Skrypty - Logika dla prawników

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, 2009

Recenzja książki: Jan Łukasiewicz, Elementy logiki matematycznej, oprac. M. Presburger, Warszawa 1929, reprint, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008, ss. VIII+206.

Časopis pro právní vědu a praxi, 1999

Acta Universitatis Wratislaviensis, 2016

Przegląd Prawa i Administracji

Autor podjął próbę refleksji nad występowaniem paradygmatu racjonalnego prawodawcy w teorii i praktyce stosowania prawa we współczesnej Polsce. Wskazując na endemiczny charak-ter problemu badawczego w polskim prawoznawstwie, dążył on do skonfrontowania stanowiska doktryny z orzecznictwem sądowym ostatnich lat oraz praktyką legislacyjną Sejmu VIII kadencji. Wszechstronne ujęcie zagadnienia motywowane było chęcią sformułowania hipotez i wniosków mogących inspirować kolejnych eksploratorów podjętej problematyki. Podsumowując wyniki przeprowadzonych badań, autor przedstawił swoje krytyczne stanowisko, uznając, że koncepcja racjonalnego prawodawcy budzi istotne wątpliwości i uzasadnione zastrzeżenia, co powoduje, że wymaga ona reinterpretacji.

2012

Dzieje niemieckiej myśli prawa cywilnego do końca XIX w.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2016

Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w Auli Lubrańskiego (Collegium Minus), 19 października 2015 r. odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa "Macieja Zielińskiego koncepcja wykładni prawa", związana z 75. urodzinami prof. dr. hab. dr. h.c. Macieja Zielińskiego. Honorowymi patronami konferencji byli Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego prof. dr hab. Roman Hauser, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. dr hab. Roman Budzinowski oraz Prezes Sądu Apelacyjnego Krzysztof Józefowicz. Głównym organizatorem i moderatorem konferencji był prof. UAM dr hab. Jarosław Mikołajewicz. W gronie zaproszonych gości znaleźli się teoretycy i filozofowie prawa z wielu ośrodków akademickich, przedstawiciele nauki prawa, sędziowie, w tym w szczególności, sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz inni przedstawiciele praktyki prawniczej. Nie zabrakło również młodych naukowców, adiunktów, doktorantów oraz studentów prawa. Konferencję otworzył prof. UAM dr hab. Jarosław Mikołajewicz, który w imieniu komitetu organizacyjnego podziękował wszystkim gościom za przybycie, a następnie krótko przedstawił sylwetkę Jubilata. Przemówienie wprowadzające wygłosił Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. dr hab. Bronisław Marciniak, który przekazał na ręce Jubilata okolicznościowe odznaczenie oraz prezent od społeczności akademickiej. Z kolei Dziekan WPiA UAM prof. dr hab. Roman Budzinowski, wyraził radość i zadowolenie z faktu organizacji konferencji poświęconej dokonaniom naukowym Profesora Zielińskiego. Przekazał ponadto na ręce Jubilata upominek przygotowany przez społeczność Wydziału. Następnie głos zabrał Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego prof. US dr hab. Zbigniew Kuniewicz, który podziękował za organizację konferencji i złożył serdeczne życzenia prof. dr. hab. Maciejowi Zielińskiemu. Ostatnim przemówieniem powitalnym było wystąpienie Prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu Krzysztofa Józefowicza, który składając życzenia Jubilatowi, stwierdził, że konferencja jest kolejnym wspólnym przedsięwzięciem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, co potwierdza bardzo efektywną współpracę obu ośrodków. Po otwarciu konferencji oraz mowach powitalnych rozpoczęła się część merytoryczna, w większości poświęcona omówieniu podstawowych założeń derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, której twórcą jest Profesor Maciej Zieliński. Jako pierwszy w tej części konferencji głos zabrał prof. dr hab. Andrzej Gomułowicz z WPiA UAM, który przedstawił referat Zasada aequitas w orzecznictwie podatkowym sądu administracyjnego. W swoim wystąpieniu prof. Gomułowicz przedstawił m.in. genezę oraz możliwe aplikacje zasady aequitas (słuszności) w orzecznictwie podatkowym sądu administracyjnego. W ramach referatu prof. Gomułowicz odniósł się ponadto do derywacyjnej koncepcji wykładni prawa Macieja Zielińskiego, podkreślając, że stanowi ona kontynuację i rozwinięcie myśli prof. Zygmunta Ziembińskiego. Następnie głos zabrał prof. dr hab. Andrzej Bator z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego, który w swoim referacie zatytułowanym O adekwatności derywacyjnej koncepcji wykładni prawa w unijnym kontekście interpretacyjnym podkreślił, że derywacyjna koncepcja wykładni prawa to najbardziej kompletna i teoretycznie ugruntowana koncepcja wykładni w polskiej teorii prawa. W tym kontekście prof. Bator przedstawił możliwości zastosowania derywacyjnej koncepcji w procesie interpretacji przepisów prawa stanowionego przez organy Unii Europejskiej. Zauważył, że koncepcja Profesora Macieja Zielińskiego może znaleźć zastosowanie

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

Artykuł stanowi próbę reinterpretacji standardowych ujęć normatywnych koncepcji obowiązywania prawa, z uwzględnieniem intuicji dotyczących pojęcia normatywności wypracowanych na gruncie współczesnej metaetyki i filozofii języka. Analiza normatywnych koncepcji obowiązywania prawa w świetle zagadnienia wieloznaczności pojęcia normatywności, a także aplikacja na grunt tych koncepcji pojęcia normatywności w rozumieniu pragmatyzmu analitycznego mają pozwolić na przekroczenie zarzutów stawianym tym koncepcjom, w szczególności zarzutu nieuprawnionego iterowania obowiązków prawnych. Dla zobrazowania wyników tych rozważań przywołany zostanie przykład koncepcji obowiązywania normy prawnej wypracowanej na gruncie poznańskiej szkoły teorii prawa.

Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ, 2017

Artykuł ma na celu syntetyczne przedstawienie prawa cytatu na gruncie różnych porządków prawnych. Autor przedstawia tę regulację w prawie francuskim, niemieckim, Wielkiej Brytanii, a także Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Przepisy regulujące prawo cytatu we Francji i Niemczech zostają poddane próbie porównania z tymi, występującymi w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Porządek prawny dotyczący cytatu Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej został przedstawiony autonomicznie ze względów na zupełnie odmienny system common law. Słowa kluczowe: cytat, prawo autorskie, prawo cytatu, komparatystyka * * * Citation Law on a Comparative Background The article aims to synthesize the representation of the right of quotation on the basis of different legal orders. The author presents this regulation in French, German, British and United States law. The provisions governing the right of quotation in France and Germany are subject to comparison with those of the Polish Copyright and Related Rights Act. The legal order relating to the United Kingdom and United States citation was presented autonomously for the sake of a completely different common law system

2018

Reguły działania a argumentacja 1 Abstrakt. Argumentacja niemonotoniczna ma być blisko rozumowań praktycznych i zdroworozsądkowych: wykonawcy czynności (agenci) opracowują plany działań i starają się plany te wykonać; często jednak są pozbawieni pełnego opisu sytuacji, ich wiedza jest cząstkowa, czynią założenia i podejmują decyzje oraz działania, w tym działania słowne, polegając na własnym doświadczeniu i nawykach. Powstające formalne struktury obejmują tzw. cyrkumskrypcje (circumscriptions), logikę domyśleń (default logic), logikę autoepistemiczną (autoepistemic logic), konsekwencje kumulatywne (cumulative consequences) i szereg innych. Można wyodrębnić dwa główne typy systemów rozumowań niemonotonicznych: systemy defi niowalne poprzez modele kumulatywne lub preferencyjne oraz logiki domyśleń. W artykule szkicujemy inne ujęcie zagadnienia, w którym centralną rolę gra pojęcie reguły działania (rule of conduct); inaczej: reguły pragmatycznej. Zgodnie z nim, argumentacja niemonotoniczna jest wsparta na konsekwencjach przyjętych reguł działania. Stan rzeczy jest wyprowadzony ze skończonego zbioru przesłanek, gdy czynności obejmowane daną regułą działania prowadzą do stanu rzeczy będącego wnioskiem reguły. (Przesłankę identyfi kuje się tu ze zbiorem stanów rzeczy.) W odróżnieniu od reguł logiki (tj. reguł inferencji) reguły działania nie są dane raz na zawsze; mogą być modyfi kowane, niekiedy są zawodne, a nawet mogą być odrzucane i zastępowane nowymi. Artykuł zawiera rozszerzone i rozbudowane oryginalne wątki naszkicowane w monografi i Czelakowskiego (2015). Celem artykułu jest przybliżenie ich polskiemu czytelnikowi. Słowa kluczowe: działanie, układ działania, drzewo etykietowane, reguła działania, rama, operacja wynikania Rules of action and argumentation Abstract. The approach to non-monotonic reasonings based on rules of conduct is presented. Each rule of conduct is a systems of actions the agents are obeyed to in the circumstances pertaining to the rule. Rules of conducts are not given for ever; they may be modifi ed or even rejected and replaced by new ones. According to this approach, non-monotonic arguments are those which do not violate the actions involve in these rules. A conclusion is reached from a fi nite set of premises, each premiss identifi es with a set of states, if the actions involved in a rule of conduct yield a set of affairs being the conclusion of the rule. The article contains original extended versions of remarks outlined in Czelakowski (2015).

PRZEGLĄD POLICYJNY

Artykuł ma celu przybliżenie tematyki związanej z występującymi w polskim prawie karnym materialnym prawnymi aspektami typów kwalifi kowanych przestępstwa zabójstwa. Niewątpliwie jest ono najpoważniejszym z przestępstw godzącym w największą wartość, jaką jest życie ludzkie. Systematyczne ujęcie problemu umożliwiło w sposób przejrzysty ukazanie ustawowych znamion przestępstwa określonego w art. 148 § 2 i 3 kodeksu karnego oraz okoliczności wpływających na prawidłową kwalifi kację prawną. W opracowaniu jednocześnie wykazano okoliczności wpływające na orzekanie najsurowszych kar w przypadku morderstwa.