. Maps with the four main etymological elements are included, as well as tables with its respective percentages.

Cadernos de Lingua

No territorio asturiano do Eo-Navia estase efectuando un proceso acelerado de dobre substitución lingüística e cultural. Á imposición histórica do español únese agora a imposición política de usos lingüísticos e culturais da Asturias central. Iso ten un forte impacto na toponimia desta zona, e os topónimos galegos galegos autóctonos están a ser deturpados. Coa nova lexislación, as autoridades lingüísticas e culturais galegas, así coma a Xunta de Galicia, poderían axudar á restauración das formas toponímicas auténticas e autóctonas.

2004

Sabido é que, dentro da preocupación xeral que Xoaquín Lorenzo tiña polos diversos aspectos da cultura material de Galicia, ocupaban un lugar relevante o xugo e o carro, aos que dedicou atención en múltiples estudos, como “Die Bremse am Galizischen Wagen”, “Notas lingüísticas gallegas. Limia baja”, Vila de Calvos de Randín, “Distribución dos xugos na Galiza”, “Notas etnográficas de la parroquia de Borneiro”, “El carro en el folklore de Galicia”, e sobre todo nun traballo moi documentado que leva por título “Nomenclatura del carro gallego”. Nesta contribución, que pretende ser fundamentalmente unha modesta homenaxe e un recoñecemento ao labor de Xoaquín Lorenzo, ofrecemos unha revisión das áreas ocupadas polos distintos tipos de xugo establecidas no seu día por Xocas, e realizamos un estudo sobre os nomes que reciben estes tipos de xugo en todo o territorio de fala galega. O xugo é un instrumento de madeira para xunguir unha parella de bois ou de vacas, máis raramente de bestas, onde...

In this paper, we pretend to study the etymology of four place-names based on old Latin personal names referring to some villages from a given geographical and administrative circumscription: the Galician region of Fisterra. In order to do this, we analyse the presence of these place-names in medieval Galician texts and we compare them to other similar Galician and Romance place-names.

Revista Galega de Filoloxía, 2021

O vocabulario das cores básicas en galego é un campo semántico que está por descubrir. Este artigo revisa dúas primeiras achegas nesta dirección: Villanueva Gesteira (2009) e Teixeira Moláns (2014), que exploraron o emprego deste vocabulario en diferentes xeracións de galegofalantes. Ambos os traballos concordan en observar marcadas diferenzas lexicais nos distintos grupos de idade. Con todo, estas investigacións documentan solucións léxicas dispares e só os datos de Teixeira Moláns apuntan cara á existencia de distribucións categoriais distintas. Á vista de estes traballos seren insuficientes e non concluíntes, na sección final exponse unha serie de preguntas que unha pesquisa de máis envergadura debería responder. Finalmente, anúncianse as metodoloxías e algúns achados iniciais que esta tal investigación, xa en curso, vén de documentar.

Revista Galega de Filoloxía, 2011