SEFARETNAMELER VE SEFARETNAME ÇALIŞMALARI BİBLİYOGRAFYASI

KARADENİZ ARAŞTIRMALARI, 2023

Ağızlar, dilin geçmişi ve geleceği arasında bağ kuran en güçlü kültür aktarıcılarından biridir. Ağızlar ayrıca fonetik, morfolojik, söz varlığı ve anlam bilim açısından da ait olduğu dilin önemli veri kaynakları arasında yer alır. Bu verilerin sağlandığı en temel kaynaklardan birisi şüphesiz ağız sözlükleridir. Ağız sözlükleri dil bilimin birçok alanına hitap etmektedir. Bu sebeple bu alanda yapılan yeni çalışmaların daha yakından takip edilmesi gerekir. Bu amaca hizmet etmek amacıyla bu çalışmada Cumhuriyet döneminin başından 2023 yılına kadar yapılan ağız sözlüklerinin bibliyografyasına yer verilmiştir. Ağız sözlüğü özelliği taşıyan çalışmaların künyesi, 1. Malzemesi Türkiye Sahası Ağızlarından Alınarak Hazırlanmış Sözlük Niteliği Taşıyan Kitaplar 2. Malzemesi Türkiye Sahası Ağızlarından Alınarak Hazırlanmış Sözlük Niteliği Taşıyan Lisansüstü Tezler olmak üzere iki başlık altında sınıflandırılmıştır. Bu başlıklar da kendi içerisinde konusunun genel veya özel olmasına göre sınıflandırılmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda Türkiye sahası ağız sözlükleri ile ilgili 102’si’ü kitap, 33’ü tez olmak üzere 135 kaynak eser künyesine ulaşılmıştır. Eserlerle ilgili herhangi bir açıklayıcı bilgiye yer verilmemiştir. Türkiye sahasında üzerinde ağız sözlüğü hazırlanan il ve ilçeler, harita üzerinde gösterilerek bu alandaki durum tespiti yapılmış ve bundan sonrasında ağız sözlükleri üzerine çalışma yapmak isteyen araştırmacılara yol gösterilmeye çalışılmıştır.

Tarih felsefesi, tarih ve felsefe arasındaki ilişkinin ve tarihin sorgulanması sonucu ortaya çıkmış bir tarih disiplinidir. Bu disiplinin doğduğu yer olarak Eski Yunandaki felsefi hareketler gösterilmiş olmasına rağmen o dönemdeki tarih felsefesi, daha çok tarih teolojisi olarak gelişmiştir. Tarih felsefesi bugünkü anlamda gerçek kimliğini Müslüman ilim adamı İbn Haldun ile kazanmıştır. İbn Haldun ile başlayan tarih felsefesi, Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketleri ile birlikte kilisenin ilim ve bilimler üzerindeki etkinliğinin kırılmasıyla daha da gelişmiştir. İtalyan düşünür Vico'nun felsefeye tarihsellik kavramını sokmasıyla birlikte tarih-felsefe arasındaki ilişki güçlenerek devam etmiştir. Bu ilişki Hegel, Rothacker, Heideger gibi düşünürler sayesinde günümüzdeki konumuna ulaşmıştır. Tarih felsefesi Avrupa'da bu şekilde gelişirken Türkiye'de ise Ahmet Vefik Paşa'nın Darülfunun'un açılışında ilk tarih felsefesi dersini vermesiyle başlamıştır. Bu süreç Cumhuriyet döneminde Doğan Özlem, Mehmed Niyazi, Hilmi Ziya Ülken, Kubilay Aysevener, Ayhan Bıçak'ın çalışmalarıyla ilerleme kaydetmiştir.  Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir.

Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2018

Kaleme alındıkları dönemde şairlerin ve eserlerinin unutulmasına mâni olan şu’arâ tezkireleri, Klâsik Türk edebiyatı tarihinde önemli bir yere sahiptir. Eserlerinde çoğunlukla biyografik bilgilere yer veren tezkire yazarları, bu bilgileri sunarken kendi içinde bir güzelliği ve estetiği barındıran bir tezkire dili meydana getirmişlerdir. Böylece tezkireler, biyografik eserler olmalarının yanında edebî eser niteliği de kazanmıştır. Yaşadıkları dönemin münekkidi olarak görülen tezkire yazarları, eserlerinde terminolojik değeri olan çeşitli sıfat ve terimleri kullanarak edebî değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Bu bağlamda yazarların oluşturdukları bu dil ile tezkireler birer tenkit metni olarak da görülmüştür. Geçmişten günümüze kadar tezkireler hakkında pek çok çalışma yapılmıştır. Zaman içinde tezkirelerin günümüz harflerine aktarılması ve dijital ortama taşınmasıyla bu çalışmalar daha ayrıntılı ve çok yönlü bir hâle gelmiş, yapılan çalışmaların sayısında bir artış olmuştur. Tezkireler hakkında yapılan bu çalışmalara araştırmacıların kolaylıkla ulaşabilmesi için bunların bir araya getirilerek tespit edilmesi gerekmektedir. Bu yönde iki bibliyografya çalışması bulunmaktadır. Bunlardan ilki M. Fatih Köksal’ın “Türkçe Şu’arâ Tezkireleri Üzerine Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası” (1999), ikincisi ise Filiz Kılıç’ın “Edebiyat Tarihimizin Vazgeçilmez Kaynakları: Şair Tezkireleri” (2007) isimli makaleleridir. Klâsik Türk edebiyatında tezkire denildiğinde akıllara çoğunlukla şu’arâ tezkireleri gelir ancak evliyâlar, belirli meslek grupları vb. için kaleme alınan tezkireler de vardır. Bu bağlamda tezkirelerin zengin bir kaynak olması ve çalışmaların çok yönlü bir şekilde yapılması bakımından bu bibliyografya çalışması -birkaç istisna dışında Anadolu sahasında verilen Türkçe şu’arâ tezkireleri ile sınırlı tutulmuştur. Ayrıca daha önce yapılan çalışmalar dikkate alınarak, yeni çalışmalarla birlikte tasnif edilmiş ve alfabetik olarak sıralanmıştır. Böylelikle geçmişten günümüze güncellenerek bir tasnif ışığında bir araya getirilen bu çalışmalara araştırmacıların ilgi alanlarına göre daha kolay bir şekilde ulaşması hedeflenmiştir.

MEYAD Akademi, 2023

Şiddet, toplumsal alanın hemen her alanında farklı türleriyle karşımıza çıkan bir olgu ve fenomendir. Şiddetin görünmeyen bir formu olarak sembolik şiddet kavramı iletişim bilimleriyle yakından alakalı bir kavramdır. Zira toplumsal alanda gerçekleştirilen her türden sembolik şiddet, bir iletişim süreciyle inşa edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, literatürde sembolik şiddet kavramı üzerine gerçekleştirilen çalışmaların aktüel durumu hakkında bütüncül bir bilgi sunmaktır. Çalışmada incelenen makalelerin bibliyometrik analiz yöntemiyle niceliksel veri analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini, Scopus veri tabanındaki sembolik şiddet taramasından elde edilen 1287 makale teşkil etmektedir. Makaleler, VOSviewer programına aktarılarak analiz edilmiştir. Çalışma bulguları ülkelerin ve kurumların ortak yazarlık ağları, çalışmalarda en fazla kullanılan kavramlar, yazarların ve çalışmaların atıf haritaları, ülkelerin ve kurumların üretkenliği ve yazarlarla ülkelerin bibliyografik eşleşmeleri ile yazarların ortak ağ analizleri hakkında bilgi vermektedir. Analiz sonuçlarında, ağ atıfları en yoğun olan, en üretken ülkeler İngiltere (n= 224), Amerika (n= 224) ve Avustralya (n= 108) olarak bulgulanmıştır. Ortak atıf analizinde en fazla bağlantı gücüne sahip olan yazarlar Bourdieu (n= 53272), Foucault (n= 5552) ve Wacquant (n= 5387) gözükmektedir. Sembolik şiddetin ağ atıf haritasında en fazla atıf alan yazarlar; Galtung,

Seçimde bulunan seçmenin iradesinin yansıyıp yansımadığını konu alan 2011 seçimleri bağlamında bir analiz...