"A więc trzeba pisać cokolwiek bądź". Grafomania Parnickiego

2011

The published source material is composed of censor’s reviews deriving from a set of documents of The Main Office for the Control of the Press, Publications, and Public Performances stored in the Archive of New Acts (AAN) in Warsaw. They concern the following books: Aecjusz – ostatni Rzymianin, I u moznych dziwny, Inne zycie Kleopatry, Kola na piasku, Koniec „Zgody Narodow”, Muza dalekich podrozy, Nowa baśn (vol. I and II), Opowiadania i szkice, Slowo i cialo, Śmierc Aecjusza, Srebrne orly, Tozsamośc, Twarz ksiezyca, Tylko Beatrycze, Zabij Kleopatre. A document closing the materials in question is a letter of the editor-in-chief of PIW Publishing House concerning the second part of Nowa baśn, the only translation of this type of a „diplomatic”, and „negotiative” correspondence related to Parnicki’s novel to be found in the AAN.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego, 2017

Przesłanki dopuszczalności skargi konstytucyjnej mają przede wszystkim formalny charakter. Zgodnie z art. 77 ust. 3 pkt 3 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Trybunał wydaje postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi lub skardze, jeżeli wniosek lub skarga są oczywiście bezzasadne. Oczywista bezzasadność jest przesłanką o merytorycznym charakterze, jest niedookreślonym pojęciem, a jej znaczenie wynika z procesu stosowania prawa. Możliwość merytorycznego badania skargi konstytucyjnej na etapie wstępnego rozpoznania ma wyjątkowy charakter i powinno być poddane restrykcyjnej interpretacji. Wszelkie wątpliwości dotyczące tego, czy skarga jest oczywiście bezzasadna powinny skutkować skierowaniem jej do merytorycznego zbadania. Praktyka oparta na przeciwnym założeniu mogłaby doprowadzić do pozbawienia skargi jej podstawowej funkcji jako środka ochrony konstytucyjnych praw i wolności.

DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), 1998

Śląskie Studia Polonistyczne

Punktem wyjścia rozmowy z Ewą Zarzycką jest najkrótsza definicja performansu, według której performans to tylko „człowiek, przestrzeń i czas”. Wokół definicji tej osnuwają się kolejne refleksje artystki, prowadząc stopniowo do kwestii związanych z transmedialnością jej praktyk artystycznych i wykorzystaniem archiwum. Jednym z głównych tematów rozmowy staje się zacieranie granic pomiędzy obrazem a tekstem, likwidacja podziałów w obrębie sztuki i myślenia o mediach. Szczególnie wyeksponowany zostaje problem zakorzenienia występów i prac Ewy Zarzyckiej w narracyjności, związany z językowym „zalążkiem” każdego z jej performansów.

Tematy i Konteksty

Franciszek Salezy Gawroński (1787–1871) was a Napoleonic soldier, politician, social activist and diarist. Of particular importance in his oeuvre is his previously unpublished memoir written during his travels across Europe in the years 1839–1841. This work, written in a highly individual style, is clearly different from other non-fiction works written in the Romantic era – which is why it deserves special attention. The article consists of two parts. In the first, I present the most important information about the author of the diary and generally characterise the content of this work. In the second part I present a fragment of the diary written during his stay in Paris. At that time Gawroński met with many representatives of the Polish emigration (including Adam Mickiewicz, Adam Jerzy Czartoryski and General Henryk Dembiński) and took part in important events in the Polish community.

Collegium Columbinum SJ eBooks, 2021

Spójnia i różność Zacznę od nuty osobistej-od tego, co mnie zawsze skłaniało ku poezji twórców ze środowiska "Toposu". Przede wszystkim immanentna cecha poezji z tegoż kręgu-metafizyczny odcień ich liryki. Dalej-jakaś dawka metafizycznej ciemności, skrytej pod warstwą afirmacji i konsolacji. Skryta, ale nie utajona, bo w mniejszym lub większym wymiarze zawsze daje się ona zobaczyć, wyczuć. Dwa kolejne elementy nazwałbym kulturowymi. Chodzi tu w pierwszym rzędzie o inność dykcji poetów "Toposu" na szerokim tle zjawisk kształtujących poezję polską przełomu XX i XXI wieku. Konkretnie jaka inność? Ot, choćby mniejsze, dużo mniejsze ich zaufanie do koncepcji poezji jako gry językowej, rzeźby w języku, językowego rozgrywania znaczeń. Taki popis sztukmistrzostwa niejednego zaprowadził na manowce banału, gry dla gry. Toposowcy, konstelacjoniści, jak ich nazywam, przywiązując dużą wagę do pielęgnowania języka, nie czynili z niego bałwana, idola. W ich mniemaniu poezja to Coś więcej niż językowe prestidigitatorstwo 2. 1 U. Przyboś, Jestestwo, [w:] tejże, tykanie, Szczecin 2018, s. 14. 2 Zasadnicze znaczenie ma dla poznania koncepcji poezji tej grupy tom: Konstelacja Topoi. O rzeczach najważniejszych. Wybór tekstów krytycznych, wybór, wstęp i red. A. Gleń, Sopot 2017. metaphysical intuition in the three lyricists. At the same time the researcher emphasises the dissimilarity of the writing strategies of the three poets from the circle of "Topos" magazine.

Media Biznes Kultura, 2020

Bestie i ludzie. "Wilkołak" Adriana Panka i figura "hitlerowskiego psa" a semiotyka komunikacji Bestie i ludzie… Streszczenie W organizacji hitlerowskich obozów koncentracyjnych ważną rolę pełniły psy strażnicze i tropiące Acz wszechobecne w świadectwach więźniów jako budzące przerażenie bestie, to w kulturowej świadomości występują jedynie jako złowrogi ornament obozowej scenerii Podobnie marginalne miejsce zajmuje figura "hitlerowskiego psa" w tekstach polskiej kultury popularnej Autor opracowania stawia sobie za cel bliższe przyjrzenie się temu motywowi w zbiorowej świadomości, a zwłaszcza w polskiej twórczości filmowej Przybliża też system, w obrębie którego wykorzystywano psy Asumpt do tych rozważań daje osadzony fabularnie w pookupacyjnej rzeczywistości interesujący film Adriana Panka "Wilkołak" z 2018 roku Czerpiący z estetyki horroru i baśni, historyczny obraz wykorzystuje kulturowe konotacje figury obozowego psa dla ukazania uniwersalnych prawd o ludzkiej kondycji Słowa kluczowe: obozy koncentracyjne, pies, film, animal studies, horror Beasts and people. Adrian Panek's "The Werewolf" and the figure of the "Nazi dog" and communication semiotics Abstract Guard and hunting dogs played an important role in the organization of Nazi concentration camps Although ubiquitous in the prisoners' testimonies as terrifying beasts, they only appear in the cultural consciousness as an ominous ornament of the camp scenery The figure of the "Nazi dog" occupies a similarly marginal place in the texts of Polish popular culture The author of the study aims to take a closer look at this motif in collective consciousness, and especially in Polish filmmaking It also introduces the system in which dogs were used Embedded in the post-occupational reality, the interesting film by Adrian Panek, ‚The Werewolf', gives rise to these considerations Drawing on the aesthetics of horror and fairy tales, this historical image uses the cultural connotations of the figure of a camp dog to show universal truths about the human condition

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 2013

Obyczajowe, ale czy obyczajne. Wokół intymnych zapisków Stefana Żeromskiego Dzienniki Stefana Żeromskiego są bez wątpienia jednym z bardziej znanych tekstów polskiej XIX-wiecznej intymistyki. Autor Ludzi bezdomnych prowadził swój diariusz od roku 1882 do 1891, a więc od osiemnastego do dwudziestego siódmego roku życia. Wówczas to funkcję memuarystyczną zaczęła spełniać ożywiona korespondencja prowadzona z narzeczoną, a niebawem żoną-Oktawią Rodkiewiczową 1. W opinii Stanisława Piołuna-Noyszewskiego, krewnego Żeromskiego i jego biografisty z okresu międzywojennego, intymne notatki pisarza miały być dość niewinne w swoim charakterze. "Są tam i próby literackie i uczniowskie pełne idealizmu erotyki i powklejane listy od pierwszej ukochanej" 2-pisał w roku 1928 Noyszewski. Dwie powojenne edycje Dzienników pozwoliły zasadniczo zweryfikować tę charakterystykę. "Wśród badaczy, a zapewne i zwykłych czytelników-jak zauważa Roman Zimand-panuje opinia, że jeśli chodzi o erotykę Dzienniki Żeromskiego nie cofają się przed drastycznością, że są pod tym względem-jak na XIX w.-wręcz wyjątkowe, że Żeromski-diarysta pisze o erotyce znacznie odważniej niż późniejszy Żeromski-powieściopisarz" 3. W odniesieniu do nieocenzurowanego materiału rękopiśmiennego 4 taka kwalifikacja tematyczna jest w jeszcze większym stopniu zasadna. Możemy zatem Dzienniki Żeromskiego czytać w równym stopniu jako literacką gotowalnię, miejsce budowania artystycznego warsztatu, i jako zapiski dokumentujące wchodzenie w dorosłość, a więc także w sferę seksu młodego mężczyzny 5 .

Zeszyty Wiejskie

Źrodłem rozważań są etnograficzne obserwacje, ktore poczyniłam w Lanckoronie, jednej z najbardziej rozpoznawalnych i popularnych miejscowości Małopolski. Do ich tworzenia i interpretacji wybrałam autoetnograficzną perspektywę jako najbardziej adekwatną do mojej sytuacji badawczej – etnologa mającego osobiste związki z analizowaną rzeczywistością społeczno-kulturową. Lanckorona jest przykładem ścierania się przychodzących z zewnątrz elementow nowoczesnych z tradycyjnymi, ktorych wypadkową jest odmienne doświadczanie, przeżywanie i wartościowanie przestrzeni lokalnej. Prowadzi to do kulturowych napięć ujawniających się w relacjach: autochtoni – przybysze – turyści. W tym kontekście rozważam swoj status w Lanckoronie.

Zaglada Zydów : Studia i Materialy, 2018

Każdy z nas potrzebuje czasu, czyli rzecz nie tylko o Janie Tomaszu Grossie Jako motto poniższych rozważań potraktowałbym zdanie wypowiedziane przez Jana Tomasza Grossa pod koniec długiej rozmowy z Aleksandrą Pawlicką 1 : "Skąd ta różnica postrzegania między nimi, zastanawiam się i nie umiem na to pytanie odpowiedzieć", kiedy próbował dociec, dlaczego z najbliższymi mu ludźmi dzieli go tak wiele, a z innymi, których poznał przelotnie, tak wiele go łączy. Tymi pierwszymi są Adam Michnik i Aleksander Smolar, do tych drugich zalicza Józefa Czapskiego i… księdza Stanisława Musiała. Opuszczając Polskę w 1968 r., Gross napisał do Józefa Czapskiego list, w którym pytał jak żyć. Odpowiedzi doczekał się po latach. Mocno starszy Czapski (ur. 1896) nie szczędził młodszemu koledze, który pisywał na drogie jego sercu tematy (losy Polaków w Rosji sowieckiej), komplementów wcale nie zdawkowych. Owszem odnajdywał w pracach Grossa to, co zawsze było mu najdroższe-odwagę mówienia prawdy. Nawet wtedy, gdy była dla najbliższych niewygodna. W przypadku Staszka Musiała może należałoby powiedzieć, że to raczej jezuita znalazł w autorze bezkompromisowych tekstów, nie tylko na temat polskiego antysemityzmu, bratnią duszę. Ilustracją tego duchowego pobratymstwa jest fragment przywołanego listu od Musiała, który ksiądz napisał po lekturze Upiornej dekady: "Proszę mi wybaczyć śmiałość mego stwierdzenia-odkrywam w Panu Profesorze bratnią duszę, podobną wrażliwość serca-objawiającą się tą samą zdolnością do wzruszania się. Myślę, że ta zdolność «humanizuje» człowieka, nie pozwala mu robić innym krzywdy. Tak mi się wydaje. Chyba wtedy świat byłby lepszy" (s. 200). Nawiasem mówiąc, przywoływane listy, nie tylko zresztą od Czapskiego i Musiała, stanowią istotne dopełnienie wypowiedzi samego Grossa, pozwalają bowiem zobaczyć jego życie, a zwłaszcza jego twórczość, w szerszym kontekście. Uzmysławiają nade wszystko fakt, że inwektywy, oszczerstwa i brak zrozumienia, z jakimi się