Beylerbeyi Sarayı/Sarı Köşk

Taha Toros Arşivi, Dosya No: 102-Camilerİstanbul Kalkınma Ajansı (TR10/14/YEN/0033) İstanbul Development Agency (TR10/14/YEN/0033

Beykoz 2020 Sempozyumu Tebliğler Kitabı, 2021

Bir Boğaz köyü olan Paşabahçe, Beykoz’un da önemli yerleşimlerinden biridir. Deniz seviyesinden doğudaki tepelere doğru yükselen eğimli bir coğrafyaya sahiptir. Merkezde sık bir kent dokusuna sahipken, tepelere doğru bahçeler içindeki ahşap köşklerin oluşturduğu yazlık bir yerleşim yeri nitelikleri göstermektedir. Ülkemizin önemli endüstri geleneği ve mirasını da barındıran semtin tarihî konutları ve geleneksel dokusu günümüze ulaşabilmiştir. Endüstri tesisleri, kilise, çeşmeler ve külliye dışında özellikle geniş bahçeler içinde yer alan ve Boğaz’a yönelen nitelikli köşkler ve ahşap konutlar, Paşabahçe’nin kültür envanterini teşkil etmektedir. Ancak günümüz kent dinamikleri içinde hızla kaybolan tarihî sivil mimarlık örnekleri, Paşabahçe’de de çağdaş yaşamın gereklerini yerine getiremedikleri ve/veya bakım zorluğu nedenleri ile kaybolma tehlikesi altındadır. Semtin nitelikli sivil mimarlık örneklerinden biri olan Mahmut Bey Köşkü de bu korunması gerekli kültür varlıklarından biridir. Kültür mirası niteliğindeki tarihî ve özgün anıtsal yapılar ve pek çok sivil mimarlık örneği ile endüstri mirası niteliğindeki sanayi yapıları özgün dokuları içinde korunmalıdır. Bunun için geniş bir belgeleme çalışmasının ardından Paşabahçe, Beykoz ve İstanbul genelinde gerçekleştirilecek bütüncül koruma politikaları ile bu yapıların korunarak geleceğe aktarılmaları sağlanmalıdır.

MS-Milli Saraylar -Sayı 18, 2019

ÖZET Beylerbeyi Sarayı, 1863-65 yıllarında inşa olunan bir saltanat sarayıdır. Sultan Abdülaziz (1861-1876) genellikle nisan ayı sonlarından itibaren yazlık saraylara geçer, bazen de Beylerbeyi Sarayı'nı kullanırdı; ancak kendisinin Avrupa seyahatinden sonra gerek bu ziyareti iade etmek gerekse Süveyş Kanalı'nın açılışı (1869) münasebeti ile nezaket ziyaretinde bulunmak is-teyen bazı devlet başkanlarını bu sarayda ağırlamıştır. Sarayın bir diğer hususiyeti de II. Abdülhamid'in (1876-1909) saltanat yıllarının daha ilk başında yaşanan ve tarihe 93 Harbi olarak geçen 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi sırasında önce muhacirlerin, daha sonra da yaralı gazilerin bir kısmının bu sarayda iskân ve tedavi edilmeleridir. Sultan II. Abdülhamid yaşamının son 6 yılını burada geçirmiş, 10 Şubat 1918' de burada vefat etmiştir. Bu yazıda Beylerbeyi Sarayı'nın inşa süreci; maliyeti, idari ve teknik kadrosu, yapı malzemesi ve arşiv vesikaları merke-zinde ele alınacaktır. Çalışma çerçevesinde sarayın günü gününe inşa tarihi, maliyeti, bina eminleri, kalfaları (mimarları) hakkında net bilgilere ulaşılmıştır. İdari kadro içinde yer alan bina emini, pazarcılar (mübayaacılar), mutemedler, yokla-macılar gibi görevlilerin birbirleri ile nasıl bir koordinasyon içinde oldukları ortaya konulmaya çalışılmış; teknik kadroda yer alan kalfaların isimleri ve İdare ile gerçekleştirdikleri sözleşmelere yer verilmiş, düzenledikleri icmal defterlerinden yola çıkılarak sarayın inşa ve tefriş maliyetine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır. Ayrıca taş oyma işleri, temellere kazık çakıl-ması, mobilya imalatı ve doğrama işinde görev alan inşaat esnafı ile kullanılan temel yapı malzemesinin birim maliyeti ve özellikleri de tespit edilmiştir. ABSTRACT Beylerbeyi Palace is an Imperial Palace which was constructed in 1863-1865. Sultan Abdülaziz (1861-1876) used to stay in the summer palaces by the end of April and sometimes he used Beylerbeyi Palace; however, some foreign presidents who wanted to pay a return visit for Abdülaziz's Europe visit or a courtesy visit for the opening of the Suez Canal (1869) were hosted in this palace. The palace was also used to host immigrants and later to treat wounded veterans during the 1877-1878 Ottoman-Russian War, also known as 93 War which broke out in the early years of Sultan Abdülhamid II's reign. Sultan Abdülhamid II spent the last 6 years of his life in Beylerbeyi Palace and passed away on 10 th February 1918 in this palace. In this article, the construction process of Beylerbeyi Palace is reviewed in the center of its cost, its executive and technical staff, its construction material and archive documents. The precise information about the day to day construction progress and costs, construction officials, master-builders (architects) are reached within this study. The coordination of the workers such as construction official, the purchase group, the syndic, the inspector who were in the executive staff is tried to reveal; the name of the master-builders in the technical staff and their contracts with the administration are included ; the costs of construction and furnishing are found out by the compendium documents they had recorded. Also, the costs and the characteristics of building materials; construction workers such as stone dressers, piling workers, furniture manufacturers and woodworkers are determined.

Osmanlı Devletinde Beylerbeyliği Müessesi , 2021

Tarihin Peşinde, 2013

Özet Kadı Abdurrahman Paşa tarafından Konya'nın Çimenlik mevkiinde yaptırılan saray, onun adı ile anılmıştır. Devletten para alınarak yapılan sarayın bu ücreti, Karaman eyaletine bağlı yerlerin ahalisinden alınmıştır. Şehir merkezine uzak olması nedeniyle kısa sürede önemini kaybeden konak, kışlaya dönüştürülmüş ve Aslanlı Kışla ismini almıştır. Çeşitli tarihlerde tamiratlar geçiren saray, günümüze ulaşmamıştır. Sarayın bulunduğu yer bugün içinde Mevlana Kültür Merkezi'nin de olduğu geniş bir alanı ihtiva etmekteydi.

Art-Sanat, 2021

Topkapı Sarayı dördüncü avluda yer alan Bağdat Köşkü, Sarayın en güzel manzarasını seyreder. IV. Murad tarafından (1612-1640) 1639 yılında ikinci Bağdat seferinin anısına yapılmıştır. Mimarı hassa baş mimarı Kasım Ağa olmalıdır. Yapının dış cephelerinde alt pencerelerin üstü çinilerle donatılmıştır. İçinde ise pandantifler, eyvan kemerleri, pencere araları ve dolap içleri çini kaplıdır. Mekânda ocağın iki yanında ve pencere aralarında yer alan kuş ve kilin figürlerinin de bulunduğu panolar saz üslubundadır. Bu panolar Topkapı Sarayı Sünnet Odası (1640) cephesinde yer alan 16. yüzyıl örneklerinin 17. yüzyılda yapılmış başarılı birer kopyasıdır. Topkapı Sarayı Bağdat Köşkü'nde yer alan celi sülüs hatlı Ayetel Kürsi'yi, Tophaneli Enderuni Mahmud Çelebi'nin yazdığı bilinmektedir. Yapıdaki çiniler sır altı tekniğinde mavi-beyaz renklidir. Çini üretiminin çok yoğun yaşandığı 17. yüzyılda Kütahya ve İznik atölyeleri birlikte üretim yapmaya devam etmiştir. Topkapı Sarayı Bağdat Köşkü dış cephe çinileri boyut ve desenleri anlamında Kütahya gibi durmaktadır. İç mekân çinilerinin ise aynı sebebe dayanarak İznik üretimi olduğu düşünülmektedir.

International Journal of Social Humanities Sciences Research (JSHSR), 2020

SALTANATIN YAZLIK SARAYI: BEYLERBEYİ SARAYI'NIN MEKÂN TASARIMI AÇISINDAN ÖNEMİ ÖZET Osmanlı Devleti tarihinde padişahların ilgisini çeken Beylerbeyi Köyü, yaptırılan köşk, kasır ve saraylar ile yazlık olarak kullanılan bir niteliğe kavuşmuştur. Beylerbeyi Köyü'nün güneyinde deniz kıyısında yer alan "İstavroz Bahçesi" denilen geniş bir park alanına Sultan II. Mahmud döneminde "İstavroz Sarayı" olarak bilinen sarayın yerine mimar Kirkor Amira Balyan tarafından ahşap bir saray yaptırılmıştır. Sultan Abdülmecid döneminde ise yanan (1851) bu sarayın kalıntıları Sultan Abdülaziz tarafından yıktırılarak yerine mimar Sarkis Balyan'a bugünkü Beylerbeyi Sarayı inşa ettirilmiştir (1864). Çeşitli Batı üsluplarının Doğu üsluplarıyla kaynaştırıldığı sarayın mimarisi, kullanım özellikleri açısından geleneksel Türk evi planıyla benzerlikler gösterir. Beylerbeyi Sarayı genellikle yaz aylarında, özellikle de yabancı devlet başkanlarının ağırlanmasında kullanılmıştır. Sırp Prensi, Karadağ Kralı, İran Şahı, Fransa İmparatoriçesi Eugenie bunlardan bazılarıdır. Sarayda Batılılaşma sürecinde Batı tarzı mobilya ve donanımlar kullanıldığından Türk konut ve saray mimarisi içinde Batılılaşmaya ön ayak oluşu bakımından önem taşımaktadır. İç mekân dekorasyonu açısından da muhteşem bir zenginliğe sahip olan Beylerbeyi Sarayı son dönem Osmanlı sarayları içinde set bahçeleri, bu bahçelerde bulunan köşkler ve eski saraylardan kalan büyük havuz ve set bahçesinin altından geçen tarihi tünel ile dikkati çekmektedir. Yapılan onarımlarla birlikte Beylerbeyi Sarayı, döneminin özgün bir yazlık sarayı olarak "Boğaziçi Kültürü" içinde yerini almış durumdadır. Bu çalışmada Beylerbeyi Sarayı'nın mekân tasarımının, yapıldığı dönemin özelliklerine göre incelenerek yeri ve önemi vurgulanmıştır.

üzerinde yer alan mektep kare planlı olup kubbeyle örtülüdür. Merdivenle ulaşılan yapınıı:ı batı yönünde revaklı bir bölüm vardır. ·Bir m ermer sütuna dayalı iki kemer! e dışarı açılan bu revaklnın üzeri il? aynalı