İnternet Çağında Gazetecilik İçin Tartışmalı Bir Kavram: 'Yavaşlık'

2019

Avrupa'da 18. ve 19. yüzyıllardaki yeni buluşların etkisi ve buhar gücüyle çalışan makinelerin üretimde kullanılması Avrupa'daki sermaye birikimini artırmış ve bu süreç de Sanayi Devrimi olarak adlandırılmıştır. Sanayi Devrimi ilk olarak İngiltere'de başlamış ve zamanla Avrupa'nın batı kesimlerine yayılmıştır. Avrupalı bazı devletler, Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan hammadde ihtiyacını karşılamak için arayışlara girmişlerdir ve bu şekilde Afrika Kıtasındaki sömürge faaliyetlerine başlamışlardır. Yaklaşık bir asır kadar süren bu sömürü faaliyetleri sonunda Afrika'nın bütün zenginlikleri gemilerle Avrupa'ya taşınmış ve üretimde artış sağlanmıştır. Bu artış sonucu Avrupa devletleri zenginleşmeye başlamış, öte yandan Afrika ulusları giderek daha da fakirleşmiştir. Bu fakirliğin sonucunda Afrika'dan Avrupa'ya göç faaliyetleri başlamıştır. Günümüzde deniz yolu ile yapılan bu göç faaliyetleri sonucu binlerce insan, Akdeniz'de alabora olan deniz taşıtları yüzünden hayatını kaybetmektedir. Bu çalışmada, Akdeniz'de meydana gelen bu göç felaketlerinin, Avrupa'daki ülkelerin internet gazetelerinde nasıl ele alındığını incelenmiştir. Bu incelemeyi yapmak için 2015 ile 2018 yılları arasında Afrika'dan Avrupa'ya yasa dışı göç faaliyetleri sırasında Akdeniz'de hayatını kaybeden mülteciler hakkında Avrupa ülkelerindeki (İtalya, İspanya, Almanya, İngiltere) internet haber sitelerinin yaptıkları haberler üzerinden eleştirel söylem analizi yapılmıştır.

2015

Gunumuzde gazetecilik gerek mesleki pratikler gerekse de icerik uretimi ve sunumu bakimindan hizli bir donusum sureci gecirmektedir. Ozellikle yeni medya ve enformasyon teknolojilerinin yo-gun kullanimiyla yasanan bu donusum sureci sonunda gazeteciligin gorece demokratik ve âdemi merkeziyetci dogasina yeniden donus potansiyeli tasidigina dair tartismalar gundeme gelmektedir. Ancak ozellikle ana akim medyanin gerek haber dili gerekse de ekonomi politik bakimdan sorunlu yapisi henuz asilmis degildir. Bu nedenle mevcut ana akim gazetecilik yapisini degisime zorlayacak dinamikleri isler kilmak onem tasimaktadir. Bu calismada, ana akim medyada mevcut yapisal sorun-larin asilmasi ve daha esitlikci bir haber dili kurulabilmesi icin ana akim icinden alternatif kamusal-liklar yaratma uygulamalarindan birisi olarak “okuyucu yorumlari” ornegi incelenmis ve calismada yurutulen tartisma, iletisim ogrencilerinin internet haber sitelerindeki etkilesim kanallarini kullan-malarina yonelik bir uygula...

Atıf: Çamuroğlu Çığ, E., & Çığ, Ü. (2015). Gazetecilik emeğinin prekarizasyonu: Yeni medya çağında habercilik etiğini tartışmak. İş Ahlakı Dergisi, 8, 197–232. Öz: Gazetecilerin haber üretim koşulları, neoliberal dönemde David Harvey'nin zapt/mülksüzleştirme kavra-mı yoluyla birikim kavramı üzerinden tartışılmaktadır. Gazetecilik emeğinin esnekleşmesi, gazetecilerin ve iletişim öğrencilerinin dünya çapında giderek büyüyen prekaryaya dâhil olması, medya/sosyal medya dolayımıyla sermaye sömürüsünün kolaylaştırılması ve küresel enformasyon dolaşımının metalaşmasını hızlandırmaktadır. Habercilik etiği, yeni medya çağında birbiriyle bağlantılı eski ve yeni birçok sorunla karşı karşıyadır. Haber endüstrisinin rasyonel örgütlenmesi içinde haber üreten gazetecilere seslenen etik kodlar, liberal-çoğulcu paradigma içinde tartışıldığı biçimiyle, gazetecinin kendi haberine yabancılaştığı üretim ko-şullarını ve ekonomi politik sistemin işleyişini görünmez kılmaya yardımcı olmaktadır. Etik kodlar ile ya-ratılan mistifikasyon, dikkati habere ve gazeteciye çekerken haber üretim koşulları gözden kaybolmaktadır. Bu çalışmada endüstriyel haber üretim koşulları ve etik kodlar tartışmasını, gazetecilik emeğinin prekari-zasyonu ve zapt/mülksüzleştirme yoluyla birikim kavramları üzerinden sosyal medyanın haber endüstrisine etkilerine ve yeni kamusal alan alternatiflerine genişletmekteyiz. Sosyal medya ağları, kullanıcılarının üc-retsiz emeğini artı değere çevirerek internet ve sosyal medya kullanımını büyük oranda metalaştırmaktadır. Bu metalaşmanın gazeteciler açısından da kısa ve uzun vadelerde ortaya çıkacak sonuçları, haber üretiminin demokratikleşmesi bağlamında tartışılmaktadır. Çalışma, etik tartışmayı, yeni medya ortamı ve koşulları ile esnekleşen gazetecilik emeği ekseninde zenginleştirmeyi hedeflemektedir.

ÖZET Bu çalışmada, hem alternatif bir gazetecilik pratiği için olanaklar barındırması hem de internet haberciliğine örnek teşkil etmesi bakımından bianet.org adlı haber sitesi yurttaş gazeteciliği bağlamında incelenmektedir. Çalışma kapsamında bianet.org sitesindeki, yurttaş odaklı gazetecilik pratikleri İstanbul’daki kentsel dönüşüm projesi ile ilgili haberler üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmada bianet.org’da konuyla ilgili yer alan 34 haber söylem analizi kullanılarak çözümlenmiştir. İncelenen haberlerin, ağırlıklı olarak kentsel dönüşüm projesinden etkilenen yurttaşların bakış açılarını ve yaşadıkları olumsuzlukları merkeze koyan bir söylem aracılığıyla kurulduğu bulgulanmıştır. Buna koşut olarak haberlerde durum tanımlamaları, akredite nitelikteki kaynaklar yerine mahalle sakinleri ve onlara destek olanların açıklamaları üzerinden kurulmaktadır. Bu bağlamda, söz konusu projenin yurttaşı merkeze koyan bir bakış açısıyla haberleştirildiği, bianet.org internet sitesinin alternatif ve eleştirel bir haber söylemi kurmaya çalıştığı söylenebilmektedir. Anahtar sözcükler: Yurttaş Gazeteciliği, İnternet Gazeteciliği, Alternatif Medya.

2021

The innovations and changes that the 21st century brought to the journalism discipline are gaining a different dimension with each passing day. On the other hand, based on the importance of trusting the news, certain cases should not lose their existence and quality. The journalism profession assumes the task of informing readers should be done under all conditions and circumstances. Sometimes these conditions may coincide with challenging periods such as global pandemic. Under these circumstances the importance of accurate and reliable news delivery increases. Because readers get the news obtained from reliable sources and analyzed deeply, at the same time, it means that these news enter the circulation instantly thanks to new technologies. Slow journalism is a type of journalism that adopts an opposite approach to today's rapid news flow, which embodies different perspectives, emphasizes the use of resources in news and adopts investigative journalism, rather than general news. The aim of the study is to analyze pandemic news published between March 1 and May 15, 2020 in the edition of Long Read, which is the journalism practice of The Guardian newspaper, in terms of news and resource variety. According to the findings obtained as a result of the news, which were analyzed in 3 main categories and 29 sub-categories with the content analysis method, indicate that diversity is relatively ensured in pandemic news, but it is inadequate in terms of resource use. In addition to source and news diversity, source types are also extremely important in slow journalism practices. For this purpose, the types of sources used in the news published in the mentioned date range were analyzed with the same method.

2020

Dijital tabanlı teknolojiler aracılığıyla yapısallığını meydana getiren kitle iletişimin araçları ile örgütlenen yeni medya düzeni, tüm aktörleri ile birlikte dönüşüme uğramaktadır. Gazeteler ve medya kuruluşları yeni gazetecilik teknolojilerine uyum sağlamak zorunda kalmaktadır. Yeni gazetecilik haber üretim pratikleri içerisinde içerik üretiminde bulunan gazeteler ve bu içeriklere muhatap kalan okurlar, değişen enformasyon miktarı, hızı ve yapısı paralelinde dönem dinamikleri bünyesinde şekillenmektedir.İnternet teknolojileri ve sosyal medya platformları varlığında içeriği hem üreten, hem tüketen konumundaki bireylerin varlığında yeni medya düzeninin enformasyonu anlık hızda, bol tüketimi addetmektedir. Mevcut durumun iletişim sürecine yansıması ise her şeyden biraz ilgi sahibi olan; ancak hiçbir şeyden tam anlamıyla bilgi sahibi olamayan bireyleri içermektedir. Bu bağlamda maruz kaldıkları içerikleri yüzeysel seviyede tüketen bireyler, konunun derinine inmemek suretiyle olayların...

Proceedings of Akademik …

Özet: Çok kaynaktan beslenen bağımsız haber portallarının sağladığı faydalar arasında haber zenginliği, olayları farklı açılardan görme olanağı ve haber sunumundaki tarafsızlık sayılabilir. Web ortamındaki haber kaynaklarının sayısında ve bu kaynaklar tarafından yayımlanan haberlerde aşırı artış gözlenmektedir. Bu durumu kullanıcılara hissettirmeden, gelişmekte olan olaylarla ilgili veya kullanıcı için önemli haberlerin kolayca izlenmesine olanak sağlayacak haber portallarının yapımında yenilikçi yaklaşımların kullanılması gerekmektedir. Bu yaklaşımlar kullanıcılar için geniş bir hizmet yelpazesi sağlayabilecektir. Bu makalede, haber portalı geliştirilmesinde kullanılabilecek olan yenilikçi yaklaşımlar tanımlanıp, bu yaklaşımların araştırma grubumuz tarafından yapımı sürmekte olan büyük ölçekli Bilkent Haber Portalındaki kullanımı anlatılmaktadır.

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020

Basın İlan Kurumu'nda çalışan personelin gazetecilik kavramına ilişkin metaforik algıları incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinde sıklıkla kullanılan olgu bilim modeli kullanılmıştır. İstanbul ilinde bulunan Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü'nde görevli 40 personel ile yüz yüze görüşmeler yapılarak, gazeteci kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar içerik analiziyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, gazeteci kavramına ilişkin 5 kategori altında 29 metafor geliştirdikleri görülmüştür. Gazetecinin halkı bilgilendiren, yardımsever, çalışkan, gerçekleri ortaya çıkaran, her ortama ayak uyduran yapıda olduğu metaforlar aracılığıyla ortaya konmuştur. Gazeteci kavramının önemi vurgulanmaya çalışılmıştır.

Düşeni kaldır Döküleni doldur Ağlayanı güldür Dar’da yalan söyleme… “Sıraç köylerinde kimse "öldü..." demez, göçtü der atalarımız. İnsanoğlu kuş misali bugün konar, yarın göçer. Kutsal gün perşembeyi cumaya bağlayan gece. Eski takvime göre yeni gün. Kurt, kuş cümle alem bırakır her şeyi, insanoğlu mu bırakmayacak? Yer gök duaya durur, her can yaradana çağırır, hayırlı gündür perşembeyi cumaya bağlayan gece. Lokmalar dağıtılır, ataların kabirleri ziyaret edilir, lokmalar bırakılır kuşun, kurdun hakkı diye.”

Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2019

Gazetecilerin, politikacıların, sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin, sivil inisiyatiflerin, yurttaş gazetecilerin ve çevrimiçi toplulukların aynı anda iletişim kurmasını sağlayan bir ekosistem olarak Twitter; profesyonel ve amatörlerin, mesleki bilgiyle amatör sezginin buluşmasına olanak tanıyarak yeni bir gazetecilik anlayışı ortaya çıkartmakta, bu gazetecilik türü “sanal ortam gazeteciliği” (ambient journalism) ya da “son kullanıcı gazeteciliği” (end-user journalism) gibi farklı kavramlarla tanımlanmaktadır. Ancak Twitter’ın sunduğu etkileşim ortamının gazeteciler tarafından nasıl kullanıldığı hâlâ tartışmalıdır. Türkiye’deki gazetecilerin Twitter’daki etkileşimine odaklanan bu çalışmada, gazetecilerin takipçileriyle etkileşimi ve içerikteki etkileşim düzeyi üzerinden gazetecilik uygulamalarındaki dönüşüm sorgulanmıştır. Araştırmada, farklı medya kuruluşlarında çalışan 21 gazetecinin 14 Nisan ve 17 Mayıs 2018 tarihleri arasındaki tweetlerinin analiz edilerek niteliksel ve niceliksel olarak değerlendirilmesi; ayrıca üç gazeteci grubu -eşik bekçileri, muhabirler ve serbest gazeteciler- arasındaki farklılaşmanın ortaya konulması amaçlanmıştır.