Bağımlılıkta Riskli Bir Durum: Suç Davranışı

Gençlerin şiddet ve şiddet içerikli suç davranışlarına yönelten en önemli etkenlerden biri madde kullanım ve bağımlılığıdır. Yurt dışında yapılan birçok araştırmada, madde bağımlılığı ile şiddet ve şiddet içerikli suça yönelme davranışı arasındaki ilişki, konuya dönük birçok farklı teori açısından ele alınmıştır. Buna karşın, ülkemizde söz konusu ilişkiyi inceleyen çalışmalarsa yeterli değildir. Bu çalışmada, şiddet ve madde kullanımı arasındaki kavramsal çerçeveler literatür taraması ile özetlenmiş ve Türkiye'de yapılan bir araştırma ile teorik yaklaşımlar değerlendirilmiştir. İstanbul'da 28 ilçede, 154 lisede, rastlantısal yöntemle belirlenmiş olan 31.272 kişiye uygulanan bir anket çalışması doğrultusunda SPSS tabanlı istatistikî analizler yapılmıştır. Çalışma kapsamında tanımlanan bağımlılık yapıcı maddelerin tamamıyla (sigara, alkol, uçucu madde, esrar, ekstazi ve kokain), şiddet ve şiddet içerikli suç olarak tanımlanan tüm davranış maddeleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bu anlamda legal ya da illegal bağımlılık yapıcı maddelerden herhangi birini, en az bir kez deneyen gençlerin, şiddet ve şiddet içerikli suç davranışlarına yönelme durumlarının, hiç kullanmamış gençlere göre çok daha fazla olduğu saptanmıştır. Söz konusu çalışmanın, hem yurt dışındaki literatür çalışmalarındaki farklı teoriler ve yaklaşımlarla hem de ülke içerisinde yüksek popülasyonda sunulan araştırma içeriğiyle, Türki- *

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2019

Suç, insanlık tarihi boyunca her zaman var olmuş ve toplumsal düzeni olumsuz yönde etkilemiştir. Bu nedenle suça yol açan faktörler, suç bilimcilerce araştırılmaktadır. Bu çalışmada ise, suçun ekonomik boyutu araştırılmaktadır. İşsizlik, ücret, enflasyon, kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla ve gelir dağılımındaki adaletsizlik gibi birçok makroekonomik değişkenin çoğunlukla ekonomik nedenlerle işlenen malvarlığına karşı işlenen suçlara etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’nin ikinci düzey istatistiki bölge birimleri (İBBS2) sınıflandırma şekli temel alınarak, işsizlik ile malvarlığına karşı işlenen suçlar arasındaki ilişkinin mekansal bağımlılığının, 2008-2014 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak, mekansal panel veri analiziyle, belirlenmesi amaçlanmıştır. Analizde Hausman testi sonuçları, sabit etkili mekansal panel modelinin çalışma için en uygun model olduğunu gösterirken, olabilirlik oran testi sonuçları da, mekânsal otoregresif (mekansal gecikmeli) modelin çalışma iç...

2020

Yasam kosullari ve teknolojik gelismelerin insan iliskilerini degistirdigi ve yalnizlasmayi artirdigi gunumuzde bireylerin sagliklarini ve uretkenliklerini tehdit eden zararli yonelimlere kolaylikla basvurabildikleri gorulebilmektedir. Uyusturucu madde; bireylerin duygularinda, dusuncelerinde ve buna bagli olarak davranislarinda olumsuz degisikliklere neden olabilen bir kez alindiginda bile bagimlilik yapma riski tasiyabilen zaman icerisinde bireyler uzerinde ekonomik ve sosyal sorunlara yol acabilen ve kullaniminin ve satisinin da kanunlarca yasaklandigi bir madde turu olarak tanimlanabilmektedir. Uyusturucu madde bagimliligi ise; vucudun bir ya da birden fazla islevini olumsuz yonde etkileyebilen kisininin zarar gordugu halde bu maddelerin kullanimin birakilamamasi olarak tanimlanabilmektedir. Madde bagimlisi olan birey, her durumda ve her kosulda maddeyi alabilmek icin engellenemeyen bir istek duyabilmekte, madde kullanimina ara verdigi zaman yoksunluk belirtileri yasayabilmekte ...

The Journal of Academic Social Sciences, 2020

Pek çok kişi için temel duygusal durumlardan biri olan korkunun topluma yayılması ve artması, suç korkusunu bireysel olmaktan çıkarıp toplumsal bir nitelik kazandırmaktadır. Mağdur olma korkusu yaşayan bireylerde ortaya çıkan anksiyete, kaygı, korku endişe gibi olumsuz duyguların yanı sıra kişilerin ortaya çıkan suç mağduru olma korkusu toplumsal birliği ve resmî olmayan kontrol mekanizmasını zayıflatarak insanların birbirine yabancılaşmasına ve toplumda güvenin azalmasına yol açmaktadır. Bu makale suç mağduru olma korkusu ile ilgili araştırma literatürünü gözden geçirmektedir. Öncelikle suç mağduru olma korkusu ve etkileyen faktörler devamında da suç mağduriyeti ile ilgili teoriler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, suç mağduru olma korkusunun birey ve toplum üzerindeki etkilerinden bahsedilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise, ülkemizdeki çalışmalar üzerinden bir değerlendirme yapılarak mağduriyet korkusunu önlemeye yönelik geliştirilecek stratejiler ve ileriki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Journal of Turkish Studies, 2018

ile manevi dünyamız arasındaki egemenlik değişikliği olarak da adlandırabiliriz. Bilindiği gibi yarar değerler biyolojik, içgüdüsel varlığımız ile ilişkili iken, yüce değerler insan oluşumuzla ilgilidir. Günümüz insanın yarar değerler peşinde koştuğu ve bu husustaki arayışlarının bilinçsiz bir hal aldığı ileri sürülebilir. Oysa yetkin bilinçler, zorunlu olarak yüce değerlerin peşinde olmalıdır. Eğer hayat değerleri takdir edebilecek yetkin bilinçler ile yaşanabilirse daha anlamlı ve değerli olabilir. Her türlü olumsuzluğa rağmen değerleri olan varlıktan, yani insandan umut kesilmez. Bu noktada insanın önünde duran en önemli vazifenin hayatı yaşamaya değer kılmak olduğu söylenebilir. Bu husus çocuklar söz konusu olduğunda daha mühim bir vazife olarak karşımıza çıkar.

Kriminolojik Açıdan: Akıl Hastalığı ve Suç, 2018

Akıl hastalığı ile suç arasındaki ilişki, hem tıp hem de hukuk doktrinleri açısından geçmişten günümüze araştırılan ve tartışılan bir konu olmuştur. Ancak hangi akıl hastalığının, Türk Ceza Kanunu'na göre tam akıl hastalığı ya da kısmi akıl hastalığı sayılacağı belli değildir. Makalede, isnat yeteneğine etki eden nedenler arasında yer alan ancak, Türk Ceza Kanunu'nda tanımlanmamış ve açıklanmamış akıl hastalıklarının neler olabileceği ve kriminolojik açıdan bu hastalıkların hangi suçlara yol açabileceği incelenmiştir. Abstract : The relationship between mental disorders and crime has always been a controversial issue and subject of study for both medicine and law from past to present. Nevertheless, in the Turkish Criminal Code, it is not certain which mental disorders are essential and which are partial. In this article, mental disorders which are regulated but not explained in the Turkish Criminal Code and crimes caused by mental disorders in a criminological way, are examined.

Suç ve Ceza Dergisi, 2021

Çalışmada Türkiye ve Avrupa ülkelerindeki uyuşturucu suçlarına verilen cezalar ve kabul edilen politikalar incelenmiş ve Türkiye’de verilen cezaların oldukça yüksek olduğu görülmüştür. Devamında, Türkiye’nin cezalandırıcı politikasının nedenleri ve sonuçları üzerinde durulmuştur. Türkiye uyuşturucuyu, transit ülke olmasının da etkisiyle, bir narkoterör sorunu olarak görmekte ve genel olarak cezaları arttırma eğiliminin bir sonucu olarak uyuşturucu suçlarının cezaları yükseltilmektedir. Bunun sonucunda ise cezaevleri ölçüsüz cezalar nedeniyle işlevini yerine getiremeyecek derecede dolmakta ve sık sık af benzeri infaz düzenlemeleri çıkarılmaktadır. Çalışmada son olarak bu sorunların çözümüne ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Uyuşturucu ticareti için cezanın failin kusuruna göre belirlenmesini mümkün kılacak düzenlemeler gerekmektedir. Ceza alt sınırının azaltılması ve nitelikli hallerin çeşitlendirilmesi mümkündür. Uyuşturucu kullanımının ise suç olmaktan çıkarılması ve idari denetim alanına terk edilmesi gerektiği görüşü savunulmuştur.

2013

Normatif sosyal duzenin ve yasalarin ihlali olan suc davranisinin bircok nedeni olmakla birlikte suc davranisi, bircok faktorun birlesmesi ya da etkisiyle meydana gelmektedir. Literaturde de suc davranisinin bircok nedeni oldugu ifade edilmektedir. Ancak genel olarak issizlik, ekonomik sorunlar, ailevi problemler, arkadas iliskileri, yasam kosullari, cevresel kosullar, kisinin gecmisinde bir suc davranisinin olmasi, psikolojik problemler, gecmisinde fiziksel ya da cinsel tacizin olmasi gibi faktorler suc davranisinin nedenleri arasinda gosterilmektedir. Peki suc islemis bireyler, suc davranislarinin nedenlerini aciklarken hangi faktorlere atifta bulunmaktadirlar. Bu soruya cevap aramak adina, bu calisma Ankara Ceza Infaz Kurumlari Kampusu’ nde kalmakta olan 60 hukumluyle yapilmis, 60 hukumlunun onbesiyle, 60 ile 90 dakika arasi bireysel gorusulmustur. Hukumlulere, “Neden burada oldugunuzu dusunuyorsunuz?”, “Ne tur ayrimciliklarla karsilastiniz”, “Cezaevini anlatir misiniz?”, “Bundan...

Mukaddime, 2012

Gunumuzde gelismis ulkelere nispeten gelismekte olan ulkelerde suc oranlari giderek artmaktadir. Bu calisma gelismekte olan ulkelerdeki suc oranlarinin artislarinin nedenlerini saptamayi amaclamaktadir. Makalede, gelismekte olan ulkelerdeki suc artislari soz konusu toplumlarin modernlesme surecleri ve dinamikleri ile aciklanmaya calisilmaktadir. Bu cercevede calismada, gelismekte olan ulkelerde suc oranlarinin nicin arttigi, bu artislarda modernlesmeye iliskin hangi sosyolojik dinamiklerin etkili oldugu gibi sorulara yanit aranacaktir. Gelismekte olan ulkelerde artan suclulugun nedenleri arasinda ozellikle; aile kurumunda meydana gelen degismeler, giderek artan bireyselcilik, yerlesimsel hareketliligin yol actigi sosyal organizasyonsuzluk, sosyal sermayenin ve enformel denetimin zayiflamasi, ekonomik gelismeler ve bu alandaki gelismelerin yarattigi sorunlar (issizlik, yoksulluk, goreli yoksulluk) gibi faktorlerin one ciktigi gorulmektedir. Anahtar Kelimeler: Gelismekte olan ulkelerd...

ÖZET Amaç: Bu çalışmada suça karışmış ergenlerin sosyodemografi k özellikleri ve psikiyatrik tanılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’na 2008-2011 yılları arasında adli değerlendirme için başvuran 19 ergenin dosya bilgileri retrospektif olarak incelenmiştir. Sonuçlar: Olguların yaşları 13 ile 17 yaş arasında olup çoğunluğu erkek ergenler oluşturuyordu. Karıştığı iddia edilen suçun niteliği daha çok cinsel istismardı. En sık saptanan psikiyatrik hastalık Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu idi. Olgularda çoğunluğunda Mental Retardasyon olduğu saptandı. Tartışma: Ergenleri suça iten faktörler arasında psikopatoloji varlığı da önemli bir risk etmeni olabilir. Koruyucu ve önleyici ruh sağlığı hizmeti sunmak adına suça karışan çocuk ve ergenlerin adli sürecin her aşamasında rehabilitasyonları, takipleri ve ruhsal tedavilerinin gerekli olduğu düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Ergen, suç...