Academia.edu no longer supports Internet Explorer.
To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser.
…
20 pages
1 file
ÖZET Vakıf, Allah'ın rızasını kazanmak, insanlar arasında hayırla yâd edilmek maksadıyla kişinin malını dinî veya sosyal bir gayeye tahsis etmesidir. Hayırsever insanlar tarafından farklı alanlarda vakıflar kurulmuş, bunlara menkul ve gayrimenkul mallar ayrılmıştır. Nakit paranın vakfedilip vakfedilmeyeceği meselesi Osmanlı Devleti'nde uzun süre tartışılmış, sonunda caiz olduğu görüşü ağır basarak para vakıfları denilen uygulama başlamıştır. Başlangıçta sayıları az olan bu tür vakıflar XIX. yüzyıla gelindiğinde bir hayli artmıştır. Bu çalışmada İnegöl Şer'iyye sicilleri içindeki vakıf rü'yet ve muhasebe kayıtları temel alınarak XIX. yüzyılda İnegöl Kazası'ndaki para vakıfları konusu incelenmiştir. Muhasebe kayıtlarından yola çıkarak vakıfların isimleri, toplam sermayeleri, ne tür hizmet sağladığı ve kimlere ne kadar kredi verdiği ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Vakıflar, sermayelerini oluşturan paraları genellikle %10 ile %15 nema oranıyla uygun gördükleri kişilere borç vermişlerdir. Elde ettikleri kazancı vakfiyede belirtilen işlere harcamışlardır. Şahıslar, ihtiyaç duydukları parayı krediler sayesinde uygun nema oranlarıyla kullanmış, böylece ticari hayat canlılığını korumuştur. Kasabada kervansaray han vakfı, mahalle avârız ve nüzul vakıfları, ma-i leziz vakfının yanı sıra cami ve çeşme vakıflarının bulunduğu anlaşılmıştır. Cami vakıfları toplumun ihtiyacına binaen yaygın olarak kurulmuştur. Bunlar aracılığıyla personel ücretleri, kandil yağı masrafları yanında imam ve müezzinin Kur'an tilaveti giderleri karşılanmıştır. Diğer taraftan kasabanın içme suyunu temin eden çeşme vakıfları da çeşmelerle suyollarının devamlı şekilde bakım ve onarımıyla ilgilenmişlerdir. Eğitim, sağlık, güvenlik ve bayındırlık alanlarında büyük harcamalar gerektiren hizmetlerin önemli kısmının vakıflar aracılığıyla yapılmış olması devletin yükünü hafifletmiştir.
In terms of the 19th-century Ottoman population, it was influenced by changes and transformations in the country's political, military, and social life, and it reflects a dynamic and complex demographic process. The events that occurred prompted and escalated migration, making it one of the challenges that the state had been dealing with for quite some time. The Ottoman Empire, which had made significant efforts to maintain territorial integrity until this century, suffered losses in the political arena and in the wars it fought, and the migration process accelerated as a result. Unye is a province on the Black Sea coast with the features of a port and a connection to the interior regions. The Ottoman Empire's migration movement was influenced, and these migrations became a factor impacting the social structure and culture of the Unye province. In this century, it is seen that Unye was the scene of internal migrations, primarily from the interior of Anatolia and the eastern parts of the coast. After 1850, it was considerably influenced by external migrations. The province, which is sometimes a transit point for migrants and sometimes a temporary settlement region, has also been a destination for immigrants. External migrations, which continued until the first part of the twentieth century and included non-Muslim individuals, are also significant. The last great wave of immigration that affected Unye's socioeconomic structure occurred during World War I and following the Exchange Agreement.
Osmanlı klasik döneminde en küçük tarımsal birimi çiftlikler teşkil etmekteydi. Aile işletmelerine dayanan bu sosyo-ekonomik yapı, mirî toprak sistemi içerisinde özel bir yere sahipti. Çiftliklerin mirî toprak sistemindeki işleyiş ve devamlılığını ise tımar sistemi gerçekleştirmekteydi. Fakat tımar sisteminin bozulmasıyla, devlet mülkiyetindeki mirî toprakların denetimi özel kişilerin eline geçti ve bu topraklar üzerinde büyük işletmeler kurulmaya başlandı. Bu durum sivil ya da askeri menşeli bir takım bölgesel yöneticilerin güçlenmesine ortam hazırladı. Böylelikle merkezi yönetimin taşrada gücünü kaybettiği dönemlerde " ayan " denilen yerel güçler ortaya çıktı. Ayanların kudretinin artması ise büyük çiftliklerin oluşmasına zemin hazırladı. Böylelikle klasik dönem Osmanlı çiftlikleriyle XIX. yüzyıl Osmanlı çiftlikleri yapı itibariyle birbirinden ayrıldı. Klasik dönemde çiftlikler, bağlı bulunduğu bölgedeki tarımsal üretimin canlı tutulmasından bölgenin devlete olan bağlılığının pekiştirilmesine kadar birçok alanda etkiliydi. XIX. Yüzyılda ise Anadolu ve Balkanlarda (Anadolu'da Karaosmanoğulları, Balkanlarda Tepedelenli Ali Paşa çiftlikleri vb.) daha büyük çiftlikler ortaya çıktı. Bu çiftlikler bir süre sonra çiftlik köyler halini aldı. XIX. yüzyıl Yunanistan geneli ve Tırhala Sancağı özelindeki çiftlikler de bu oluşuma kapı araladı. Bu bağlamda bu çalışmada XIX. yüzyıl Yunanistan Tırhala Sancağı çiftliklerinin hasılatı, masrafı ve çiftliklerde üretilen tarımsal ürünler ele alınmıştır. FARMS OF TRIKALA SANJAK IN THE 19TH CENTURY ABSTRACT In the classical period of the Ottoman State, farms constituted the smallest agricultural unit. This socioeconomic structure, based on family businesses, has a special place within the state soil system. The timar system was enabling the functioning and continuity of the farms within the state soil system. But with the deterioration of the timar system, the control of the state soil has been overtaken by private persons and large companies have begun to be established on these lands. This situation created an atmosphere for the strengthening of a 1 Bu çalışma, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı'nda yürütülmekte olan doktora tezinden uyarlanmıştır.
Osmanlı Dönemi Balkan Ekonomisi, 2018
Niš is today in the south-southeast of Serbia, on the edge of Nišava, a line of Morova river. The city, in the reign of Murad I in 1386, passed to the Ottoman rule. After that, the Turkish families coming from Anatolia started to settle down. In the city, the Muslisms usually worked in occupations such as horseshoeing, shoe-making, weaving, saddle-making and leather tanning. In 16th and 17th century, the city was divided into four neighborhoods, three of them belonged to the Muslims (Cami-i Sherif, Masjid-i Baazaar and Kopübaşı) and the one to the Christians. In the period we examined, it is determined that the city consists of Cedid, Defterdar, Hünkar, Varoş and Jewish neighborhoods. In 18th century, Niš became one of the most significant cities of the Balkans, with 2300 houses belonging to the Muslim Turks, 700 houses belonging to the Christian Serbs, as well as a small group of Armenian merchants. However, the plague that took place in 1837 destroyed much of the urban population, especially the Muslim one. We see that after Tahrir records in 19th century, the Temettuat records have begun to be kept in the century. In this framework, in our research it will be examined the occupations of the Muslim and non-Muslim populations living in the central neighborhoods and central villages and farms in Niš, their production and lifestyles and their economic viability. By doing this, the research will be based on Temettuat Records of the years of 1256/57 (1840-41), coded as ML.VRD.TMT.d in the Prime Ministry Ottoman Archive.
cibalikoyu.net
ÖZET XIX. yüzyıl'da Nasturi toplumunun geçiş törenleri, Ortadoğu özelliklerini taşımaktadır. Evlilikler erken yaşlarda gerçekleşmekle birlikte, evlilik ritüelleri arasında beşik kertmesi, nişan ve başlık parası gibi uygulamalar da bulunmaktaydı. Ayrıca evlilikler ancak ailelerinin onayıyla gerçekleşirdi. Bunda ailelerin sosyal tabakaları ve maddi varlıkları en önemli etkenlerdendi. Evliliklerde kızın erkekten büyük olması hoş karşılanmadığından kız çocukları erken yaşlarda evlendirilirdi.
XIX. YÜZYILIN İLK YARISINDA DÜRZİLER , 2021
Hazırlamış olduğum "XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Dürziler" başlıklı tezde sunduğum verileri, bilgileri ve dokümanları akademik ve etik kurallar çerçevesinde elde ettiğimi, tüm bilgi, belge, değerlendirme ve sonuçları bilimsel etik ve ahlak kurallarına uygun olarak sunduğumu, tez çalışmasında yararlandığım eserlerin tümüne uygun atıfta bulunarak kaynak gösterdiğimi, kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, bu tezde sunduğum çalışmanın özgün olduğunu bildirir, aksi bir durumda aleyhime doğabilecek tüm hak kayıplarını kabullendiğimi beyan ederim. 05/02/2021 Rahmetullah YEŞİLÇAY
15. yüzyılın sonlarında Dulkadiroğulları idari sınırlarında yer alan Bozok/Yozgat ve çevresinde inşa edilen vakıflar arasında, Dulkadirli beylerinden Alaüddevle ve Şahruh Beylerin kurdukları vakıflar önemli bir yer tutmaktadır. Amaç ve kapsamları bakımından Anadolu'daki vakıflarla benzer olan bu vakıflar Yozgat'ın sosyal, kültürel, iktisâdii ve idari yapısına birçok katkıda bulunmuşlardır. Yapılan bu incelemede, Alaüddevle ve Şahruh Bey Vakıflarının XIX. yüzyıldaki iktisâdii yapısı, Osmanlı Arşivi belgeleri ışığında ele alınmıştır. Bu suretle incelenen dönemde mezkûr vakıfların gelir-gider durumu, gelir-gider kalemleri, vakfın mütevelli-leri ve yıllara göre vakfın iktisâdii yapısında meydana gelen değişiklikler tespit edilmeye çalışılmıştır. Abstract The Financial Situation of Alaüdevle and Şahruh Governer's Foundations in the XIX. Century (Bozok/Yozgat Foundations) By the end of XV. century, the foundations built by Alaüdevle and Şahruh Governers are very important among the foundations built around Bozok/Yozgat. With regard to aimand content, these foundations which are similiar to the foundations of Anatolia contribute to social, culturel, financial and administrative structure of Yozgat. İn thisinvestigation, the financial structure of Alauddevle and Şahruh Governers foun-dations' in the XIX. Century were handled in the light of Ottoman archeves' documents. İn this period, the situation of a forementioned foundations' income and expense, the head of the financial department's income and expense, the trustees of foundations and changes occured in the structure of foundations were tried to make firm.
PROF. DR. MEHMET ALİ ÜNAL’A ARMAĞAN, 2018
Karadeniz Araştırmaları, 2009
Özet Vakıflar, Osmanlı sosyo-iktisadi yapısında son derece önemli rol üstlenmiş kurumlardır. Eğitim, sağlık ve kültür başta olmak üzere birçok alanda hizmet vermişlerdir. Tarihi oldukça eskiye dayanan ve XVI. yüzyılda Osmanlı egemenliğine giren İspir yöresinde de bu bağlamda vakıflar tesis edilmiştir. Bir kısmının kuruluşu XIII.yüzyıla kadar uzanan yapılar, vakıflar sayesinde günümüze kadar ayakta kalabilmişlerdir. Bu çalışmada evkaf defterleri kullanılarak, XIX. yüzyılda İspir'de varlığını sürdüren on altı vakıf tespit edilmiştir. Bunların yıllık gelir gider durumu, istihdam edilen personel sayısı ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Loading Preview
Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.
Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2024
Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2022
İRAN VE TURAN ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 2022
ESOGÜ Tarih Dergisi, 2019
Econder I. Uluslararası İktisat, İşletme ve Sosyal Bilimler Kongresi Bildiri E-Kitabı, 2019
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2023
XIX. YÜZYILA AİT BİR CÖNK ÖRNEĞİ , 2019
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2017